ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ 2 ၵေႃႉ ဢၼ်လူႉတၢႆၵႂႃႇႁိမ်း တပ်ႉၶလယ 9 ၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈႁႃပၼ်ၵႂၢမ်းတွပ်ႇ ဢၼ်ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈ
ထိုင်- ၽူႈထတ်းထွင်လိၵ်ႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ။
လွင်ႈတၢင်း-
ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸလၢႆးလွႆ ဢိူင်ႇၸလၢႆးၶုမ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ 2 ၵေႃႉ ။ ၵေႃႉၼိုင်ႈၸိုဝ်ႈၸၢႆးသူၺ်ႇၶမ်း ဢႃယု 42 ။ ၵေႃႉၼိုင်ႈၸိုဝ်ႈၸၢႆးပိင်ႇၺႃႇ (ပၺ်ၺႃ) ဢႃယု 28 ။ ပူၼ်ႉမႃးမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 24/12/2015 ၼၼ်ႉ ၶႃသွင်ၵေႃႉၼႆႉ ၵႂႃႇဝဵင်းၵေးသီးသေ ၵႂႃႇသိုဝ်ႉရူတ်ႉၶိူင်ႈ 125cc သေပွၵ်ႈၶိုၼ်း ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 4 မူင်း၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇထိုင်ႁိူၼ်းၶိုၼ်းသေ ႁၢႆလၢႆၵႂႃႇပႅတ်ႈၸွမ်းတႃႈၸွမ်းတၢင်း ။
ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းၵေးသီး ဢၼ်လႆႈႁူႉၸွမ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ- ၶႃသွင်ၵေႃႉၼႆႉ လုၵ်ႉၵေးသီးသေ ဢွၵ်ႇမိူဝ်းတၢင်းမိူင်းၼၢင်း-မိူင်းၼွင်၊ မိူဝ်းၵႂႃႇတၢင်းလွႆၼေႃႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၶဝ်သွင်ၵေႃႉၼႆႉ ဢမ်ႇၽႅဝ်မိူဝ်း တၢင်းႁိူၼ်းၶိုၼ်းသေ ႁၢႆလၢႆပႅတ်ႈၵၢင်တႃႈၵၢင်တၢင်း။ ၽွင်းၼၼ်ႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၼွင် ဢမ်ႇမီးလွင်ႈၼိမ်သဝ်း၊ မႅၼ်ႈၽွင်းမိူဝ်ႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈႁၢင်ႈသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (SSPP/SSA) ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၼွင် မိူင်းသူႈ။ ဝၢႆးသေၶဝ်သွင်ၵေႃႉႁၢႆၵႂႃႇယဝ်ႉ ၵူၼ်းႁိူၼ်းၵူၼ်းယေးၶဝ် ၵႂႃႇႁႃၸွပ်ႇၶၢဝ်ႇတီႈလႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈႁူႉၶၢဝ်ႇငၢဝ်းသင်- ဝႃႈၼႆ ။
ၵပ်းၵၢႆႇလွင်ႈၼႆႉ မီးၸဝ်ႈၵႃး/ ၵူၼ်းႁေႃႈရူတ်ႉၵႃး (ရူတ်ႉသၢႆ) ၵေႃႉၼိုင်ႈ မႃးလၢတ်ႈဝႃႈ- မိူဝ်ႈဢၼ်မၼ်း မႃးလိုဝ်ႈတီႈ ၸလၢႆးၶုမ်ႇၼၼ်ႉ မီးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ပၵ်းတီႈမိူင်းၼွင်ၼၼ်ႉၵေႃႉၼိုင်ႈ မႃးလၢတ်ႈမၼ်းဝႃႈ- တီႈမိူင်းၼွင်ၼၼ်ႉ တီႉၺွပ်းဝႆႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸလၢႆး 2 ၵေႃႉ၊ ႁႂ်ႈၵူၼ်းၸလၢႆးၶဝ် ၶွၼ်ႈႁႅင်းၵၼ်သေ ၵႂႃႇယွၼ်းႁူပ်ႉသေ ယွၼ်းဢဝ်မႃးၶိုၼ်းဝႆးဝႆးလႄႈ- ဝႃႈၼႆ ။
ၵူၺ်းၵႃႈ ၸဝ်ႈၵႃးၵေႃႉဢၼ်မႃးလၢတ်ႈၼႄလွင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈသမ်ႉ ဢမ်ႇတၼ်းတွင်းဝႃႈ- မၼ်းပဵၼ်ၽႂ်၊ ၵႃးမၼ်းပဵၼ်လမ်းလႂ် ပၢႆႉသင်။ ဝၢႆးမႃး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸလၢႆးၶဝ် ၵႂႃႇႁႃၸွပ်ႇတီႈၼိုင်ႈယဝ်ႉ တီႈၼိုင်ႈၵေႃႈဢမ်ႇထူပ်းဢမ်ႇႁၼ်၊ ဢမ်ႇလႆႈၶၢဝ်ႇသင် ။
ပူၼ်ႉၵႂႃႇၶၢဝ်းတၢင်း 4 လိူၼ်ပၢႆႁိမ်း 5 လိူၼ်၊ ထိုင်မႃးမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 16/05/2016 ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸလၢႆးၶုမ်ႇၶဝ် ၵႂႃႇလူႇၵႂႃႇတၢၼ်း တီႈဝတ်ႉမုၼ်ၸဝ်ႈဝဵင်း ၵျွင်းဝဵင်းၵဝ်ႇ (မိူင်းၼွင်) ။ သမ်ႉၵႂႃႇၵိုတ်းလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉ ဝႄႉဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈဢွၵ်ႇပၢင်ႇ တီႈႁိမ်းႁွမ်းၼၼ်ႉသေ ၵႂႃႇႁၼ်ၶူဝ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ၊ လုပ်ႇၵူၼ်း၊ လုပ်ႇၵွၵ်းႁူဝ်ၵူၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ တီႈၼႂ်းယုမ်းတီႈၼၼ်ႈ။ ၽိူဝ်ႇၵႂႃႇႁၼ်ယဝ်ႉ ၶဝ်ၵႂႃႇထတ်းတူၺ်းသိူဝ်ႈၶူဝ်း၊ သွၵ်းတိၼ်၊ သိူဝ်ႈၽႃႈယၢင် (မူဝ်းၵႃႇ)ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈႁူႉတႅတ်ႈတေႃးဝႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၶဝ် ဢၼ်ႁၢႆလၢႆၵႂႃႇ 2 ၵေႃႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢၼ်လႆႈႁၼ်သိူဝ်ႈ 2 ၽိုၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ တႃႇၽိုၼ်ၼိုင်ႈ တိုၼ်းပဵၼ်သိူဝ်ႈၸၢႆးသူၺ်ႇၶမ်း၊ ထႅင်ႈတႃႇ ၽိုၼ်ၼိုင်ႈၵေႃႈ တိုၼ်းပဵၼ်သိူဝ်ႈၸၢႆးပိင်ႇၺႃႇ ။
“ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ဢၼ်ဢမ်ႇမီးတၢင်းၽိတ်းသင်သေ လႆႈႁၢႆလၢႆၵႂႃႇ၊ မိူၼ်ၼင်ႇၶႂ်ႈႁဵတ်းသင်တီႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵေႃႈႁဵတ်း၊ ဢမ်ႇမီးပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈသုမ်ႇငမ်း။ ပေႃးဝႃႈတူၺ်းၼႆ ၶႃသွင်ၵေႃႉၼႆႉ ၺႃးၶႃႈႁႅမ်တၢႆယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ဢၼ်ၶႃသွင်ၵေႃႉလႆႈၺႃးႁႅမ်တၢႆၼႆႉ တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢၼ်ယူႇသဝ်းၼႂ်း ပိုၼ်ႉတီႈၼႆႉ ဢမ်ႇမီးပၵ်းပိူင်သင်၊ ဢမ်ႇမီးၸုမ်းလႂ် ၵႅတ်ႇၵင်ႈပၼ်ယဝ်ႉႁႃႉ။ လွင်ႈဢၼ်လႆႈ ပဵၼ်ၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းသူၼ် ၵႂႃႇတႃႈပႆတၢင်း လူင်းႁႆႈလူင်းၼႃး ႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈယဝ်ႉႁႃႉ၊ လွင်ႈၼႆႉ ပဵၼ်လွင်ႈလီမွင်ၸႂ်ၸွမ်းတႄႉတႄႉ ။
ၵွပ်ႈၼၼ် ယူႇတီႈၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၶဝ်သေ လွင်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၵူၼ်းယူႇသဝ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ လႆႈထုၵ်ႇၶႃႈႁႅမ်တၢႆၸိူဝ်းၼႆႉ တေႁဵတ်းႁိုဝ်ၵႄႈလိတ်ႈ၊ တႃႇပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈဝၢၼ်ႈမိူင်း ပေႃးတေသုမ်ႇငမ်း တူဝ်ႈထိုင်ၼႆႉ တေႁဵတ်းႁိုဝ်ၵႄႈလိတ်ႈ။ ၽႂ်မီးပုၼ်ႈၽွၼ်းတႄႉတႄႉ။ ဢၼ်လၢၵ်ႇလၢႆးၼႆႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ 2 ၵေႃႉၼႆႉ သမ်ႉမႃးတၢႆတီႈႁိမ်းတပ်ႉ ၶလယ 9 (တပ်ႉမတေႃႇ) မွၵ်ႈ 100 မဵတ်ႉၵူၺ်း။ လွင်ႈၼႆႉၶႅၼ်းတေႃႈ လၢတ်ႈပၼ်ၵႂၢမ်းတွပ်ႇမၼ်းဢိတ်းၼိုင်ႈၶႃႈ ။
ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၵေးသီး
သိုပ်ႇဢၢၼ်ႇ
လိၵ်ႈယိုၼ်ႈထိုင် ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ
ယိုၼ်ယၼ်ယွၼ်းတၢင်ႇထိုင် RCSS/SSA လႄႈ SSPP/SSA မိူင်းၸိုင်ႈတႆး
ၶႃႈၶဝ်ပဵၼ်ၵေႃႉဢၼ်ၸွမ်းႁၼ်ၸႅင်ႈလီငၢမ်းလႄႈ ၸင်ႇလႆႈႁဵတ်းလိၵ်ႈၽိုၼ်တၢင်ႇထိုင် ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆးလႄႈ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး ၶႃႈဢေႃႈ ။
ဢၼ်ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈ PSLF/TNLA ၶဝ်ပိုတ်ႇၼႃႈသိုၵ်း မိူင်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ ပဵၼ်ပိုၼ်းႁၢႆႉလူင်လၢင်တႄႉယူႇယဝ်ႉ ။ လွင်ႈတၢင်းႁၢႆႉၶဝ်သမ်ႉ တင်ႈၸႂ်ပိုတ်းယိုဝ်း တပ်ႉၸုမ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး (RCSS/SSA) ဢမ်ႇၵႃး ယိူင်းဢၢၼ်းၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၵူၼ်းၶိူဝ်းတႆး ဝႃႈၼႆ ။ ၼႂ်းသူပ်းပၢၵ်ႇၵႂၢမ်းၶဝ်ဝႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈမိူင်းတႆးယဝ်ႉ ပဵၼ်မိူင်းလွႆယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ ။ လႆႈငိၼ်းမႃးၼႂ်းႁူသၵ်းသၵ်းယဝ်ႉ ။
ဢၼ်တူဝ်ထူပ်းမႃးတႄႉ လႆႈႁူႉႁၼ်ၸုမ်းၶဝ်တီႉၺွပ်းဢဝ်ၵႂႃႇၵူၼ်းပွၵ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ် မတ်ႉပေႃႉထုပ်ႉ ဢဝ်ၵႂႃႇမိူၼ်ဝူဝ်းၵႂၢႆးသေ ဢမ်ႇမီးၶေႃႈတွပ်ႇထၢမ် ႁႂ်ႈယိုဝ်းတၢႆၵမ်းသိုဝ်ႈ ။ ဢၼ်ဢဝ်တၢႆၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၶိူဝ်းတႆးလၢႆလၢႆ ။ ၸဝ်ႈမုၼ်ၸဝ်ႈၸၢင်းၵေႃႈၵူတ်ႇထတ်းၸႅတ်ႈထၢမ် ၺွပ်းၶင်ဝႆႉၼႂ်းမိုဝ်းၶဝ်။ ဢဝ်ၵူၼ်း / သူၼ် (ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆး) ႁဵတ်းပဵၼ်တႃႈႁူဝ်ႉႁႄႉၵင်ႈတူဝ်ၶဝ်သေ ၶိုၼ်ႈၼႃႈသိုၵ်းတိုၵ်း (RCSS/SSA) ၼၼ်ႉ ႁူႉထိုင်ႁၼ်လႅင်းၸွမ်းလီလီယူႇ ။ ဢဝ်ၾႆးၸုတ်ႇႁိူၼ်းလူတ်ႉၵႃး ၊ လူတ်ႉၶိူင်ႈ ၊ ဢဝ်ၶူဝ်းၶွင်လၢႆလၢႆ ဢဝ်ၵူၼ်းတၢႆ ၊ လူလၢႆၼၢင်းလိင်းတႆး ၊ ၾႆးၸုတ်ႇဝၢၼ်ႈၵေႃႈ ပဵၼ်ၸုမ်း PSLF/TNLA ၼႆႉယဝ်ႉ ။
ယွၼ်ႉၵေႃႇၵၢၼ်မိူၵ်ႈမႂ်ၼႆႉသေ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၸဝ်ႈမုၼ်ၸဝ်ႈၸၢင်း ၵူၼ်းထဝ်ႈၵဝ်ႇၵႄႇမႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ လုၵ်ႈႁဵၼ်းမေႃသွၼ် ၵူၼ်းယိင်း ၊ ၸၢႆး ၊ ပတ်းပိုၼ်ႉတင်းသဵင်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်ၶၢႆႉပၢႆႈထိုင်မိူင်းလူင် ၊ မိူင်းၵုတ်ႈ ၊ မိူင်းမိတ်ႈ ၊ မိူင်းငေႃႉ ၊ ၵျွၵ်ႉမႄး ၊ သမ်ႉပေႃးၸွတ်ႇၵႂႃႇ မူတ်းယဝ်ႉ ။ ၼပ်ႉသွၼ်ႇဢၢၼ်ႇတူၺ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေးမီးပဵၼ်ၵႂႃႇသမ်ႁဵင်ပၢႆ ၵႂႃႇယဝ်ႉ ။ ဢၼ်ၵိုတ်းၶမ်ဝႆႉၼႂ်းၼႃႈတီႈသိုၵ်းပလွင်ႈၶဝ်ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉၼၼ်ႉ မီးထႅင်ႈတင်းၼမ် ။ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၶၢႆႉပၢႆႈဢွၵ်ႇမႃးလႆႈ ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈပၢႆႈမႃးၵၢင်ၶမ်ႈ ၵၢင်ၶိုၼ်း လူတ်ႉၵႃးမႃးပိၼ်ႈၸွမ်းတၢင်းသေ မၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ ၵွပ်ႈမၼ်းၵေႃႈမီးယဝ်ႉ ။ ႁိူၼ်းဢမ်ႇမီးၵူၼ်းပႂ်ႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တင်ႈၸႂ်ႁဵတ်းႁွတ်းလူင်ၵႂႃႇ ၽဵဝ်ႈၵိၼ်ၽဵဝ်ႈဢဝ် ယႃႉတဝ်လူႉလႅဝ်ၵႂႃႇမူတ်းယဝ်ႉ ။
