ပပ်ႉပိုၼ်းမိူင်းၶႄႇ သၢမ်ၵူၵ်း (3 မိူင်း/ ၾၢႆႇ) ဢၼ်ၶူးမိူင်းလီ (ၶမ်းၸၢမ်ႇႁိူင်း) ၶတ်းၸႂ်ၶိုင်ပွင်ဢိတ်ႇဢွၵ်ႇ ပိုၼ်ၽႄႈ မၢႆၼိုင်ႈယဝ်ႉ မၢႆၼိုင်ႈၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈလဵဝ် ဢွၵ်ႇမႃးထႅင်ႈ ပပ်ႉမၢႆ 5 ယဝ်ႉ။ ယိူင်းဢၢၼ်းပိူင်လူင် ႁႂ်ႈၸၢဝ်းတႆးမီးတၢင်းႁူႉ တၢင်းႁၼ် လၵ်းလႅမ်သႅမ်းၵႃႈ၊ မေႃႁဵတ်းသၢင်ႈၵၢၼ်ငၢၼ်း။

ၶူးမိူင်းလီ လၢတ်ႈဝႃႈ- ပပ်ႉၼႆႉ တႄႇဝၢင်းၶၢႆမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 29/08/2015 (လိူၼ်ၵဝ်ႈမူၼ်း)၊ ၽႅၼ်တိုၵ်းၶိုၵ်ႉတွၼ်း ၼႂ်းပပ်ႉမၢႆ 5 ၼႆႉ ပဵၼ်တွၼ်ႈၶႄႇ (ၶူင်ပဵင်ႈ)ၶဝ် လူင်းမႃးတိုၵ်းတႆး (ပဵင်ႈႁဵၵ်ႉ)၊ တီႉလႆႈတႆး 7-8 ပွၵ်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇဢဝ်တၢႆ၊ ဢဝ်လၢႆးပေႉၼမ်ႉၸႂ်တႆးၵူၺ်း။ ၾၢႆႇၶႄႇၸႂ်ႉလၢႆးလွၵ်ႇလၢႆးပႅတ်ႉလႅၼ်၊ ၾၢႆႇတႆးၸႂ်ႉလၢႆးသိုဝ်ႈ လၢႆးႁတ်းႁၢၼ်တိုၵ်းသိုၵ်း ယိုဝ်းၵေႃႈယိုဝ်း ၾၼ်းၵေႃႈၾၼ်း။ ဢၼ်လႆႈပိၼ်ႇၽႃသႃသေ ဢိတ်ႇဢွၵ်ႇမႃး တင်ႈတႄႇမၢႆ 1 ထိုင်မၢႆ 5 ၼႆႉ ယိူင်းဢၢၼ်းႁႂ်ႈတႆးႁဝ်းတၼ်းပိူၼ်ႈ၊ လႅတ်းသႅဝ်း လၵ်းလႅမ်သႅမ်းၵႃႈ၊ ႁူႉလွင်ႈပိူၼ်ႈ၊ မေႃလွၵ်ႇ မေႃဝူၼ်ႉ မေႃဝၢင်းၽႅၼ်၊ မေႃႁဵတ်းသၢင်ႈၵၢၼ်ငၢၼ်း ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ- ဝႃႈၼႆ။


