ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆး တေၵူတ်ႇထတ်းၵူၼ်းၶပ်းရူတ်ႉၵႃး ၽႂ်ဢမ်ႇမီးလၢႆႊသဵၼ်ႊဝႂ် ၶပ်းရူတ်ႉ တေၺႃးယိုတ်း ရူတ်ႉၸူဝ်ႈ ၶၢဝ်း
လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆးပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တေၵူတ်ႇထတ်းယိုတ်းရူတ်ႉၵႃး ၽူႈၸိူဝ်းဢမ်ႇမီးဝႂ်ၶပ်းၶီႇရူတ်ႉလႄႈ ဢမ်ႇမီးဝႂ်ႁပ်ႉႁွင်းၽေးၵိုင်ႉၵၢင်ႉ (ၽေႃႊရေႃႊပေႃႊ) သေႁေႃႈရူတ်ႉၵႃး။
မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 12/05/2017 သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇထႆးရတ်ႊ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ - တႄႇဢဝ်ႁၢင်လိူၼ်မေႊ 2017 ၼႆႉၵႂႃႇ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈပလိၵ်ႈၼႂ်းမိူင်းထႆး တေတင်ႈလၢၼ်ႇ(ၵဵတ်ႉ)ၵူတ်းထတ်း ရူတ်ႉၵႃးၼိူဝ်သဵၼ်ႈ တႃႈသၢႆတၢင်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း သင်တီႉၺႃးၽူႈဢမ်ႇမီးဝႂ်ၶႂၢင်ႉႁေႃႈရူတ်ႉ(ဝႂ်ၶပ်းၶီႇ) ဢမ်ႇလႆႈတေႃႇ (ၽေႃး ရေႃႊၿေႃႊ) ၸိုင်တေယိုတ်းရူတ်ႉၸူဝ်ႈၶၢဝ်း - ဝႃႈၼႆ။
ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ဝိတ်ႊထယႃႊ ပရႃႊယူင်ႊၽၼ်ႊ ၵႅမ်ၽူႈၵွၼ်းလုမ်းပလိၵ်ႈငဝ်ႈၸိုင်ႈ မိူင်းထႆးလၢတ်ႈ ဝႃႈ - “ယိူင်းဢၢၼ်းၼင်ႇႁိုဝ်တေလူတ်းပၼ်ႁႃရူတ်ႉၵႃးတိတ်းၵပ်ႉ၊ လွင်ႈၵႃးတုမ်ႉၽႃႇၵၼ် - ပဵၼ် ၽေးၵိုင်ႉၵၢင်ႉသေ ၵူၼ်းလႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉသုမ်းသၢႆၸႂ် ။ ပေႃးမႃးတူၺ်းၸိုင်ပၼ်ႁႃ ဢၼ်ၵႆႉႁူပ်ႉ ထူပ်းၵမ်ႈၼမ်ပဵၼ်ယွၼ်ႉလူၺ်ႈ ႁေႃႈရူတ်ႉႁေႃႈၵႃးဝႆး လိူဝ်သေမၢႆမီႈမၵ်းမၼ်ႈဝႆႉ၊ ႁေႃႈရူတ်ႉပိၼ်ႈ ၾူၼ်၊ ႁေႃႈရူတ်ႉၵႃးၼိူဝ်သဵၼ်ႈ တၢင်းၵူၼ်းပႆၸိူဝ်းၼႆႉ ယွၼ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းဢွၼ် ၵၼ်ႁဵတ်းၸွမ်း ၼင်ႇပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈသေၵမ်း ” ဝႃႈၼႆ။
ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈၵူၼ်းႁေႃႈရူတ်ႉၵႃးၵူႈၵေႃႉ တေလႆႈမီးဝႂ်ၶႂၢင်ႉႁေႃႈရူတ်ႉၵႃး(ဝႂ်ၶပ်းၶီႇ)လႄႈ ဝႂ်ႁပ်ႉႁွင်း ၽေးၵိုင်ႉၵၢင်ႉၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်း ၽေႃႊရေႃႊပေႃႊ ဝႃႈၼႆ။
ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈတၢင်းၸိူဝ်းၼႆႉသေ ၽူႈၵွၼ်းငဝ်ႈလုမ်းပလိၵ်ႈမိူင်းထႆး လႆႈသင်ႇၵႂႃႇတီႈႁူင်းပလိၵ်ႈ ၼႂ်းမိူင်းထႆး တႄႇႁၢင်လိူၼ်ၼႆႉၵႂႃႇ ႁႂ်ႈၵူတ်ႇထတ်းရူတ်ႉၵႃး ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။

ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ တီႉၺွပ်း ၵူၼ်းၵႃႉယႃႈ ၼိူဝ်ရူတ်ႉပတ်ႉသ်
ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ပလိၵ်ႈၾၢႆႇ ၵူတ်ႇထတ်း ယႃႈမဝ်းၵမ် ပႂ်ႉလၢၼ်ႇ ဝၢၼ်ႈထမ်ႈ ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းႁၢႆး တီႉၺွပ်းလႆႈ ယႃႈမဝ်းၵမ် ဢၢၼ်ႇႁူဝ်မိုၼ်ႇ ၼိူဝ်ရူတ်ႉတၢင်ႇၵူၼ်း (ရူတ်ႉပတ်ႉသ်) (Green Bus) ။
ဝၼ်းတီႈ 16 လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႉသ်ႊ 2015 Maesainews ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ - ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈလၢၼ်ႇ (ၵဵၵ်ႉ) ဝၢၼ်ႈထမ်ႈ ၊ ဢၼ်မီးၼိူဝ် သဵၼ်ႈတၢင်း မႄႈသၢႆ - ၵဵင်းႁၢႆး ၸိုင်ႈထႆး ပွတ်းႁွင်ႇ ၵူတ်ႇထတ်းတီႉၺွပ်း ၼၢင်းၶမ်းဢိမ် ဢႃယူႉ 20 ပီ တေႃႉယႃမႃႉ WY 10,000 မဵတ်ႉ ႁေႊရူဝ်ႊဢိၼ်ႊ 1. 25 ၵရမ်ႊ တၢင်ႇလူတ်ႉ ပတ်ႉသ်တေဢၢၼ်းလူင်း တၢင်းၸၢၼ်း ၶဝ်ႈၵႂႃႇၶၢႆ ၼႂ်းမိူင်းထႆး။
ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ လႆႈသိုပ်ႇ ထၢမ်ထႅင်ႈသေ တီႉၺွပ်းလႆႈထႅင်ႈ ၸၢႆးမိူင်း ဢႃယူႉ 25 ပီ ၊ ၸၢႆးဝၢႆပူဝ်း ဢႃယူႉ 25 ပီ။
ၶဝ်3 ၵေႃႉလၢတ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်း ၵိၼ်ၸၢင်ႈ တေႃႉသူင်ႇယႃႈ။ ယႃႈၸိူဝ်းၼႆႉ တေႃႉဢဝ် မိူင်းမၢၼ်ႈမႃး။ မီးပေႃႈလဵင်ႉယူႇ မိူင်းထႆးသေ ၸိသင်ႇၵၢၼ် - ဝႃႈၼႆ။
ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆး တီႉၺွပ်းတူဝ်ၶဝ် သၢမ်ၵေႃႉ ၵုမ်းၶင်ဝႆႉယဝ်ႉတႃႇ ထဵတ်ႈထၢမ် ပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇ ၸွမ်းၼင်ႇ မၢႆမီႈဝၢၼ်ႈမိူင်း ဝႃႈၼႆ။

ၸုမ်းႁႅင်းၵၢၼ် ၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ် လူႇတၢၼ်းလူိတ်ႈ ၼ်ႂးဝၼ်းႄမႈ
ၸုမ်းႁႅင်းၵၢၼ် ၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ် လူႇတၢၼ်းလူိတ်ႈ ၼ်ႂးဝၼ်းၵူိတ်ႇ ၸဝ်ႈၼၢင်းေႁႃၶမ်း ၸုိင်ႈထႆး ၶွပ်ႈၶူပ်ႇတဵမ် 83 ပီ ၊ ၼင်ႇႁုိဝ် ပီႈၼွင်ႉႁႅင်းၵၢၼ် ေပႃးေတမီးတုိဝ်ႉတၢင်း ၶဝ်ႈႁူမ်ႈလူႇတၢၼ်း လူိတ်ႈ ၼ်ႂးဝၼ်းႄမႈ။
ပူၼ်ႉမႃး ဝၼ်းတီႈ 12/08/2015 ၶၢဝ်းယၢမ်း 08:00-13:00 မူင်းပႆၢ ယူႇတီႈ ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၸုမ်းႁႅင်းၵၢၼ် ၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ဢွၼ်ႁူဝ်လုၵ်ႈၸုမ်းေသ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ လူႇတၢၼ်းလူိတ်ႈ ၼ်ႂးဝၼ်းၵူိတ်ႇ ၸဝ်ႈၼၢင်းေႁႃၶမ်း တီႈၸုမ်းၶႂႆႇၶႃႄပလႅင် (ၵႅျတ်ႉၶျေႇၼီႇ) ဝဵင်းၵဵင်းမႆႇ ၸုိင်ႈထႆး ၊ ယိူင်းဢၢၼ်းဝႃႈ ၼင်ႇႁုိဝ် ပီႈၼွင်ႉႁႅင်းၵၢၼ် မီးသုၼ်ႇလႆႈ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ လူႇတၢၼ်းလူိတ်ႈ ၼ်ႂးဝၼ်းၵူိတ်ႇ ၸဝ်ႈၼၢင်းေႁႃၶမ်း တဵမ် 83 ပီ ၼႆယဝ်ႉ။
ၽူႈၵူိဝ်းၵုမ် ၸုမ်းႁႅင်းၵၢၼ် ၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ထွင်းၶမ်း လၢတ်ႈဝႃႈ ၸုမ်းႁႅင်းၵၢၼ် ၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ေပႃးထုိင်မႃး ဝၼ်းယ်ႂႇဝၼ်းလူင် မူိၼ် ဝၼ်းေပႃႈ/ဝၼ်းႄမႈ ၼႆ ၸုမ်းႁဝ်းၶႃႈ လႆႈဢဝ်တုိဝ်ႉတၢင်းၼႆႉေသ ႁူမ်ႈၵၼ် လူႇတၢၼ်းလူိတ်ႈ ၼ်ႂးဝၼ်းႄမႈ မႃးၵူႈပီ ၊ ထႅင်ႈလွင်ႈၼုိင်ႈေၵႃႈ ႁ်ႂႈပီႈၼွင်ႉႁႅင်းၵၢၼ်ႁဝ်း ေပႃးလႆႈမုိတ်ႈၵုိတ်းၸမ်ၸ်ႂ ႁူႉၸၵ်းၵၼ် ဝႃႈၼႆ။
သုိပ်ႇလၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ ေပႃးပီႈၼွင်ႉ ႁႅင်းၵၢၼ်ႁဝ်း ေတလူႇလူိတ်ႈပီၼႃႈၼႆၸုိင် ၶ်ႂႈပၼ်ၾၢင်ႉဝႃႈ ၵွၼ်ႇေတၵႂႃႇလူႇ လူိတ်ႇၼၼ်ႉ ႁ်ႂႈယင်ႉလိုဝ်ႈဝႆႉတဵမ်ထူၼ်ႈ။ ထႅင်ႈလွင်ႈၼုိင်ႈေၵႃႈ ယႃႇေပၵိၼ်လဝ်ႈ/ပီႊယူိဝ်ႊ(ပီႊယႃႇ) ၊ ယႃႇေပၼွၼ်းလုိၵ်း ၸဵမ်ၸူိဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။
လုၵ်ႈၸုမ်းႁႅင်းၵၢၼ် ၽွမ်ႉႁူမ်ႈ လႆႈဢွၼ်ၵၼ် ၵႂႃႇလူႇတၢၼ်းလူိတ်ႈ ၼ်ႂးဝၼ်းႄမႈ ပီၼႆႉ တင်းမူတ်း မီး 40 ေၵႃႉပႆၢ၊ ၵၢၼ်လူႇတၢၼ်းလူိတ်ႈၼႆႉ ႁ်ႂႈပဵၼ်တီႈမႆၢတွင်း တႃႇပီႈၼွင်ႉႁႅင်းၵၢၼ် ၼႆယဝ်ႉ။
ၸုမ်းႁႅင်းၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၼႆႉ လႆႈေၵႃႇတင်ႈမႃး တဵမ် 8 ပီ ယဝ်ႉ။ မူိဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး ဝၼ်းတီႈ 19/07/2015 ၼၼ်ႉေၵႃႈ လႆႈၸတ်းႁဵတ်း ဝၼ်းၵူိတ်ႇ ၸုမ်းႁႅင်းၵၢၼ် ၽွမ်ႉႁူမ်ႈ တီႈႁူင်းႁႅမ်း ယူႊၼီႊသျႅပ်ႉ ဝဵင်းၵဵင်းမႆႇ ၸုိင်ႈထႆး။

သၢဝ်တႆးထုၵ်ႇလိူၵ်ႈပဵၼ်ၼၢင်းသၢဝ် ၸဵင်းမႆႇ ပီ 2015
ၽူႈၶဝ်ႈၶႄႉၶႅင်ႇၼၢင်းသၢဝ်ၵဵင်းမႆႇ ၼႂ်းပွႆးၶၢဝ်းၵတ်း(ငၢၼ်းၻူးၼၢဝ်)
မိူဝ်ႈၶမ်ႈဝႃး (02/01/2015) ပီ 2015 ပီၼႆႉ ၼၢင်းယိင်းသၢဝ်လုၵ်ႈမႄႈတႆး
လႆႈၶဝ်ႈပႃးၶႄႉၶႅင်ႇၸွမ်းၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈထုၵ်ႇလိူၵ်ႈပဵၼ်ၼၢင်းသၢဝ်ၸဵင်းမႆႇ
2015 ၼႆႉ ပဵၼ်လုၵ်ႈသၢဝ်တႆး ၽူႈၶဝ်ႈၶႄႉၶႅင်ႇ လႆႈတီႈၼိုင်ႈလႄႈ
ထုၵ်ႇလိူၵ်ႈပဵၼ်ၼၢင်းသၢဝ် ၸဵင်းမႆႇ ပီ 2015 မိူဝ်ႈၶမ်ႈဝႃး (02/01/2015)
ၼႂ်းပွႆးၶၢဝ်းၵတ်း (ငၢၼ်းၻူးၼၢဝ်) သေ
တေလႆႈသိုပ်ႇၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈၶႄႉၶႅင်ႇၼၢင်းသၢဝ်ထႆး ပီ 2015 တေထိုင်ၼႆႉ။
ၼၢင်းသၢဝ်ဢရိသႃ သၼ်တိထမ်း (ၼွင်ႉဢွၼ်ႇ) လႆႈရၢင်ႊဝလ်း (သူး)
1 ၼၢင်းသၢဝ်ၸဵင်းမႆႇ ပီ 2015
2 ၶႂၼ်ၸႂ်ၽူႈထၢႆႇႁၢင်ႈ
3 ၾၢင်ႁၢင်ႈတူဝ်ၶိင်းလဝ်းငၢမ်း
4 ၵၢၼ်တႅင်ႇတူဝ်လႅပ်ႈႁၢင်ႈၾၢင်တူဝ်ၶိင်း
5 တွပ်ႇၵႂၢမ်းထၢမ်ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉ။
ၼၢင်းသၢဝ်ဢရိသႃ သၼ်တိထမ်း (ၼွင်ႉဢွၼ်ႇ) ၼႆႉ ပေႃႈၸိုဝ်ႈၸၢႆးဢေး(သိရိၽူင်း သၼ်တိထမ်း)
မႄႈၸိုဝ်ႈၼၢင်းၶမ်းယူင်ႇ (ၼၢင်းၸၼ်ထရႃႊ သၼ်တိထမ်း) ယူႇဝၢၼ်ႈပႃႇႁိၼ်ႉ မူႇ 9 မွၼ်ႉပိၼ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၾၢင် ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႆႇ။

လဵပ်ႈႁဵၼ်းလွင်ႈထႆး-မၢၼ်ႈ ၼႂ်းၶွပ်ႇတူင်ႇဝူင်း ဢႃႊသျႅၼ်ႊ
ၽူႈယႂ်ႇတႆး လႆႈၵႂႃႇသပ်းလႅင်းလွင်ႈ “ပၼ်ႁႃလႄႈ တၢင်းဢွၵ်ႇ
လွင်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် ထႆး-မၢၼ်ႈ” ဢၼ်ထႆးၸတ်း
ပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ်ႁူဝ်ၶေႃႈ လဵပ်ႈႁဵၼ်းလွင်ႈထႆး-မၢၼ်ႈ ၼႂ်းၶွပ်ႇတူင်ႇဝူင်း
ဢႃႊသျႅၼ်ႊ တီႈၸႄႈတွၼ်ႈ ၽိတ်ႉသၼုလူၵ်ႉ။
ၼႂ်းပၢင်ပွႆးၼႆႉ ၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ် ၸႂ်ယဵၼ် လႆႈႁပ်ႉဝွၵ်ႇၸိူၼ်း ၵႂႃႇမွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်း ၼႂ်းႁူဝ်ၶေႃႈ “ပၼ်ႁႃလႄႈတၢင်းဢွၵ်ႇ လွင်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်ထႆး-မၢၼ်ႈ”- ၼႆယဝ်ႉ။
ပိူဝ်ႈတႃႇပဵၼ်မႃးပၢင်ပွႆးဢုပ်ႇဢူဝ်း ပိုၼ်ႉႁူႉတၢင်းမေႃပွၵ်ႈၼႆႉ မူလၼိထိ ၶူင်းၵၢၼ်ၾၢႆႇပၢႆးပိုၼ်းလႄႈၾၢႆႇပၢႆးၵူၼ်း၊ မူလၼိထိတူဝ်ႊယူဝ်ႊတႃႊမိူင်းထႆး၊ ၶွမ်ႊပၼီႊတူဝ်ႊယူဝ်ႊတႃႊ မေႃႊတိူဝ်ႊ မိူင်းထႆး၊ ၸၼ်ႉၸွမ်ၼရေးသူၼ် လႄႈ လၢႆလၢႆမူႇၸုမ်း ႁူမ်ႈၵၼ်ၸတ်းပဵၼ်မႃး- ၼႆယဝ်ႉ။

ပီႈၼွင်ႉတႆးၼႂ်းၵဵင်းမႆႇ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ယုၵ်ႉယွင်ႈ ၵုၼ်းမုၼ် ဝၼ်းပေႃႈ
ဢိင်ၼိူဝ်ပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်းထႆး ၵဵင်းမႆႇ လၢႆၾၢႆႇ ႁူမ်ႈၵၼ်ၸတ်းဝၼ်းပေႃႈ၊
ၶုၵ်းထူပ်းယုၵ်ႉယွင်ႈ ယေႃးမုၼ် ၸဝ်ႈႁေႃၶမ်းထႆး လူင်ႈၼႃႈသေ ပီႈၼွင်ႉတႆး
ၼႂ်းၵဵင်းမႆႇ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈယွင်ႈၵုၼ်းမုၼ် ၵႃရဝ ၸုတ်ႇတႆႈတဵၼ်းၸႆး။

ပီႈၼွင်ႉတႆးၵဵင်းမႆႇ ႁူမ်ႈၸုမ်ႇတႆႈတဵၼ်းၸႆး ဝၼ်းၵိူတ်ႇၾႃႉၼၢင်းၸဝ်ႈႁေႃၶမ်း ၸိုင်ႈထႆး
ၼႂ်းတိုဝ်ႉတၢင်းၶွပ်ႈႁွတ်ႈ ဝၼ်းၵိူတ်ႇ ၾႃႉၼၢင်းၸဝ်ႈႁေႃၶမ်း ၸိုင်ႈထႆး ႁိုဝ်
ဝၼ်းမႄႈၵႅၼ်ႇၸိုင်ႈထႆး လႄႈ ပီႈၼွင်ႉတႆး 50-60 ၵေႃႉ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸုတ်ႇတဵၼ်းၸႆး
ယွၼ်းပွလ်းမွပ်ႈတၢၼ်း ၾႃႉၼၢင်းၸဝ်ႈႁေႃၶမ်း တီႈပၢင်ႇၵၢင်ၶူင်ႇၽၵ်းတူတႃႈပႄး။
