ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးၶေမႃၸႃရ ဢႃယုလႆႈ 44 ပီ ၊ဝႃႇသႃ 22 ဝႃႇ ၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ယဵဝ်ႈဝၢၼ် လိူတ်ႈၶိုၼ်ႈ သေ ၶဝ်ႈပူၺ်ႈသူၼ်မၢၵ်ႇႁၢၵ်ႈၶမ်းၵႂႃႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 23/7/2016 ၊ ၽဝ်ၶၢပ်ႈတူဝ်ၸဝ်ႈ ဝၼ်းတီႈ 27/7/2016 မိူဝ်ႈဝႃးၼႆႉ ။

ဝၼ်းတီႈ 27/07/2016 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း သင်ၶၸဝ်ႈလႄႈပီႈၼွင်ႉတၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃးတီႈၸမ် / ၵႆ ႁူမ်ႈၵၼ်ၼပ်ႉပၢၵ်ႇ - ႁၢင်ႈႁႅၼ်းပူၼ်ႉၶၢပ်ႈတူဝ် ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးၶေမၸႃရ ၾၢႆႇႁွင်ႇဝဵင်းပၢင်လူင် ။


ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးသီႇလဢႅၵ်ႉၵ ဝတ်ႉၵျွင်းတေႃႇ ဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ လၢတ်ႈဝႃႈ -“ ပီၼႆႉ မိူဝ်ႈၼႃႈၸမ်ၶဝ်ႈဝႃႇၼၼ်ႉ လႆႈပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ၶိုၼ်ႈမႃးထႅင်ႈ ၊ လႆႈဢဝ်သဵၼ်ႈဢႃယူင်မၼ်းၸဝ်ႈၶၢတ်ႇၵႂႃႇပႅတ်ႈ ၊ တႃမၼ်းၸဝ်ႈၶွၼ်ၼိုင်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇတူင်ႉ ၊ လပ်းၵေႃႈလပ်းၶွၼ်လဵဝ်ၵူၺ်း ဢမ်ႇလပ်းတင်းသွင်ၶွၼ် ။ ႁဵတ်းၼၼ်သေ ဢဝ်ၵႂႃႇတီႈႁူင်းယႃ သူၺ်ႇၼၢင်းတေႃႇ တီႈပၢင်လူင် ၊ ဝၼ်းသွင်ဝၼ်းသမ်ႉၶိုၼ်းၶၢႆႉၵႂႃႇတီႈထုၼ်း ႁွင်ႈယႃတူၼ်ႈတီး၊ ဢမ်ႇပိူင်ႈသင်မႃး၊ ယဝ်ႉၵေႃႈၶိုၼ်းဢဝ်ၵႂႃႇတႃႈၵုင်ႈ တေသိုပ်ႇၵႂႃႇမိူင်းထႆးၶိုၼ်းၼႆလႄႈ တၼ်းၵႂႃႇၼွၼ်းတီႈတႃႈၵုင်ႈၶိုၼ်းၼိုင်ႈသေ ထိုင်ယၢမ်း 10:11 မူင်း ၵၢင်ၶိုၼ်ႈမႃး ငဝ်းလၢႆးမၼ်းလႅၵ်ႈလၢႆးႁႅင်းၼႃႇသေ၊ ၵၢင်ၼႂ်မိူင်းၸမ်လႅင်းၼၼ်ႉ ၼႅတ်ႈဢဝ်ၵႂႃႇတီႈႁူင်းယႃဝိတူဝ်ရိယ ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ၊ မၼ်းၸဝ်ႈတၼ်းႁွတ်ႈၵႂႃႇၵႅပ်ႉၼိုင်ႈသေ လႆႈၶဝ်ႈသူၼ်မၢၵ်ႇႁၢၵ်ႈၶမ်းၵႂႃႇတီႈၼၼ်ႈ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 6 မူင်း ဝၼ်းတီႈ 23/07/2016”- ဝႃႈၼႆ ။


