ၼႂ်းမိူင်းတႆး ၼႆႉ ပႃႊတီႊ ၸိူဝ်းတေၶဝ်ႈၶႄႉၶႅင်ႇ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ 8/11/2015 တင်းမူတ်း မီးယူႇ 29 ပႃႇတီႇ ။ ၼွၵ်ႈသေ ပႃႊတီႊၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းယူႇၼႂ်းမိူင်းတႆး ၼေႃႇၽူႈတႅၼ်း ၵမ်ႈပႃႈၼမ် ပဵၼ်တႆးၼင်ႇၵၼ် ၶိုၼ်းၶႅင်ႇၵၼ် ။

မၢင်ၸိူဝ်းယူႇၼႂ်း ပႃႊတီႊသၢင်ႇသီႈ ၊ မၢင်ၸိူဝ်းယူႇတီႈ ပႃႊတီႊၼူၵ်ႉယုင်း ၊ မၢင်ၸိူဝ်းသမ်ႉ ယူႇၼႂ်း ပႃႊတီႊဢၼ်တၢင်တူဝ်တႆး သေ တေၶဝ်ႈၶႅင်ႇ ။ ပေႃးယူႇတီႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးသေ ဝူၼ်ႉၵေႃႈ တေၵႂင်ၸွမ်းတႄႉယူႇ ။


မိူၼ်ႇၼၼ်ႇ မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၼေႃႇၽူႈတႅၼ်း ၸိူဝ်းမီးၸိုဝ်ႈသဵင်သေ တေၶဝ်ႈၶႅင်ႇသၽႃးသၢမ်ထၢၼ်ႈ ပွတ်းလႃႈသဵဝ်ႈၼၼ်ႉ ၸၢႆးဝၼ်းလႅင်းၶမ်း ႁိုဝ် ၸၢႆးလိူၼ် ပႃႊတီႊႁူဝ်သိူဝ် (သၽႃးၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၶဵတ်ႇလိူၵ်ႈတင်ႈမၢႆ 3) ၊ တွၵ်ႇတိူဝ်ႇ ၼၢင်းၵဵင်ၽွင်းတိပ်ႉ ပႃႊတီႊသၢင်ႇသီႈ (သၽႃးၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၶဵတ်ႇလိူၵ်ႈတင်ႈမၢႆ 3) ၊ ၻွၵ်ႊတိူဝ်ႊၸၢႆးမွၵ်ႇၶမ်း ပႃႊတီႊသၢင်ႇသီႈ (သၽႃးၵူၼ်းမိူင်း) ၊ ၸၢႆးမျိၼ်ႉမွင်ႇ ပႃႊတီႊၼူၵ်ႉယုင်း (သၽႃးၸႄႈမိူင်း ၶဵတ်ႇလိူၵ်ႈတင်ႈ မၢႆ 2 ) - ၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်တႆးသဵင်ႈသဵင်ႈ ။ သမ်ႉမီးၸိုဝ်ႈသဵင် ႁင်းၽႂ်ႁင်းမၼ်း ။


ၸၢႆးဝၼ်းလႅင်း (ၸၢႆးလိူၼ်) ၼႆႉ ပဵၼ်ၽူႈပိုၼ်ႉပွႆႇ ပုၼ်ႈလီသုၼ်ႇတူဝ်သေ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၵူၼ်း တင်းၼမ် ဢမ်ႇၶၢင်းႁိူဝ်ႉၶၢင်းမွႆႈ ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼႂ်းမိူင်းတႆး ႁူႉၸၵ်းမၵ်းၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် တူင်ႉၼိုင် ၵၢၼ်ၶိုၼ်ႈလွႆ သၢၼ်ၶတ်းယႃႈမဝ်းၵမ် ၊ ၵမ်ႉထႅမ်ပႃႇထိူၼ်ႇၶဵဝ်ၸမ်ႉၼမ်ႉလိူင်ႇ သၢၼ်ၶတ်း ဢၼ်ဢမ်ႇထမ်းတြႃး ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းမိူင်း ၸိူဝ်းယႃႉပႃႇထိူၼ်ႇပႃႇၶိူဝ်း ၊ ၶုတ်းႁႄႈ ၶုတ်းမိူင် တဵင်ၽၢႆ ။


ၻွၵ်ႊတိူဝ်ႊၸၢႆးမွၵ်ႇၶမ်းသမ်ႉ ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ႁူင်းယႃ “ ယူႇလီၶႃႈ ” ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ။ ဢိင်ၼိူဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တုၵ်းယွၼ်းသေ ၶဝ်ႈၼႂ်း ပႃႊတီႊသၢင်ႇသီႈ လိူၵ်ႈတင်ႈ မိူဝ်ႈပီ 2010 သေ ၶိုၼ်ႈပဵၼ် ၵႅမ်ၸွမ်ၸိုင်ႈမႃး တင်ႈတႄႇ 2011 – 2015 ယၢမ်းလဵဝ် ။


