ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵႃလီႉ-ၵုၼ်ႁဵင် ၼပ်ႉပၢၵ်ႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈလဵပ်ႈႁဵၼ်း ပၢင်ၾိုၵ်းၽွၼ်ႉၽိူမ်ႉထႅမ်ၼမ်ႉၵတ်ႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈတၢင်းႁူႉမႂ်ႇ ဢၼ်ၸတ်းႁဵတ်းတီႈၼႂ်း ၸႄႈဝဵင်းၵႃလီႉ။ မီးၶူးမေႃသွၼ်လၢႆၵေႃႉ လၢႆၸဝ်ႈ ပူင်သွၼ်ပၼ်တၢင်းမေႃၼမ်ႉၵတ်ႉ လၢႆလွင်ႈလၢႆပၢႆး။

တင်ႈတႄႇဝၼ်းတီႈ (27/04-02/05/2017) ၶၢဝ်းတၢင်း 5 ဝၼ်း၊ မီးၵၢၼ်ၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ၾိုၵ်းၽွၼ်ႉ ၽိူမ်ႉထႅမ်ၼမ်ႉၵတ်ႉၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈတၢင်းႁူႉမႂ်ႇ တီႈဝတ်ႉမႁႃမုၼိ ဝၢၼ်ႈသၢၵ်ႇ ဢိူင်ႇႁူဝ်ပၢင်ႇ ၸႄႈဝဵင်းၵႃလီႉ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း။ ပၢင်သွၼ်ၼႆႉ ပူင်သွၼ်ပၼ်တၢင်းႁူႉတၢင်းမေႃ လၢႆလွင်ႈလၢႆပၢႆး- ၼႆယဝ်ႉ။


ၽႃႇသႃႇၵၢၼ်သွၼ်လႄႈၶူးပူင်သွၼ်ၼၼ်ႉ 1.လၢႆးမတ်ႉၽႃႈမတ်ႉၽႅၼ်ႇ (ႁၢင်ႈၶိူင်ႈပၢင်ပွႆး) ၸဝ်ႈၺၢၼ်ႇၼုမ်ႇ ၺႃႇၼေႃးၽႃႇသ (ဝၢၼ်ႈသၢၵ်ႇ)၊ ၸဝ်ႈၼေႃႇၶမ်း ၼၼ်ႇတိယ (မိူင်းသူႈ)၊ ၸဝ်ႈမႁႃႇပၺ်းၺႃး (မိူင်းပၼ်ႇ) ပူင်သွၼ်ပၼ်။ 2.ပၼ်ႁႃယႃႈမဝ်းၵမ် ၸဝ်ႈၼုမ်ႇတႆး ၼၼ်ႇတသႃႇမိ (တၢင်ႉယၢၼ်း)။ 3.သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ ၸဝ်ႈဝိၸိတ်ႉတ လၢဝ်ႁဵင် (ၵုၼ်ႁဵင်)။ 4.ၵၢၼ်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ၸၢႆးဢွင်ႇၶမ်း (မိူင်းၵိုင်)။ 5.ၾိင်ႈပိူင်လၢႆးလၢတ်ႈၵႂၢမ်း ၸဝ်ႈၶမ်းလႅင်း ၶေႇမိၼ်ႇတ (ၵႃလီႉ)။ 6.ၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးပဵင်းပေႃး၊ ၸဝ်ႈလႅင်းၸႅင်ႈ ၸၼိင်ႇတ (ဝၢၼ်ႈသၢၵ်ႇ)။ 7.ၵၢၼ်ပူၵ်းပွင်မူႇဝၢၼ်ႈ ၸၢႆးသၢၼ်း (ထုင်ႉယိူင်း)။ 8.ၶူၼ်ႉၶိုၼ်း လွင်ႈပၼ်ႁႃယႃႈမဝ်းၵမ် ၸဝ်ႈၶူးပၼ်ႇတိတ်ႉၸ (ၽူႈၵွၼ်းဝတ်ႉဝၢၼ်ႈသၢၵ်ႇ)။ 9.တၢင်းၵႃႈ ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်း မေႃသွၼ်ၼၢင်းၸၢမ်ႁွမ် (လၢႆးၶႃႈ)- ၼႆယဝ်ႉ။


ပၢင်သွၼ်ၼႆႉ ၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈလဵပ်ႈႁဵၼ်း မီးသင်ၶၸဝ်ႈ 36 တူၼ်။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းပဵၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸၢႆး 14 ၵေႃႉ၊ ယိင်း 56 ၵေႃႉ၊ ႁူမ်ႈၽူႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းတင်းမူတ်းမီး 106 ၵေႃႉ။ လိူဝ်သေၵူၼ်းၼုမ်ႇၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵႃလီႉယဝ်ႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵုၼ်ႁဵင်ၵေႃႈ မႃးၶိုၼ်ႈႁွတ်ႈလဵပ်ႈႁဵၼ်း- ၼႆယဝ်ႉ။


ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းၵၢၼ်ႁဵၼ်းၵၢၼ်သွၼ် 4 ဝၼ်းၼႆႉ လွင်ႈယူႇသဝ်းၼၼ်ႉ တၢင်းဝတ်ႉမႁႃမုၼိ ဝၢၼ်ႈသၢၵ်ႇ ႁပ်ႉဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ။ လွင်ႈၵိၼ်လွင်ႈယႅမ်ႉသမ်ႉ ဢိင်ၼိူဝ်ၸေႇတၼႃႇသတ်ႉထႃးပီႈၼွင်ႉ တီႈၸမ်တီႈၵႆ ႁွမ်းႁူမ်ႈလူႇတၢၼ်းမႃးလႄႈ ပီႈၼွင်ႉဝၢၼ်ႈသၢၵ်ႇတင်းသဵင်ႈ ႁပ်ႉဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းလဵင်ႉလူ-ၼႆယဝ်ႉ။


ယိူင်းဢၢၼ်းပၢင်ၾိုၵ်းၽွၼ်ႉၼႆႉ- 1.ပိူဝ်ႈတႃႇႁႂ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး မေႃႁၢင်ႈၶိူင်ႈပၢင်ပွႆးၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ။ 2.ႁႂ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ႁူႉလွင်ႈပၼ်ႁႃယႃႈမဝ်းၵမ်လႄႈ မေႃငိူင်ႉဝႄႈၵႅတ်ႇၶႄ ၽေးယႃႈမဝ်းၵမ်၊ ႁူမ်ႈၸွႆႈၵၼ်ႁႃ လၢႆးတၢင်း ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉယႃႈမဝ်းၵမ်။ 3.ႁႂ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ႁူႉလွင်ႈသၽႃႇဝ သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ လႄႈမေႃပႂ်ႉပႃး /ထိင်းသိမ်း ၵႅတ်ႇၶႄသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ။ 4.ႁႂ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး မေႃပိုင်ႈဢိင်တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇလႄႈ မေႃတိတ်းတေႃႇ ၵပ်းသိုပ်ႇၶဝ်ႈဢွၵ်ႇ ၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၵူႈထၢၼ်ႈထၢၼ်ႈ။ 5.ႁႂ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး မေႃလၢတ်ႈမေႃၸႃ၊ ႁတ်းလၢတ်ႈႁတ်းၸႃ ပၢၵ်ႇၼႃႈၵူၼ်းတင်းၼမ်လႄႈ မီးၼမ်ႉၵတ်ႉၵၢၼ်လၢတ်ႈၵႂၢမ်း။ 6.ႁႂ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ႁူႉၵႃႈၶၼ်ၶူဝ်းၶွင် ဢၼ်ဢွၵ်ႇၼႂ်းမိူင်းႁဝ်း၊ ႁႂ်ႈမေႃၸႂ်ႉတိုဝ်းလႄႈ ႁႂ်ႈမေႃႁၢၼ်ႉၸႂ်ၼိူဝ်ၶူဝ်းၶွင် ဢၼ်ႁဝ်းမီး၊ ႁႂ်ႈမေႃယၢင်ႈၸွမ်းၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး လူၺ်ႈသဵၼ်ႈတၢင်းပၢၼ်ၵၢင် ဢၼ်ပုတ်ႉထ/ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ သင်ႇသွၼ်ပွၼ်ႈဝႆႉ။ 7.ႁႂ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး မေႃၸႅၵ်ႇ၊ ၽႅၼ်၊ မေႃဢွၼ်ႁူဝ်ပၢင်ၵုမ်ပၢၼ်မႂ်ႇ။ 8.ႁႂ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး မေႃႁူႉ၊ ႁၵ်ႉ၊ ထိင်းသိမ်း၊ ၵႅတ်ႇၶႄ၊ ပႂ်ႉပႃးၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်းတႆးၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ။


ပၢင်ၾိုၵ်းၽွၼ်ႉၼႆႉ လႆႈတႄႇပိုတ်ႇပၢင်မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 27/04/2017 ၶၢဝ်းယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 5 မူင်းသေ လႆႈၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ၵိၼ်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈမူႇ၊ ပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်း၊ ႁဵတ်းပွႆးလူင်းပၢင်သွၼ် မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 1/5/2017 ။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 2/5/2017 တွၼ်ႈပွတ်းၼႂ် ၶူးပူင်သွၼ်လႄႈ ၽူႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းၶဝ် လႆႈၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်း လႅၵ်ႈလၢႆႈတၢင်းႁူႉၵၼ် ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈလွင်ႈယႃႈမဝ်းၵမ် တင်းပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်း။


တွၼ်ႈဝၢႆးဝၼ်းသမ်ႉ ၽူႈပူင်သွၼ်လႄႈ ၽူႈၶိုၼ်ႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းၶဝ် ဢွၼ်ၵၼ်လမ်ႁူဝ် (ၵၼ်ႇတေႃး) ရတၼႃႇ သၢမ်ၸဝ်ႈလႄႈ ၽူႈၵွၼ်းဝတ်ႉမႁႃႇမုၼိ၊ ဝၢႆးၼၼ်ႉ သိုပ်ႇၸတ်းပၢင်လႅၵ်ႈလၢႆႈ၊ မွပ်ႈယိုၼ်ႈၶူဝ်းၾၢၵ်ႇၶွင်တွၼ်ႈ ၵၼ်ယဝ်ႉ ႁွင်ႉၵႂၢမ်းတူင်ႉတၵ်ႉသူင်ႇသင်ႇၵၼ်သေ ဢိုတ်းႁပ်းပၢင်ၾိုၵ်းၽွၼ်ႉၵႂႃႇ- ၼႆယဝ်ႉ။