ၶၢပ်ႈတူဝ်ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးၶေမႃၸႃရၼႆႉ လႆႈဢဝ်မႃးဝႆႉတီႈဝတ်ႉပိတၵၢတ်ပၢင်လူင် ဝၼ်းတီႈ 23-27/2016၊ ၶၢဝ်းတၢင်း 5 ဝၼ်း ။


ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးၶေမႃၸႃရၼႆႉ ပဵၼ်ၸဝ်ႈဢၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်သႃသၼႃမႃး၊ သမ်ႉပဵၼ်ၵႅမ်ၸဝ်ႈၵွၼ်းဝတ်ႉပိတၵၢတ် ဝဵင်းပၢင်လူင်၊ ပဵၼ်ၸဝ်ႈထမ်မၵတိၵတူၼ်ၼိုင်ႈသေ ဢွၵ်ႇပွၼ်ႈထမ်းပုတ်ႉထၸဝ်ႈၼႂ်းမိူင်းတႆးမိူင်းမၢၼ်ႈ ထိုင်ပႃးမိူင်းထႆး။ မၼ်းၸဝ်ႈႁၢပ်ႇၵိုတ်ႉ ၵၢၼ်သႃသၼႃ တီႈငဝ်ႈငုၼ်းမုၵ်ႉၸုမ်းလူင်သင်ၶၸိုင်ႈတႆး မႃးပီႈယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင်။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈပၢႆးယူႇလီဢမ်ႇၶႅမ်ႉလႅပ်ႈ ပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်လိူတ်ႈသုင်။ မိူဝ်ႈပီၵႆၼၼ်ႉ ပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်လိူတ်ႈသုင်သေ ဢဝ်လိူတ်ႈထိပ်ႇတီႈသဵၼ်ႈဢဵၼ်ဢႃယူင်ႇဢွၵ်းဢေႃ၊ ဢဝ်ဢဵၼ်သဵၼ်ႈဢႃယူင်ဢွၵ်းဢေႃလူႉၵႂႃႇယဝ်ႉၵမ်းၼိုင်ႈ၊ လႆႈၵႂႃႇယူတ်းယႃတူဝ်ထိုင်ၵဵင်းမႆႇ မိူင်းထႆးသေ လီၶိုၼ်ႈမႃး ။


ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးၶေမႃၸႃရၼႆႉ ၸႃႇတိတီႈၵိူတ်ႇ - ဝၢၼ်ႈတၵူဝ်း ဢိူင်ႇထုင်ႉယိူင်း ၸႄႈဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ၊ ဝၼ်းၸၼ်လိူၼ်ပႅတ်ႇပထမမႂ်ႇ(2)၊ ပီၵိူတ်ႇ 1334 ၶု။ ၸိုဝ်ႈပေႃႈ/မႄႈ- (လုင်းၸၢင်းၸရေးဝိ)- မႄႈၸဝ်ႈၸၢင်းၼၢင်း။ မီးပီႈၼွင်ႉႁူမ်ႈတွင်ႉ9 ၵေႃႉ - 1. ပႃႈသူၺ်ႇလူႇ၊2. လုင်းတေႇဝိင်ႇ၊ 3. လုင်းၸၼ်ႇတႃႇ၊ 4. လုင်းပၼ်ႇတိ၊ 5.ၼၢင်းၼုတ်း၊ 6. ၸၢႆးၶမ်းလႃႉ(ႁွင်ႉ) ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးၶေမႃၸႃရ၊ 7.ၸၢႆးသုၸိၵ်ႉတႃႉ၊ 8. ၸၢႆးၵေႃးသၼ်ႇလလႄႈ 9. ၸၢႆးၸၢမ်ႇမျႃႉ(ႁွင်ႉ) ၸၢႆးၸၼ်ႇတိမႃႇ- ၼႆယဝ်ႉ ။