ယိူင်းဢၢၼ်း တၢင်းႁဵတ်းၶဝ်ၼႆႉ တင်ႉႁူဝ်တေႃႇၵူၼ်းၶူဝ်းတႆးတင်းသဵင်ႈသေ ဢဝ်တၢႆလူလၢႆ ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉယႃႉလႅဝ်ၵႅဝ်မိူင်းတႆး ႁႂ်ႈပေႃးၸူမ်ႁၢႆၵႂႃႇမူတ်းယဝ်ႉ ။ လိူင်ႈပဵၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ တႄႇမႃးပီ 2015 ၸမ်သဵင်ႈ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ။
ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ ၼင်ႇႁိုဝ်လိၵ်ႈလၢႆးၽႃႇသႃႇ သႃသၼႃ ၽႅၼ်ႇလိၼ် ၶိူဝ်းၵူၼ်းယႃႇၸူမ်ႁၢႆ ၵိုတ်းပိုၼ်းႁၢႆႉလူင်ၼၼ်ႉ ပိုင်ႈဢိင်ဢဝ် တၢင်းႁူႉႁၼ် ဢဵၼ်ႁႅင်းလူင် ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး (RCSS/SSA) လႄႈ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး (SSPP/SSA) သွင်ၽၢႆႇသွင်ၸုမ်း ႁူမ်ႈမိုဝ်းၶွၼ်ႈႁႅင်းၵၼ်သေ ၽုတ်းဢွၵ်ႇပၼ်ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵူၼ်းႁဝ်း ၶၼ်ၶၼ်ဝႆးဝႆးသေၵမ်း ။ လူလွမ်ပႂ်ႉပႃးဢႃယု ၶူဝ်းၶွင် ၽႅၼ်ႇလိၼ် ၶိူဝ်းၵူၼ်းတႆး ၽႂ်းၽႂ်း ၽၢႆၽၢႆသေၵမ်း ။
တပ်ႉၸုမ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး ႁူမ်ႈၶွၼ်ႈၵၼ်သေ ဢဝ်တီႈယူႇပၵ်းသဝ်းမၼ်ႈၵိုမ်း ၼိူဝ်ၽႅၼ်ႇလိၼ်မိူင်းၸိုင်ႈတႆး ၶၼ်ၶၼ်ဝႆးဝႆးသေၵမ်းၶႃႈ ။
သိုပ်ႇဢၢၼ်ႇ
ထိုင်/ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ
တပ်ႉသိုၵ်းၶၢင် KIA တဵၵ်းတဵင်မၢပ်ႇမႂ် ယွၼ်းငိုၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ယွၼ်ႉပဵၼ်ဝၼ်းလွတ်ႈလႅဝ်းသဝ်းၶေႃၶၢင် ။
ဝၼ်းတီႈ 05/02/2016 ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဝၼ်းလွတ်ႈလႅဝ်းၶၢင်ၼႆလႄႈ ၼၢႆးထီးသႂ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵွင်း ဢိူင်ႇလွႆၸႄႈ မၢၼ်ႈမေႃႇ မိူင်းၶၢင် တၢင်ႇမၢၵ်ႇႁိၼ် / မၢၵ်ႇဢုၵ်ႇ တႃႇတေႁဵတ်းၵေႃႇသၢင်ႈႁိူၼ်း ။ ယၢမ်းၼၼ်ႉၸုမ်းသိုၵ်းၶၢင် KIA ဢၼ်ပၵ်းတပ်ႉယူႇဝႆႉတီႈၼႂ်းမၢၼ်ႈၵွင်းၼၼ်ႉ သမ်ႉႁၼ်ၵႃးတၢင်ႇမၢၵ်ႇဢုတ်ႇၼၼ်ႉသေ ႁႄႉႁၢမ်ႈ ။ ဢမ်ႇပၼ်ဢဝ်လူင်းရူတ်ႉၵႃး ။ ဝႃႈပဵၼ်ဝၼ်းလွတ်ႈလႅဝ်းၶၢင်ၼႆသေ တပ်ႉသိုၵ်းၶၢင်ႁၢမ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ဢမ်ႇပၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ် ။
သိုၵ်ႈၶၢင်ဝႃႈႁင်း ၼၢႆးထီးသႂ်ဝႃႈ - ပေႃးၶႂ်ႈလႆႈမၢၵ်ႇဢုတ်ႇၶိုၼ်းတၵ်းလႆႈပၼ် ငိုၼ်းၶႄႇ 2,600 ယႅၼ်ႉ ။ သင်ဢမ်ႇပၼ်ၸိုင် တေဢဝ်တူဝ်ၼၢႆးထီးသႂ် ၵႂႃႇၵုမ်းၶင် ။
ၸဝ်ႈႁိူၼ်းလႆႈယွၼ်းၼွမ်းယႂ်ႇယႂ်ႇၼမ်ၼမ်သေ ယွၼ်းပၼ်ငိုၼ်းၶႄႇ 200 ယႅၼ်ႉ ။
ပဵၼ်ဝၼ်းလွတ်ႈလႅဝ်းၶၢင်လႄႈ ဢမ်ႇပၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁဵတ်းၵိၼ်ၵၢၼ် ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၼႆႉ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီပဵၼ်သေဢိတ်း။ ပေႃးၶႂ်ႈလႆႈငိုၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတႄႉ သမ်ႉယွၼ်းယူႇ ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၺႃးပေႉၵိၼ်တဵၵ်းတဵင်ယူႇၼႆႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵူၼ်းလူင်တႆး ၽူႈၼမ်းတႆးႁဝ်းႁူႉထိုင် ။
သိုပ်ႇဢၢၼ်ႇ
မွင်ၸႂ်ၸွမ်းၵူၼ်းႁိူၼ်းၵူၼ်းယေး လွင်ႈဢၼ်ၸဝ်ႈမႄႈၼၢင်းဢိူၺ်ႈလွတ်ႈ လုသဵင်ႈသုတ်းမုၼ် တီႈ သိူဝ်လိုဝ်း မိူင်းလႃး
ဝၼ်းတီႈ 14/9/2015 ယၢမ်းဝၢႆး 3 မူင်းၶိုင်ႈၼၼ်ႉ လႆႈငိၼ်းၶၢဝ်ႇဝႃႈ ၵေႃႉပဵၼ်မေးၼၢင်း ၸဝ်ႈၶုၼ်သၢင်ႇလူႇ ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈလူင် ၸုမ်းမိူင်းလႃး ၸဝ်ႈမႄႈၼၢင်းဢိူၺ်ႈလွတ်ႈ လုသဵင်ႈသုတ်းမုၼ် လူၺ်ႈတၢင်းပဵၼ်ၵူၼ်းထဝ်ႈ ။ ပူၼ်ႉတူဝ် ႁွပ်ႇႁူဝ်ၶဝ်ႈႁဵဝ်ႈ ဝၼ်းတီႈ 19/9/2015 တီႈ (ပႃႈႁဵဝ်ႈ) ပႃႇၸူင်ပႃႇၸၼ် ပႃးမွၼ်းလွၼ်းၵႅဝ်ႈ တီႈဝဵင်းသိူဝ်လိုဝ်း ဝႃႈၼႆလႄႈ ႁဝ်းၶႃႈ လုၵ်ႈၼွင်ႉပွင်ႈပၢႆ မုၵ်ႉမူႇၸၢဝ်းတႆးတၢင်းလၢႆ ပဵၼ်ဢၼ် မွင်ၸႂ် ၶေႃးၶူမ်ၸွမ်းတႄႉတႄႉၶႃႈ ။
ပေႃႈထဝ်ႈ ၸဝ်ႈၶုၼ်သၢင်ႇလူႇ တင်း ၸဝ်ႈၼၢင်းမႄႈၼၢင်းဢိူၺ်ႈလွတ်ႈၼႆႉ မီးလုၵ်ႈႁူမ်ႈၵၼ် 4 ၵေႃႉ ၊ ယိင်း 3 ၵေႃႉ ၊ ၸၢႆး 1 ၵေႃႉ ။ မိူဝ်ႈသူင်ႇၶၢပ်ႈတူဝ် ႁွပ်ႇႁူဝ် ၸဝ်ႈမႄႈၼၢင်းဢိူၺ်ႈလွတ်ႈ ၶဝ်ႈႁဵဝ်ႈ တီႈ သုသၢၼ် ပႃႇမွၼ်းလွၼ်းၵႅဝ်ႈ ဝၼ်းတီႈ 19/9/2015 ။ ၵူၼ်းၸွမ်းသူင်ႇၶၢပ်ႈတူဝ် မီး 2400 ပၢႆ ။ ၵူၼ်းသိုၵ်းၼႃႈလိၼ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်းမၢႆ 4 ၸွမ်းသူင်ႇ 160 ၵေႃႉ ၊ ပႃးတင်း တပ်ႉပီႈတပ်ႉၼွင်ႉ UWSP/UWSA, RCSS/SSA, SSPP/SSA လႄႈ တူဝ်တႅၼ်း လုမ်းတိူင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ သၢမ်ၸဵင်ႇၵဵင်းတုင် ၵျီႊဝမ်ႊ မွင်ႇမွင်ႇလေး ၵေႃႈမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွမ်း - ဝႃႈၼႆ ။
ယွၼ်းသူးႁႂ်ႈၸဝ်ႈမႄႈၼၢင်းဢိူၺ်ႈလွတ်ႈ ႁွတ်ႈသူႇ သုၵတိ တီႈၵတ်းယဵၼ်သေၵမ်းၶႃႈ ။
သိုပ်ႇဢၢၼ်ႇ
ၶူဝ် (ၼမ်ႉမ) ဢၼ်မီးဢႃယုပၢၵ်ႇပီၼၼ်ႉ လူႉၵွႆ ႁႂ်ႈၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ၸွႆႈမႄးပၼ်ဝႆးဝႆး ဢိတ်းၼိုင်ႈ
ထိုင်
ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ (ပၢင်လူင်)
07/04/2015
ၶူဝ်ၼမ်ႉမႃႉ ဢၼ်မီးၼိူဝ် သဵၼ်ႈတၢင်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တီႈဝၢၼ်ႈၵုၼ်လူင်
ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ
ၼႆႉလႆႈလူႉၵွႆမႃးၶၢဝ်းတၢင်းၼိုင်ႈလိူၼ်ယဝ်ႉ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၶဝ်ပႆႇမႃး
မႄးပၼ်ႁဝ်းၶႃႈ။
ပႅၼ်ႈသိူဝ်ႇၽင်ႉမူတ်း ၼႂ်းၵၢင်ၶူဝ် ပဵၼ်ဝႆႉႁူးပွင်ႇ လႄႈၸၢင်ႈပဵၼ်ၽေး တႃႇၵူၼ်းမိူင်း ၵႂႃႇမႃး ။
 |
| ၶူဝ်ၼမ်ႉမႃႉ တီႈဝၢၼ်ႈၵုၼ်လူင် ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း |
ၶူဝ်ၼမ်ႉမႃႉၼႆႉ လႆႈႁဵတ်းသၢင်ႈမႃး မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃးၶၢဝ်းတၢင်း (100)ပီ ပၢၼ် ဢိင်းၵလဵတ်ႈ။ ပဵၼ်တႃႇၸႂ်ႉၵၢၼ် သိုၵ်းၵႂႃႇမႃး ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းၵူၺ်းသေတႃႉ ၶူဝ်ဢၼ်ၼႆႉ လမ်ႇလွင်ႈတွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းတႄႉတႄႉ ၶႃႈဢေႃႈ။
ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၼၼ် ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၶဝ် မႃးမႄးပၼ် ၶူဝ်ၼမ်ႉမႃႉ ဝႆးဝႆးလႄႈ ၸင်ႇလႆႈယိုၼ်ႈလိၵ်ႈထိုင် ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ တီႈၶႃႈဢေႃႈ။
ၵေႃႉတႅမ်ႈသူင်ႇ - ပီႈၼွင်ႉၼမ်ႉပူင်ႇ
သိုပ်ႇဢၢၼ်ႇ
ဝၢၼ်ႈမိူင်းဢမ်ႇမီးပၵ်း ဢမ်ႇမီးပိူင်ယဝ်ႉ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၶဝ် ၸွႆႈၵႅတ်ႇၵင်ႈပၼ် လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းၽွင်ႈ
ထိုင်
ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ
ဢိင်ၼိူဝ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ပွတ်းပၢင်လူင် ဝၢၼ်ႈၸၢမ်
ၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉတူႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ၊
ထုၵ်ႇသိုၵ်းလွႆ (တပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတဢၢင်း TNLA) တီႉၺွပ်း
ယွၼ်းငိုၼ်းသေ ယူႇတီႈၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႉၼိုင်ႈ လႆႈတၢင်ႇလၢတ်ႈမႃးၼင်ႇၼႆ။
ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ မိူဝ်ႈၼႂ်းလိူၼ်ၻီႊသႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ 2014 ၶဝ်ၵႂႃႇဢဝ် ၵူၼ်းပၢင်လူင် ၸိုဝ်ႈဝႃႈ ဢူးသုၼၼ်ႇတႃႇ၊ ၶဝ်ၸီႉၼႄးမၼ်းဝႃႈ ၸႂ်ႉတိုဝ်းယႃႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼႂ်းမိုဝ်းမၼ်းဢမ်ႇလႆႈသင်၊ မၼ်းလႆႈပၼ်ငိုၼ်း 19 သႅၼ်သေ လႆႈဢွၵ်ႇမႃး။
တီႈဝၢၼ်ႈၸၢမ် ၸိုဝ်ႈဢႃးၵျူဝ်း (ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶႄႇ) ၼၼ်ႉၵေႃႈလႆႈၵႂႃႇထုတ်ႇဢဝ် 50 သႅၼ်။ ၶႄႇဝၢၼ်ႈၸၢမ်ၼႆႉ မီး 3 ၵေႃႉ၊ လႆႈဢဝ်ငိုၼ်းၵႂႃႇထုတ်ႇဢဝ် ၼိုင်ႈၵေႃႉ 20 သႅၼ်ထိုင် 50 သႅၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။
မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 14/01/2015 တီႈပၢင်လူင်ၼႆႉ လုင်းသၢင်ႇယူင်ႇ၊ မၼ်းပဵၼ်ၸဝ်ႈယႃႈ၊ လႆႈၵႂႃႇဢဝ်ငိုၼ်းထုၵ်ႇဢွၵ်ႇမႃး 8 သႅၼ်။ ၵူၼ်းပၢင်လူင်ၼင်ႇၵဝ်ႇ ဢူးထၢႆးၶိၼ်ႇ 5 သႅၼ်၊ ဢူးဢွင်ႇလႃႉ 100 သႅၼ်။ ၶဝ်ၼႆႉ လႆႈၵႂႃႇထုတ်ႇဢွၵ်ႇမႃးၵူၺ်းပႆႇပေႃး လႆႈထုၵ်ႇသိုၵ်းလွႆၶဝ် ဢဝ်ၶွၼ်ႉပေႃႉထုပ်ႉပႃး။
ၽိူဝ်ႇထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 01/02/2015 ဢူးသုၼၼ်ႇတႃႇ ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပူႇၵႄႇၶဝ်ၸႂ်ႉမၼ်းၵႂႃႇလၢတ်ႈ လွင်ႈသိုၵ်းလွႆၶဝ်ၸႂ်ႉဢိုတ်းပိၵ်ႉႁူင်းၸၢၵ်ႈလိူဝ်ႈမႆႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ၊ မၼ်းၵေႃႈၵႂႃႇလၢတ်ႈတီႈႁူင်းၸၢၵ်ႈ ႁႂ်ႈပိၵ်ႉဢိုတ်းႁူင်းၸၢၵ်ႈ၊ ၽိူဝ်ႇမၼ်းၵႂႃႇလၢတ်ႈသေဢွၵ်ႇမႃး မႃးၺႃးသိုၵ်းလွႆၶဝ်၊ ၶဝ်ဝႃႈမႂ်းမႃးၸႂ်ႉပိူၼ်ႈသိူင်ႇသိမ်းယႃႈ၊ ၵူဝ်ႁဝ်းတီႉၺွပ်းယႃႈဢမ်ႇၸႂ်ႈႁႃႉ၊ ၼႆသေသမ်ႉၶိုၼ်းတီႉၺွပ်းမၼ်းၵႂႃႇထႅင်ႈ။ ၼႂ်းမိုဝ်းမၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈသင်၊ လုင်းသုၼၼ်ႇတႃႇၼႆႉ ၺႃးသွင်ပွၵ်ႈ၊ လႆႈဢဝ်ငိုၼ်းထုတ်ႇထႅင်ႈ 25 သႅၼ်။ မိူဝ်ႈဝၼ်းပႆႇဢဝ်ငိုၼ်းထုတ်ႇဢွၵ်ႇမႃးၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်းသိုၵ်းလွႆၶဝ် သမ်ႉပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ၼႂ်းၵၢင်ယေႇဢူဝ်းလႄႈ လေႇလူႉ၊ သိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉတၢႆ 3 ၵေႃႉ။
မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 11/02/2015 တီႈဝၢၼ်ႈသႃႇ ဢိူင်ႇပၢင်လူင်၊ ပေႃႈဢၢႆႈလႅင်း (ၸၢဝ်းလွႆ) ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မၼ်းထုၵ်ႇၼီႈ ထုၼ်းၼၢႆႇ (ၸၢဝ်းၶိူဝ်းမၢၼ်ႈ) တႃႇငိုၼ်း 5 မိုၼ်ႇ၊ ထုၼ်းၼၢႆႇၵေႃႈယွၼ်းၼီႈသေ ၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ ႁႂ်ႈၵႂႃႇဢဝ်ၵၢင်ၶမ်ႈ။ ၽိူဝ်ႇမၼ်းၵႂႃႇဢဝ် ထုၵ်ႇၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸၢဝ်းလွႆၶဝ် ပေႃႉထုပ်ႉႁႅမ်မၼ်းသေ မတ်ႉဝႆႉတင်းၶိုၼ်း။ လွႆမၢၼ်ႈသႃႇ ဢၢႆႈၼီႇ၊ ဢၢႆႈမွင်ႇဝိၼ်း၊ ဢၢႆႈလႃႉ၊ ဢၢႆႈၵူမ်း သမ်ႉလုၵ်ႈပူႇၵႄႇၶဝ် 2 ၵေႃႉ၊ ဢၢႆႈၼေႇ ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉတီႉၺွပ်းမၼ်းသေ ဢဝ်ၵႂႃႇသူင်ႇပၼ်တီႈသိုၵ်းလွႆ။ ၽိူဝ်ႇၵႂႃႇၽႅဝ်တီႈသိုၵ်းလွႆယဝ်ႉ လူတ်ႉၶိူင်ႈဢၼ်ထုၼ်းၼၢႆႇ ၶီႇၵႂႃႇယွၼ်းၼီႈၶဝ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်ဢဝ်ဝႆႉ၊ သၢႆၶေႃးမၼ်းၵေႃႈႁၢႆဝႆႉ။
ၵမ်းၼႆႉ လုၵ်ႈမေးထုၼ်းၼၢႆႇ တင်းပူႇၵႄႇၶဝ်ၵေႃႈ မႃးတၢင်ႇလၢတ်ႈပလိၵ်ႈ တီႈႁူင်းပလိၵ်ႈဝၢၼ်ႈၸၢမ်၊ ပလိၵ်ႈသမ်ႉဝႃႈ ႁဝ်းဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁိုဝ်ၵႂႃႇတီႉၺွပ်းပၼ်။ လွႆၶဝ်ၵေႃႈႁႅင်းဝႆႉ ပလိၵ်ႈသမ်ႉႁႅင်းဢေႇ ၶဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇႁတ်းၵႂႃႇ၊ ပလိၵ်ႈၵေႃႈ ၶိုၼ်းလၢတ်ႈတီႈၶဝ်ဝႃႈ သူၵႂႃႇၸွပ်ႇသေ ၶိုၼ်းမႃးလၢတ်ႈတီႈႁဝ်းၼႃႈ။ ၶဝ်ပွၵ်ႈၶိုၼ်းမိူဝ်းႁိူၼ်းသေ ႁွင်ႉၵူၼ်းလူင်ၶဝ် ဢၢင်ႈၵႂႃႇတၢင်ႇတီႈပလိၵ်ႈၼမ်ႉတူႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ သမ်ႉငိၼ်းၶၢဝ်ႇဝႃႈ ဢၢႆႈထုၼ်းၼၢႆႇၼႆႉ ၵႂႃႇမီးတၢင်းပၢင်ၵုတ်ႇ၊ ၵႂႃႇမီးတီႈသိုၵ်းလွႆၶဝ်၊ သိုၵ်းလွႆၶဝ်တီႉမတ်ႉဝႆႉ။
ဢၢႆႈမူၼ်း တင်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵမ်ႈၽွင်ႈ ၸွမ်းၵႂႃႇတီႈသိုၵ်းလွႆၶဝ် ဢၼ်မီးတီႈဝၢၼ်ႈပၢင်ၵုတ်ႇ၊ လႆႈၵႂႃႇပၼ်တီႈသိုၵ်းလွႆၶဝ်ငိုၼ်းသွင်သႅၼ်ႁႃႈ (250,000)သေ ႁပ်ႉႁွင်းဢဝ်၊ ဝၼ်းတီႈ 15/02/2015 ယၢမ်း 6 မူင်း ၶဝ်ၶိုၼ်းပွႆႇထုၼ်းၼၢႆႇ ဢွၵ်ႇ မႃး။ ၽိူဝ်ႇၶဝ်ပွႆႇဢွၵ်ႇမႃးယဝ်ႉ ထုၼ်းၼၢႆႇၼႆႉ ႁူဝ်မၼ်းၵေႃႈပဵၼ်လိူတ်ႈ၊ ၼႂ်းႁူမၼ်းၵေႃႈပဵၼ်လိူတ်ႈ၊ ၸွမ်းတိၼ်မၼ်း ႁွႆးမတ်ႉမၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လိူတ်ႈလွၵ်ႈမူတ်း။ ထုၼ်းၼၢႆႇ လၢတ်ႈၼႄလွင်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတီႉမတ်ႉမၼ်းသေ ၵႂႃႇသူင်ႇပၼ်သိုၵ်း၊ ဢမ်ႇၸႂ်ႈသိုၵ်းလွႆတီႉၺွပ်းမၼ်း။ ထုၼ်းၼၢႆႇ လၢတ်ႈၼႄဝႃႈ သၢႆၶေႃႈမၼ်းၵေႃႈႁၢႆ လူတ်ႉၶိူင်ႈမၼ်းၵေႃႈၶဝ်ဢမ်ႇသူင်ႇၶိုၼ်း၊ ၵၢင်ၸႂ်မၼ်းတႄႉ ၶႂ်ႈတၢင်ႇလၢတ်ႈပလိၵ်ႈ- ဝႃႈၼႆ။
ထိုင်မႃးဝၼ်းတီႈ 19/02/2015 ဢူးဢၢႆႈမူၼ်း တင်းထုၼ်းၼၢႆႇ တင်းၵူၼ်းၸၢဝ်းလွႆ ၶဝ်ၶိုၼ်းၵႂႃႇတီႈပၢင်လူင်၊ ၵႂႃႇတီႈႁိူၼ်းႁူဝ်ၼႃႈပီႇတုၸိတ်ႉ ပၢင်လူင် ဢူးၽူဝ်းၺၢၼ်ႇ။ ၵႂႃႇဢုပ်ႇၵၼ်သေ ႁဵတ်းလိၵ်ႈၵိၼ်ၵႅၼ်ႇၵၼ်ဝႃႈ ၸၢဝ်းလွႆမၢၼ်ႈသႃႇၶဝ် တေသၢႆႈတႅၼ်းပၼ် 12 သႅၼ်။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ဢၢႆႈလႃႉ သမ်ႉၶိုၼ်းသိုပ်ႇၾူၼ်ႊႁွင်ႉ သိုၵ်းလွႆ၊ သိုၵ်းလွႆၵေႃႈၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းဝၢၼ်ႈပၢင်လူင်သေ ၽွင်းယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်းၼၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်မႃးယိုဝ်းၵွင်ႈလွၵ်ႇ၊ ဢဝ်သေႃးမိုဝ်းသႂ်ႇ ဢၢႆႈထုၼ်းၼၢႆႇ၊ ပီႈဢၢႆႈမၼ်း တင်း ဢူးဢၢႆႈမူၼ်း၊ ဢူးၽူဝ်ႇၺၢၼ်ႇၵေႃႈ တီႉၺွပ်းၵႂႃႇၸွမ်း။
ၼွၵ်ႈၼၼ်ႉၵူၺ်းပႆႇပေႃး ဝၼ်းတီႈ 25/02/2015 ၵၢင်ၶမ်ႈယၢမ်း 8 မူင်းပၢႆ သိုၵ်းလွႆၶဝ်မႃးၼႂ်းဝၢၼ်ႈၸၢမ်၊ မႃးယိုဝ်းၵွင်ႈသေ မႃးတီႉၺွပ်းၵူၼ်းၶၢႆယႃႈၵႂႃႇထႅင်ႈ။ ဝၼ်းတီႈ 26/02/201 သိုၵ်းလွႆမႃးတီႉၺွပ်းၵႂႃႇ ၵေႃႉပဵၼ်ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် လုမ်းပၢႆးယူႇလီဝၢၼ်ႈၸၢမ် သြႃႇမတေႃႇၵျီးၼၢႆႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶၢင်။ လွင်ႈၼႆႉ ၽူဝ်မၼ်းၼၢင်းၸိုဝ်ႈလႃႇၵျိၼ်ႇ၊ ၼႄးၽူဝ်မၼ်းၼၢင်းၶၢႆယႃႈ၊ ၵၢင်ၶမ်ႈ 6 မူင်း သိုၵ်းလွႆၶဝ်မႃးသွၵ်ႈတီႈႁိူၼ်း လႃႇၵျိၼ်ႇသမ်ႉလႅၼ်ႈပၢႆႈ၊ သိုၵ်းလွႆၶဝ်ၵေႃႈ တီႉၺွပ်းၼၢႆးသြႃႇမၵႂႃႇပႅတ်ႈ၊ ထႅင်ႈဝၼ်းၼိုင်ႈၸင်ႇပွႆႇပၼ်။ ဝၼ်းတီႈ 08/03/2015 ၶဝ်မႃးယိုဝ်းသႂ်ႇတီႈ ၵူၼ်းဢၼ်ၶၢႆယႃႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈ၊ တၢႆၵေႃႉၼိုင်ႈ၊ ဝၢတ်ႇၸဵပ်းၵေႃႉၼိုင်ႈ။
မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 17/03/2015 ၼႆႉၵေႃႈ မႃးတီႉၺွပ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ တီႈဝၢၼ်ႈၸၢမ်သေ ဢဝ်ဢွၵ်ႇၵႂႃႇၼွၵ်ႈဝၢၼ်ႈ။ တီႈဝၢၼ်ႈဝၢၼ်ႈၸၢမ်ၼႆႉ ပလိၵ်ႈၵေႃႈမီး၊ သိုၵ်းၵေႃႈမီး၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ပလိၵ်ႈလႄႈသိုၵ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်ဢမ်ႇဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈ ပၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႆႈ၊ ဢမ်ႇလူင်းၵူတ်ႇထတ်းတွင်ႈထၢမ် ဢမ်ႇလူင်းတူၺ်းသင်၊ ႁဝ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ပေႃးၶႂ်ႈထၢမ်ဝႃႈ မၢၼ်ႈၶဝ်ၸႂ်ႉႁဵတ်းႁႃႉ၊ သိုၵ်းလွႆ တင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မီးလွင်ႈလမ်ၼမ်ႉယၵ်းမိုဝ်းၵၼ်ႁႃႉ၊ ပေႃးၼႆ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မၼ်းပွင်ႇသင်။ လွင်ႈၼႆႉ သိုၵ်းတႆး ၵေႃႈဢမ်ႇႁဵတ်းသင်၊ ဢၼ်ႇၵႅတ်ႇၵင်ႈပၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸၢဝ်းတႆးသေဢိတ်း။ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ/ ပဵၼ်ထမ်း၊ ဝၢၼ်ႈမိူင်းၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးပၵ်းမီးပိူင်သင်ယဝ်ႉ။
မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 14/03/2015 ၼႂ်းပၢင်လူင်ၼႆႉ သိုၵ်းလွႆၶဝ်မႃးယူႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈပၢင်လူင်သေ ပႂ်ႉႁႄႉၵႃးသေယွၼ်းငိုၼ်းၵူၼ်းမိူင်း၊ ၸိူဝ်းဢၼ်မီးၸၢၵ်ႈလိူဝ်ႈပႅၼ်ႈ ၵေႃႈယွၼ်းငိုၼ်း၊ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ၶဝ်ၶဝ်ႈယွၼ်းၼႂ်းႁိူၼ်းပိူၼ်ႈတိၵ်းတိၵ်း၊ မၢၼ်ႈၵေႃႈပွႆႇဝႆႉယူႇၸိူင်ႉၼႆ။
သိုပ်ႇဢၢၼ်ႇ
ပၢင်ပွႆးပီၵွၼ်းၶမ်း တီးဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ မီးၽူႈၸႅၵ်ႇ ႁုၼ်ႇႁၢင်ႈၽြႃးဢမင်ႇၵလႃႇ
ပၢင်ပွႆးၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် ထမ်မသႃမိ ဢၼ်တႄႇမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 20/12/2014
တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ 26/12/2014 မီးပီႈၼွင်ႉတၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃး
တူဝ်ႈမိူင်းတႆး ပႃးၸဵမ်ၼွၵ်ႈမိူင်း ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၵိုၼ်းၶွၼ်ႈၼမ်။
ၵူၺ်းၵႃႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 24/12/2014 ၼၼ်ႉ မီးလွင်ႈဢမ်ႇထၢင်ႇ ဢမ်ႇမုင်ႈမွင်းသေ မီးၵူၼ်းမႃးၸႅၵ်ႇပၼ်ၽြႃး တီႈၸဝ်ႈသင်ၶလႄႈ ၵူၼ်းထဝ်ႈၼႂ်းပၢင်ပွႆး။ မီးၸဝ်ႈသင်ၶလႆႈဢဝ်မိူဝ်းသေ မီးလွင်ႈလၢၵ်ႇလၢႆးလႄႈ ယႃႉတူၺ်းတၢင်းၼႂ်း၊ ၽိူဝ်ႇယႃႉတူၺ်း သမ်ႉမီးပဵၼ်ႁၢင်ႈယိူဝ်ႇမႆႉလႄႈ မိူၼ်ၸွၵ်းထူင်သင်ဢမ်ႇႁူႉ၊ မီးဢၢႆမဵၼ်တူႇ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးပႃးလိၵ်ႈတႅမ်ႈဝႆႉ သူၺ်ႇတိၵူင်ႇၸေႇတီႇပၢၼ်းပွင်း ဝႃႈၼင်ႇၼႆ။
 |
| ႁုၼ်ႇႁၢင်ႈၽြႃး ဢၼ်မႃးၸႅၵ်ႇၼႂ်းပၢင်ပွႆး |
မႄႈထဝ်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢႃႇယုလႆႈ 76 ပီ၊ ယူႇတီႈဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ ဢၼ်လႆႈႁၼ်ၽြႃး ဢၼ်ပိူၼ်ႈမႃးၸႅၵ်ႇပၼ်ၼၼ်ႉ လၢတ်ႈဝႃႈ- ၼႂ်းၽြႃး ဢၼ်ယႃႉတူၺ်းၼၼ်ႉ မီးဢၢႆမဵၼ်ႁႅင်းၼႅၼ်ႇ၊ သုတ်ႇၼူမ်တူၺ်းဢၢႆမဵၼ်ၼၼ်ႉ ႁူဝ်ပေႃးမဝ်း- ဝႃႈၼႆ။
 |
| ႁုၼ်ႇႁၢင်ႈၽြႃး ဢၼ်မႃးၸႅၵ်ႇၼႂ်းပၢင်ပွႆး |
ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈ ၽြႃးဢမ်ႇလီၼၼ်ႉ လႆႈႁူႉဝႃႈတီႈဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ မီးမႃးယဝ်ႉလၢႆပွၵ်ႈ။ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃးဢမ်ႇႁိုင်ၼၼ်ႉ မီးၵူၼ်းဢဝ်ႁုၼ်ႇႁၢင်ႈၽြႃး မႃးၸႅၵ်ႇ လၢတ်ႈဝႃႈ- ပဵၼ်ၽြႃးလီ။ မီးသွင်ပူႇဢွၵ်ႇႁိူၼ်းၼိုင်ႈ တီႈပွၵ်ႉႁူဝ်ၼွင်လူင် ဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ ၵႂႃႇယွၼ်းဢဝ်ၽြႃးဢၼ်ပိူၼ်ႈမႃးၸႅၵ်ႇ၊ လႆႈႁူႉဝႃႈသွင်ပူႇဢွၵ်ႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇယၢမ်ႈမေႃးမႄးၵၼ်သေပွၵ်ႈ၊ ၽိူဝ်ႇဝၢႆးၸႅၵ်ႇၽြႃးမႃးယဝ်ႉ သွင်ပူႇဢွၵ်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵႆႉၽိတ်းမေႃးၵၼ်ၶိူဝ်းၶိူဝ်းယႂ်းယႂ်း- ဝႃႈၼႆ။
ၵူၼ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ပွႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ
သိုပ်ႇဢၢၼ်ႇ
ထိုင်ၽူႈထတ်းလိၵ်ႈ ဢႄႊၻီႊတိူဝ်ႊ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ
