ၼႂ်း 2-3 ဝၼ်းၼႆႉ ငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်မိူင်းၼႂ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ လႅၵ်ႈလၢႆႈၶၢႆႉထွၵ်ႇမႃးၵူႈဝၼ်းၵူႈလႅင်း၊ ပေႃးႁဝ်းၶႃႈ ဢမ်ႇထွမ်ႇငိၼ်းၸွမ်း  ဢမ်ႇလမ်းၶိုတ်းမၼ်းၼႆၵေႃႈ မၢင်ပွၵ်ႈမႃးႁဝ်းၶႃႈထုၵ်ႇလီယူႇၸွၵ်ႉလႂ်ၸဵင်ႇလႂ်သေ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃးၸိူင်ႉႁိုဝ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၵူဝ်ႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇတၼ်းႁူႉၶိုတ်းတၼ်း။


မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇမိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး 2 ဝူင်ႈ လိူၼ်ၾႅပ်ႊၿိဝ်ႊရီႊဝၼ်းတီႈ 22 တေႃႇထိုင်ဝၼ်းတီႈ 24 တီႈပၢင်ၶမ်း ႁွင်ႉဝႃႈပၢင်သၢင်း၊ တီႈတၢင်းပွတ်းတွၼ်ႈမိူင်းဝႃႉၼၼ်ႉ မီးပၢင်ၵုမ်လူင်ဢၼ်ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းမႅၵ်ႇၵွင်ႈၶဝ် ယူႇတၢင်းမိူင်းပွတ်းႁွင်ႇဢုပ်ႇၵုမ် ပိူဝ်ႈတႃႇတေသၢၼ်ၶတ်းလွင်ႈ NCA ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ။ ပွင်ႇဝႃႈ လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်း NCA ဢၼ်ၸဵမ်မိူဝ်ႈပၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢူးတဵင်းၸဵင်ႇ ႁဵတ်းမႃးသေယဝ်ႉ ဢၼ်ၼၢင်းဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇမႃးသိုပ်ႇႁဵတ်းၼၼ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇမီးလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းၸွမ်းထမ်း ပိူဝ်ႈတႃႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ်တေလႆႈယုမ်ႇယမ်မၼ်ႈၸႂ် ဝႃႈၼင်ႇၼႆသေလႄႈ ၸုမ်းဝႃႉယွၼ်းဢွၼ်ႁူဝ်သေယဝ်ႉ ႁႂ်ႈလႆႈငူပ်ႉငီႉတူၵ်းလူင်းၵၼ် ပိူဝ်ႈတႃႇမိူဝ်းဢုပ်ႇၸွမ်းပီႈၼွင်ႉမၢၼ်ႈၶဝ် ဝႃႈၼၼ်။


ၵူၺ်းၵႃႈ မိူဝ်ႈၶဝ်ႁွင်ႉဢုပ်ႇၸွမ်း ၸုမ်းၸိူဝ်းတေမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ၵုမ်ၼၼ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ SSPP/SSA ၸုမ်းဝၢၼ်ႈႁႆးလႄႈသင်၊ KIO/KIA ၸုမ်းပီႈၼွင်ႉၶၢင်လႄႈသင်၊ ၸိူဝ်းၼႆႉၶဝ်ႈၸိုဝ်ႈဝႃႈၶဝ်ပဵၼ်ၸုမ်း လုၵ်ႈၸုမ်းၶွင် UNFC သေတႃႉၵေႃႈ ယူႇတီႈၸုမ်းမိူင်းဝႃႉ ဢမ်ႇတူၵ်ႇၸိုဝ်ႈတၵ်ႉသဵင်သေ မွၵ်ႇထိုင်တီႈ UNFC ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼႆ ဝၢႆးသေပၢင်ၵုမ်ပၢင်ၶမ်းၼႆႉယဝ်ႉၵႂႃႇယဝ်ႉ ဢွၵ်ႇမႃးလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇၵဵဝ်ႇၵပ်းတင်း UNFC ၊ UNFC ၼႆႉတေသိုပ်ႇယၢင်ႈပႆၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်း NCA ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈႁဵတ်းၼၼ်ႉၵူၺ်းၼႆ လႆႈႁၼ်ၶူးဢူးရႄႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၽူႈၼမ်းၼႂ်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ 2 ၶွင် UNFC ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ။