ပပ်ႉပိုၼ်း သၢမ်ၵူၵ်း (3 ၸိုင်ႈမိူင်း/ ၾၢႆႇ) ပိုၼ်းၸိူင်းလွင်ႈၽွင်းမိူင်းၶႄႇယုင်ႈယၢင်ႈ  မၢႆ 5 ၼႆႉ တင်းမူတ်း ဢိတ်ႇဢွၵ်ႇပိုၼ်ၽႄႈ 500 ပပ်ႉ။ မီး 215 ၼႃႈ ဢမ်ႇပႃးတွၼ်ႈၵႂၢမ်းၼမ်းလႄႈ ၼႃႈသိူဝ်ႈ။ ၼႂ်းပပ်ႉၼႆႉ ပဵၼ်တွၼ်ႈ 89 လဝ်ႈပီႇၼွၼ်းၽႄး တေႃႇထိုင်တွၼ်ႈ 113 ၶူင်ပဵင်ႈသဵင်ႈမုၼ်။ တမ်းဝႆႉၵႃႈၶၼ်ၼိုင်ႈပပ်ႉ 100 ဝၢတ်ႇ (ငိုၼ်းထႆး)။ ပပ်ႉၼႆႉ ၼႂ်းမိူင်းထႆး မီးၶၢႆၼႂ်းၵဵင်းမႆႇ၊ ၼႂ်းမိူင်းၵွၵ်ႇ (ၵုင်းထဵပ်ႈ)၊ ပဵင်းလူင် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၼႂ်းမိူင်းတႆး မီးၶၢႆတီႈႁၢၼ်ႉသဵင်ၵွင်တႆး ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ လႄႈ ဝဵင်းပၢင်လူင်၊ ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။


လွင်ႈလႆႈၵိုတ်းယိုတ်းဝႆႉ တီႈမၢႆ 5 ၼႆႉ ၶူးမိူင်းလီ လၢတ်ႈဝႃႈ-  ဝၢႆးသေၶူင်ပဵင်ႈ သဵင်ႈမုၼ်ယဝ်ႉ ၽႅၼ်ၵၢၼ်လွၵ်းလွၵ်ႇ လၢႆးတိုၵ်း ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈမၼ်း ဢမ်ႇပေႃးမီးယဝ်ႉလႄႈ လႆႈၵိုတ်းယိုတ်းဝႆႉ - ဝႃႈၼႆ။


ပပ်ႉၸိူင်းသိုၵ်းသၢမ်မိူင်း သၢမ်ၾၢႆႇၼႆႉပပ်ႉမၢႆ 1 ဢိတ်ႇဢွၵ်ႇပိုၼ်ၽႄႈ မိူဝ်ႈႁူဝ်ပီ 2013 ။ ဝၢႆးမႃးဢွၵ်ႇပပ်ႉၼိုင်ႈယဝ်ႉပပ်ႉၼိုင်ႈ တေႃႇထိုင်မၢႆလိုၼ်းသုတ်း မၢႆ 5 ဢွၵ်ႇၼႂ်းပီ 2015 ၼႆႉ။


ၶူးမိူင်းလီ ယၢမ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ- ပပ်ႉပိုၼ်းသၢမ်မိူင်း/သၢမ်ၾၢႆႇၼႆႉၶႂ်ႈႁႂ်ႈပီႈၼွင်ႉႁဝ်းဢၢၼ်ႇၼမ်ၼမ်။ ပေႃးတူၺ်းၽိုၼ်လိၵ်ႈမိူင်းထႆးတႅမ်ႈဝႆႉ ၵူၼ်းလူလိၵ်ႈၼမ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ ပဵၼ်မိူင်းၵျပၼ်ႊ၊ မိူင်းၵျပၼ်ႊၼႆႉ ပဵၼ်ဝၢၼ်ႈမိူင်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ။ ပိုၼ်းသၢမ်ၵူၵ်းၼႆႉ ၼႂ်းမိူင်းၵျပၼ်ႊယင်းဢဝ်ပိၼ်ႇၽႃသႃသေ ၸႂ်ႉႁဵၼ်းသွၼ်ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်း/ ၼႂ်းၶွမ်ႊပၼီႊ/ ၼႂ်းႁူင်းၵၢၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉ ၼႂ်းမိူင်းၵျိူဝ်ႊမၼ်ႊၼီႊၵေႃႈ မီးၵၢၼ်ပိၼ်ႇၽႃသႃသွၼ်ၵၼ်။ ၼႂ်းမိူင်း မိူဝ်ႈလဵဝ် တႆးႁဝ်းပႆႇဢဝ်ႁဵၼ်းသွၼ် ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းလႆႈသေတႃႉၵေႃႈ ၵူၼ်းပွင်ပဵၼ်လႆႈ ၸိူဝ်းသူၼ်ၸႂ်ၶဝ်လီဢၢၼ်ႇ။