ထိုင်
ၽူႈထတ်းလိၵ်ႈ ဢႄႊၻီႊတိူဝ်ႊ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ
ပၼ်ႁႃၸိူဝ်းၼႆႉ တေႁဵတ်းႁိုဝ်ၵႄႈလိတ်ႈ၊ တေတၢင်ႇယိုၼ်ႈယွၼ်းတီႈၽႂ်
ၸွႆႈၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ၶႃႈ။ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် ၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်မိူင်းၶဝ်ၶႃႈ၊
ႁဝ်းၶႃႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈၼႃးပၢင်ႇၼႆႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈ ႁူမ်ႇလူမ်ႈ၊
တိုၵ်ႉလႆႈၺႃးၸၢၵ်ႇၽေးသိုၵ်းယူႇ။
 |
| Photo: Facebook |
မၼ်းၼၢင်းၼႆႉ ဢႃႇယု 35 ပီ၊ ၸေးလုၵ်ႈ 9 လိူၼ်သေ ၵႂႃႇႁႃၽိုၼ်းလႅၼ်ဝၢၼ်ႈ၊ ၵႂႃႇၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ 4 ၵေႃႉ လမ်းၸၼ်မၼ်းၼၢင်း။ မၼ်းၼၢင်းၵေႃႈ ၽႅတ်းၽႅတ်းလႅၼ်ႈလႅၼ်ႈ ႁွင်ႉႁွင်ႉသေ လႅၼ်ႈပၢႆႈပူၼ်ႉ၊ ဢမ်ႇတၼ်းၺႃးၵၼ်ႉၸၼ်။
ၵႃႈၵွၼ်ႇပူၼ်ႉမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈတပ်ႉၼႆႉ ၶဝ်ၵေႃႈႁၢႆႉ။ မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈ ဢၼ်မႃးၼင်ႈတီႈတပ်ႉပၢင်ႇၵၢတ်ႇၼႆႉ ပဵၼ်ၶုၼ်သိုၵ်းလူင် (ပူဝ်ႇၵျီး) ယၢၼ်ႇၼၢႆႇ။ ပေႃးႁၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတေႃႉမႆႉတၢင်ႇမႆႉၵေႃႈ ၼႄးဝႃႈသူၼႆႉ မီးၶိူင်ႈလိူဝ်ႈမႆႉ၊ မီးႁူင်းလိူဝ်ႈမႆႉၼႆသေ တဵၵ်းမၢပ်ႇမႂ်ယွၼ်းငိုၼ်း ၼိုင်ႈလိူၼ် သွင်သၢမ်သႅၼ်။ ပေႃးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵႂႃႇႁႃဝူဝ်း လိုပ်ႈဝူဝ်းမႃးၶဝ်ႈၶွၵ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မၢပ်ႇၼႄးဝႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းၵႃႉဝူဝ်းၼႆသေ ယွၼ်းငိုၼ်းတႃႇဝူဝ်းၼိုင်ႈတူဝ်လၢႆမိုၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။
ၵူၼ်းတၢင်းမိူင်းၵိုင် ဢၼ်ယၢမ်ႈမႃးလမ်ႁူဝ် (ၵၼ်ႇတေႃး) ပေႃႈမႄႈ တၢင်းၵေးသီးၵေႃႉၼိုင်ႈၵေႃႈ ထုၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈယွၼ်းယိုမ်လူတ်ႉၶိူင်ႈ၊ ဢဝ်ၵႂႃႇၸႂ်ႉလၢႆၶိုၼ်းလၢႆဝၼ်း တင်းႁိုင်၊ ၼၢၼ်းပၼ်ၶိုၼ်းတႄႉတႄႉ။ လွင်ႈၼႆႉ ၵၢပ်ႈပၢၼ်ဝၢၼ်ႈမိူင်းလႅၵ်ႈလၢႆႈယဝ်ႉၵေႃႈ ၸွမ်းဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈၼႃးပၢင်ႇၼႆႉ ယင်းပႆႇမီးလွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈ၊ ယင်းတိုၵ်ႉမီးလွင်ႈၶီႇၼဵၵ်းတဵၵ်းတဵင်ပေႉၵိၼ်ၵၼ်ယူႇ။
ၶုၼ်သိုၵ်းလူင် (ပူဝ်ႇၵျီး) ယၢၼ်ႇၼၢႆႇၼႆႉ ဢိင်ၼိူဝ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇသေ ပႃႊတီႊၵၢၼ်မိူင်း၊ ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉ 131 ၵႂႃႇပူတ်းပႅတ်ႈသေ ဢဝ်ၵေႃႉမႂ်ႇမႃးပုတ်ႈတႅၼ်း။ ၽိူဝ်ႇၵေႃႉမႂ်ႇၼႆႉမႃးၵေႃႈ လုၵ်ႈၼွင်ႉၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉၵေႃႉမႂ်ႇၼႆႉ တိုၵ်ႉပဵၼ်ၵူၼ်းၵဝ်ႇယူႇ၊ ၶဝ်ၼႆႉၵေႃႈတိုၵ်ႉယၢမ်ႈၸွမ်း ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉၶဝ်ၵေႃႉၵဝ်ႇယူႇ၊ တိုၵ်ႉႁၢႆႉ တိုၵ်ႉပေႉၵိၼ်ၼိူဝ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈယူႇ။
ၸၢႆးၵေးသီး
ၵေႃႉၶႂ်ႈလႆႈလွင်ႈၵတ်းယဵၼ်/ၽဵင်ႇပဵင်း
သိုပ်ႇဢၢၼ်ႇ
ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈပွတ်းလၢႆးၶႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈပွၵ်ႈႁိူၼ်း ယွၼ်ႉတပ်ႉၸုမ်း 758 ထၢင်ႇၽိတ်း
ၶႃႈႁဝ်းလုင်းၸရေးၸဝၼ မႃးၶမ်ယူႇၼႂ်းဝဵင်းၵဵင်းမႆႇၼႆႉ
ဢမ်ႇၸၢင်ႈပွၵ်ႈမိူဝ်းၶိုၼ်း တၢင်းဝၢၼ်ႈမိူင်းႁဝ်း လၢႆးၶႃႈ၊
ၵွပ်ႈဝႃႈတပ်ႉၸုမ်း 758 ၶဝ်ထၢင်ႇၶႃႈဝႆႉ၊ လွင်ႈတၢင်းမၼ်းမီးၼင်ႇၼႆ။
 |
| လုင်းၸရေးၸဝၼ |
ထိုင်
ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ
ၶႃႈႁဝ်းလုင်းၸရေးၸဝၼ မႃးၶမ်ယူႇၼႂ်းဝဵင်းၵဵင်းမႆႇၼႆႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈပွၵ်ႈမိူဝ်းၶိုၼ်း တၢင်းဝၢၼ်ႈမိူင်းႁဝ်း လၢႆးၶႃႈ၊ ၵွပ်ႈဝႃႈတပ်ႉၸုမ်း 758 ၶဝ်ထၢင်ႇၽိတ်းၶႃႈဝႆႉ၊ လွင်ႈတၢင်းမၼ်းမီးၼင်ႇၼႆ။
ၶႃႈၼႆႉ မိူဝ်ႈယူႇၼႂ်းမိူင်းႁဝ်း ပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈၾၢႆႇမေႃယႃ၊ ဢိင်ၼိူဝ်လုင်းၸရေးႁူဝ်ၾၢႆ ဢမ်ႇယူႇလီသေ ၸင်ႇလႆႈဢဝ်မႃးတီႈမိူင်းထႆး၊ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈမေးမၼ်းၵေႃႈထဝ်ႈ သမ်ႉဢမ်ႇၶီႇၵႃးလႆႈ၊ မီးလုၵ်ႈယိင်းၵေႃႉၼိုင်ႈၵေႃႈ သမ်ႉမီးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႅင်လႄႈ ၸင်ႇဝႃႈလႆႈပိုင်ႈဢိင်ဢႃးၵူဝ်းၶႃႈမႃးသူင်ႇပၼ်ယဝ်ႉ။
ၶႃႈၼႆႉ ယူႇဢမ်ႇႁူႉတူဝ် ဢၢင်ႈမိူဝ်းၶိုၼ်းတၢင်းႁိူၼ်း၊ ပေႃးႁၢင်ႈႁႅၼ်းၶူဝ်းဝႆႉယဝ်ႉ၊ ၾူၼ်ႊတၢင်းလင်သမ်ႉမႃးႁၢမ်ႈဝႃႈ ပိူၼ်ႈထၢင်ႇၽိတ်းယဝ်ႉ ယႃႇပေႁိပ်ႈမႃး ဝႃႈၸိူင်ႉၼႆသေယဝ်ႉ။ ၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ၶႃႈၵေႃႉတၢင်ႇၶၢဝ်ႇသႂ်ႇၶၢဝ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ၶဝ်ထၢမ်မႃးတီႈဝႅပ်ႉသၢႆႉ ပၢင်လူင် ဝႃႈၼႆလႄႈ ၸင်ႇလႆႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈထၢမ်သူၸဝ်ႈ ၼင်ႇၼႆၶႃႈယဝ်ႉ။
ဢၼ်တပ်ႉၸုမ်း 758 ၶဝ်ၼႄးဝႃႈ ၶႃႈတၢင်ႇၶၢဝ်ႇမႃးတီႈသူၸဝ်ႈ ဝႅပ်ႉသၢႆႉပၢင်လူင် ၵဵင်းမႆႇ ၼႆႉၶႃႈဢမ်ႇယၢမ်ႈတၢင်ႇသေပွၵ်ႈ၊ လွၵ်းလၢႆးတေတၢင်ႇလိၵ်ႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၶႃႈယင်းဢမ်ႇယၢမ်ႈႁူႉယၢမ်ႈမေႃသေပွၵ်ႈ၊ ဢၼ်ၼႆႉတႄႉ ၶဝ်တေၽၢမ်းႁဵတ်းၽၢမ်းပဵၼ်ဢဝ်ၵူၺ်း၊ ၶႃႈတႄႉႁၼ်ထိုင်ၼင်ႇၼႆ။
မိူဝ်ႈလဵဝ် ဢႃးၵူဝ်း (ပိုင်ႈဢိင်) ၸုမ်းဝႅပ်ႉသၢႆႉႁဝ်းၶဝ် ၵႄႈမိူဝ်းပၼ်ယႂ်ႇယႂ်ႇၼမ်ၼမ် ႁႂ်ႈပေႃးၵတ်းယဵၼ် ၶိုၼ်းမိူဝ်းလႆႈတၢင်းဝၢၼ်ႈႁဝ်းၶႃႈပုၼ်ႉ သေၵမ်းဢေႃႈ။
လုင်းၸရေးၸဝၼ
သိုပ်ႇဢၢၼ်ႇ
ၸုမ်းပီႇတုၸိတ်ႉဝၢၼ်ႈပၢင်ႇ တဵၵ်းတဵင် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ
ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈႁႅင်ႈ ၸႄႈဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ
ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း၊ ၸိူဝ်းလႆႈထူပ်းၺႃး ၸုမ်းပီႇတုၸိတ်ႉၶဝ်တဵၵ်းတဵင်
တႅမ်ႈလိၵ်ႈမႃးထိုင် တီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ၊ လွင်ႈလႆႈထုၵ်ႇၸုမ်း
ပီႇတုၸိတ်ႉ ဝၢၼ်ႈပၢင်ႇ တဵၵ်းတဵင်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။
ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းၺႃးယိုတ်းတီႈလိၼ် 20 ဢေႊၵႃႉၼၼ်ႉ လုင်းၼၼ်ႇတေႃး၊ ပႃႈမၢတ်ႈ၊ လုင်းၵၼ်ႇတီႇ၊ လုင်းၸလေးသေႃး၊ လုင်းဢိင်ႇတႃႇမူး၊ လုင်းၸၢမ်ႇၶိူဝ်း၊ ၸၢႆးတေႃးတုင်း၊ ၸၢႆးၸေႃးတဵင်း၊ ၸၢႆးၶမ်းသႃႇ၊ ၸၢႆးသၢင်ႇဢေႃး ၸိူဝ်းၼႆႉ။
ဝူဝ်းၵႂၢႆးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵေႃႈ ၼႂ်း 1-2 လိူၼ် (သႅပ်ႊထႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ- ဢွၵ်ႇထူဝ်ႊၿိူဝ်ႊ)မႃးၼႆႉ ၶဝ်ယိုဝ်းၵိၼ်ဢမ်ႇယွမ်း 30 တူဝ်၊ ပဵၼ်ဝူဝ်းၵႂၢႆးၶွင် လုင်းသေႃး၊ လုင်းလဵၵ်ႉ၊ ဝူဝ်းၵႂၢႆးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼမ်ႉႁူဝ်လူင်ၶဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တူဝ်ၵႃႇလိင်ႇထွႆႉယင်းမႃးလၢတ်ႈၼႄ ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်လူင်မိူဝ်ႈ 12/09/2014 ၼၼ်ႉဝႃႈ တူဝ်မၼ်းလႆႈၵႂႃႇယိုဝ်းၵိၼ် မႃႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ၊ ၼႆလူးၵွၼ်ႇ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉယင်းလၢတ်ႈဝႃႈ- တေလႆႈႁတ်းႁၢၼ် တေလႆႈတႅပ်းတတ်းတႅၵ်ႇလႅင်း။ ပၢင်ၵုမ်မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ မီးလုၵ်ႈၸုမ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈ 100 ပၢႆ။
ၼွၵ်ႈၼိူဝ်သေ ႁုပ်ႈယိုတ်းတီႈလိၼ်ၵူၼ်းမိူင်း၊ ယိုဝ်းၵိၼ်ဝူဝ်းၵႂၢႆးၵူၼ်းမိူင်းယဝ်ႉ ဢဝ်ၵိၼ်မူ ၵႆႇၵူၼ်းမိူင်း၊ ယိုတ်းဢဝ်ၼွင်ပႃၵူၼ်းမိူင်းသေ ဢဝ်ၵိၼ်ပႃၵႃႈၼင်ႇၸႂ်ၶဝ်။ ယိုဝ်းၵွင်ႈလွၵ်ႇငိုတ်ႈၵူၼ်းမိူင်း၊ ဢမ်ႇပၼ်ၵူၼ်း မိူင်း လႆႈႁဵတ်းၵိၼ်ၵၢၼ်သူၼ် ႁႆႈ ၼႃးလီလီ။ ၵွပ်ႈၼႆ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းပွတ်းတွၼ်ႈၼႆႉ မီးသင်ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈဝႆႉဝၢင်းၸႂ်၊ ဢမ်ႇၸၢင်ႈဝႆႉတီႈႁိူၼ်းသေ ၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်လွတ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းလႅဝ်း။
မိူဝ်ႈၼႂ်းလိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊၿိူဝ်ႊပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ မီးၵူၼ်းၼႂ်းဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈႁႅင်ႈ 2 ၵေႃႉ ၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်တီႈႁႆႈ၊ ၵွပ်ႈၵၢၼ် ပႆႇယဝ်ႉတူဝ်ႈလႄႈ ထိုင်ၶၢဝ်းလပ်းသိင်ႇၸွမ်ႉႁွမ်ႉၵေႃႈ ပႆႇၸၢင်ႈပွၵ်ႈႁိူၼ်း၊ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇၵႃႇလိင်ႇထွႆႉ ယိုဝ်းၵွင်ႈလွၵ်ႇ ႁႂ်ႈပွၵ်ႈမိူဝ်းႁိူၼ်း၊ ၵၢၼ်ဢမ်ႇယဝ်ႉဢမ်ႇတူဝ်ႈၵေႃႈ ၵႃႈလႆႈပိုၼ်ႉပွႆႇပႅတ်ႈသေပွၵ်ႈမိူဝ်းႁိူၼ်း။ ၵွပ်ႈၼႆ ၵၢၼ်သူၼ်ၵၢၼ်ႁႆႈၵေႃႈ ဢမ်ႇပဵၼ်။
လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ႁႂ်ႈၾၢႆႇၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းတႆး လႆႈႁူႉၸွမ်းလွင်ႈၼႆႉသေ ႁႂ်ႈၸွႆႈၵႄႈလိတ်ႈပၼ်။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းႁႃၵိၼ်ၵေႃႈယၢပ်ႇ၊ သမ်ႉၵူဝ်ၽေးၸိူဝ်းၼႆႉၽွင်ႈလႄႈၵူၼ်းၼုမ်ႇၵေႃႈ ပၢႆႈၵႂႃႇ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၼွၵ်ႈဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈမိူင်း တီႈတၢင်ႇလႅၼ်တိၵ်းတိၵ်း။
သိုပ်ႇဢၢၼ်ႇ
လွင်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းပီႈၼွင်ႉလွႆ ၼႄၵၢင်ၸႂ် လွင်ႈယႃႈမဝ်းၵမ်
ထိုင်/
ႁူင်းပွႆႇပိုၼ်ၶၢဝ်ႇ ပၢင်လူင် (ၾၢႆႇတႆး)
လွင်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းပီႈၼွင်ႉလွႆ ၼႄၵၢင်ၸႂ် လွင်ႈယႃႈမဝ်းၵမ် ပူၼ်ႉမႃးမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 03/02/2014 ၼၼ်ႉ ဢၼ်ၶဝ် ယိပ်းပၢႆႉၼၼ်ႉ ယႃႈမဝ်းၵမ်လုၵ်ႉတီႈလႂ်မႃး၊ ၽႂ်သမ်ႉႁဵတ်းဢွၵ်ႇဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၽႂ်ဢမ်ႇလၢတ်ႈ ၵေႃႈ တေႁူႉၵၼ် ယူႇၵူၺ်း၊ ဢၼ်ႁုင်ယႃႈမႃႉ၊ ယႃႈၾိၼ်ႇၽိူၵ်ႇ၊ ယႃႈမဝ်းၵမ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၶွၼ်ႉတဝ်ႉတပ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸုမ်းပီႇတုၸိတ်ႉ မူႇၸုမ်းၾၢႆႇတႂ်ႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈသေ ၶဝ်လႆႈယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ႁဵတ်းယႃႈမဝ်း ၵမ်ၽုၵ်ႇ၊ ႁုင်၊ ၵႃႉၶၢႆ၊ ယႃႈၽိူၵ်ႇ၊ ယႃႈမႃႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ၵွပ်ႈသင်လႄႈ လၢတ်ႈလႆႈၸိူင်ႉၼႆ ယွၼ်ႉငိုၼ်းလိူၼ်ၸုမ်းပီႇတုၸိတ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ယင်းဢမ်ႇပၼ်၊ ငိုၼ်းၵႃႈႁူဝ်လိူၼ်ၶဝ် ယင်းဢမ်ႇမီး၊ ပေႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်မီးၵၢၼ်တိုၵ်းသိုၵ်း တေႃႇၸုမ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ဝၢၼ်ႈ မိူင်းၼၼ်ႉ မၢၼ်ႈၶဝ်ယင်းၸႂ်ႉတိုၵ်းတေႃး ၸွမ်းယူႇတႃႇသေႇ၊ ပေႃးၵူၼ်းလူင်မၢၼ်ႈၶဝ် တၢႆးမူး (ၽူႈၵွၼ်းတိူင်းသိုၵ်း) ႁိုဝ် ဢမ်ႇၼၼ် တပ်ႉမမူး (ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉၸုမ်းလူင်) ၊ ၸၵၶမူး (ၽူႈၵွၼ်းငဝ်ႈငုၼ်း ၵုမ်းၵမ်ၽႅၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်း) ႁွင်ႉၸုမ်းပီႇတုၸိတ်ႉၶဝ် ႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်၊ လူဝ်ႇငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် (ယၢၼ်ႇပူင်ႇငူၺ်ႇ) ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ၼၼ်ႉ ၸုမ်းပီႇတုၸိတ်ႉၸိူဝ်းၼႆႉ ယင်းလႆႈဢဝ်ငိုၼ်းၸုမ်းပီႇတုၸိတ်ႉၶဝ်သေ ၸွႆႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ။
ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တိူင်းသိုၵ်းလႂ်ၵေႃႈလီ ဢမ်ႇႁၼ်ၶဝ်တိၺွပ်းလႆႈၵူၼ်းၵႃႉၶၢႆယႃႈမဝ်းၵမ်၊ ၵူၼ်းႁုင်၊ ၵူၼ်းႁဵတ်းလႄႈ ၵူၼ်းၵႃႉၶၢႆယႂ်ႇလူင်သေတီႈသေပွၵ်ႈ၊ ၼႂ်းၶၢဝ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ၵေႃႈလီ ဢမ်ႇႁွၼ်ႇတွၼ်ႉလႆႈႁၼ် ၶဝ်တိၺွပ်းလႆႈ တီႈႁူင်းႁုင်ယႃႈ တီႈၶၢႆယႃႈယႂ်ႇလူင်။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ဢၼ်ယႃႈၶၢႆဢွၵ်ႇၼႂ်းမိူင်း / ၼွၵ်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ တိုၼ်းပဵၼ်ၸုမ်းပီႇတုၸိတ်ႉလႄႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ႁူမ်ႈၸွမ်းၵၼ်ယဝ်ႉ။
တၢင်းႁၼ်ထိုင် ၸဝ်ႈသိုၵ်းၸွမ်မိူင်း ၽူႈၵွၼ်းၼႃႈလိၼ်သိုၵ်း 701 လႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉၼၼ်ယဝ်ႉ။
ၼႂ်းၼႃႈတီႈမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်သိုၵ်း 701 ၼႆႉ ႁဝ်းတိုၼ်းတေႁူမ်ႈမိုဝ်းၵူၼ်းမိူင်းသေ သၢၼ်ၶတ်း လွင်ႈယႃႈမဝ်း ၵမ်ၵႂႃႇႁၢဝ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းႁႅင်းယူႇယဝ်ႉ။
ၽူႈၸတ်းၵၢၼ်
ၼႃႈလိၼ်သိုၵ်း-701
သိုပ်ႇဢၢၼ်ႇ
တုၵ်းယွၼ်းၵူႈၾၢႆႇၸွႆႈၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းၼုင်း
ဝၢႆးလူင်ပွင်ၸိုင်ႈတဵင်းၸဵင်ႇ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇႁႂ်ႈလိူၵ်ႈၽူႈ
ဢွၼ်ႁူဝ်ဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇ ၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ပတ်းပိုၼ်ႉ မႃးၼႆႉ
ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း တီႈမိူင်းၼုင်း ပွတ်းမိူင်းၶၢၵ်ႇၵေႃႈ
မီးၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈႁူဝ်ၼႃႈဝၢၼ်ႈ ဢိူင်ႇမႂ်ႇ။
ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းၼုင်း မီးဝၢၼ်ႈတႆး 7 ဝၢၼ်ႈ၊ ၼႂ်း 7 ဝၢၼ်ႈၼႆႉ
မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈ ႁဵတ်းပီႇတုၸိတ်ႉသေ လႆႈယိပ်းၵွင်ႈၵဝ်ႇ 7 လဝ်း။ ဝၢႆးလိူၵ်ႈ
ၽူႈၵွၼ်းဢိူင်ႇၵေႃႉမႂ်ႇ (ၼၢၼ်ၸၢႆးလီး)ၶိုၼ်ႈမႃး၊ ၵေႃႉၵဝ်ႇ (ၼၢၼ်ဢိၼ်းၼူၼ်း)
လူင်းၵႂႃႇယဝ်ႉၵမ်းၼႆႉ ၵွင်ႈၵဝ်ႇ 7 လဝ်းၼၼ်ႉ လႆႈဢဝ်ၵႂႃႇမွပ်ႈပၼ်မၢၼ်ႈ
တီႈမိူင်းၶၢၵ်ႇၶိုၼ်း။ ၵေႃႉမႂ်ႇၶိုၼ်ႈမႃး ၼႆႉၵေႃႈဢမ်ႇမီးပၼ်ႁႃ၊
လီတေႃႇၵူၼ်းဝၢၼ်ႈယူႇ၊ ပဵၼ်တႆးတင်း 2 ၵေႃႉ၊ လီတင်း 2 ၵေႃႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ
သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိူင်းၶၢၵ်ႇသမ်ႉဝႃႈ- သူလိူၵ်ႈႁူဝ်ပဝ်ႈမႂ်ႇၵေႃႈလီယဝ်ႉ၊
ပိူဝ်ႈတႃႇဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇသူတေလႆႈလီ လႆႈပဵၼ်၊ ၼင်ႇႁိုဝ် တေဢမ်ႇမီးၽေးၼၼ်ႉ
ႁႂ်ႈဢဝ်တပ်ႉပႂ်ႉလႅၼ်လိၼ် (မၢႆ 1010 မၢၵ်ႇမၢင်၊ ႁူဝ်ၼႃႈၸိုဝ်ႈၵျႁႄ)
ၵႂႃႇၵႅတ်ႇၶႄ ႁႄႉၵင်ႈပၼ်သူ- ဝႃႈၼႆ။
ၸၢဝ်းၼႂ်းတပ်ႉပႂ်ႉလႅၼ်လိၼ်ၼႆႉ
မီးၸၢဝ်းဢႃးၶိုဝ်ႇလႄႈၸၢဝ်းဢႃးၶႃႇ တင်းလႃးႁူႇၵမ်ႈၼမ်။ ၸိူဝ်းႁဝ်းပီႈၼွင်ႉတႆး
ယူႇသဝ်းၵိၼ် သၢင်ႈမႃးၼႂ်းမိူင်းၼုင်းၼႆႉ ဢမ်ႇမီးပၼ်ႁႃသင်၊ ၵမ်းၼႆႉ
သမ်ႉတေဢဝ်ၸၢဝ်းဢႃးၶိုဝ်ႇ ဢႃးၶႃႇမႃးၵုမ်းႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ မၼ်းတေယၢပ်ႇ၊
ႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇႁပ်ႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇၸူး ၽူႈၵွၼ်းဢိူင်ႇ ၵေႃႉမႂ်ႇသေ
ယွၼ်းႁႂ်ႈလႆႈယိပ်းၶိုၼ်း ၵွင်ႈၵဝ်ႇ 7 လဝ်းၼၼ်ႉ။ ၼႂ်းဢိူင်ႇႁဝ်းၼႆႉ
ႁဝ်းတေၵုမ်းၵူၺ်း၊ မီးမိတ်ႈမီးလႅဝ်းၵေႃႈႁဝ်းတေၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈၵူၺ်း။
ၼင်ႇႁိုဝ်တေဢမ်ႇမီးလွင်ႈလူမဝ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇ
ႁဝ်းၶႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈၵူၼ်းမိူင်းၶႂ်ႈတုၵ်းယွၼ်းပႃးဝႃႈ
ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ်ၵေႃႈလီ၊ ပႃႇတီႇသိူဝ်ၽိူၵ်ႇၵေႃႈလီ
ပႃးၸဵမ်ၶွင်ႊသီႊဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး (RCSS) ၊ ႁႂ်ႈၵႅတ်ႇၵင်ႈ
ပၼ်သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁဝ်းၶႃႈၽွင်ႈ။ မိူင်းၼုင်းၼႆႉ ပဵၼ်တႆးၵူၺ်းၵူၺ်း၊
တုၵ်းယွၼ်းႁႂ်ႈမႃး ပိုတ်ႇလုမ်းတီႈ ထုင်ႉမိူင်းၼုင်းႁဝ်းၶႃႈၽွင်ႈ၊
ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈၸမ်မိူင်းပွၵ်ႉ။ ပေႃးဢမ်ႇၼၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈတေၶိုင်လၢႆးၼိုင်ႈ၊
ပီႈၼွင်ႉဢႃးၶိုဝ်ႇ ဢႃးၶႃႇ ၶဝ်သမ်ႉတေၶိုင်လၢႆးၼိုင်ႈ၊
တေႁဵတ်းႁႂ်ႈပီႈၼွင်ႉတႆးႁဝ်း ယူႇယၢပ်ႇၵိၼ်ယၢပ်ႇ ၼႂ်းၵႄႈ ၵၢင်မၼ်း။
(ဢိူင်ႇမိူင်းၼုင်း
မီးဝၢၼ်ႈတႆး 7 ဝၢၼ်ႈ၊ ယၢၼ်ၾၢႆႇၸၢၼ်းမိူင်းၶၢၵ်ႇ 7 လၵ်း၊ မိူင်းၶၢၵ်ႇ
ယၢၼ်ၵဵင်းတုင် 51 လၵ်း၊ ယၢၼ်မိူင်းပွၵ်ႉ 80 လၵ်း။)
ၼပ်ႉယမ်သေလႄႈ
ပီႈၼွင်ႉတႆးမိူင်းၼုင်း
သိုပ်ႇဢၢၼ်ႇ
သိုၵ်းၶၢင် KIA တိၺွပ်းၵူၼ်းမိူင်း
ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁၢင်ႈၼႃႈသိုၵ်းတၢင်းမိူင်းၶၢင်ၼႆႉ ပီႈၼွင်ႉတႆး
ဢၼ်ယူႇၼႂ်းပွတ်းထုင်ႉလွႆ ႁူဝ်သိူဝ် လႆႈၺႃးတၢင်းတုၵ်ႉၶ ၸွမ်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ။
မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 12/12/12 တီႈဝၢၼ်ႈမႂ်ႇ ထုင်ႉလွႆႁူဝ်သိူဝ်၊
ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵေႃႉၸိုဝ်ႈၸၢႆးသၢမ်ၸိင်ႇ၊ ဢႃႇယု 20 ပီ၊ ၽွင်းၵႂႃႇမႃး
တၢင်းဝၢၼ်ႈမွၼ်း ၺႃးသိုၵ်းၶၢင်တိၺွပ်းသေၵူတ်ႇထတ်း၊
ႁုပ်ႈယိုတ်းဢဝ်မိုဝ်း ထိုဝ်မၼ်းၸၢႆး၊ မၼ်းၵေႃႈပႅတ်ႈဝႆႉလူတ်ႉၶိူင်ႈ သေ
လႅၼ်ႈပၢႆႈ၊ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၵူၼ်းႁိူၼ်းၶဝ်လႆႈၵႂႃႇထုတ်ႇ ဢဝ်လူတ်ႉၶိူင်ႈ၊
လႆႈပၼ်ငိုၼ်း 50,000 ပျႃး- ၼႆယဝ်ႉ။
ၵူၼ်းၵႂႃႇမႃး ပေႃးပဵၼ်မၢဝ်ႇသၢဝ်
ၺွပ်းဝႆႉ၊ ပေႃးပဵၼ်မႄႈႁိူၼ်းၶိုၼ်းပွႆႇပၼ်၊ မၢင်ဝၢၼ်ႈလႆႈဢဝ်ငိုၼ်း ၸၢင်ႈသေၵႂႃႇ၊ မၢင်ဝၢၼ်ႈလႆႈၸူၵ်းဝႂ်သေၵႂႃႇ ၼႂ်းပီၼႆႉၵူၺ်း
ယွၼ်းမႃးသၢမ်ပွၵ်ႈယဝ်ႉ။ ပွၵ်ႈဢွၼ် တၢင်းၼိုင်ႈဝၢၼ်ႈ 8 ၵေႃႉ၊ ပွၵ်ႈၵမ်းသွင်
ၼိုင်ႈဝၢၼ်ႈ 3 ၵေႃႉ၊ ပွၵ်ႈၵမ်းသၢမ် ၼိုင်ႈဝၢၼ်ႈ 10 ၵေႃႉ
ၵွပ်ႈဢမ်ႇလိူဝ်လႆႈလႄႈ လႆႈသူင်ႇပၼ်မႃး။
မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 13/12/2012
မႄႈႁိူၼ်းၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢႃႇယု 35 ပီ၊ လုၵ်ႉဝဵင်းမူႇၸႄႈၵႂႃႇဢႅဝ်ႇပီႈၼွင်ႉ
ဝၢၼ်ႈမႂ်ႇၼၼ်ႉ ၵႂႃႇၽႃႇ ၺႃးသိုၵ်းၶၢင်တီႈဝၢၼ်ႈမွၼ်း၊
ဢမ်ႇပၼ်မၼ်းၼၢင်းပူၼ်ႉၵႂႃႇ၊ မၼ်းၼၢင်း သမ်ႉ ပႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလဵၵ်ႉ ဢႃႇယု 3