မၼ်းၸဝ်ႈၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၸဝ်ႈသၢင်ႇ တီႈၸဝ်ႈသြႃႇၼၼ်တိယ ၽွင်းဢႃယုလႆႈ 12 ၶူပ်ႇ တီႈဝတ်ႉၵၢင်တူင်ႈဢိူင်ႇထုင်ႉယိူင်း ၸႄႈဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ ။ ပေႃႈဢွၵ်ႇမႄႈဢွၵ်ႇၶၢမ်ႇၸၢင်းပၼ် ဢူးဢွင်ႇၶျႅင်ႇလႄႈတေႃႇၵျိၼ်ႇလႅင်ႇ ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ။ လႆႈၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၸၢင်းတီႈဝတ်ႉတႆးၵဝ်ႈလၵ်း ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈမိူဝ်ႈပီ 1992 ။ ၼႃႈၵၢၼ်ႁဵၼ်းလိၵ်ႈ- လႆႈမႃးၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းတီႈပၢင်လူင် ယဝ်ႉၸၼ်ႉတႆးမူႇလ ၊ ပထမ၊ တတိယ၊ ၸတုတ်ႉထ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ။


ၸၼ်ႉလိၵ်ႈၸဝ်ႈမုၼ် ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသမ်ႉ ၸၼ်ႉဢၶျေႇပြူႉမူႇလ၊ ၸၼ်ႉပထမငႄႇ၊ ယူႇတီႈတိူၵ်ႈသွၼ်လိၵ်ႈ ဢိၼ်းၸဵင်ႇယႂႃႇမပရိယတိ ၸႄႈဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ 2 ပီ၊ တိူၵ်ႈသွၼ်လိၵ်ႈပိၼ်ၸၼိၵေ ၸႄႈဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ 2 ပီ၊ ယဝ်ႉၸၼ်ႉပထမလတ်ႉ၊ ပထမၵျီး သေယဝ်ႉၸၼ်ႉၶူးထမ်မၸရိယမိူဝ်ႈ 1995 ။ တႄႇၼၼ်ႉမႃး ပွၵ်ႈယူႇၶိုၼ်း ဝတ်ႉပိတၵၢတ်ဝဵင်းပၢင်လူင် သေပူင်သွၼ်လိၵ်ႈမႃးတေႃႇပေႃး လပ်းတႃလိုမ်းမိူင်းၵႂႃႇ ။


မိူဝ်ႈပီ 1999 ၼၼ်ႉ မိူဝ်းဢွၼ်ႁူဝ်ႁဵတ်းသၢင်ႈဝတ်ႉၵၢင်တူင်ႈ မႄးၵုမ်းလုမ်းလႃးၵွင်းမူးလူင်ၵၢင်တူင်ႈ ဢိူင်ႇထုင်ႉယိူင်း။ မိူဝ်ႈပီ 2006 ဢွၼ်ႁူဝ်ပိုတ်ႇပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆးၶၢဝ်းမႆႈလႄႈ ဢွၼ်ႁူဝ်ယုၵ်ႉယွင်ႈလိၵ်ႈလၢႆး ႁိတ်ႈႁွႆးတႆး၊  ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇ တင်းယုၵ်ႉယွင်ႈၸဝ်ႈၶူးမေႃတႆး။ သွၼ်ပၼ်လိၵ်ႈ၊ ပွၼ်ႈထမ်းပုတ်ႉထၸဝ်ႈ၊ သူၼ်းတုမ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း၊ ၸွႆႈၵၢၼ်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ၼႂ်းထုင်ႉပၢင်လူင် ဢမ်ႇလိုဝ်ႈဢမ်ႇယင်ႉ။ ဢိတ်ႇဢွၵ်ႇပပ်ႉလိၵ်ႈၾိင်ႈပိူင်ပုတ်ႉထၽႃသႃ ပုၼ်ႈတႃႇလီမီးဝႆႉၵူႈႁိူၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ။