ၾၢႆႇၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊ ၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်  ၶႂ်ႈၸတ်းႁဵတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်းမၢႆ 2 တင်းမၢႆ 4 ။ ၸုမ်းမိူင်းလႃး ပိုတ်ႇလၢတ်ႈတႅၵ်ႇလႅင်းဝႃႈ တေဢမ်ႇႁပ်ႉ ၸတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ။

ၼႃႈလိၼ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်းမၢႆ 2 (ၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇဝႃႉ) ဢၼ်ပႃႊတီႊမိူင်းဝႃႉၽွမ်ႉႁူမ်ႈ / တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းဝႃႉၽွမ်ႉႁူမ်ႈ (UWSP/UWSA) ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉ ၊ တင်းၼႃႈလိၼ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်းမၢႆ 4 ဢၼ်တပ်ႉသိုၵ်းဢူၺ်းလီ ၻီႊမူဝ်ႊၶရႅတ်ႊတိၵ်ႊၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ (NDAA) ၸုမ်းမိူင်းလႃး ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉၼႆႉ ၾၢႆႇၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် (UEC) ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ တေဢမ်ႇၸတ်းႁဵတ်းၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈ ။


ၵူၺ်းၵႃႈ ၼင်ႇႁိုဝ်တေၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈလႆႈၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 29/09/2015 (မိူဝ်ႈဝႃး) ၼႆႉ ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၾၢႆႇၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်  ဢူးတိၼ်ႇဢေး လႆႈႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်း ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၼႂ်းၸုမ်းဝႃႉ တင်းၸုမ်းမိူင်းလႃး တီႈဝဵင်းၵဵင်းတုင် ။


ၵဵဝ်ႇၵပ်းၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈၼႆႉ ၸုမ်းမိူင်းလႃးၵေႃႈ ပိုတ်ႇလၢတ်ႈတႅၵ်ႇလႅင်းဝႃႈ တေဢမ်ႇႁပ်ႉၸတ်းႁဵတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်းမၢႆ 4 ။


ၽူႈၼမ်းၼႂ်း ၸုမ်းမိူင်းလႃး ဢူးၵျီႇမိၼ်ႉ လၢတ်ႈဝႃႈ - ၾၢႆႇၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊ ၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၶႂ်ႈႁဵတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၼႂ်းမိူင်းလႃး ။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈၼႂ်းဝဵင်းၵေႃႈ ႁႂ်ႈလႆႈပဵၼ်ႁိမ်းႁွမ်း ၸွမ်းသၢပ်ႇမိူင်းလႃးၸိူဝ်းၼႆႉ ႁႂ်ႈၸၢင်ႈတင်ႈလႆႈႁိပ်ႇ (ပုင်း) တွတ်ႈၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ် ။ ၵၢင်ၸႂ်ၸုမ်းမိူင်းလႃးႁဝ်းၶႃႈတႄႉ မိူၼ်ပၵ်းၵဝ်ႇပိူင်ၵဝ်ႇၵူၺ်း ၊ တႃႇတေၸတ်းႁဵတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼႃႈလိၼ် ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈၵုမ်းၵမ်ၼႆႉ မၼ်းပႆႇမႅၼ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်းမၼ်း ၊ ၵွပ်ႈၼၼ် ႁဝ်းၶႃႈဝႃႈ မၼ်းဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈ - ဝႃႈၼႆ ။


ၾၢႆႇၼိုင်ႈ ဢၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၾၢႆႇၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊ ၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢူးတိၼ်ႇဢေး ဢုပ်ႇလၢတ်ႈဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၸုမ်းဝႃႉ UWSA ၵေႃႈ တေႁၢႆးငၢၼ်းတၢင်ႇလၢတ်ႈထိုင်ၸၼ်ႉ ပႃႈၼိူဝ် ။


ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇလႄႈၽူႈၵွၼ်းၵၢၼ်လုမ်း (UWSA) ဢူးဢွင်ႇမိၼ်ႉ လၢတ်ႈၼႄတီႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 29/09/2015 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း ဝႃႈ - ႁဝ်းၶႃႈတိုၵ်ႉႁွတ်ႈမႃးထိုင် တီႈငဝ်ႈငုၼ်းပၢင်သၢင်းၶိုၼ်းၵူၺ်း ၊ ပႆႇလႆႈလၢတ်ႈထိုင်တီႈၸၼ်ႉပႃႈၼိူဝ်။ လွင်ႈၼႆႉ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈၵႂႃႇၸွမ်းၵၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ တေမႃးႁၢႆးငၢၼ်းၼႄ ၸၼ်ႉပႃႈၼိူဝ်ယူႇ - ဝႃႈၼႆ ။


ၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇဝႃႉ ၼႃႈလိၼ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်းမၢႆ 2 ၼႆႉၼႂ်းပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း (လၵ်းမိူင်း) 2008 ႁပ်ႉႁွင်းဝႆႉ 6 ၸႄႈဝဵင်း၊ မီးဝဵင်းပၢင်သၢင်း ၊ ႁူဝ်ပၢင်ႇ ၊ ပၢင်ဝၢႆ ၊ မိူင်းမႂ်ႇ ၊ ၼႃးၽၢၼ်း ၊ မၢၵ်ႇမၢင် ၸိူဝ်းၼႆႉ ။ ဝဵင်းမိူင်းလႃး သမ်ႉၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းတုင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ ၊ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ ဝႆႉသေတႃႉ ပဵၼ်ၼႃႈလိၼ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်းမၢႆ 4 ဝႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈတႄႇၵိုတ်းတိုၵ်း ၵၼ်မႃးတင်းၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸဵမ်မိူဝ်ႈပီ 1989 ။