ၶူပ်ႇဝႆႉ။ ပီႈၼွင်ႉၶဝ်ဝႃႈ “မႄႈမၼ်းပၼ်ၵိုတ်းဝႆႉ၊ ယွၼ်းဢဝ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵႂႃႇ
ဢွၼ်တၢင်း” ၼႆၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈ။ ပၼ်ၼင်ႈပႂ်ႉၶဝ်ၶိုင်ႈဝၼ်း
ၸင်ႇႁႂ်ႈပွၵ်ႈမိူဝ်းၶိုၼ်း တၢင်းမူႇၸႄႈ။
သင်ဝႃႈသိုၵ်းၶၢင်ပႂ်ႉၺွပ်းၵူၼ်းမိူင်းယူႇတိၵ်းတိၵ်းၼႆ
ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးႁဝ်းတေပၢႆႈၶဝ်ႈမိူင်းပိူၼ်ႈသေ ဢမ်ႇၵႃး ဝၢၼ်ႈၵေႃႈတေ မွင်၊
ၼႃႈၵၢၼ်ၵေႃႈဢမ်ႇပဵၼ်ႁဵတ်း၊ တေၵႂႃႇၵၢတ်ႇယင်းဢမ်ႇၸၢင်ႈယဝ်ႉၼႆ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ
ၵေႃႉၼိုင်ႈၶၢင်းၼႄၼင်ႇၼႆ။
သိုပ်ႇဢၢၼ်ႇ
လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇ ၵေႃႇသၢင်ႈၶိုၼ်း ႁေႃၸဝ်ႈသိူဝ်ၶၢၼ်ႇၾႃႉ တီႈမိူင်းမၢဝ်း
လႅၵ်ႈလၢႆႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင်မႃးတိၵ်းတိၵ်းသေ ၼင်ႇႁိုဝ်တေပဵၼ်ဢဵၼ်ပဵၼ်ႁႅင်း တႃႇၵူၼ်း တွင်ႈတဵဝ်းဢႅဝ်ႇ ယဵမ်ႈၵေႃႈၸႂ်ႈ၊ ႁႂ်ႈပဵၼ်တၢင်းယုၵ်ႉယွင်ႈၶူဝ်းပူၺ်ႈၵိုၵ်းပိုၼ်း ဢမ်ႇႁႂ်ႈႁၢႆသေ လုမ်းလူင်ၾၢႆႇ ၽွင်းငမ်းမိူင်း ၶွၼ်၊ မိူင်းမၢဝ်းတင်း ၸဝ်ႈတိုၼ်းလၢင်းၵေႃႉၼိုင်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ်သၢင်ႈၶိုၼ်းႁေႃၸဝ်ႈသိူဝ်ၶၢၼ်ႇၾႃႉ ၶိုၵ်ႉၶိုၵ်ႉ ၶမ်ႇၶမ်ႇ ဢၼ်ယၢမ်ႈၵိုၵ်း ၶိူဝ်းတႆး ပိုၼ်းတႆးမႃး။
ၾၢင်ႁၢင်ႈ တၢင်းၼွၵ်ႈဝတ်ႉလူင်ႁေႃၶမ်း မိူင်းမၢဝ်း
ၼႃႈလိၼ်ႁၢင်ႈႁေႃတင်းသဵင်ႈၼႆႉ တၢင်းၵႂၢင်ႈမီး 115 ဢေႊၶိူဝ်ႊ။ မီးတီႈၵွင်းလွႆ ဢၼ်လႆႈၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၵွင်းႁေႃၶမ်း (ဢွင်ႈလိုၼ်း သုတ်းႁၢင်ႈႁေႃၸဝ်ႈသိူဝ်ၶၢၼ်ႇၾႃႉမိူဝ်ႈၵွၼ်ႇ) ၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇ 2 လၵ်း ဝဵင်းမိူင်းမၢဝ်း၊ ႁိမ်းဝၢၼ်ႈပၢင်ႇပုင်ႇ ၸမ်ၽင်ႇ ၼမ်ႉမၢဝ်း။ ယၢမ်းလဵဝ်ႁိမ်းတိၼ်လွႆၼၼ်ႉ ပေႃးပဵၼ်ဝဵင်းမႂ်ႇ ၵႂႃႇသဵင်ႈ။
ႁၢင်ႈႁေႃၼႆႉ ၼႃႈတၢင်းၵႂၢင်ႈမီး 95 ထတ်း၊ ၼႃႈတၢင်းယၢဝ်းမီး 210 ထတ်း၊ တၢင်းသုင်တေႃႇပၢႆထီးမီး 150 ထတ်း။ လၢႆးမိုဝ်းၵေႃႈ ၶတ်းၸႂ်ႁႂ်ႈမိူၼ်လၢႆးတႆးယူႇဝႃႈၼႆၵေႃႈ ၵူၼ်းႁဵတ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈတႆးလႄႈ ၸၢင်ႈပိူင်ႈႁွႆး ၵဝ်ႇတႆးမိူဝ်ႈ ၵွၼ်ႇယူႇ။
ပိုၼ်ႉတီႈၼႃႈလိၼ်ဝၢင်းႁေႃၵေႃႈ ပဵၼ်ၼႃႈလိၼ်ပီႈၼွင်ႉဝၢၼ်ႈပၢင်ႇပုင်ႇ၊ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၶၢႆ ႁႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇ လႄႈ ၸဝ်ႈတိုၼ်း လၢင်း။ ပေႃးလႆႈၼမ်ႉတွၼ်းမႃး တေၽႄမႅင်ႇၵၼ် 3 ပုၼ်ႈ။ တႃႇၼႃႈဝၢၼ်ႈ 20%၊ တႃႇၾၢႆႇၽွင်းငမ်း လုမ်း 40%၊ ၸဝ်ႈတိုၼ်းလၢင်း 40% ဝႃႈၼႆ။
ၾၢႆႇတၢင်းဢွၵ်ႇႁၢင်ႈႁေႃ ၵေႃႇသၢင်ႈမႂ်ႇထႅင်ႈၵွင်းမူးထၢတ်ႈ ဢၼ်တၢင်းသုင်မၼ်းမီး 227 ထတ်း။ ၼႃႈတၢင်း ႁွင်ႇႁေႃသမ်ႉ မီးႁူင်းႁေႃၼႄၾိင်ႈတႆးလႄႈ လွင်ႈၵိၼ်ယႅမ်ႉတႆးၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၼႃႈတၢင်းတူၵ်း သမ်ႉ ၵေႃႇသၢင်ႈ ဝတ်ႉသင်ႇၶၸဝ်ႈ ႁူင်းႁဵၼ်း သွၼ်လိၵ်ႈလၢႆး ပုတ်ႉထသႃႇသၼႃႇ။ ႁူင်းသွၼ်လိၼ်ဢၼ် ၼႆႉမီးဝႆႉ ဝတ်ႉလူင်ထမ်ႇမႃႇ ရူင်ႇ၊ ႁူင်းပွင်ၵၢၼ်၊ ႁွင်ႈပၢင်ၵုမ်လူင်၊ ပၢင်ၵုမ်ဢွၼ်ႇ၊ တီႈလိုဝ်ႈၼွၼ်းၶူးသွၼ်၊ တီႈလိုဝ်ႈၼွၼ်းလုၵ်ႈႁဵၼ်း၊ ႁူင်းႁဵၼ်း၊ ၵျႂင်းသွမ်း၊ တီႈႁပ်ႉၶႅၵ်ႇ၊ သိမ်ႇ၊ ႁူင်းတူၺ်း လိၵ်ႈ၊ ႁူင်းၼႄပၢႆး မွၼ်းၸဝ်ႈ ပုတ်ႉထလႄႈ တီးသဝ်းၽူႈယႂ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ တင်းသဵင်ႈမီး 13 လင်။
ႁူင်းႁဵၼ်းၼႆႉ ဢဵၼ်းဢၢၼ်းတေႁပ်ႉလႆႈ ၶူးသွၼ်ဢိၵ်ႇလုၵ်ႈႁဵၼ်း မွၵ်ႈ 500 ၸဝ်ႈ။ ၼႃႈတၢင်းတူၵ်း ၵွင်းႁေႃၶမ်းၼႆႉ တေမုင်ႈလႆႈႁၼ်ဝဵင်းမိူင်းမၢဝ်း၊ ၼမ်ႉမၢဝ်းလႄႈ ဝဵင်းမူႇၸေႈ ဢၼ်မီးၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်း တူၵ်းၼၼ်ႉ။
ႁၢင်ႈႁေႃၼႆႉ တႄႇႁႅၵ်ႈၼႃႈလိၼ်မႃး မိူဝ်ႈပီ 2010 ။ ဝတ်ႉလူင်ႁေႃၶမ်း တီႈတႃႇတင်ႈႁူင်းႁဵၼ်းၼႆႉသမ်ႉ တႄႇမႃးမိူဝ်ႈ 6.6.2011 ။ ဢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈၼိူဝ်ၵွင်းႁေႃၶမ်းတင်းသဵင်ႈၼႆႉ တေႁႂ်ႈယဝ်ႉမိူဝ်ႈ 2014 ဝႃႈၼႆ။
တႃႇပဵၼ်မႃး ႁေႃၸဝ်ႈသိူဝ်ၶၢၼ်ႇၾႃႉ၊ ဝတ်ႉလူင်ႁေႃၶမ်း၊ ႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ တေလႆႈဝႃႈတၢင်းၶတ်းၸႂ် ၸဝ်ႈဝိသုတ်ႉထိၺႃႇၼ (ႁိုဝ်) ၸဝ်ႈတိုၼ်းတႆး ၼႆယဝ်ႉ။ မၼ်းၸဝ်ႈၼႆႉ ၼင်ႇႁိုဝ်လိၵ်ႈလၢႆးတႆးလႄႈ သႃႇသၼႃႇ ပုတ်ႉထၸဝ်ႈ တေႁိူဝ်ႈႁိူင်းၼၼ်ႉ လႆႈသၢၼ်မိုဝ်းၼႂ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမႃးတင်းၼမ်။ တႃႇၽႅၼ် ၵၢၼ် ဝတ်ႉလူင်၊ ႁူင်းႁဵၼ်းတေယဝ်ႉၼႆႉ တၵ်းလႆႈၸႂ်ႉငိုၼ်းၶႄႇပၢၵ်ႇ လၢၼ်ႉ၊ မႅၼ်ႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈ မိုၼ်ႇသၢမ်ႁဵင်ႁႃႈပၢၵ်ႇလၢၼ်ႉ။ ပေႃးပႃးၸဵမ်ႁၢင်ႈႁေႃ တင်းသဵင်ႈတႄႉ တေယဝ်ႉငိုၼ်းၶႄႇ မွၵ်ႈသွင်ပၢၵ်ႇလၢၼ်ႉဝႃႈၼႆ။
လွင်ႈလႆႈၵေႃႇသၢင်ႈၶိုၼ်းႁၢင်ႈႁေႃၸဝ်ႈသိူဝ်ၶၢၼ်ႇၾႃႉလႄႈ ႁူင်းႁဵၼ်းထမ်ႇမၼႆႉ ယိူင်းဢၢၼ်းၾၢႆႇၽွင်း ငမ်း မိူင်းမၢဝ်းလႄႈ ၸဝ်ႈတိုၼ်းလၢင်းၶဝ်တႄႉ
1- သိူၵ်ႈပိုၼ်းၶိုၵ်ႉၶမ်ႇဢၼ်မီးဝႆႉၼၼ်ႉ ယႃႇႁႂ်ႈႁူင်ႈႁၢႆ ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး သိူၵ်ႈပိုၼ်းဢၼ်ၸူမ်ႁၢႆၶဝ်ႈလိၼ်ၵႂႃႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶိုၼ်းၶူတ်ႉဢွၵ်ႇမႃး။
2- ႁႂ်ႈပဵၼ်တၢင်းယုၵ်ႉသုင်ၼႃႈတႃမုၼ်ငဝ်း ၸေႈဝဵင်းမိူင်းမၢဝ်းလႄႈ တႃႇဝၢၼ်ႈမိူင်းၶိုၵ်ႉၵႃႈ ပုၼ်ႈတႃႇပၢႆးမၢၵ်ႈမီးလႄႈ ဢဵၼ်ႁႅင်းလွင်ႈၶိုၵ်ႉၶမ်ႇၵေႃႈၸႂ်ႈ။
ယိူင်းဢၢၼ်းၽူႈၵွၼ်းႁူင်းႁဵၼ်း ၸဝ်ႈဝိသုတ်ႉထိၺႃႇၼ (ႁိုဝ်) ၸဝ်ႈတိုၼ်းတႆး (ႁူဝ်ပဝ်ႈလုမ်းပုတ်ႉထၽႃႇသႃႇ မိူင်းမၢဝ်း) တႄႉ -
1- ႁႂ်ႈပဵၼ်တီႈၽိုၵ်းဢွၵ်ႇလႆႈၵူၼ်းမီးၼမ်ႉၵတ်ႉၵူႈလၢႆလွင်ႈ။
2- ႁႂ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးႁဝ်းႁူႉၸၵ်းထမ်ႇမလႄႈ ႁူႉၸၵ်းသၢႆဝၢၼ်တၢင်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇၸွမ်းလူၺ်ႈထမ်ႇမ။
3- ႁႂ်ႈပဵၼ်တီႈတႅမ်ႈ၊ တီႈႁဵတ်းဢွၵ်ႇပပ်ႉလိၵ်ႈတႆးၼမ်လၢႆ။
4- ႁႂ်ႈပဵၼ်တီႈႁဵတ်းၼႃႈၵၢၼ်(လူၺ်ႈၶူင်းသၢင်ႈ) ၾၢႆႇၶွမ်ႊပိဝ်ႊတိူဝ်ႊ။
5- ႁႂ်ႈပဵၼ်တီႈပီႈၼွင်ႉၸၢဝ်းၶိူဝ်းႁဝ်းၵူႈတီႈၵႂႃႇမႃး၊ လိုဝ်ႈသဝ်း၊ ဢုပ်ႇၵုမ်၊ ၶိုတ်းၶွႆႊၵၼ်ငၢႆႈ။
6- ႁႂ်ႈပဵၼ်တီႈၼႄၼႃႈတႃမုၼ်ငဝ်းပုတ်ႉထၽႃႇသႃႇလႄႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းႁဝ်း။
သိုပ်ႇဢၢၼ်ႇ
ပိုၼ်းလိၵ်ႈတႆး ဢၼ်ၵဝ်ၶႃႈႁူႉႁၼ်ထိုင်
လွင်ႈတၢင်းဢၼ်ၼႆႉ ႁူဝ်ၶေႃႈဢၼ်ၼႆႉ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃးပီတႆး 2093 ၼီႈၼၼ်ႉ ၵဝ်ၶႃႈယၢမ်ႈ တႅမ်ႈသႂ်ႇပႃးၼႂ်း ၽိုၼ်လိၵ်ႈ ၸိုင်ႈတႆး ဢၼ်ၸုမ်းၶၢႆးသိမ်ႇပိုၼ်ၽႄၼၼ်ႉ ပွၵ်ႈၼိုင်ႈယူႇ။ ၵူၺ်းၼႃႇ ၵဝ်ၶႃႈဝူၼ်ႉဝႃႈ မၼ်းတေပႆႇၸွတ်ႇယွၼ်ႈထိုင် ပီႈၼွင်ႉတႆးတင်းၼမ် ထၢင်ႇဝႃႈၸိူင်ႉၼႆလႄႈ ၸင်ႇလႆႈ တႅမ်ႈထႅင်ႈၶႃႈ ယဝ်ႉ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ လွင်ႈတၢင်းၵမ်ႈၽွင်ႈ ၵေႃႈ ဢၼ်ပႆႇလႆႈသႂ်ႇပႃးၼၼ်ႉ ပွၵ်ႈၼႆႉ ၶိုၼ်းတႅမ်ႈသႂ်ႇ ထႅင်ႈၶႃႈယဝ်ႉ။
“ပိုၼ်းလိၵ်ႈတႆး ဢၼ်ၵဝ်ၶႃႈႁူႉႁၼ်ထိုင်” ဢၼ်လႆႈသႂ်ႇႁူဝ်ၶေႃႈမၼ်းၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ တႃႇဢၼ်ၵဝ်ၶႃႈတေ တႅမ်ႈၵႂႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈပိုၼ်းလိၵ်ႈၸွတ်ႇလွၼ်ႉၵူႈလွင်ႈလွင်ႈဢမ်ႇၸႂ်ႈ။ မၼ်းပဵၼ်တွၼ်ႈဢၼ် ၵဝ်ၶႃႈယိုၼ်းထိုင် တၢဝ်းထိုင် ႁူႉႁၼ်ထိုင်သေ ပႅင်ႈၼင်ႇၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ယိုၼ်းထိုင်သေ ၵေႃႉပႆႇယိုၼ်းထိုင် ၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈသမ်ႉပေႃးလႆႈႁူႉထိုင်သေ ဢမ်ႇၵႃး ၸဝ်ႈၽူႈဢၼ်ႁူႉလိူဝ်ၵဝ်ၶႃႈသေ ႁူႉယူႇ၊ ႁူႉဝႆႉ၊ ႁူႉယဝ်ႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၼႆၵေႃႈ ပိုၼ်ႉႁူႉပၢႆးႁၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈသမ်ႉပေႃးမီးၸႂ်၊ ၶႆႈလိတ်ႈပူၵ်ႉထူၵ်းႁေႃႇ မၼ်းသေ ၸႅၵ်ႇၽႄၽေႈတိူၼ်းထိုင် ပီႈၼွင်ႉတႆးႁဝ်းၼၼ်ႉလႄႈ ၸင်ႇလႆႈ တႅမ်ႈဢွၵ်ႇ မွၵ်ႇသူၼ်းၽူႈ ၵတ်ႉၶႅၼ်ႇလူင်ႉလႅၼ်ႇလိူဝ်ၵဝ်ၶႃႈတင်းၼမ် တၢင်းလၢႆယူႇယဝ်ႉ။
လိၵ်ႈလၢႆးတႆးႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ပေႃးတေဝၢႆႇတူၺ်းၶိုၼ်းပိုၼ်းလင်မၼ်းပေႃးဝႃႈၼႆၶႃႈၸိုင် တႄႇဢဝ်ၵၢပ်ႈ ပၢၼ်တႆး ႁူဝ်ၶူင်းလူင်လိူဝ်ႇ တေႃႇထိုင် ၵၢပ်ႈပၢၼ်သူၵဝ်ႁဝ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ၵေႃႉဢၼ်ပႂ်ႉပႃး ထိင်းသိမ်း ပူင်သွၼ်သိုပ်ႇပၼ်သၢႆၸႂ် လိၵ်ႈတႆးႁဝ်းမႃးၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်သင်ႇၶႃႇၸဝ်ႈတႆးႁဝ်းၶဝ်ၸဝ်ႈ ၵူၺ်းဢၼ်ဝႃႈ ၼၼ်ႉ ပေႃးယင်းဝႃႈမီးမၢၵ်ႇတႃတၢင်းႁူႉသေ တူၺ်းတႄႉ တေလႆႈႁၼ်ၸိူင်ႉၼႆယူႇ ၸႅင်ႈၸႅင်ႈလႅင်းလႅင်း ၶႃႈယဝ်ႉ။
ၵွပ်ႈသင်လႄႈ လႆႈဝႃႈၸိူင်ႉၼၼ်ပေႃးဝႃႈၼႆၸိုင် တႄႇဢဝ်ပၢၼ်တႆး ႁူဝ်ၶူင်းလူင်လိူဝ်ႇ ၼၼ်ႉလႄႈသင် ၵၢပ်ႈပၢၼ်တႆးမွၵ်ႇၶၢဝ်မၢဝ်းလူင်ၼၼ်ႉလႄႈသင် ၵၢပ်ႈပၢၼ်ၸဝ်ႈသိူဝ်ၶၢၼ်ႇၾႃႉ ဢုပ်ႉပွင်ၽွင်းငမ်းၼၼ်ႉ လႄႈသင် ထိုင်မႃးၵၢပ်ႈပၢၼ်မိူင်းတႆး ၵဝ်ႈႁႆးႁေႃၼၼ်ႉလႄႈသင် ၵၢပ်ႈပၢၼ် ၼႃႈၽိူၵ်ႇၶဝ်မႃးဢုပ်ႉပွင်ၽွင်း ငမ်းၼၼ်ႉလႄႈသင် ၵၢပ်ႈပၢၼ်သိုင်ႇတိူင်းမိူင်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ၸွမ်ၸိုင်ႈမိူင်း မျၢၼ်ႇမႃႇလွတ်ႈလႅဝ်းသေ ၸိုင်ႈတႆးႁဝ်းၵေႃႈၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းသိုင်ႇတိူင်းမိူင်း ၽွမ်ႉႁူမ်ႈသေ လၢႆးဢုပ်ႇပွင် မိူင်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸွမ်ၸိုင်ႈ မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇသမ်ႉ ပေႃးလႅၵ်ႈလၢႆႈတၢႆးပွင်မိူင်းလၢႆပွၵ်ႈလၢႆၽဝ်ႇယဝ်ႉလႄႈသင် ႁူင်းႁဵၼ်းသွၼ်လိၵ်ႈတႆး ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပႆႇလႆႈႁၼ်မႅၼ်ႈၸပ်းတႃသေဢမ်ႇၵႃး ပႆႇယၢမ်ႈလႆႈၼွၼ်းၾၼ် ႁၼ်ၺႃး။ ပေႃးၶႂ်ႈမေႃ လိၵ်ႈတႆး ၶႆႈသွၼ်လိၵ်ႈတႆးတႄႉ လိူဝ်သေၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈတႆးၼႆႉ ဢမ်ႇပႆႇယၢမ်ႈမီး တီႈလႂ်လႄႈ ၸင်ႇလႆႈ ဝႃႈၸိူင်ႉၼၼ်ၶႃႈယဝ်ႉ။
