ပီႈၼွင်ႉၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢၼ်ပိုင်ႈဢိင်ယူႇၼႂ်းမိူင်းထႆး ပႃးၸဵမ်ပီႈၼွင်ႉတႆး ႁူမ်ႈၵၼ်တုၵ်းယွၼ်းၶိုၼ်း ဝႂ် 10 ပီ ၸိူဝ်းထုၵ်ႇ ယိုတ်းပႅတ်ႈ၊ တီႈလုမ်းဢုပ်ႉပိူင်ႇၽွင်းငမ်း ဝဵင်းၵဵင်းမႆႇ ။

ဝၼ်းတီႈ 24/11/2016 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 09:00-12:00 မူင်း ပီႈၼွင်ႉၸၢဝ်းၶိူဝ်းပိုင်ႈဢိင်ယူႇ ၼႂ်းမိူင်းထႆး ဢၼ်ယၢမ်ႈယိပ်းဝႂ် 10 ပီ ၵူၺ်းၵႃႈသမ်ႉထုၵ်ႇယိုတ်းပႅတ်ႈၶိုၼ်းသေလႄႈ ၸင်ႇဢွၼ်ၵၼ်ဢွၵ်ႇမႃး တီႈလုမ်းဢုပ်ႉပိူင်ႇ ၽွင်းငမ်း ဝဵင်းၵဵင်းမႆႇ ၸိုင်ႈထႆး၊ ၼင်ႇႁိုဝ် ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈႁပ်ႉႁူႉလႄႈ ၸွႆႈၵႄႈလိတ်ႈ ဝႃႈၼႆ ။


ၵူၼ်းဢၼ်ဢွၵ်ႇမႃးၼၼ်ႉမိူၼ်ၼင်ႇၵူၼ်းဢၼ်ယူႇၼႂ်းၸႄႈဝဵင်း ဝဵင်းႁႅင်၊ ၸႄႈဝဵင်းမႄႈတႅင်လႄႈ ၸႄႈဝဵင်းမႄႈရိမ်း တၢင်းမူတ်းမီးမွၵ်ႈ 200 ပၢႆ ဝႃႈၼႆ ။


ၸၢႆးတီ ၽူႈၵပ်းသၢၼ် ပီႈၼွင်ႉႁႅင်းၵၢၼ် ၸုမ်းႁူမ်ႈတုမ်ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်းလၢတ်ႈဝႃႈ “ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈဢွၼ်ဢဝ်ပီႈၼွင်ႉမႃး ဢွၵ်ႇၼႄၵၢင်ၸႂ် တုၵ်းယွၼ်းၶိုၼ်း ၸိူဝ်းယိပ်းဝႂ် 10 ပီ ဢၼ်ထုၵ်ႇယိုတ်းဝႆႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁႂ်ႈၾၢႆႇၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၶဝ် ႁပ်ႉႁူႉလႄႈ ၸွႆႇၵႄႈလိတ်ႈပၼ်၊ ယွၼ်ႉဝႃႈ ပီႈၼွင်ႉ ၸိူဝ်းယိပ်းဝႂ် 10 ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈႁပ်ႉႁူႉႁပ်ႉၸႅင်ႈသင်မႃး ယူႇႁဵတ်းၼႆသေ ထုၵ်ႇယိုတ်းၵႂႃႇ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁႂ်ႈၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၶဝ် ၸွႆႈၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ၶိုၼ်း ၸင်ႇလႆႈဢွၼ်ၵၼ်မႃး တုၵ်းယွၼ်း၊ ဢွၵ်ႇၼႄၵၢင်ၸႂ်လႄႈ ပိုတ်ႇၸႂ်ၼႄၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၶဝ်” ဝႃႈၼႆ ။


မၼ်းၸၢႆးသိုပ်ႇလၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ 10 ပီ(ၿတ်ႇပရၵျမ်တူဝ်ပုၵ်ႇၶူၼ်းထိမႆႉမီးသထႃၼႃႉထၢင်းထပဵၼ်း) ဢၼ်ထုၵ်ႇယိုတ်းပႅတ်ႈ မိူဝ်ႈပီ 2011 တၢင်းပွတ်းၸႄႈဝဵင်း ဝဵင်းႁႅင် တင်းမူတ်း မီး 12000 ပၢႆ၊ ၸႄႈဝဵင်းမႄႈတႅင်သမ်ႉ မီး 5000 ပၢႆလႄႈ ၸႄႈဝဵင်းမႄႈရိမ်းသမ်ႉ တင်းမူတ်းမီး 2000 ပၢႆ ။


ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈၾၢႆႇၸဝ်ႈၼႃႈတီႈပလိၵ်ႈ တီႈလုမ်းဢုပ်ႉပိူင်ႇၽွင်းငမ်း ဝဵင်းၵဵင်းမႆႇ လၢတ်ႈဝႃႈ  “ လွင်ႈဢၼ်ပီႈၼွင်ႉႁဝ်းၶႃႈ လႆႈမႃးတၢင်ႇလၢတ်ႈ၊ ဢုပ်ႇၼႄလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၼႂ်းဢူၵ်းၼႂ်းၸႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉ တေၶတ်းၸႂ်သေ တၢင်ႇထိုင်တၢင်းၼိူဝ် ၼင်ႇႁိုဝ် တေၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃၵႂႃႇ ဝႆးဝႆး” ဝႃႈၼႆ ။


ယူႇတီႈၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း၊ ၸုမ်းႁႅင်းၵၢၼ်လႄႈ ၸုမ်း NGO ႁူမ်ႈၵၼ် 32 ၸုမ်းသေ ဢွၼ်ဢဝ်ပီႈၼွင်ႉ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆး၊ ယၢင်း၊ မူင်ႉ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢွၵ်ႇမႃးၼႄၵၢင်ၸႂ် မိူဝ်ႈၼႆႉ ။


ဝတ်းသိပ်းပီၼႆႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းထႆး ႁဵတ်းပၼ်မိူဝ်ႈပီ 2008။ ႁဵတ်းပၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႂ်းမိူင်းထႆးလႄႈ ၵူၼ်းဢၼ်ႁွတ်ႈထိုင်မိူင်းထႆး ၵွၼ်ႇၼႃႈ ပီ 1999 ဝႃႈၼႆ။