ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇၼႂ်းမိူင်းတႆး ၸုမ်းၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး (TYN) ဢွၼ်ႁူဝ်ၼမ်းၼႃႈ ပႆၶိုၼ်ႈလွႆသွင်ထဝ်ႈ မိူင်းသူႈ။ ယိူင်းဢၢၼ်းပိူဝ်ႈတႃႇ ပဵၼ်တီႈမၢႆတွင်း ဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး ၶွပ်ႈထူၼ်ႈ 70 ပီတဵမ်။

မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 15/02/2017 တင်ႈတႄႇၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ ၸုမ်းၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး (Tai Youth Network-TYN) ဢွၼ်ႁူဝ်ၼမ်းၼႃႈသေ ဢွၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇလၢႆတီႈလၢႆတတၢင်း လၢႆဝၢၼ်ႈလၢႆဝဵင်း ႁူမ်ႈၵၼ်ပႆၶိုၼ်ႈလွႆသွင်ထဝ်ႈ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းသူႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း။ ယိူင်းဢၢၼ်းပိူင်လူင် ပိူဝ်ႈတႃႇပဵၼ်တီႈမၢႆတွင်း ဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး ၾႅပ်ႊၿိဝ်ႊရီႊ 7 ဝၼ်း ၶွပ်ႈထူၼ်ႈ 70 ပီတဵမ်-ၼႆယဝ်ႉ။


ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼမ်ႉလၼ်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢၼ်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႆၶိုၼ်ႈ လွႆသွင်ထဝ်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ- ယိူင်းဢၢၼ်းတႄႉ ႁဝ်းပဵၼ်ၵူၼ်း မိူင်းတႆးၼိုင်ႈၵေႃႉ တီႈလႂ်မီးဢီႈသင်ပဵၼ်တီႈၵိုၵ်းပိုၼ်းတွၼ်ႈတႃႇမိူင်းတႆးႁဝ်း၊ မီးၶူဝ်းၶွင်သၽႃႇဝၼႂ်းမိူင်းတႆးႁဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉႁဝ်းထုၵ်ႇလီႁူႉ။ ၼမ်ႉတွၼ်းၽွၼ်းလီမၼ်း တႆးႁဝ်း ၼိုင်ႈၵေႃႉယူႇၼိုင်ႈတီႈၼိုင်ႈတၢင်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇႁဝ်း လႆႈမႃးႁူပ်ႉထူပ်းမိုတ်ႈၵိုဝ်းၵၼ်၊ ပေႃးဝၢႆးမႃး ႁဝ်းတေမီးလွင်ႈၵပ်းသၢၼ်ၵၼ်၊ တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၼုမ်ႇႁဝ်းၵေႃႈ တေၼမ်မႃး။ တီႈၼႆႈသမ်ႉ ႁဝ်းလႆႈမႃးႁူႉဝႃႈမၼ်းဢွၵ်ႇသႅင်ၼမ်၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢၼ်လႆႈၸၢမ်ႇပူၺ်ႈၼမ်ႉတွၼ်းမၼ်း ၵမ်ႈၼမ်ဢမ်ႇၸႂ်ႈၵူၼ်းၶိူဝ်းႁဝ်း၊ ပဵၼ်ၵူၼ်းတၢင်ႇၶိူဝ်း။ ဢၼ်ပဵၼ်တႆးႁဝ်းယူႇသဝ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈၵိၼ်သင်၊ ၵုမ်ႇလႆႈႁဵတ်းၵိၼ်ၵၢၼ်ႁႆႈၼႃး၊ ၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ၼွၵ်ႈမိူင်း၊ ၵုမ်ႇလႆႈၵႂႃႇႁဵတ်းၶီႈၶႃႈပိူၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ- ဝႃႈၼႆ။


မၼ်းၸၢႆးသိုပ်ႇလၢတ်ႈတိုၵ်းသူၼ်းထႅင်ႈဝႃႈ- ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးႁဝ်းၵူႈၵေႃႉ၊ ၵူၼ်းလူင်သၢမ်ပၢၼ်ၸဵတ်းသႅၼ်း ဢွၼ်ၵၼ်ၸွႆႈထႅမ်ပၼ်ပၢႆးပၺ်ၺႃတွၼ်ႈတႃႇတႆး၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ႁဝ်းဢမ်ႇမီးပၺ်ၺႃ၊ ၸင်ႇဝႃႈႁဝ်းလႆႈတူၵ်းတႅမ်ႇပိူၼ်ႈ၊ ပေႃးဝႃႈႁဝ်းမီးပၺ်ၺႃႁဝ်းၵေႃႈၸၢင်ႈမီးပႃႈၼိူဝ်ပိူၼ်ႈ- ဝႃႈၼႆ။


ပိူဝ်ႈတႃႇၶိုၼ်ႈလွႆပွၵ်ႈၼႆႉ မိူဝ်ႈၵၢင်ၶမ်ႈဝၼ်းတီႈ 14/02/2017 ၼၼ်ႉ ၽူႈၶိုၼ်ႈလွႆၶဝ်ႁပ်ႉထွမ်ႇသိူၵ်ႈပိုၼ်း လွႆသွင်ၸဝ်ႈ တမ်ႈတီႈသြႃႇၸဝ်ႈတူၼ်ၶူး ဝတ်ႉသၢႆလႅင်းထမ်းမိူင်းသူႈ လႄႈ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ၊ တမ်းဝၢင်းၽႅၼ်ၵၢၼ်ၶိုၼ်ႈလွႆ၊ လိုဝ်ႈၼွၼ်းတီႈဝၢၼ်ႈပုင်ႇသၢၼ်ႈ။ ၽူႈၸိူဝ်းၶိုၼ်ႈလွႆၵေႃႈ တမ်းပိူင်ဝႆႉဝႃႈ ႁႂ်ႈလႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ၵွၼ်းပေႉတူဝ်ၵဝ်ႇ၊ တႅပ်းတတ်းလႆႈႁင်းၵူၺ်း၊ ပၢႆးယူႇလီၶႅမ်ႉလႅပ်ႈတဵမ်ထူၼ်ႈ။ ၽူႈဢွၼ်ၼမ်းၶိုၼ်ႈ ပဵၼ်ၸဝ်ႈသင်ၶလႄႈၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၸိူဝ်းမီးတူဝ်ထူပ်း ယၢမ်ႈၶိုၼ်ႈလွႆမႃးၼၼ်ႉ- ၼႆယဝ်ႉ။


ၶၢဝ်းတၢင်းတီႈၼိူဝ်လွႆၼၼ်ႉ ၶပ်းမၢႆၵၢၼ်တူင်ႉၼိုင်မီးမိူၼ်ၼင်ႇ 1.တိူင်ႇၵၢဝ်ႇၵၼ်ႇတေႃးဝႆႈသႃ ၸဝ်ႈဝၢၼ်ႈ ၸဝ်ႈမိူင်းၼိူဝ်လွႆ။ 2.ပူၵ်းတင်ႈတုင်းတႆး၊ ႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆး။ 3.ဢုပ်ႇၵုမ်ၼႄလွင်ႈဝၼ်းတႆး ၾႅပ်ႊၿိဝ်ႊရီႊ 7 ဝၼ်း ၶွပ်ႈထူၼ်ႈ 70 ပီတဵမ်။ 4.လဵပ်ႈႁဵၼ်းလူယဵမ်ႈ လွင်ႈလၢၵ်ႇလၢႆးၶိုၵ်ႉတွၼ်း လွႆသွင်ထဝ်ႈ။ 5.ၵိၼ်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈမူႇ။ 6.ထၢႆႇႁၢင်ႈၵိုၵ်းၵၼ်။ 7.လူပ်းပၢင်သေ လူင်းလွႆမႃးၶိုၼ်းမိူင်းသူႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။


ၶေႃႈယိူင်းဢၢၼ်း ဢၼ်လႆႈပႆၶိုၼ်ႈလွႆၼႆႉ 1.တႃႇႁႂ်ႈပဵၼ် လွင်ႈမေႃႁၵ်ႉသႃၼင်လိၼ်မိူင်းတႆး လႄႈ မႅတ်ႇပႅင်းပႂ်ႉပႃး သၽႃႇဝၾိင်ႈတိုၼ်း။ 2.တႃႇႁႂ်ႈပဵၼ်လွင်ႈၾိုၵ်းသၢၼ်းလဵၼ်ႈႁႅင်းႁူမ်ႈၵၼ် တွၼ်ႈတူဝ်ၸႂ်ၵႅၼ်ႇၶႅင်လႅတ်းၽၢႆ။ 3.တႃႇႁႂ်ႈပဵၼ် လွင်ႈမေႃဝႆႉၵႃႈၶၼ်ပၢႆးယူႇလီလႄႈ ၵႅတ်ႇၶႄၽေးၶဵၼ်ယႃႈမဝ်းၵမ်။ 4.တႃႇႁႂ်ႈပဵၼ် လွင်ႈလဵပ်ႈႁဵၼ်း တူဝ်ထူပ်း ၵၢၼ်ၸႃႉႁူမ်ႈၶီ-လီႁူမ်ႈသိူဝ်းၸွမ်းၵၼ်။ 5.တႃႇႁႂ်ႈပဵၼ်လွင်ႈႁဵၼ်းႁူႉ ၵၢၼ်ယူႇသဝ်းၵိၼ်သၢင်ႈ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလႄႈ ႁၵ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း။ 6.တႃႇႁႂ်ႈပဵၼ်လွင်ႈပူၵ်းသူၼ်း မေႃသူၼ်ၸႂ်ၸွႆႈထႅမ် ၼႂ်းၵၢၼ်ပူၵ်းပွင်ဝၢၼ်ႈမိူင်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇငမ်းယဵၼ်။


ဝၼ်းတီႈ 15/02/2017 ၼၼ်ႉ ပေႃးဝႃႈလုၵ်ႉၼိူဝ်လွႆသွင်ထဝ်ႈလူင်းမႃးယဝ်ႉၵေႃႈ ၸုမ်းၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ဢွၼ်ႁူဝ်ၼႆႉ ဢွၼ်ၵၼ်ယိပ်းပၢႆႉလိၵ်ႈဝႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ၵႅတ်ႇၶႄမႄႈၼမ်ႉင ယႃႇပၼ်ပိူၼ်ႈယႃႉမိူၼ်မႄႈၼမ်ႉသူႈ ၼႆသေပႆတၢင်းတိုၵ်းသူၼ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းသူႈ။ ထိုင်မႃးဝၼ်းတီႈ 16/02/2017 (မိူဝ်ႈဝႃး) တွၼ်ႈပွတ်းၼႂ် မီးပၢင်တၢၼ်ႈၶႆႈ လိၵ်ႈလၢႆးပၢႆးႁၼ် တီႈဝတ်ႉသၢႆလႅင်းထမ်း ဝဵင်းမိူင်းသူႈ- ၼႆယဝ်ႉ။