မိူဝ်ႈပၢၼ်မိုၼ်ႉသိုၼ်းၵွၼ်ႇၼႆႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈလွင်ႈၵႂႃႇမႃးပႆ သဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်း ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၶၢၼ်ၸႂ်လႄႈ သင်ႇၶႃႇၸဝ်ႈႁဝ်းၶဝ် ဢၼ်ပႂ်ႉပႃးထိင်းသိမ်းသၢႆၸႂ်လိၵ်ႈတႆးႁဝ်းၶဝ်ၸဝ်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၵေႃႈ ဢမ်ႇသူႈထိုင် ထွင်ၵၼ်လႆႈသေ လိၵ်ႈတႆးႁဝ်းၶႃႈပဵၼ်ၵႂႃႇလိၵ်ႈၽႂ်လၢႆးမၼ်းယဝ်ႉ။ လွင်ႈတႅမ်ႈ လွင်ႈမၢႆၼၼ်ႉ ဢမ်ႇတႅတ်ႈၼႅတ်ႈလႆႈၸူၺ်ႉသေလူဢၢၼ်ႇၵႂႃႇ ၶႃႈယဝ်ႉ။
ၵၢပ်ႈပၢၼ်ၼႃႈၽိူၵ်ႇဢုပ်ႉမိူင်းမၢဝ်း တႄႇဝၢႆးၼႃႈသိုင်ႇတိူင်းမိူင်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ၸွမ်ၸိုင်ႈမိူင်း မျၢၼ်ႇမႃႇၸမ် တေလႆႈ သုၼ်ႇပဵၼ် ပူင်သွၼ်လိၵ်ႈလၢႆးတႆးတီႈၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉငဝ်ႈမႃးလႄႈ သြႃႇဢူးထုၼ်း (လႃႈသဵဝ်ႈ) ၸင်ႇႁဵတ်းပပ်ႉလိၵ်ႈတႆး တႃႇသွၼ်ဢၢၼ်ႇ သၢင်ႇပုၼ်းလူင်ၼမ်ႇပၢတ်ႈၼိုင်ႈလႄႈ သၢင်ႇပုၼ်း လူင်ၼမ်ႇပၢတ်ႈသွင်ၼႆသေ ဢဝ်ပူင်သွၼ်ၵႂႃႇတီႈၼႂ်း ႁူင်းႁဵၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၸၼ်ႉငဝ်ႈမႃးယူႇယဝ်ႉ။
ပပ်ႉလိၵ်ႈတႆးတႃႇသွၼ်ဢၢၼ်ႇ ဢၼ်သြႃႇဢူးထုၼ်း ၶပ်ႉၶိုင်ဢွၵ်ႇမႃးၼၼ်ႉ ဢမ်ႇပႆႇပေႃးၶႅမ်ႉလႅပ်ႈလႄႈ ထိုင်မႃးပၢၼ်သိုင်ႇတိူင်းမိူင်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းၵွၼ်းၶေႃမႃးၼၼ်ႉ ဢၼ်ပဵၼ်ၶုၼ်လူင်ၾၢႆႇပၺ်ႇၺႃႇ ၸိုင်ႈတႆးလႄႈ ယၢင်းလႅင် ၸဝ်ႈသၢႆမိူင်းမင်းရၢႆး ၸင်ႇၽွတ်ႈႁႅၼ်းၵေႃႇမတီႇပပ်ႉ ႁဵၼ်းလိၵ်ႈတႆးမႃးသေ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇမႃးပပ်ႉႁဵၼ်းလိၵ်ႈတႆး ၸၼ်ႉငဝ်ႈတေႃႇၸၼ်ႉႁႃႈသေ ဢဝ်ပူင် သွၼ်တီႈၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းၶႃႈ ယဝ်ႉ။
တႄႇဢဝ်ပၢၼ်ဢင်းၵိတ်ႉ ဢုပ်ႉပိူင်ႇၽွင်းငမ်းဝၢၼ်ႈမိူင်း တေႃႇထိုင် မႃးၵၢပ်ႈသိုင်ႇတိူင်းမိူင်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈ လႆႈလွတ်ႈ လႅဝ်းၵွၼ်းၶေႃ တေႃႇထိုင် ၶွင်ႊသီႊလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉႁုပ်ႈသိမ်းဢဝ်ဢႃႇၼႃႇဝၢၼ်ႈမိူင်း (2-3-62) ၼၼ်ႉ လိၵ်ႈလၢႆးတႆးႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ မီးသုၼ်ႇလႆႈ ပူင်သွၼ်ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉငဝ်ႈသေဢမ်ႇၵႃး ပေႃးဝႃႈ တီႈၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းၼၼ်ႉ မီးလုၵ်ႈႁဵၼ်းတႆးႁူဝ်ပၢၵ်ႇႁႃႈ သိပ်းလိူဝ်ၼႆႉ ပေႃးဢမ်ႇဢွင်ႇပႃး လိၵ်ႈတႆးသေ ဢွင်ႇတၢင်ႇပၢႆးတင်းသဵင်ၵေႃႈ လုၵ်ႈႁဵၼ်းၵေႃႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉလႆႈ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၵႃး သင်ဝႃႈၶႂ်ႈသႂ်ႇလိၵ်ႈတႆးၼႂ်းတိူၵ်ႈလိၵ်ႈတေႃႇၵၼ်ၼႆ တီႈၼႂ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ဢဝ်လိၵ်ႈတႆး တႅမ်ႈႁဵင်းလိၵ်ႈသူင်ႇဢဝ်ၵေႃႈ တိုၼ်းမီးသုၼ်ႇႁႂ်ႈထိုင်ၵၼ်လႆႈယဝ်ႉ။
ဝၢႆးသေၵွင်ႇသီႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉႁုပ်ႈသိမ်းဢဝ်ဢႃႇၼႃႇဝၢၼ်ႈမိူင်းယဝ်ႉ ဢၼ်ပဵၼ်ၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းလိူၵ်ႈတၢင်လႄႈ ၸဝ်ႈၾႃႉတႆးတင်းလၢႆၵေႃႈ လႆႈၶၢမ်ႇတၢင်းတိမတ်ႉၵုမ်းၶင် ပႅတ်ႈမူတ်း မူတ်းသေ ဢူးထုၼ်းဢေး(ၼမ်ႉၶမ်း) လႆႈၶၢမ်ႇတၢင်ပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၸုမ်းဢွၼ်ႁူဝ်မိူင်းတႆး မႃးဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ ၽိူဝ်ႇဢူးထုၼ်းဢေး လႆႈပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈမိူင်းတႆး မႃးယဝ်ႉၵေႃႈ လိၵ်ႈႁူဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်လိၵ်ႈ ပတေႇသရိတ်ႈ ၵေႃႉၵုမ်းၵေႃႇမႃးဝႃႈၼႆသေ ပိၵ်ႉႁပ်းပႅတ်ႈ။ ဢမ်ႇပၼ်ပူင်သွၼ်လႄႈ သုၼ်ႇလႆႈ သုၼ်ႇပဵၼ် ဢၼ်ၶိူဝ်းတႆး ႁဝ်းလႆႈဝႆႉလၢႆးပူင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼၼ်ႉလႄႈ သင် ဢဝ်လိၵ်ႈတႆးတႅမ်ႈႁဵင်း လိၵ်ႈသေ သႂ်ႇၼႂ်းတိူၵ်ႈလိၵ်ႈထိုင်လႆႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တူၵ်းသုမ်းမႃးတေႃႇ ထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉယူႇၶႃႈယဝ်ႉ။
ဝၢႆးသေၼၼ်ႉ ၼင်ႇႁိုဝ်လိၵ်ႈလၢႆးတႆးႁဝ်းၶႃႈ ဢၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈလီၼၼ်ႉသမ်ႉ ပေႃးတေသိုပ်ႇၽႄႈ တိူဝ်းယိုၼ်း ယၢဝ်းၵႂႃႇဝၼ်းတႃမိူဝ်းၼႃႈၼၼ်ႉ သြႃႇၸၢႆးဢွင်ႇထုၼ်း ဢွၼ်ႁူဝ်ၼမ်းၼႃႈသေ သိုပ်ႇဢဝ် လိၵ်ႈလၢႆးတႆးသဵင်တႅတ်ႈ(လိၵ်ႈႁူဝ်သိူဝ်)ၼႆႉ ပူင်သွၼ်ၵႂႃႇတီႈၼႂ်းၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆးၸၼ်ႉ ၸွမ်တင်းလၢႆသေဢမ်ႇၵႃး မုၵ်ႉၸုမ်းလူင် သင်ႇၶႃႇၸိုင်ႈတႆးႁဝ်းၶႃႈၼႆၵေႃႈ ဢဝ် ပူင်သွၼ်ၵႂႃႇ ၸွမ်းၵျွင်း မုၼ်ၸဝ်ႈသေ ဢဝ်လိၵ်ႈတႆးသဵင်တႅတ်ႈၼၼ်ႉ ပိၼ်ႇတႅမ်ႈပိတ ၵၢတ်ႈသၢမ် ၵွင်ၵႂႃႇၵွၼ်ႇၶႃႈယဝ်ႉ။
ဝၢႆးသေ ၶွင်ႊသီႊလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉႁုပ်ႈသိမ်းဢဝ်ဢႃႇၼႃႇဝၢၼ်ႈမိူင်းသေ ဢူးထုၼ်းဢေး (ၼမ်ႉၶမ်း)သမ်ႉ ပဵၼ်ႁူဝ် ပဝ်ႈၸုမ်းဢွၼ်ႁူဝ်မိူင်းတႆး (ရှမ်းပြည်နယ်ဦးစီးအဖွဲ့) မႃးၼၼ်ႉ ႁႄႉႁၢမ်ႈ ပႅတ်ႈပပ်ႉႁဵၼ်းလိၵ်ႈ တႆးမႂ်ႇ ဢၼ်ၸုမ်းလူင်ပွင် ၸိုင်ႈမိူင်းတႆး ၶပ်ႉၶိုင်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇဝႆႉၼၼ်ႉလႄႈ လိၵ်ႈ တႆးႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ ယၢမ်ႈမီး ပပ်ႉႁဵၼ်းလီလီသေတႃႉ ဢဝ်လၢႆးၽႂ်လၢႆး မၼ်းၶပ်ႉၶိုၼ်သွၼ်ဢၢၼ်ႇၵႂႃႇ ၸိူင်ႉၼင်ႇၼၼ်ၶႃႈယဝ်ႉ။
ၵွပ်ႈၼၼ် ထိုင်မႃးပီၶရိတ်ႈ 1967 ၼီႈ ၸၢႆးၸၢႆးၸိုၼ်ႈ(ႁွင်ႉ)ၸိုၼ်ႈၵွၼ်းလၢႆး ၸၢႆးဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈ ၸင်ႇသမ်ႉ ႁဵတ်း ဢွၵ်ႇမႃးပပ်ႉႁဵၼ်းလိၵ်ႈတႆး ဢၼ်လႆႈၸိုဝ်ႈဝႃႈ “ပပ်ႉႁူႉႁၼ်လိၵ်ႈတႆး” ၼၼ်ႉ ၶႃႈယဝ်ႉ။ လုင်းၶုၼ် မႁႃႇ(မိူင်းယႆ)ၵေႃႈသမ်ႉ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇမႃး “ပပ်ႉႁဵၼ်းလိၵ်ႈတႆး မေႃဝႆး” ၼႆၶႃႈဢေႃႈ။
တီႈပပ်ႉလုင်းၶုၼ်မႁႃႇ(မိူင်းယႆ) ႁဵတ်းဢွၵ်ႇမႃးၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးပၼ်ႁႃသင်သေတႃႉၵေႃႈ ပပ်ႉဢၼ် ၸၢႆးၸၢႆး ၸိုၼ်ႈ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇမႃးၼၼ်ႉ လႆႈႁၼ်မႃးၵၢႆႇၶိုၼ်း ဢဝ် ၺ ၽႅတ်း သႂ်ႇပႃးတူၼ်းသဵင် ႁူၵ်းတူၼ်း (ယၵ်းၶိုၼ်ႈ)၊ ဝ ၽႅတ်း သွင်တူဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉၶႃႈယဝ်ႉ။
ထိုင်မႃးပီၶရိတ်ႉ 1974 ၼီႈမႃး ၸၢႆးၸၢႆးၸိုၼ်ႈ၊ ၸၢႆးသၢင်ႇဢၢႆႈ၊ ၸၢႆးမွင်ႇလိုၼ်း (စက်မှု လယ်ယာ ကျောက်မဲ)၊ ၸၢႆးပၢၼ်းသႅင်လႄႈ ၸၢႆးယွတ်ႈၼုမ်ႇၶဝ် ဢွၼ်ႁူဝ်ၼမ်းၼႃႈသေ ၶိုင်သၢင်ႈ ႁၢင်ႈပွင်မႃး လိၵ်ႈတႆးၵူႈၶိူဝ်းၶိူဝ်းသေ မိူဝ်ႈ (25-27.4.1974) ႁွင်ႉပၢင်ၵုမ်လူင်တီႈႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉ ငဝ်ႈမၢႆသွင် ဝဵင်းသီႇပေႃႉသေ မၵ်းမၼ်ႈၵႂႃႇမိူဝ်ႈ (27.4.1974) တီႈၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။
တီႈပၢင်ၵုမ်လူင်လိၵ်ႈလၢႆးတႆးၵူႈၶိူဝ်းၶိူဝ်းၼၼ်ႉ ၸုမ်းတၢင်တူဝ်မိူင်းယႆႁဝ်းၶႃႈ 1- ၸၢႆးတဵင်း မွင်ႇ၊ 2- ၸၢႆးၸၢမ်ႇ ၽေႇ (ႁွင်ႉ) ၸၢႆးၸိုၼ်ႈပၢင်ႇၾႃႉ၊ 3- ၸၢႆးမွင်ႇၵျီး ၽွမ်ႉၵၼ်သၢၼ်ၶတ်းၵႂႃႇသေ ဢမ်ႇၵႃး ဝၢႆးမၼ်းမႃးသမ်ႉ တႅမ်ႈလိၵ်ႈသေ သၢၼ်ၶတ်းထိုင် ငဝ်ႈငုၼ်းမုၵ်ႉၸုမ်းလိၵ်ႈလၢႆးတႆး ဢၼ်ပိုတ်ႇၽုၺ်ႇ ဝႆႉတီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။ ၽိုၼ်မိူၼ်ဢၼ် ၸုမ်းမိူင်းယႆသၢၼ်ၶတ်းၼၼ်ႉ သူင်ႇထိုင်မုၵ်ႉၸုမ်း လူင်သင်ႇၶႃႇၸိုင်ႈတႆးလႄႈ ၸၼ်ႉၸွမ်တင်းသဵင်ႈၶႃႈယဝ်ႉ။ ဝၢႆးသေမိူင်း ယႆသၢၼ်ၶတ်းယဝ်ႉ မုၵ်ႉၸုမ်း လူင်သင်ႇၶႃႇၸိုင်ႈတႆးၵေႃႈသၢၼ်ၶတ်း။ ၸၼ်ႉၸွမ်တင်းသဵင်ႈၵေႃႈသၢၼ်ၶတ်းလႄႈ ထိုင်မႃး ပီၶရိတ်ႉ 1975 ၼီႈမႃး ၶိုၼ်းႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်လူင်ထႅင်ႈၵမ်းသွင်သေ ပႄႇပၢၵ်ႈပႅတ်ႈမူႇလိၵ်ႈတႆး ၵူႈၶိူဝ်းၶိူဝ်းယဝ်ႉ။ မၵ်းမၼ်ႈ ၶိုၼ်းမူႇလိၵ်ႈႁူဝ်သိူဝ်ၵႂႃႇၶႃႈယဝ်ႉ။
ထိုင်မႃးပၢၼ်ၶွင်ႊသီႊၵူၼ်းမိူင်းပွၵ်ႈၵမ်းသၢမ်မႃးႁူဝ်ပဝ်ႈလူင်ၶွင်ႊသီႊမိူင်းတႆးသမ်ႉပဵၼ်ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင်ပႃႉ တၢၼ်းလႄႈ မုၵ်ႉၸုမ်းၶွင်ႊသီႊမိူင်းတႆး ၽွတ်ႈႁႅၼ်းၵေႃႇမသိၼ်ႇ တႃႇတေလဵပ်ႈႁဵၼ်းၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်း တေၵျိုၵ်ႈမူႇလိၵ်ႈ ၸိူဝ်းဢၼ်ဝႃႈမႃးပႃႈၼိူဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢၼ်လႂ်ၼႆသေ ၵူၼ်း မိူင်းႁူဝ်ပၢၵ်ႇၵမ်ႈၼမ် ၵမ်ႉထႅမ်မူႇလိၵ်ႈႁူဝ်သိူဝ်လႄႈ ၶွင်ႊသီႊ မိူင်းတႆးႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ ၸင်ႇၶိုၼ်းမၵ်း မၼ်ႈမူႇလိၵ်ႈႁူဝ်သိူဝ်ၶိုၼ်း မိူဝ်ႈပီၶရိတ်ႉ 1975 ၼီႈၼၼ်ႉမႃးယူႇၶႃႈယဝ်ႉ။