ၻွၵ်ႊတိူဝ်ႊ ၼၢင်းၵဵင်ၽွင်းတိပ်ႉ ၵေႃႈတေႃႈၼင်ႇၼၼ် ပဵၼ်မေႃယႃ ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၊ ဢိင်ၼိူဝ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်း မၢၼ်ႈ ပၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းသေ ၶဝ်ႈတူင်ႉၼိုင် ၼႂ်းၸုမ်းၶွမ်ႊမတီႊၼၢင်းယိင်းမိူင်းမၢၼ်ႈ သေ ၶဝ်ႈယူႇၼႂ်း ပႃႊတီႊသၢင်ႈသီႈ လိူၵ်ႈတင်ႈ မိူဝ်ႈပီ 2010 (ဢမ်ႇပေႉ) ၊ တေၶဝ်ႈၶႅင်ႇထႅင်ႈ ႁွပ်ႈသွင် (ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ 2015) ၵမ်းၼႆႉ ။


ၸၢႆးမိၼ်ႉမွင်ႇသမ်ႉ ပဵၼ် Lawyer ၽူႈတၢင်ၼႃႈ ၾၢႆႇပၵ်းပိူင် မၢႆမီႈ မီးၸိုဝ်ႈမီးသဵင် ၊ ယၢမ်ႈၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈၵၢၼ်မိူင်း ၸိူဝ်းၺႃးသူင်ႇၵႂႃႇၵုမ်းၶင် ၼႂ်းၶွၵ်ႈလူင်လႃႈသဵဝ်ႈ ၼႆႉၵေႃႈ ၽူႈႁူႉၸၵ်းၼမ် ။ တိုၼ်းယူႇၾၢႆႇ ပႃႊတီႊၼူၵ်ႉယုင်း ဢၼ်ၼၢင်းဢွင်ႇ သၢၼ်းသုၵျီႇဢွၼ်ႁူဝ်မႃး တင်ႈတႄႇ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ 1990 ။


ပေႃးမႃးတူၺ်း ၼေႃႈၽူႈတႅၼ်းသီႇၵေႃႉ ဢၼ်တေၶဝ်ႈၶႅင်ႇၼႆႉ ပဵၼ်တႆးမိူၼ်ၵၼ်ၵူႈၵေႃႉ ။ ပႃႊတီႊ လႄႈ လွၵ်းၸုၵ်း ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ် ။ လိူဝ်သေ ၻွၵ်ႊတိူဝ်ႊၸၢႆးမွၵ်ႇၶမ်း တင်း ၼၢင်းၵဵင်ၽွင်းတိပ်ႉ ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ယူႇတီႈပေႃႈမႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ၸိူဝ်းဢမ်ႇလဵပ်ႈ ႁဵၼ်းၵၢၼ်မိူင်းၼၼ်ႉ တေဝူၼ်ႉၵႂင်တႄႉယူႇ ဝႃႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇတေတွတ်ႈၶႅပ်းပၼ်ၽႂ် ။


ပေႃးမႃးထတ်းသၢင်တူၺ်း ၵူၼ်းယူႇမိူင်းတႆးၵမ်ႈပႃႈၼမ် ၊ တႆးၵမ်ႈၽွင်ႈ ၽႂ်ၵေႃႈတူၺ်း ၽွၼ်းလီ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေလႆႈလီလႆႈပဵၼ် ပဵၼ်ဢွၼ်တၢင်း ။ ပီႈၼွင်ႉတႆး လႄႈ ၵူၼ်းၵိုၵ်းမိူင်းတႆး ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႂ်းမိူင်းတႆး ၵမ်ႈပႃႈၼမ်တႄႉ တူၺ်းၽွၼ်းလီၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၽႂ်မၼ်းပဵၼ်ယႂ်ႇ ။


ဢၼ်ပီႈၼွင်ႉတႆး ထဵင်ၵၼ် ယူႇယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်ယွၼ်ႉႁၵ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈယဝ်ႉ ။ ယွၼ်ႉႁၵ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼႃႇသေ ၵမ်ႈၽွင်ႈပေႃးဝႃႈ တႆး ၼႆႉ ဢမ်ႇၽွမ်ႉၵၼ်သေပွၵ်ႈလႄႈ တေၵႂႃႇတွတ်ႈၶႅပ်းပၼ် ပႃႊတီႊတၢင်ႇဢၼ်ၵူၺ်းယဝ်ႉ ၼႆၵေႃႈမီး ။ ၸိူင်ႉၼႆတႄႉ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီပဵၼ် ။


ၵိုင်ႇလီ ပိုတ်ႇႁူ ပိုတ်ႇတႃ ၵႂၢင်ႈၵႂၢင်ႈသေ ယွမ်းလဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်း ပၼ်ႁႃ ဢၼ်ပဵၼ်ယူႇယၢမ်း လဵဝ် ၼႆႉ ပဵၼ်ယွၼ်ႉသင် ။


ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈတႄႉႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ၼီႈၵေႃႉထုၵ်ႇပၼ် ဢမ်ႇပၼ် ၊ ၼီႈ ၵေႃႉထုၵ်ႇလႆႈဢမ်ႇလႆႈ လႄႈ ပၼ်ႁႃ ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈၸင်ႇၵိူတ်ႇ ၶိုၼ်ႈမႃး တင်ႈတႄႇ 1947 မႃးတေႃႇယၢမ်းလဵဝ် ။ ယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၊ ပတ်ႉၶႅပ်းလႅၼ်းၶႃ ၼႄၵၢင်ၸႂ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၸင်ႇပဵၼ် မႃး ။ ယွၼ်ႉၶီႇၼဵၵ်းတဵၵ်းတဵင်ၵၼ်လႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း လႆႈပၢႆႈယၢၼ်ႁိူၼ်းယေးတီႈယူႇ --- ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ယွၼ်ႉသင် ထုၵ်ႇလီ မိုၼ်းတႃ ပိုတ်ႇၸႂ် ၵႂၢင်ႈၵႂၢင်ႈသေ လဵပ်ႈႁဵၼ်း ။


ပႃႊတီႊတႆးၼမ်ၼႃႇလႄႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီဝူၼ်ႉၵႂင် ၊ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီ တႅပ်းတတ်းဝႃႈ တႆးၼႆႉ ပဵၼ်ၼၼ် ပဵၼ်ၼႆ ၼႆသေ ဢဝ်ၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ်ႁဝ်းၼၼ်ႉၵႂႃႇပၼ်ပိူၼ်ႈ ၊ ယႃႇႁဵတ်းႁႂ်ႈမိူၼ်ၼမ်ႉထွၵ်ႇသၢႆး ။


လၢႆးတူၺ်းၵူၼ်းသေလိူၵ်ႈ တူၺ်းၼေႃႇၽူႈတႅၼ်း ၵေႃႉႁဝ်းတေ တွတ်ႈၶႅပ်းပၼ်ၼၼ်ႉ ၸွင်ႇတေႁတ်း လၢတ်ႈႁတ်းၸႃ ၸွင်ႇတေပဵၼ်ၵေႃႉတၢင်တႅၼ်းႁဝ်းသေ ၵႂႃႇဢုပ်ႇလၢတ်ႈ တုၵ်းယွၼ်းပၼ် ဢၼ်ႁဝ်းၶႂ်ႈလႆႈၶႂ်ႈပဵၼ်။ ၸွင်ႇမၼ်းတေ ယွမ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈတၢႆတၢင်ႁဝ်းလႆႈ ။


လၢႆးတူၺ်းပႃႇတီႇသေလိူၵ်ႈသမ်ႉ ပိုၼ်းပႃႊတီႊ ဢၼ်ၼေႃႇၽူႈတႅၼ်းၵေႃႉႁဝ်း တေတွတ်ႈၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ် (ၶႅပ်းမႄး) ပၼ် ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်မႃး ၸွင်ႇမီးပိုၼ်းႁၢႆႉၸႃႉ ၼိူဝ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈမႃး ၸွင်ႇ ပႃႊတီႊၼႆႉ ႁတ်း လၢတ်ႈႁတ်းၸႃမႃး ၊  ယိူင်းဢၢၼ်း ၊ လွၵ်းၸုၵ်း၊ ၼႃႈၵၢၼ် ပႃႊတီႊ ဢၼ်ႁဝ်းတေ တွတ်ႈၶႅပ်းပၼ်ၼၼ်ႉ ယၢမ်ႈႁဵတ်းသင်မႃး ။


တူၺ်းတင်းပႃႊတီႊ တူၺ်းတင်းၵူၼ်း ၵေႃႉႁဝ်းတေလိူၵ်ႈပဵၼ် ၽူႈတႅၼ်းတၢင်ႁဝ်း ၊ ၵေႃႉတေၵႂႃႇယူႇၼႂ်းသၽႃး သေ ဢုပ်ႇလၢတ်ႈတုၵ်းယွၼ်းပၼ် သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ် ဢၼ်ႁဝ်းလႆႈလူႉသုမ်းမႃးၼၼ်ႉသေၵမ်း ။