ၸုမ်းပီႇတူႉၸိတ်ႉမၢၼ်ႈပၢင်ႇ ဢၼ်ပူဝ်ႇမူၼ်းဢွၼ်ႁူဝ် ဢွၵ်ႇၶေႃႈၸီႉသင်ႇ ၽွင်းႁၢင်လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ ၵဵပ်းသိုၵ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇ ၸိူဝ်းၵုမ်းယိပ်းတူင်ႉၼိုင်ဝႆႉ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢဝ်လုၵ်ႈလၢင်းၵႂႃႇပၼ်၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈပၢႆႈဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈသူၼ်။

ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ မိူဝ်ႈၽွင်းႁၢင်လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ (2017)ၼႆႉ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈထုင်ႉၼမ်ႉပွင်ႈလႄႈ ၼႃႈတီႈၵုမ်းၵမ် ၸုမ်းသိုၵ်းပီႇတုၸိတ်ႉ မၢၼ်ႈပၢင်ႇ၊ ဢၼ်ပူဝ်ႇမူၼ်းဢွၼ်ႁူဝ်ၼၼ်ႉ ၸီႉသင်ႇလူင်းတီႈ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ၸၼ်ႉပၢႆးမိူင်းၽႄ ၵူႈႁွင်ႈၵၢၼ် ႁႂ်ႈၵဵပ်းၵူၼ်းသိုၵ်းမႂ်ႇ။ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈပၢႆးမိူင်းၽႄၼိုင်ႈၽႄၼႆႉ ႁႂ်ႈၵဵပ်းၵူၼ်း 30-40 ၵေႃႉ၊ ဝၼ်းလိုၼ်းသုတ်း ပဵၼ်ဝၼ်းတီႈ 10/05/2017 -ၼႆယဝ်ႉ။


ၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် ၸၢႆးဝၼ်းလႅင်းၶမ်း လၢတ်ႈဝႃႈ- "လွင်ႈၵဵပ်းသိုၵ်းထႅင်ႈၼႆႉ ၸႂ်ႈယဝ်ႉ၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၸိူဝ်းဢမ်ႇႁတ်းသၢၼ်ၶတ်းၼၼ်ႉ ပေႃးဢဝ်လုၵ်ႈလၢင်းၶဝ်ၵႂႃႇသူင်ႇယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်း သၢၼ်ၶတ်းသေ တႅမ်ႈလိၵ်ႈတၢင်ႇမႃးၼၼ်ႉ ၸိူဝ်းႁဝ်းၽွင်းတႅၼ်းတၢင်ႉယၢၼ်း၊ ၽွင်းတႅၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ၊ ၽွင်းတႅၼ်းမိူင်းယႆၸိူဝ်းၼႆႉ ႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ်သေ ၵႂႃႇဢုပ်ႇဝႆႉတီႈၽူႈမီးၸၼ်ႉသုင် ၾၢႆႇသိုၵ်းၶဝ် ဢၼ်မႃးတီႈ သၽႃးယူႇ၊ မိူဝ်ႈလဵဝ် တိုၵ်ႉၶိုင်ပွင်ၸွႆႈဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ်"။