ဝၢႆးသေၶွင်ႊသီႊမိူင်းတႆးမၵ်းမၼ်ႈပၼ်ၶိုၼ်းမူႇလိၵ်ႈတႆးႁူဝ်သိူဝ် (တူၼ်းသဵင်ႁႃႈတူၼ်း ဢမ်ႇပႃးတူၼ်း သဵင် ႁူၵ်းတူၼ်း ဢၼ်ပဵၼ်ယၵ်းၶိုၼ်ႈ)ယဝ်ႉ ၽၢင်လိၵ်ႈတႆးႁဝ်းၶႃႈ ႁႂ်ႈလႆႈၶိုၼ်ႈသွၼ်ၶိုၼ်း ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်း ၸၼ်ႉငဝ်ႈၼႆလႄႈ ၸင်ႇပၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းၽူႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ လူင်ႉလႅၼ်ႇလိၵ်ႈတႆးမိူၼ်ၼင်ႇ လုင်းတၢင်းၵႄး၊ ၸဝ်ႈဢူမိူင်း၊ လုင်းၸၢႆးၵျီးၵိုၵ်းပႃး မေႃသွၼ်လိၵ်ႈတႆးတင်းသဵင်ႈ 13 ၸဝ်ႈသေ ပူင်သွၼ်ပၼ်မေႃသွၼ် ၸၼ်ႉငဝ်ႈ(လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ)ၶဝ် 45 ၵေႃႉ တီႈဝဵင်းလႃႈ သဵဝ်ႈမႃးတႄႇဢဝ် 6.4.1985 တေႃႇထိုင် 11.9.1985 ၵႂႃႇယဝ်ႉ။ သူင်ႇပႃးၶႅပ်းႁၢင်ႈမႃး ႁႂ်ႈမေႃသွၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းပွၵ်ႈ သၢႆႇဝၢႆႇမိူဝ်း ဝဵင်းၽႂ်ဝဵင်းမၼ်းယဝ်ႉ ႁႂ်ႈၶိုၼ်း သိုပ်ႇပူင်ပၼ်မေႃသွၼ်ၸၼ်ႉငဝ်ႈ ဝဵင်းၽႂ် ဝဵင်းမၼ်းၵႂႃႇၼႆသေတႃႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ လွင်ႈတၢင်းၵူႈ ပိူင်ပိူင်သေ ဢမ်ႇပဵၼ်ၼမ်ႉပဵၼ်တူဝ်မႃး ႁၢၼ်ႉ တေႃႇဝၼ်းမိူဝ်းၼႆႉၶႃႈယဝ်ႉ။
လိၵ်ႈတႆးသဵင်တႅတ်ႈ ႁဵတ်းႁိုဝ်ပဵၼ်မႃးဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပီႈၼွင်ႉတႆးႁဝ်းၶဝ်ၶႃႈၵေႃႈလီလႆႈႁူႉထိုင်ယူႇ။ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇယၢမ်ႈလႆႈႁၼ်ၸဝ်ႈလႂ်၊ တူၼ်လႂ်၊ ၵူၼ်းလႂ် ၸၵ်းၼႄၽႄပၼ် လွင်ႈတၢင်းပိူင်ပဵၼ်မႃးသေပွၵ်ႈ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၼၼ်လႄႈ ၸွမ်းၼင်ႇဢၼ်ၵဝ်ၶႃႈ လႆႈႁူႉႁၼ် ထူပ်းၺႃးမႃး ၼၼ်ႉ ယွၼ်းၶႆႈၼႄဢိတ်းၼိုင်ႈ။
မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃးပီၶရိတ်ႉ 1935 ၼီႈ လိူၼ်သႅပ်ႉထႅမ်ႊပိူဝ်ႊ 19 ဝၼ်းၼၼ်ႉ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၾႃႉတႆးႁဝ်းၶႃႈ ႁႃႈၸဝ်ႈ 1-ၸဝ်ႈႁူမ်ႇၾႃႉ သႅၼ်ဝီ 2-ၸဝ်ႈၶုၼ်ၶဵဝ် မိူင်းမိတ်ႈ 3- ၸဝ်ႈၶုၼ်ပၢၼ်းၸိင်ႇ ၼမ်ႉသၼ်ႇ 4-ၸဝ်ႈၶမ်းသိူၵ်ႈ ယွင်ႈႁူၺ်ႈ 5- ၸဝ်ႈၵွင်တႆး ၵဵင်းတုင် ၶဝ်ၸဝ်ႈ ၽွမ်ႉၵၼ်ၵႂႃႇယွၼ်း သုၼ်ႇဢုပ်ႉပိူင်ႇ တူဝ်ၵဝ်ႇတႃႇတႆး (ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်) တီႈၶုၼ်ၼႃႈၽိူၵ်ႇမိူင်း ဢိင်ႇၵလၢၼ်ႇ ဝဵင်းလၼ်ႇတၼ်ႇ တီႈလုမ်းလုတ်ႉတေႃႇလူင်ၶဝ်ၼၼ်ႉမႃးယူႇယဝ်ႉ။
ဢင်းၵိတ်ႉၶဝ်သမ်ႉဝႃႈႁင်းၸဝ်ႈၾႃႉတႆးႁဝ်းၶဝ်ၸဝ်ႈ သူၶႂ်ႈလႆႈသုၼ်ႇဢုပ်ႉပိူင်ႇတူဝ်ၵဝ်ႇၼႆႉၸႂ်ႈယဝ်ႉ။ မဵဝ်းဢုပ်ႉ ပိူင်ႇဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ မၼ်းလူဝ်ႇလႆႈမီးမူႇ မီးပိူင်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈ။ ပေႃးတေမႃးဢဝ်လိၵ်ႈတႆးသူၼႆႉ ၼိုင်ႈတူဝ်ၼႆ ဢွၵ်ႇပဵၼ်သွင် သၢမ်သဵင် တေႃႇထိုင်သိပ်းႁႃႈသဵင် ၵွပ်ႈၼၼ်မၼ်းဢမ်ႇငၢႆႈငၢႆႈ။ ပေႃးသူၶႂ်ႈ လႆႈသုၼ်ႇဢုပ်ႉပိူင်ႇတူဝ်ၵဝ်ႇၵေႃႈ လူဝ်ႇလႆႈမူၼ်ႉ မႄးၵုမ်းၵေႃႇလိၵ်ႈသူႁႂ်ႈမၼ်းတႅတ်ႈ ၼႅတ်ႈဢွၼ်တၢင်း သေၵွၼ်ႇ ႁဝ်းၸင်ႇၸၢင်ႈပၼ်သုၼ်ႇဢုပ်ႉပိူင်ႇတူဝ်ၵဝ်ႇသူယဝ်ႉဝႃႈ ၼႆ။
ၽိူဝ်ႇၸဝ်ႈၾႃႉႁဝ်းၶဝ်ၸဝ်ႈပွၵ်ႈမိူဝ်းမိူင်းၶိုၼ်းယဝ်ႉ ၸင်ႇမႃးႁႃၽူႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇလူင်ႉလႅၼ်ႇၼႂ်းၸဝ်ႈၾႃႉ ၶဝ်ၸဝ်ႈ လႄႈသင် ၼႂ်းၵူၼ်းမိူင်း ၵူၼ်းၵျွင်းလႄႈသင် ဢမ်ႇမီးၵေႃႉတေမေႃမူၼ်ႉမႄး ၵုမ်းၵေႃႇမၼ်းလႆႈ လႄႈ ထိုင်မႃးပီၶရိတ်ႉ 1938 ၼီႈ ၶဝ်ႈၸဝ်ႈၸင်ႇမႃးပၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း ၶုၼ်လူင် ၾၢႆႇပၺ်ႇၺႃႇၸိုင်ႈတႆး သေ Mr. Kinch ဢွၼ်ႁူဝ်ၼမ်းၼႃႈ ပၼ်လုၵ်ႈ ႁဵၼ်းၵမ်ႇပေႃးၸ 1-ၸဝ်ႈသၢႆမိူင်း ၵဵင်းတုင် တၢင်တူဝ်တႆး ၶိုၼ် 2-ၸဝ်ႈၶုၼ်ပၢၼ်းလႃႉ ၼမ်ႉၶမ်း တၢင်တူဝ်တႆးမၢဝ်း 3-ၸဝ်ႈဢုင်ႇၸိင်ႇ မိူင်းယႆ တၢင်တူဝ်တႆးလူင် သေ ၽွမ်ႉၵၼ်မူၼ်ႉမႄး ၵုမ်းၵေႃႇၵႂႃႇတေႃႇထိုင်ပီၶရိတ်ႉ 1940 ၼီႈ သွင်ပီလုမ်း လုမ်းယဝ်ႉ။ Mr. Kinch ၵေႃႈၸင်ႇမၵ်းမၼ်ႈသေ ဢဝ်တၢင်ႇထိုင်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢင်းၵိတ်ႉၼႃႈၽိူၵ်ႇၶဝ် မိူင်းဢိင်ႇၵလၢၼ်ႇ ၵႂႃႇၶႃႈယဝ်ႉ။
မူႇလိၵ်ႈၼၼ်ႉ ၶုၼ်ၼႃႈၽိူၵ်ႇၶဝ် လဵပ်ႈႁဵၼ်းယဝ်ႉလီငၢမ်း ၸင်ႇၶိုၼ်းသိုပ်ႇသူင်ႇထိုင်ၼၢင်းႁေႃၶမ်းသေ ၼၢင်းႁေႃၶမ်းၵေႃႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းယဝ်ႉလီငၢမ်း ၸင်ႇမၵ်းမၼ်ႈပၼ်ပဵၼ်လိၵ်ႈၸႂ်ႉ တိုဝ်းၼႂ်းၶိူဝ်းတႆး မိူင်းတႆး ၵူႈတီႈတီႈၵႂႃႇသေ ဢမ်ႇၵႃး ပၢႆလၢတ်ႈၵႂၢမ်းယွင်ႈယေႃး ၽူႈၵုမ်းၵေႃႇမူၼ်ႉမႄး လိၵ်ႈတႆးၼႆဝႃႈ ၵူၼ်းၵုမ်း ၵေႃႇမူၼ်ႉမႄးလိၵ်ႈတႆးၼႆႉ ၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ တႄႉတႄႉ။ သင်ဝႃႈဢင်းၵိတ်ႉႁဝ်း ဢမ်ႇယၢမ်ႈမီးလိၵ်ႈမႃးၼႆ ၵဝ်သမ်ႉပေႃးၶႂ်ႈဢဝ်လိၵ်ႈတႆးမူႇၼႆႉ ႁဵတ်းလိၵ်ႈႁဝ်းၼႆၶႃႈယဝ်ႉ။
ၵွပ်ႈၼၼ်ပီႈၼွင်ႉတႆးႁဝ်းၶႃႈ ၵူႈၸဝ်ႈ ၵူႈပႃး ၵူႈၵူၼ်း ၵူႈၶုၼ် ၵူၼ်းၼၢင်း ၽိူဝ်ႇႁဝ်းတေၵႂႃႇ ႁႃလၢႆး တူၼ်းသဵင် မၼ်းထႅင်ႈယူႇတိၵ်းတိၵ်းၼၼ်ႉ တႃႉဢွၼ်ၵၼ်ဢဝ်မူႇလိၵ်ႈႁူဝ်သိူဝ် ဢၼ်လူင် ပွင်ၸို်င်ႈမိူင်း တႆးမိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇ မႃးပပ်ႉႁဵၼ်းလိၵ်ႈတႆးမႂ်ႇ ၸၼ်ႉငဝ်ႈတေႃႇထိုင်ၸၼ်ႉႁႃႈၼၼ်ႉ ပူင်သွၼ် ၵၼ်ၵႂႃႇၼႆ တေငၢႆႈၸႂ်လူမ်ၶေႃးယူႇ။ ၶႅၼ်းတေႃႈ ၽွမ်ႉၵၼ် ယွမ်းယွၼ်ႇၸႂ်ၽႅၼ်သုင် မႃႇၼၼၼ်ႉသေ ႁူမ်ႈႁူႉ ႁူမ်ႈႁၼ် ႁူမ်ႈသၢင်ႈ ႁူမ်ႈၶိုင် ႁူမ်ႈပွင်ၵႂႃႇသေၵမ်း။ ယႃႇပေ ၵုမ်ႇႁႃယွင်သႂ်ႇ ၶဝ်ႈသေ ၶႅၼ်းတေႃႈ ၽွမ်ႉၵၼ်ႁႃၶဝ်ႈသႂ်ႇယွင်သေၵမ်းၶႃႈတႃႉ။
မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ
လုင်းသြႃႇတဵင်းမွင်ႇ
မၢႆႁိူၼ်း/ 71 ၊ ပွၵ်ႉ 2
ဝဵင်းမိူင်းယႆ
ၽိုၼ်ဢိင်-
ၸဝ်ႈဢုင်ႇၸိင်ႇ မိူင်းယႆ ဢဝ်လၢႆးမိုဝ်းဢၼ်ၶဝ်ၸဝ်ႈၵုမ်းၵေႃႇမူၼ်ႉမႄးမႃးၼၼ်ႉ ၼႄပၼ် မိူဝ်ႈပီၶရိတ်ႉ 1974 ၼီႈ။
မၢႆတွင်း -
ၸွမ်းၼင်ႇလွင်ႈတၢင်း ဢၼ်ၵဝ်ၶႃႈတႅမ်ႈမႃးၸိူဝ်းၼႆႉ ၸဝ်ႈလႂ် ၽႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ သင်ဝႃႈဢမ်ႇႁၢၼ်ႉ ၸႂ်သေ ၶႂ်ႈမႃးတေႃႇၼႃႈ တၼ်းတႃဢုပ်ႇဢူဝ်းလႄႈသင် ၶႂ်ႈႁူႉတႅတ်ႈတႅတ်ႈၼႅတ်ႈၼႅတ်ႈလႄႈသင် ၶႃႈႁဝ်းၽုၺ်ႇၽၵ်းတူ ႁူမ်ၸူမ်း ႁပ်ႉတွၼ်ႈယူႇၵူႈၶၢဝ်းယၢမ်းၶႃႈဢေႃႈ။
သိုပ်ႇဢၢၼ်ႇ
ၵႂၢမ်းၵပ်းထုၵ်ႇ ၶုၼ်သိူဝ်မိူင်းတႆး
လုင်းပဵၼ်တႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ၊ လုင်းၶႂ်ႈပၼ်ၶေႃႈၾၢင်ႉပုၼ်ႈတႃႇတႆးငမ်းယဵၼ် ဢၼ်တႆးလႆႈပဵၼ်မႃး ထူပ်းၺႃးယဝ်ႉသွင်ပွၵ်ႈ။ ပွၵ်ႈၼိုင်ႈ တပ်ႉငမ်းယဵၼ်တီႈပဵၼ်ဝၢၼ်ႈပႃႇၼဵင်ႈ တႆးသဵင်ႈသၢၼ်ႈလူမ်ႉတၢႆ တေပဵၼ်တပ်ႉၽႂ်လႃႇ၊ တပ်ႉမႁႃႇၸုမ်းၼိုင်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ႁႅမ်တၢႆ သိုၵ်းတႆးႁဝ်း 7 ၵေႃႉ SSA-N ၶဝ်၊ ၸဝ်ႈပၢင်ႇၾႃႉပေႃးငဝ်၊ ၼႆႉပဵၼ်ပွၵ်ႈထူၼ်ႈၼိုင်ႈ။
မိူဝ်ႈၸုမ်းၸဝ်ႈၶုၼ်ၵျေႃႇၶဝ်ႈဝၢင်းၶိူင်ႈ
ပွၵ်ႈထူၼ်ႈသွင်ပဵၼ်ၽႂ်။ ပဵၼ်ၸၢႆးၶုၼ်ၵျေႃႇဢိူဝ်ႈ၊ တေႃႈဢမ်ႇၸၢင်ႈဝႄႈလူင်၊ ၵွပ်ႈၶဵၼ်လူင်ၼွၼ်ၼႂ်း ၽွမ်ႉၵၼ်ႁိပ်ႇၶုၼ်ၵျေႃႇ တိုၼ်းဢမ်ႇငၢႆႈလူမ်ၸႂ်၊ ၵူႈဝၼ်းၼႂ်ဢိုပ်းၶဝ်ႈ၊ ၸဝ်ႈၶုၼ်ၵျေႃႇတၼ်ၸႂ်၊ ၽႂ်တေမႃးၸွႆႈလႆႈ၊ လုၵ်ႈၼွင်ႉၸဝ်ႈပေႃးႁႆႈ၊ ၵွပ်ႈဢမ်ႇ လႆႈၵိၼ်သင်၊ ၶဵၼ်မိူင်းလႄႈပလွင်ႈ၊ ၶဝ်ၵွင်ႉမိုဝ်းၵၼ်ႁႅမ်၊ SSA ၶုၼ်ၵျေႃႇတပ်ႉမိူင်းတႆးႁဝ်းဢေႃႈ၊ ဢၢင်ႈၵႂႃႇၵေႃႇတပ်ႉတႆး၊ ထူပ်းၽေးၾႆးၼမ်လၢႆ၊ သၢႆၸႂ်ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတႆး၊ ထူပ်းၽေးၾႆးၶဵၼ်ယဝ်ႉ၊ ၺႃးထႅင်ႈဢိုပ်းၶဝ်ႈၵိၼ်၊ လိၼ်တၢင်းပၢႆႈၶဵၼ်ပိၵ်ႉ၊ ပလွင်ႈသမ်ႉၸွႆႈၶဵၼ်၊ ၸမ်ပဵၼ်ယွမ်းဝၢင်းၶိူင်ႈ၊ သိုၵ်းၶုၼ်ၵျေႃႇသီႇသိပ်း၊ ၶဵၼ်သမ်ႉမီးသီႇပၢၵ်ႇ၊ ဢိၵ်ႇမႃၸွမ်းၵူၼ်ႈၶဝ်၊ ၶဵၼ်ၸႂ်ႉ ၶဝ်ဝၢင်းၶိူင်ႈ၊ တေပၼ်လွင်ႈၵတ်းယဵၼ်၊ ၸၢႆးၶုၼ်ၵျေႃႇၸမ်ပဵၼ်၊ ၸင်ႇဝၢင်းၶိူင်ႈပၼ်မၢၼ်ႈ၊ လီဝိူဝ်ႇၸၢၼ်ႈၵႂၢမ်းၶဝ်၊ ဝၢင်းၶိူင်ႈ ယဝ်ႉလီငၢမ်း၊ ဢၢႆႈၸႂ်ၵျၢမ်းဢဝ်တၢႆ၊ သေလၢႆတႄႉၶုၼ်ၵျေႃႇ၊ မၼ်းသၢင်ႇတေႃႇမိူဝ်ႈလႂ်၊ ၸွႆႈပွင်ႇၸႂ်လၢတ်ႈၼႄ၊ ယႃႇယုမ်ႇ ၵႂၢမ်းလေႃလႄ၊ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၸၢင်ႈႁႅမ်ပႅတ်ႈ SSA ၶုၼ်ၵျေႃႇ၊ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉၵျေႃႇၸႂ်၊ ၽႂ်ယႃႇယုမ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ၊ ၵွႆးယႃႇယွင်ႈ ယၢၼ်ႈၵူဝ်၊ ၽူဝ်တၢႆယဝ်ႉမေးႁႆး၊ ဢမ်ႇလႆႈပိုင်ႈဢိင်ၽႂ်၊ ၵူႈဝၼ်းၼႂ်တွင်းလႄႈ၊ တပ်ႉသိုၵ်းလုၵ်ႈမႄႈတႆး ၾၢင်ႉၵၼ်ဝႆးဝႆးတႃႉ။
ၶုၼ်သိူဝ်မိူင်းတႆးတႅမ်ႈ (ယႃႇလိုမ်း 58521)
မၢႆၾၢင်ၶုၼ်သိူဝ် 028003 (S.N.L.D)
တွၼ်ႈထိုင်သဵင်ၶၢၼ်ပၢၵ်ႇၵူၼ်းမိူင်းတႆးႁဝ်း
သိုပ်ႇဢၢၼ်ႇ
မိူင်းလွႆ/ပၢင်လူင်ႁဝ်းၶႃႈ။
ၸိူဝ်းႁဝ်းၶႃႈ ပီႈၼွင်ႉဝႃႉ/တႆး တၢင်းပၢင်သၢင်းၶႂ်ႈၵႂႃႇဝႆႈၽြႃးၸဝ်ႈဢိၼ်းသၢၼ် ဢၼ်မီးတီႈမိူင်းၶၢၵ်ႇ မိူင်းလုင်း မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 1-3/5/12 ၼၼ်ႉလႄႈ လႆႈယွၼ်းဢၶႂၢင်ႉၸဝ်ႈၼႃႈတီႈမၢၼ်ႈၶဝ်ၼၼ်ႉ တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် ဢမ်ႇပၼ်ဢၶႂၢင်ႉလႄႈ ၸွႆႈလၢတ်ႈ ပၼ်တီႈၸွမ်ၸိုင်ႈလူင်တဵင်းၸဵင်ႇ တင်း ၸွမ်ၽွင်းလူင်ၸဝ်ႈဢွင်ႇမျၢတ်ႈ ၶဝ်သေၵမ်း။
ႁဝ်းပဵၼ်ပုတ်ႉထၽႃႇသႃႇၼင်ႇၵၼ်၊ ႁဵတ်းၵၢၼ်လီၵၢၼ်ၵုသူလ်ၼၼ်ႉ ယင်းလီပၼ်ႁႅင်းၵၼ်ၶႃႈဢိူဝ်ႈ။ သင်ဝႃႈပႃးၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၵႂႃႇႁဵတ်းႁၢႆႉ ႁဵတ်းဢမ်ႇလီလႄႈဢမ်ႇပၼ်ၵႂႃႇတႄႉ ၸႂ်ႈၶႃႈၵႂႃႈ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၶႅၼ်းတေႃႈ ၵူၼ်းလူင်ႁဝ်းၶဝ် ၸိူဝ်းပဵၼ်ၶုၼ်ၵႂၢၼ် ၽွင်းမိူင်းၶဝ်ဝႆႉၸႂ်ငိုၼ်းၸႂ်ၶမ်း တူၺ်းလူပၼ်ႁဝ်းၶႃႈသေၵမ်းၶႃႈ။
ပီႈၼွင်ႉပၢင်သၢင်း
(မၢႆတွင်း- လိၵ်ႈၽိုၼ်ၼႆႉတႅမ်ႈမႃးၾၢႆႇမၢၼ်ႈ၊ ၶိုၼ်းပိၼ်ႇတႅမ်ႈၾၢႆႇတႆး)
သိုပ်ႇဢၢၼ်ႇ