ပေႃးၸိူင်ႉၼင်ႇၼၼ် ယူႇတီႈ DPN ၸုမ်းဢုပ်ႇၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်း UNFC လႄႈတင်းၼၢင်းဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇၵေႃႈ တေႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ်ၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈ၊ ဢမ်ႇႁိုင်ဢမ်ႇၼၢၼ်း ပီႈၼွင်ႉဝႃႉတင်း ၼၢင်းဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇၵေႃႈ တေႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ်ၵႂႃႇယူႇၼႆ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈငိၼ်းၸွမ်းၼႂ်းၶၢဝ်ႇ။ ပေႃးပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်မႃး ယူႇတီႈၸုမ်းမိူင်းဝႃႉ တေဢွၼ်ႁူဝ် ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းမႅၵ်ႇၵွင်ႈတင်းသဵင်ႈသေယဝ်ႉ တေႃႇသူႈတေႃႇပီႈၼွင်ႉမၢၼ်ႈဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶႂ်ႈပဵၼ်ၸင်ႇတေပဵၼ်မႃးယဝ်ႉ။


ၵူၺ်းဝႃႈၼၼ်သေတႃႉၵေႃႈ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸုမ်းတႆးႁဝ်းၶႃႈ လႆႈၵႂႃႇဢုပ်ႇၸွမ်း ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွမ်းပၢင်ၵုမ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉလႄႈ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇတၢင်းပွတ်းၵေးသီးၼႆႉ လႆႈႁၼ်တီႈလုမ်းၾၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄၶဝ် ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈမႃးဝႃႈ မီးလွင်ႈတႅပ်းမႆႉ ၾၼ်းမႆႉ တေႃႉတၢင်ႇမႆႉဢၼ်ဢမ်ႇၶဝ်ႈတၢင်းၵၢၼ်။ လွင်ႈၼႆႉ မိူၼ်တင်းဝႃႈပိူဝ်ႈတႃႇဢဝ်လိူင်ႈၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း မႅၵ်ႇၵွင်ႈ ပဵၼ်ပီႈၼွင်ႉၸုမ်းတႆး ဢၼ်ယူႇပွတ်းၸွမ်းထုင်ႉၵေးသီး- မိူင်းသူႈၼႆႉႁိုဝ် ၼႆၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈလီလႆႈၾၢင်ႉၵႅမ်း လီလႆႈတူင်ႉတိုၼ်ႇၸွမ်းဝႆႉ ၸွမ်းၼင်ႇတွၼ်ႈသွၼ်ဢၼ်ပဵၼ်မႃး တၢင်းပွတ်းမိူင်းၶၢင်ၼၼ်ႉသေ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈၾၢင်ႉထိုင်ၵၼ်။


လိူဝ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၼႄလွင်ႈတၢင်းဢၼ်ဝႃႈတႅပ်းမႆႉၾၼ်းမႆႉ ဢၼ်ဢမ်ႇၶဝ်ႈတၢင်းၵၢၼ်သေယဝ်ႉ ယၢမ်ႈႁၢင်ႈသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်းၸုမ်း KIA ၵေႃႈယၢမ်ႈမီးမႃး၊ ၸမ်ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈမႃး မိူၼ်ၸိူင်ႉၼႂ်းၵေးသီး-မိူင်းသူႈ ဢၼ်ပီႈၼွင်ႉ SSA ဝၢၼ်ႈႁႆးပၵ်းသဝ်းယူႇၼႆႉ မီးလွင်ႈတႅပ်းမႆႉၾၼ်းမႆႉဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ၵႃႈၵွၼ်ႇပူၼ်ႉမႃး ဢမ်ႇတွၼ်ႉႁၼ်လုမ်းၾၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄၶဝ်ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈ၊ မိူဝ်ႈလဵဝ် ဢွၵ်ႇလၢႆးလၢၵ်ႇလၢၵ်ႇလၢႆးလၢႆးၼႆႉ လီလႆႈၾၢင်ႉၵၼ်ယူႇၼႆ- ႁဝ်းၶႃႈထတ်းႁၼ်ၼင်ႇၼႆဢၼ်ၼိုင်ႈ။