ၼႂ်းပပ်ႉသၢမ်ၵူၵ်းၼႆႉ မီးလွင်ႈၽွမ်ႉၵၼ်၊ လွင်ႈႁၵ်ႉၵၼ်၊ လွင်ႈဢုပ်ႇဢူဝ်း ၵိူဝ်းၵုမ်ၵၼ်၊ လွင်ႈဝၢင်းၽႅၼ်ၵၢၼ်ငၢၼ်း၊ လွင်ႈပိူဝ်ႈတႃႇႁဵတ်းသၢင်ႈၵၢၼ်ယႂ်ႇငၢၼ်းလူင် ၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈ မီးၽွၼ်းလီတႄႉတႄႉ။ ၵၢၼ်ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈၼႆႉ တေလႆႈဝၢင်းၽႅၼ်ဢွၼ်တၢင်း ၸင်ႇၵွႆႈလူင်းမိုဝ်းႁဵတ်း။  ပေႃးတေႁဵတ်းသင် တေလႆႈမီးတီႈၵိူဝ်းၵုမ်၊ ပဵၼ်ၵူၼ်းလီ၊ မီးပၺ်ၺႃ။ ၵူၼ်းလူင်ၵေႃႉဢွၼ်ႁူဝ်ၼမ်းၼႃႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇလႆႈမီးၵူၼ်းလီ မီးပၺ်ၺႃ ပဵၼ်တီႈၵိူဝ်းၵုမ်။ ပပ်ႉပိုၼ်းသၢမ်ၵူၵ်းၼႆႉ ပဵၼ်ပပ်ႉဢၼ် ပၼ်တၢင်းႁူႉၵူႈပၢႆးပၢႆး၊ မီးၽွၼ်းလီပိူဝ်ႈတႃႇၵူၼ်းၼုမ်ႇ တႆးႁဝ်း တင်ႈတႄႇၵၢၼ်ဢွၼ်ႇတေႃႇထိုင်ၵၢၼ်လူင်။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းႁဝ်းလၵ်းလႅမ် တင်ႈတႄႇပၢႆးၼႃႈႁိူၼ်း၊ ပၢႆးယူႇသၢင်ႈၵိၼ်သဝ်း၊ ပၢႆးလၢတ်ႈၵႂၢမ်း တိတ်းတေႃႇၵပ်းသိုပ်ႇၵူၼ်း၊ ပၢႆးၶဝ်ႈၸူး တိတ်းတေႃႇၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ၊ ၸုမ်းၼိုင်ႈလႄႈၸုမ်းၼိုင်ႈ တေႃႇထိုင်ပူၵ်းပွင်ဢဝ်ဝၢၼ်ႈမိူင်းၶိုၼ်း- ၶူးမိူင်းလီ ယၢမ်ႈလၢတ်ႈ ၼင်ႇၼႆ။


တွၼ်ႈတႃႇ ၼႂ်းဝဵင်းၵဵင်းမႆႇလႄႈ လႅၼ်လိၼ်ၼၼ်ႉ ၽူႈသူၼ်ၸႂ်တင်းလၢႆပၼ်ႁႅင်းသိုဝ်ႉလႆႈတီႈ 1.တီႈႁၢၼ်ႉၶမ်းၸၢမ်ႇႁိူင်း (ၶူးမိူင်းလီ) လင်ဝတ်ႉပႃႇပဝ်ႈ ၵဵင်းမႆႇ။ 2.ႁၢၼ်ႉသဵင်ၵွင်တႆး ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း။ 3.ႁၢၼ်ႉၶၢႆလိၵ်ႈလၢႆးတႆး ပဵင်းလူင် ၸိူဝ်းၼႆႉ။