ၵႅမ်ၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇ လႄႈ ၵူၼ်းလူင်ၼႂ်းပွၵ်ႉ/ တီႈမိူင်းတူၼ် လႆႈငိုၼ်းၸွႆႈထႅမ်တီႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်သႅၼ်သေ တေဢၢၼ်းတေႃႇ တေႃႈလွတ်ႇၼမ်ႉ လုၵ်ႉၾၢႆၼႃးၼိဝ်ႉ ၶဝ်ႈမိူင်းပၼ်ႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇၶႂ်ႈလႆႈ၊ ၵွပ်ႈဝႃႈ ၵူႈႁိူၼ်းမီးၼမ်ႉၵိၼ်ၼမ်ႉၸႂ်ႉယူႇ။

ႁွင်ႈဢၼ်ၶုတ်းဝႆႉ တႃႇၾင်တေႃႈလွတ်ႇၼမ်ႉ ၶဝ်ႈမိူင်းတူၼ်

ပူၼ်ႉမႃးမိူဝ်ႈဝၼ်းသုၵ်း တီႈ 05/06/2015 ၵၢင်ၼႂ်ယၢမ်း 8 မူင်းတေႃႇထိုင် 10 ပၢႆၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇ တီႈဝဵင်းမိူင်းတူၼ်ၶဝ် ႁွင်ႉဢဝ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းသူၼ် မႃးၵုမ်ၵၼ်။ ၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇ သပ်းလႅင်းၼႄဝႃႈ ႁဝ်းတေႁဵတ်းၾၢႆ တီႈၼႃးၼိဝ်ႉ၊ တေတေႃႇတေႃႈလွတ်ႇၼမ်ႉ လုၵ်ႉဢဝ်တီႈၼႃးၼိဝ်ႉ လတ်းလူင်းမႃး ၼႂ်းတူင်ႈၼႂ်းၼႃး ပိူဝ်ႈတႃႇမႃးပၼ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းတူၼ်၊ ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း မီးၼမ်ႉၸႂ်ႉ- ၼႆယဝ်ႉ။

တေႃႈလွတ်ႇၼမ်ႉၼႆႉ တေလတ်းတူင်ႈၼႃး တၢင်းၵႂၢင်ႈတႃႇ 150 ဢေႊၵႃႊပၢႆ၊ ၸဝ်ႈၼႃး 30 ၵေႃႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇ ဢၼ်ၶိုင်ပွင်လွင်ႈတေႃႈလွတ်ႇၼမ်ႉၼႆႉ ႁွင်ႉဢဝ်ၸဝ်ႈၼႃးတင်း 30 ၵေႃႉသေမႃးၶွၼ်ႈၵၼ်။ လၢတ်ႈဝႃႈ- ႁဝ်းတေတေႃႇတေႃႈလွတ်ႈၼမ်ႉ လုၵ်ႉတီႈၼႃးၼိဝ်ႉ လတ်းလူင်းမႃးၼႂ်းၼႃးၸိူဝ်းသူ၊ ၵွပ်ႈၼၼ် ႁဝ်းၵေႃႈဝွၵ်ႇၵၢဝ်ႇသူမႃးသေလၢတ်ႈၼႄ- ဝႃႈၼႆ။

ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ လႆႈဝၢင်းတမ်းပၼ်ငိုၼ်း တီႈဝဵင်းမိူင်းတူၼ် ၸႄႈတွၼ်ႈမိူင်းသၢတ်ႇ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ၊ တင်းၼမ်သႅၼ် 1,600 ။ ၾၢႆႇလွင်ႈမူတ်းသႂ် (ၸီႇပိၼ်ႇ) လႆႈငိုၼ်းၵမ်ႉၸွႆႈၼႆႉသေ  တေတေႃႇတေႃႈလွတ်ႉၼမ်ႉ တီႈၾၢႆၼႃးၼိဝ်ႉသေ ၶဝ်ႈဝဵင်းမိူင်းပၼ်ႇ။ ၼႃးၼိဝ်ႉၼႆႉ မီးႁိမ်းဝၢၼ်ႈၼႃး၊ ၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်း ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်းမိူင်းပၼ်ႇသေ မႃးၸူးမိူင်းတူၼ်။

ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈဢွၵ်ႇၸိုဝ်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ- ႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇမုင်ႈမွင်းသင်။ ႁဝ်းၶႃႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတူၼ် မီးၼမ်ႉၵိၼ်ၼမ်ႉၸႂ်ႉၵူႈႁိူၼ်း၊ ပေႃးဝႃႈၼမ်ႉႁွတ်ႈထိုင်ၵူႈႁိူၼ်း၊ ၵူႈႁိူၼ်းမီးၼမ်ႉၸႂ်ႉၵၼ်ၼႆ ၽႂ်ၶႂ်ႈႁဵတ်းသင်ၵေႃႈလႆႈ- ဝႃႈၼႆ။

ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းတူၼ် ဢမ်ႇၶႂ်ႈဢွၵ်ႇၸိုဝ်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈသမ်ႉလၢတ်ႈဝႃႈ- တီႈမိူင်းတူၼ်ႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ၼမ်ႉမီးၵူႈႁိူၼ်း၊ ၼမ်ႉမေႃႇၵေႃႈမီးၵူႈႁိူၼ်း၊ ႁဝ်းဢမ်ႇၶႂ်ႈလႆႈၼမ်ႉ။ ဢမ်ႇတၢပ်ႈတေႃႇမႃးယဝ်ႉ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ပေႃးတေႃႇတေႃႈလွတ်ႇၼမ်ႉမႃးပၼ်ႁဝ်းၼႆ မၼ်းသမ်ႉတေမႃးလတ်းတူင်ႈၼႃးသေလူင်းမႃး၊ ၶၢဝ်းၼႆႉသမ်ႉပဵၼ်ၶၢဝ်းၽုၵ်ႇၶၢဝ်းသွမ်ႈလႄႈ  ပေႃးဢမ်ႇလႆႈၽုၵ်ႇသွမ်ႈ ၸဝ်ႈၼႃးၶဝ်တေဢဝ်ဢီႈသင်ၵိၼ်။ ၵွပ်ႈၼႆ လွင်ႈတေႃႇၼမ်ႉၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းတူၼ်ဢမ်ႇလႆႈၸႂ်။ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းတူၼ်ၼႆႉ တုၵ်းတႃတီႈၾၢႆၶႄႇ ႁွင်ႈလီ ၸိူဝ်းၼႆႉ ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလွင်ႈၼမ်ႉ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ၶဝ်သမ်ႉဢမ်ႇၵႂႃႇႁဵတ်းသင်ပၼ်- ဝႃႈၼႆ။

ဢၼ်ႁူမ်ႈၵၼ်သေၶိုင်ပွင် ႁဵတ်းတေႃႈလွတ်ႇၼမ်ႉၼႆႉ ပဵၼ်ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၶွမ်ႊမတီႊၾၢႆႇၵမ်ႉၸွႆႈၵၢၼ်ငၢၼ်း ၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇ ဢွၼ်ႁဵတ်း။ ၼႂ်းၸိူဝ်းၶဝ်ၼႆႉ မီးမိူၼ်ၼင်ႇၽူႈၵွၼ်းဝၢၼ်ႈ၊ ၽူႈၵွၼ်းပွၵ်ႉ ၸၢႆးမဵဝ်းလၢတ်ႉ။ ၾၢႆႇၵမ်ႉၸွႆႈၾၢႆႇၽွင်းငမ်း ၸၢႆးထုၼ်းၵျေႃႇ တင်း ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၾၢႆႇၵမ်ႉၸွႆႈၵၢၼ်ငၢၼ်းလွင်ႈလိူမ်ႈလႆႇ ဢူးဝိၼ်းၼၢႆႇဢူး ၸိူဝ်းၼႆႉ။  ၶဝ်ႁူမ်ႈၵၼ်ႁဵတ်း ဢမ်ႇထွမ်ႇသဵင်ၵၢင်ၸႂ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း၊ မိူဝ်ႈလဵဝ် တႄႇၶုတ်းႁွင်ႈမၼ်းဝႆႉယဝ်ႉ- လႆႈႁူႉၼင်ႇၼႆ။

ၾၢႆၼမ်ႉတီႈၼႃးၼိဝ်ႉၼႆႉ ၶၢဝ်းၼႆႉပဵၼ်ၶၢဝ်းဢၼ် တေလႆႈဢဝ်ၼမ်ႉၸႅၵ်ႇပၼ် တႃႇလဵင်ႉၼႃးလူးၵွၼ်ႇ။ ပေႃးၶဝ်မႃးႁဵတ်းၾၢႆၶၢဝ်းၼႆႉသေ တေႃႇတေႃႈလွတ်ႇ ဢဝ်ၼမ်ႉလူင်းမႃးတီႈမိူင်းတူၼ်ၵေႃႈ ၸဝ်ႈၼႃးၶဝ် တေဢမ်ႇမီးၼမ်ႉလဵင်ႉၼႃးယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ် တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ႁူပ်ႉတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈဢွၼ်ၵၼ်မႆႈၸႂ်- ၵူၼ်းမိူင်းတူၼ် သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။

ၵပ်းၵၢႆႇလွင်ႈၼႆႉ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၶတ်းၸႂ်တိတ်းတေႃႇ/ ၵပ်းသိုပ်ႇ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၶဝ်ယူႇ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ တိတ်းတေႃႇဢမ်ႇလႆႈ။

မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး 3-4 ပီၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸုမ်းၸိူဝ်းၶဝ်ၼႆႉ ယၢမ်ႈႁဵတ်းၶူင်းၵၢၼ်ၸိူင်ႉၼႆယဝ်ႉၵမ်းၼိုင်ႈ။ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ဢၢၼ်းတေႃႇတေႃႈလွတ်ႇၼမ်ႉ လုၵ်ႉဢဝ်တီႈဝၢၼ်ႈၽူဝ်ႇ (တၢင်းႁူဝ်ဝဵင်းမိူင်းတူၼ်၊ ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်း မိူင်းသၢတ်ႇ လူင်းမႃးမိူင်းတူၼ်) လူင်းမႃးပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းတူၼ်၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ႁဵတ်းဢမ်ႇယဝ်ႉဢမ်ႇတူဝ်ႈသေ ပွႆႇပႅတ်ႈဝႆႉ- ၼႆယဝ်ႉ။