ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းႁဵင်ပၢႆ ဢၼ်မီးယူႇတီႈပၢင်သဝ်းႁၢႆးပႃ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းသူႈ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼၼ်ႉ ယင်းပႆႇၸၢင်ႈပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်း ။ တႃႇတေပူၵ်းပွင်ၶိုၼ်း လွင်ႈယူႇလွင်ႈၵိၼ်ၶဝ်ၼၼ်ႉ တၵ်းလႆႈႁဵတ်းပၼ်ဝႆးဝႆးယဝ်ႉ - ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႃႈၵုင်ႈ ဢၼ်ၵႂႃႇၵမ်ႉၸွႆႈၶူဝ်းၶွင်သေပွၵ်ႈၶိုၼ်း လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ ။

ပၢင်သဝ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေး တီႈႁၢႆးပႃ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းသူႈ

မိူဝ်ႈပီၵၢႆ 2015 ၽွင်းႁၢင်ပီၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ဝူင်ႈၵၢင် တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်း ပႃႊတီႊမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး / တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (SSPP/SSA) သေ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းၸၢၼ်း မွၵ်ႈမိုၼ်ႇပၢႆလႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ။ ၵူၺ်းၵႃႈယၢမ်းလဵဝ် ဢိင်ၼိူဝ်သဵင်ၵွင်ႈ ယဵၼ်ၵႂႃႇယဝ်ႉသေ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ၸၢင်ႈပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းယဝ်ႉသေတႃႉ ဢၼ်ၵိုတ်းယူႇႁဵင်ပၢႆတီႈႁၢႆးပႃၼၼ်ႉတႄႉ ယင်းပႆႇၸၢင်ႈပွၵ်ႈႁိူၼ်းၶိုၼ်း - ၸၢႆးဢူး ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႃႈၵုင်ႈ လၢတ်ႈ ။


ၸၢႆးဢူးလၢတ်ႈဝႃႈ - “ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ မႃးပၵ်းပၢင်သဝ်းၶဝ် ၼႂ်းဝၢၼ်ႈတႃႈသၢမ်ပူးလႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၶဝ် ဢမ်ႇၸၢင်ႈပွၵ်ႈမိူဝ်းႁိူၼ်းၶိုၼ်း ။ မိူၼ်ၼင်ႇဝၢၼ်ႈ ၼမ်ႉပႃမုင်း ၊ ၼမ်ႉသူမ်ႈ ၊ ၵုင်းၼိမ် ၊ ႁူဝ်ၼမ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈဢမ်ႇၸၢင်ႈမိူဝ်းႁိူၼ်း ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ႁိမ်းႁွမ်းဝၢၼ်ႈၶဝ်ၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်းသိုၵ်းတႆး တိုၵ်ႉပၵ်းဝႆႉယူႇတင်းသွင်ၾၢႆႇ ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ၼႂ်းသီႇဝၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈမၢင်ဝၢၼ်ႈၵေႃႈ ပေႃးၶဝ်မိူဝ်းၵႂႃႇၶိုၼ်းယဝ်ႉၼႆ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢၼ်တူင်ႉၼိုင်ယူႇႁိမ်းႁွမ်းဝၢၼ်ႈၶဝ်လႄႈ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၶဝ်ၼၼ်ႉ လိုပ်ႈဢွၵ်ႇၶိုၼ်း ၊ ဢမ်ႇပၼ်မိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ။ မၢင်ဝၢၼ်ႈသမ်ႉ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၶဝ်တိုၵ်ႉမီးမၢၵ်ႇတႅၵ်ႇၾင်လိၼ်ယူႇလႄႈ ဢမ်ႇႁတ်းမိူဝ်း ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸိူဝ်းမီးယူႇတီႈၼႂ်းပၢင်သဝ်း ဝၢၼ်ႈႁၢႆးပႃၼႆႉ ယၢမ်းလဵဝ်ႁူပ်ႉတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတႄႉတႄႉ ။ ထုၵ်ႇလီပူၵ်းပွင်ပၼ် လွင်ႈယူႇလွင်ႈၵိၼ်ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉဝႆးဝႆးယဝ်ႉ - ဝႃႈၼႆ ။


ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်း 5 ဝၢၼ်ႈ ဢၼ်ပဵၼ်တႃႈသၢမ်ပူး ၊ ၼမ်ႉပႃမုင်း  ၊ ၼမ်ႉသူမ်ႈ ၊ ၵုင်းၼိမ် ၊ ႁူဝ်ၼမ်ႉ ၸိူဝ်းမႃးမီးယူႇတီႈႁၢႆးပႃၼႆႉ မီး 289 ၼႃႈႁိူၼ်း ၊ ႁူဝ်ၵူၼ်းမီး 1,498 ၵေႃႉ ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ၵႂႃႇၽုၵ်ႇၽၵ်းယိူဝ်ႈၼၢင်းၶဵဝ်ဢွၼ်ႇ ႁိမ်းႁွမ်းတီႈပၢင်သဝ်းၶဝ်ၼၼ်ႉသေ ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးၵၢၼ် ၊ လႆႈပႂ်ႉၵိၼ်ဢၼ်ပိူၼ်ႈမႃးၸွႆႈထႅမ်ၵူၺ်း ။ တီႈဢၼ်ၶဝ်ပၵ်းပၢင်သဝ်းသေယူႇၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈတူၵ်းၼႂ်းဝၢင်းသူၼ်ပိူၼ်ႈ ။ တီႈယူႇၶဝ်ဢၼ်တူၵ်းၼႂ်းဝၢင်းသူၼ်ပိူၼ်ႈၼႆႉ ပေႃးဝႃႈၶၢဝ်းၾူၼ်ထိုင်မႃးယဝ်ႉ ၸဝ်ႈၶွင်မၼ်းၵေႃႈတေႁဵတ်းၵၢၼ်သူၼ်ၵၢၼ်ႁိူၵ်ႈ ၵၢၼ်ႁႆႈၼႃးၶိုၼ်းယဝ်ႉလႄႈ ၸဝ်ႈသူၼ်ၶဝ်ၶႂ်ႈမႃးထႆၶိုၼ်းယဝ်ႉ ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ၶဝ်တေလႆႈၶၢႆႉၵႂႃႇယူႇတီႈလႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ  ပဵၼ်လွင်ႈတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတွၼ်ႈတႃႇၶဝ် ။


ၸၢႆးဢူးလၢတ်ႈဝႃႈ - ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၸိူဝ်းၼႆႉ ဢၼ်ၶဝ်ၶႂ်ႈလႆႈသုတ်း ပဵၼ်ၸိူဝ်ႉၽၼ်းတႃႇတေၽုၵ်ႇသွမ်ႈ ။ လွင်ႈဢၼ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၶဝ် ႁူပ်ႉတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇယူႇၼၼ်ႉ မီးသင်လၢႆလၢႆတႃႇတေၵႄႈလိတ်ႈ ၊ တေလႆႈႁဵတ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ၼႂ်းလိူၼ်ၾႅပ်ႊၿိဝ်ႊရီႊၼႆႉ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႃႈၵုင်ႈၶဝ် တေႁဵတ်းပၢင်သပ်းလႅင်းၸႅင်ႈၶၢဝ်ႇ ။ တေတုၵ်းယွၼ်းပႃးလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ႁႂ်ႈႁဵတ်းပၼ်ၵၢၼ်ပူၵ်းပွင် လွင်ႈယူႇလွင်ႈၵိၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၶိုၼ်း ။ လုၵ်ႉတီႈၶူင်းၵၢၼ်ၸိုင်ႈမိူင်းသေ ႁႂ်ႈၸွႆႈထႅမ်ပၼ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၸိူဝ်းၼႆႉ - ဝႃႈၼႆ ။


ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၵူႈၵဵပ်းၽဵဝ်ႈပၼ်ၶိုၼ်းမၢၵ်ႇတႅၵ်ႇဢၼ်ၾင် လိၼ်ဝႆႉၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ။ ပိုၼ်ႉတီႈဢၼ်ထူပ်းၽေးၸိူဝ်းၼႆႉ ႁႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပၼ်ဝႃႈ ပဵၼ်ပိုၼ်ႉတီႈဢမ်ႇမီးသိုၵ်းသိူဝ် / ဢမ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ၊ ႁႂ်ႈဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈပၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းသူၼ် ၊ ႁႂ်ႈၵႄႈလိတ်ႈပၼ် ပၼ်ႁႃဝႆးဝႆး ။ ဢၼ်ထုၵ်ႇပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈသင် ၊ ဢၼ်ထုၵ်ႇလွၵ်ႇငိုတ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈသင် ၊ ႁႂ်ႈၵႄႈလိတ်ႈပၼ် ယႃႇႁႂ်ႈမီးထႅင်ႈ ၊ လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ တေတုၵ်းယွၼ်းပၼ်တီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမႂ်ႇၼႆႉ - ၼႆယဝ်ႉ ။


ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼမ်ႉပႃမုင်း လႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵုင်းၼိမ် သွင်ဝၢၼ်ႈၼႆႉတႄႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈတီႈဝၢၼ်ႈၶဝ်ၼႆႉ ႁိူၼ်းၵေႃႈဢမ်ႇမီးယဝ်ႉ ၊ ပဵၼ်ၽဝ်ႇယွၼ်ႉပိူဝ်ႈပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ယဝ်ႉ ။ သတ်းလဵင်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈဢမ်ႇမီးယဝ်ႉ ၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈသိုၵ်းၶဝ်ႈမႃးယူႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈသေ ဢဝ်ၵိၼ်ယႃႉၵိၼ်ၼိူဝ်ႉၶဝ် ၊ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၵေႃႈမီးမၢၵ်ႇတႅၵ်ႇၾင်လိၼ် ၊ မၢၵ်ႇၵွင်ႈလူင်ဢၼ်မႃးတူၵ်းသႂ်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈသေ ဢမ်ႇပႆႇတႅၵ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈမီး ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၵူဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ဢမ်ႇၸၢင်ႈပွၵ်ႈမိူဝ်းႁိူၼ်းၶိုၼ်း ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ၶဝ်ယင်းတုၵ်းယွၼ်းဝႃႈ - ယႃႇပေၶိၼ်ၸႂ်တဵၵ်းၸႂ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈပွၵ်ႈဝၢၼ်ႈပွၵ်ႈႁိူၼ်းၶိုၼ်း ၊ ႁႂ်ႈပၼ်ယူႇၼႂ်းပၢင်သဝ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေးထႅင်ႈ - ၼႆယဝ်ႉ ။


ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ ၊ ၸုမ်းၵပ်းသၢၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၊ ၸုမ်း Peace and Justices Legal Aid Center ၊ ၸုမ်းဢူၺ်းလီၵူၼ်းၶိူဝ်းမၢၼ်ႈ ၊ ၸုမ်းမေႃတႅမ်ႈႁၢင်ႈ ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၸိူဝ်းၼႆႉႁူမ်ႈၵၼ်သေ ဢဝ်ရူတ်ႉဢၼ်တင်ႈၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၾုင်ထႅဝ်ရူတ်ႉလွင်ႈငမ်းယဵၼ် တၢင်ႇၶူဝ်းၶွင်တႃႇတေၵမ်ႉၸွႆႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေး မိူဝ်းၵႂႃႇတီႈမိူင်းသူႈ ၊ တီႈဢၼ်မီးၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းသေ မိူဝ်းၸႅၵ်ႇၵမ်ႉၸွႆႈၶူဝ်းၶွင် ။ တႄႇဢွၵ်ႇတႃႈၵုင်ႈမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 28/01/2016 သေ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းတီႈ 31 ၊ ဝၼ်းတီႈ 01/02/2016 ၼႆႉ ပွၵ်ႈမိူဝ်းၶိုၼ်းတီႈတႃႈၵုင်ႈ ။