ၵဵဝ်ႇၵပ်းတပ်ႉသိုၵ်းတႆး RCSS လွႆတႆးလႅင်းၼႆၵေႃႈ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈလႆႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆၵိုတ်းတိုၵ်း NCA ၼၼ်ႉ ယဝ်ႉတူဝ်ႈၵႂႃႇယဝ်ႉလႄႈ ၸွမ်းၼင်ႇလၢႆးၵၢၼ် NCA သေ တေမီးသုၼ်ႇၸတ်းသၢင်ႈႁၢင်ႈပွင် ပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်း ၸၼ်ႉၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆးသုတ်းယွတ်ႈ ဝႃႈၼၼ်သေတႃႉၵေႃႈ ၽိူဝ်ႇဝႃႈတေႁဵတ်းတႄႉမႃး တေဢုပ်ႇတီႈလႂ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တိုၵ်ႉလႆႈဢၼုၺၢတ်ႈထွမ်ႇၵႂၢမ်းၸွမ်း ၵၢင်ၸႂ်တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ယူႇ၊ ယူႇတီႈၸုမ်းတႆး တၢင်ႇယွၼ်းဝႃႈ ၶႂ်ႈႁဵတ်းတီႈတူၼ်ႈတီး ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ပၢင်လူင် ဝႃႈၼၼ်သေတႃႉၵေႃႈ တူၼ်ႈတီး ပၢင်လူင် လႃႈသဵဝ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉဢမ်ႇပၼ်ႁဵတ်း။ ပေႃးတင်းဝႃႈၶႂ်ႈႁဵတ်းယူႇၼႆၵေႃႈ တေလႆႈႁဵတ်းတီႈၼႂ်းၼႃႈတီႈၵုမ်းၵမ်ၽႂ်မၼ်း ဢၼ်မိူၼ်ၸိူင်ႉမိူင်းတေႃႉ-မိူင်းထႃး၊ ပွတ်းတွၼ်ႈၸိူဝ်းဢမ်ႇမီးလင်ႁိူၼ်းၵူၼ်းၼမ် ဢမ်ႇတဵမ်ပၢၵ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵူၺ်း၊ ယူႇတီႈ RCSS ၸုမ်းလွႆတႆးလႅင်းၵေႃႈ လႆႈႁၼ်ၶႂမ်ႈၶတ်းဝႆႉ။


တီႈၼႆႈပေႃးႁဝ်းမႃးထတ်းသၢင်တူၺ်းၼႆ တီႈၼႂ်း NCA ၼၼ်ႉ လၢႆးတၢင်းၵၢၼ်မၼ်းဝႃႈ 1.တေလႆႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်း ၸၼ်ႉၸႄႈမိူင်း။ 2.တေလႆႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်း ၸၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်၊ ယဝ်ႉၵေႃႈတေလႆႈသိုပ်ႇႁဵတ်း NCA ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ်ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ National Dialogue ။ ၽိူဝ်ႇယူႇတီႈ RCSS ႁၢင်ႈႁႅၼ်း တူဝ်ႈတၼ်းယဝ်ႉ၊ ငူပ်ႉငီႉၸွမ်းၵၼ်တင်းၵေႃပွင်ၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိုင်ႈတႆး CSSU သေယဝ်ႉ တေၶိုင်ႁဵတ်း ပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်း ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆးၼႆ ယူႇတီႈၼၢင်းဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇ ဢမ်ႇတၵ်းသဵင်သင်? မၼ်းပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈၾၢႆႇ UPDJC ၸုမ်းသၢင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇဢုပ်ႇၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်း ဝႃႈၼၼ်သေတႃႉ ယူႇတီႈမၼ်းၼၢင်းၵေႃႈ ဢမ်ႇၵုမ်းၵမ်ပေႉလႆႈတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ။ ၵူၺ်းပွင်ႇၵႂၢမ်းမႃးဝႃႈ ႁႂ်ႈငူပ်ႉငီႉၸွမ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ၊ တၢမ်ၼင်ႇတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၸီႉၸမ်ႈၼႄႉၼမ်းၼၼ်ႉ ႁဵတ်းၸွမ်းၵႂႃႇလႄႈ ဝႃႈၼၼ်ၵူၺ်း။


ပေႃးယူႇတီႈႁဝ်းၶႃႈၸုမ်းထတ်းသၢင်ၵၢၼ်မိူင်း ၼိုင်ႈၵေႃႉသေမႃးတူၺ်းၸိုင် ပၢင်ၵုမ်ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆး ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မၼ်းၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈတင်းတပ်ႉသိုၵ်းတႆးၵူႈဢၼ်၊ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈတင်းမူႇၸုမ်းတႆးၵူႈဢၼ်၊ မၼ်းၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈတင်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆး ၵူႈၵေႃႉၵူႈၵူၼ်းလႄႈ ယူႇတီႈႁဝ်းၶႃႈပဵၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းလူင်ၼိုင်ႈဢၼ်သေ ၼႂ်းၸႄႈမိူင်းႁဝ်းမိူင်းတႆး ဢၼ်ပဵၼ်ဝဵင်းလူင်မိူင်းတႆး တီႈတူၼ်ႈတီးၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈတိုၼ်းမီးသုၼ်ႇတေလႆႈႁဵတ်း၊ ၼႂ်း NCA ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပေႃးဝႃႈတေႁဵတ်း NC မႃး တေလႆႈႁဵတ်းတီႈလႂ်ဝဵင်းလႂ်ၵူၺ်း၊ တေလႆႈႁဵတ်းတီႈၼႂ်း ၼႃႈတီႈၵုမ်းၵမ်ၽႂ်မၼ်းၵူၺ်းၼႆ ဢမ်ႇႁၼ်တႅမ်ႈဝႆႉပႃး၊ လွင်ႈၼႆႉမိူၼ်တင်းဝႃႈ ယူႇတီႈတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁတ်းတႃႉတေႃႇတပ်ႉသိုၵ်း RCSS ၵူၺ်း၊ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆးၵူၺ်းၼႆ ႁဝ်းၶႃႈႁၼ်ထိုင်ၼင်ႇၼၼ်။


ပေႃးႁဝ်းၶႃႈသမ်ႉၶိုၼ်းၵူမ်ႈယွမ်းဝႃႈ- ပၼ်ႁဵတ်းတီႈမိူင်းတေႃႉ-မိူင်းထႃးၵူၺ်းၵေႃႈ ယႃႇမၼ်းလႃႈ တိုၼ်းတေႁဵတ်းယူႇပေႃးဝႃႈၼႆၸိုင် မိူဝ်းၼႃႈထႃႇပၢႆမႃး တႃႇတေတေႃႇသူႈသိုပ်ႇဢုပ်ႇ ၵၢၼ်မိူင်းတေႃႇ တပ်ႉသိုၵ်းလႄႈသင်၊ တေဢုပ်ႇတေႃႇၸွမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၼၢင်းဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇလႄႈသင် ႁဝ်းၶႃႈတၵ်းတေလႆႈသိုပ်ႇၵူမ်ႈၼႃႈ ၵႂႃႇထႅင်ႈယူႇ ႁဝ်းၶႃႈထတ်းႁၼ်ၼင်ႇၼႆ။


ၵူၺ်းၵႃႈ ထုၵ်ႇလီႁဵတ်းႁိုဝ် ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီႁဵတ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၸိူဝ်းပဵၼ်ႁူဝ်ၼႃႈၵၢၼ်သိုၵ်းလႄႈ ႁူဝ်ၼႃႈၵၢၼ်မိူင်းၼႂ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆးႁဝ်းၵေႃႈ တေဝူၼ်ႉၶိုတ်းတၼ်းၵၼ်ယူႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈမုင်ႈမွင်း ၼင်ႇၼၼ်သေ ယွၼ်းၶွတ်ႇယွတ်ႈပၢႆၵႂၢမ်းတီႈၼႆႈ။