ငဝ်းလၢႆးၵဵပ်းသိုၵ်းပွၵ်ႈၵမ်းၼႆႉ ၶဝ်ၵဵပ်းတႃႇၵူၼ်းၶဝ်၊ ၶဝ်ႁဵတ်းလိၵ်ႈ လူင်းလၢႆးမိုဝ်းသေတူၵ်ႇၸိုဝ်ႈမၼ်းမႃး ၵေႃႉၼၼ်ႉၵေႃႉၼႆႉ ႁိူၼ်းၼၼ်ႉႁိူၼ်းၼႆႉ။ မၢင်တီႈၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇၽွမ်ႉ၊ ၵွပ်ႈငိၼ်းၶၢဝ်ႇဝႃႈ တေၵဵပ်းသေ သူင်ႇၵႂႃႇ ပၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢၼ်ၾၢႆႇပီႇတူႉၸိတ်ႉဢွၵ်ႇလိၵ်ႈဝႆႉတႄႉ ပဵၼ်တႃႇၸုမ်းပီႇတူႉၸိတ်ႉ ၶဝ်ၵူၺ်း။ တီႈပွတ်းတၢင်ႉယၢၼ်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်ပၢႆႈၵေႃႈမီး၊ တီႈၼမ်ႉမူႇၸႄႈ တိုၵ်ႉတေႁဵတ်း ပၢင်ပွႆးၵိၼ်ၶႅၵ်ႇ ႁဵတ်းလိၵ်ႈမွၵ်ႇပၢင်ပွႆးဝႆႉယဝ်ႉ၊ ၵူၼ်းၸၢႆးသမ်ႉတေလႆႈၵႂႃႇႁဵတ်းသိုၵ်းပီႇတူႉၸိတ်ႉ သေပၢႆႈပႅတ်ႈ။ ပၢင်ပွႆးၵူပ်ႉၵူႈ ၵိၼ်ၶႅၵ်ႇၵေႃႈဢမ်ႇပဵၼ်ႁဵတ်း- ၸၢႆးဝၼ်းလႅင်းၶမ်း လၢတ်ႈ။


ပိုၼ်ႉတီႈတွၼ်ႈလိၼ် ဢၼ်ၸုမ်းပီႇတူႉၸိတ်ႉမၢၼ်ႈပၢင်ႇ ၵုမ်းယိပ်းတူင်ႉၼိုင်ၵႂႃႇမႃးၼႆႉ ပဵၼ်ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်း လႃႈသဵဝ်ႈလႄႈ ၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။


ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ထုင်ႉမိူင်းယေႃ၊ ထုင်ႉၼမ်ႉပွင်ႈ၊ ဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈပႅၼ်ႈ၊ ဢိူင်ႇလုၵ်းဝၢႆ၊ ဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈၸေႈ၊ ဢိူင်ႇႁူဝ်ၼႃး ၵုင်းသႃႇ၊ ဢိူင်ႇမိူင်းပၢႆ၊ ဢိူင်ႇတွၼ်းၼေႇ၊ ဢိူင်ႇၼႃးၼၢင်း၊ ဢိူင်ႇၵုၼ်ႁဵဝ်း၊ ဢိူင်ႇၼႃးမူင်ႈ၊ (ဢိူင်ႇၸေႇပွင်ႈ)၊ ဢိူင်ႇၵုင်းမူင်ႈ၊ ဢိူင်ႇၶုမ်ႇၸူင်၊ ဢိူင်ႇၵုင်းမၢဝ်း၊ ဢိူင်ႇၼမ်ႉပွင်ႈ၊ ဢိူင်ႇပဵင်းၺွင်ႇ၊ ဢိူင်ႇပၢင်ႁုင်း၊ ဢိူင်ႇမိူင်းၵႅင်။ ဢိူင်ႇၼမ်ႉႁူးလွႆၵႃ၊ ပၢင်ၺွင်ႇ၊ မိူင်းၵႅင်၊ ပၢင်ၼွႆႉ/ၼႃးၼိဝ်ႉ။ ဢိူင်ႇၼမ်ႉမူႇၸႄႈ၊ ၼွင်လႅင်၊ ၼမ်ႉႁူးၼွင်လႅင်၊ ပၢင်လဝ်ႇ/ပႃႇၽၢင်၊ ၵွင်းသၢင်း။ ဢိူင်ႇမၢၼ်ႈၵၢတ်ႇ၊ မိူင်းတွမ်း၊ မိူင်းမႃး၊ လွႆဝေႃး(မၢၼ်ႈပၢင်ႇ)၊ မၢၼ်ႈပၢင်ႇၵွင်းမူး၊ လွႆပႅၵ်ႇ။ ဢိူင်ႇၵုင်းမူင်ႈ၊ မိူင်းပၢတ်ႇ၊ ႁူဝ်ပၢတ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။