ၽူႈၼမ်း ၸၢဝ်းၶိူဝ်း 8 ၵေႃႉ ယၢင်းၽိူၵ်ႇ ၊ ယၢင်းလႅင် ၊ မွၼ်း ၊ တႆး ၊ တေႁူပ်ႉထူပ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ၸွမ်ၸိုင်ႈ တဵင်းၸဵင်ႇ တင်း ၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်း သုင်သုတ်း ၼႂ်းဝူင်ႈ တေမႃးၼႆႉ တီႈ ၼေႇပျီႇတေႃႇ ။

ဝၼ်းတီႈ 09/09/2015 တၢင်းၽူႈၼမ်း ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ် တင်း ၾၢႆႇၵူၼ်းလူင် ၸိၵ်းၸွမ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မၢၼ်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ၸွမ်ၸိုင်ႈ တဵင်းၸဵင်ႇ ၊ ၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်း သုင်သုတ်း ၸွမ်သိုၵ်းလူင် မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ၊ တေႁူပ်ႉထူပ်း ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ ။


ၵဵဝ်ႇၵပ်း လွင်ႈၼႆႉ ပေႃးထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 06/09/2015 ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် ၸိၵ်းၸွမ် 5 ၵေႃႉ ၸုမ်းၶၢင် လွတ်ႈလႅဝ်း (KIO/KIA) ၊ ႁူမ်ႈတုမ် ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ယၢင်းၽိူၵ်ႇ (KNU) ၊ ပႃႊတီႊ မႂ်ႇသုင် ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ယၢင်းလႅင် (KNPP) ၊ ပႃႊတီႊ မိူင်းမွၼ်းမႂ်ႇ (MNSP) ၊ ပႃႊတီႊ မႂ်ႇသုင် ၸိုင်ႈတႆး (SSPP) ၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈ ၽူႈၼမ်း ၸၼ်ႉသုင် ၸုမ်းတူဝ်တႅၼ်း ၾၢႆႇဢုပ်ႇဢူဝ်း ၵၢၼ်ၵိုတ်းတိုၵ်း SD (EAO’ SDCN) 3 ၵေႃႉ 1.ၼေႃႇၸီႇ ၽူဝ်းလႃႇၸဵင်ႇ ၊ 2.ၻွၵ်ႊတိူဝ်ႊရႃႇၵျႃႇ ၊ 3.ပူႇသျိၼ်ႇၵျူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ တင်းမူတ်း 8 ၵေႃႉ တေဢွၵ်ႇၶၢဝ်း တၢင်းၵႂႃႇတီႈ တႃႈၵုင်ႈ ။ ဝၼ်းတီႈ 07/09/2015 တေမီး လွင်ႈဢုပ်ႇဢူဝ်း ႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉထႃႈ ။ ဝၼ်းတီႈ 8 လုၵ်ႉတီႈတႃႈၵုင်ႈ ဢွၵ်ႇတၢင်းၵႂႃႇ ၸူးတီႈ ၼေႇပျီႇတေႃႇ ။ ဝၼ်းတီႈ 9 ႁူပ်ႉထူပ်း ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် - ၼႆယဝ်ႉ ။


ၽူႈၼမ်း ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢမ်ႇၶႂ်ႈဢွၵ်ႇ ၸိုဝ်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ - ပိူဝ်ႈတႃႇ ၵိုတ်းယိုဝ်း ပတ်းပိုၼ်ႉ တူဝ်ႈမိူင်းၼႆႉ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ထုၵ်ႇလႆႈပႃး တင်းမူတ်း ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢၼ်တေ ႁူပ်ႉထူပ်း ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် ဝၼ်းတီႈ 9 ၼႆႉ တေဢွၵ်ႇမႃး ၽွၼ်းပၢင်ႈ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼၼ်ႉ ၽႂ်ပႆႇလၢမ်းလႆႈ ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ဢၼ်လႆႈၼၵ်းၸႂ် ပဵၼ်လွင်ႈ ၸုမ်းၵူဝ်းၵၢင်ႉ MNDAA ။ ၵွပ်ႈဝႃႈ တေႃႇထိုင် မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ တၢင်းၾၢႆႇ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ ၸုမ်းၵူဝ်းၵၢင်ႉ ၼႆႉ တေဝၢင်းၶိူင်ႈ ပိူင်လဵဝ်ၵူၺ်း ဢမ်ႇမီး တၢင်းလိူၵ်ႈထႅင်ႈ ။


ၵူၺ်းၵႃႈ တၢင်းၾၢႆႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း သမ်ႉဝႃႈ ယႃႇႁႂ်ႈ လႆႈႁၢင်ႈသိုၵ်း တိုၵ်းယိုဝ်းတေႃႇ ၵူဝ်းၵၢင်ႉ ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈၵူဝ်းၵၢင်ႉ ပေႃးၸၢင်ႈမီး တိုဝ်ႉတၢင်း သုၼ်ႇလႆႈ ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်း ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်း ၵၢၼ်မိူင်း ၊ ၾၢႆႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ် တေ တုၵ်းယွၼ်း ၼင်ႇၼႆ ။


ၵဵဝ်ႇၵပ်း လွင်ႈၼႆႉ ၽူႈၵွၼ်းလုမ်း PI ၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ် လၢတ်ႈဝႃႈ - သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ဢမ်ႇၵႄႈလႆႈ လွင်ႈပၼ်ႁႃ ၵူဝ်းၵၢင်ႉ လႆႈမႆႈၸႂ် ပိူဝ်ႈတႃႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ။ မၢင်ၸုမ်း တေဝႃႈ ပေႃးဢမ်ႇပႃး ၵူဝ်းၵၢင်ႉ ႁဝ်းဢမ်ႇ လူင်းလၢႆးမိုဝ်း ၊ ဢၼ်ဝႃႈၸိူင်ႉၼႆ ၵေႃႈတေမီး ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ႁဝ်းၼႆႉ ၸွမ်းၼင်ႇ ဢၼ်မီးတႃ ႁၼ်တူဝ်ထူပ်းမႃး တေႃႇထိုင် မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ႁႂ်ႈပေႃးပဵၼ် သဵင်လဵဝ်ၵၼ် တင်းမူတ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ပေႃးၸုမ်းၼၼ်ႉ ၸုမ်းၼႆႉ ဢမ်ႇလူင်း လၢႆးမိုဝ်း ႁဝ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇလူင်း လၢႆးမိုဝ်း ၊ ၽွမ်ႉသဵင် ပဵင်းပၢၵ်ႇၵၼ်သေ ပေႃးဢမ်ႇ လူင်းၵေႃႈ ဢမ်ႇလူင်း သေၸုမ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီး ၊ ပႆႇပဵၼ်မႃး သေပွၵ်ႈ ။


မိူဝ်ႈပီ 1989 လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မၢၼ်ႈ ယိုၼ်ႈမိုဝ်းမႃး ပိူဝ်ႈတႃႇ လူင်းလၢႆးမိုဝ်း ၵိုတ်းသိုၵ်း ၊ တေလႆႈ လူင်းၵူႈၸုမ်း ဢမ်ႇလူင်း ဢမ်ႇလႆႈ ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တၢင်းၾၢႆႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႆႉ လိုၼ်းသုတ်း ၵိုတ်းၸုမ်း KNU ၸုမ်းလဵဝ် ဢၼ်ဢမ်ႇလူင်း ။ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မၢၼ်ႈၵေႃႈ ၶွၼ်ႈႁႅင်း မႃးတိုၵ်းယိုဝ်း KNU တေႃႇထိုင် ငဝ်ႈငုၼ်း မႃႇၼေႇပလေႃး ပေႃးလူႉၵွႆ တူၵ်းသုမ်း ၊ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉၵေႃႈ မၼ်းၸၢင်ႈ ပဵၼ်ၼၼ် - ၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ် လၢတ်ႈ ။


ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈ ဝၼ်းတီႈ 06-07/08/2015 ၸုမ်းၶိုင်ပွင် လွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၸၼ်ႉၸိုင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် (UPWC) တင်း ၸုမ်း ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ်ၵေႃႈ လႆႈႁူပ်ႉထူပ်း ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ် တွၼ်ႈတႃႇ တေလူင်း လၢႆးမိုဝ်းပိူင်ယုၵ်းယၢင်ႇ ၵၢၼ်ၵိုတ်းယိုဝ်း ပတ်းပိုၼ်ႉတူဝ်ႈမိူင်း (NCA) ပွၵ်ႈၵမ်းတီႈ 9 တီႈဝဵင်းလူင် တႃႈၵုင်ႈ တီႈသုၼ်ၵၢင် လွင်ႈငမ်းယဵၼ် မၢၼ်ႈ (MPC) ။ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ လိူဝ်သေ ၶေႃႈဢၼ်ဝႃႈ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸုမ်းလႂ် တေမႃးလူင်းလၢႆးမိုဝ်း ၼၼ်ႉ လႆႈၸႂ် ၵၼ်မူတ်း - ၼႆယဝ်ႉ ။