ဢိင်ၼိူဝ်ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ တွင်ႈထၢမ်သေ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ပႃႊတီႊႁူဝ်သိူဝ် တွပ်ႇလၢတ်ႈလွင်ႈၶတ်းၸႂ် ၵေႃႈ တင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇ ဢၼ်ၸွမ်းလွၵ်းပိူင်ၻီႊမွၵ်းၶရေႊသီႊ တင်း ၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈ လွင်ႈငမ်းယဵၼ်။

ထၢမ်- ယူႇတီႈပႃႊတီႊႁူဝ်သိူဝ် (SNLD) ႁဵတ်းသၢင်ႈပၢင်ၵုမ်ၵႂႃႇ (တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး) 3 ဝၼ်းၼႆႉ မီးလွင်ႈဢုပ်ႇဢူဝ်းတႅပ်းတတ်း ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၽွင်ႈၶႃႈ? ။

တွပ်ႇ-ၸွမ်းၼင်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼၼ်ႉ ၶေႃႈတႅပ်းတတ်းႁဝ်းၶႃႈမီး 9 ၶေႃႈ။
(1)ၼင်ႇႁိုဝ်ၵေႃႇတင်ႈလႆႈၸိုင်ႈမိူင်း ဢၼ်ၸွမ်းလွၵ်းပိူင် ၻီႊမွၵ်းၶရေႊသီႊလႄႈ ၾႅတ်ႊၻရႄႊလ်ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇၼၼ်ႉ မၼ်းလမ်ႇလွင်ႈ။ ၶၢဝ်းယၢမ်းလဵဝ်ၵၼ် ပိူဝ်ႈတႃႇၵိုတ်းယိုဝ်း ပတ်းပိုၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်းသေ ၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇ ၼၼ်ႉၵေႃႈ လမ်ႇလွင်ႈ။ ပေႃးဢမ်ႇမီး 2 လွင်ႈၼႆႉ တႃႇတေၽႅဝ်လႆႈ တီႈယိူင်းဢၢၼ်း ႁဝ်းၶႂ်ႈပဵၼ် ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇ ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ပိူဝ်ႈတႃႇ ႁဵတ်းသၢင်ႈၼႃႈၵၢၼ်သွင်လွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈငဝ်ႈငုၼ်းၻီႊမွၵ်းၶရေႊသီႊၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတႆး တေၶတ်းသၢင်ႈ ႁၢင်ႈပွင်ၵႂႃႇ။

(2)ၼင်ႇႁိုဝ်တေၵိူတ်ႇပဵၼ်လႆႈ ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၾႅတ်ႊၻရႄႊလ်ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇၼၼ်ႉ ပဵၼ်ယိူင်းဢၢၼ်းလူင်လႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်ႁဝ်း ၶႃႈဝႆႉၼၵ်းသေ ႁဵတ်းသၢင်ႈမႃးတႃႇသေႇ။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈမီးမႃးပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၼႆၵေႃႈ ၸွမ်းၼင်ႇငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်မိူင်းယိုၼ်ႈယွၼ်း ၼၼ်ႉသေ ပေႃးဝႃႈထုၵ်ႇၶဝ်ႈၶေႉၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈၵေႃႈ မီးၵၢင်ၸႂ်တေ ၶဝ်ႈၵႂႃႇယူႇ။

(3)လွင်ႈၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်၊ ပိူဝ်ႈတႃႇပူတ်းပွႆႇပၼ်ၵူၼ်း တူၵ်းၶွၵ်ႈယွၼ်ႉၵၢၼ်မိူင်းၸိူဝ်းၼႆႉ ယူႇတီႈႁဝ်းၶႃႈၶတ်းၸႂ်သႂ်ႇ ႁႅင်းသေ တေႁဵတ်းၵႂႃႇႁႂ်ႈမၼ်းပေႃးထိုင်တီႈ။

(4)ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉလႄႈၾိင်ႈၾႃႉတိုၼ်းပဵၼ်၊ ဢၼ်လႆႈလုၵွပ်ႈၵၢၼ်တဵင်ၾၢႆၵေႃႇၾၢႆၸိူဝ်းၼႆႉလႂ်၊ ဢၼ်လႆႈလုယွၼ်ႉ ၵၢၼ်ၶုတ်းၶမ်းၶုတ်းႁႄႈ ၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်းၼၼ်ႉလႂ်၊ လွင်ႈဢၼ်ဢမ်ႇမီးၽွၼ်းလီတီႈ ၵူၼ်းမိူင်း၊ လွင်ႈဢမ်ႇမီးလွင်ႈပိုတ်ႇပၢင်ႇၸႅင်ႈလႅင်း ၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈတိုၼ်းသၢၼ်ၶတ်း။ တိုၵ်းသူၼ်းႁႂ်ႈလူင်ပွင် ၸိုင်ႈမိူင်းတႆး ဢဝ်လိူင်ႈပၼ်ၸိူဝ်းဢမ်ႇၶဝ်ႈတၢင်းၵၢၼ်သေ ႁဵတ်းၵၢၼ် ၶုတ်းႁႄႈၶုတ်းၽွႆႈယူႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။

ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈလွင်ႈၼႆႉ တီႈတၢင်းၵူတ်ႉၶၢႆၼၼ်ႉ မီးၶွမ်ႊပၼီႊသုၼ်ႇတူဝ်ဢၼ်ၼိုင်ႈ၊ တေယွၼ်းယိုမ်တီႈလိၼ် တၢင်းၵႂၢင်ႈဢေႊၶိူဝ်ႊမၼ်း 6 သႅၼ် (600,000) ၊ တႃႇတေပူၵ်းတင်ႈႁူင်းၵၢၼ်ဢၼ်ၼိုင်ႈ၊ ဢၼ်ၼႆႉ မၼ်းမႃးတုမ်ႉတိူဝ်ႉၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၶဝ်၊ ပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်းၶဝ် တင်းၼမ်တင်းလၢႆလႄႈ ႁဝ်းၶႃႈသၢၼ်ၶတ်း။

လိုၼ်းသုတ်းၼႆႉ တႃႇတေႁူမ်ႈၵၼ် သွင်ပႃႊတီႊႁႂ်ႈပေႃးပဵၼ်ဢၼ်လဵဝ်သေယဝ်ႉ ႁဵတ်းၵၢၼ်မိူင်းၵႂႃႇလႆႈၼၼ်ႉ တေႁႃလၢႆးတၢင်း မၼ်းသေ တေသိုပ်ႇယိုၼ်ႈယွၼ်းထိုင်တီႈ ပႃႊတီႊသိူဝ်ၽိူၵ်ႇၵႂႃႇထႅင်ႈယူႇ။

ထၢမ်- လႆႈငိၼ်းဝႃႈဢမ်ႇႁိုင်ဢမ်ႇၼၢၼ်းၼႆႉ တေမီးပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈသွမ်ႈၼႆ။ မိူဝ်ႈၵႆႈ ဢၼ်လၢတ်ႈဝႃႈ ၶေးတေၸၢင်ႈၶဝ်ႈလိူၵ်ႈတင်ႈ။ လွင်ႈၼႆႉ ၸွင်ႇတေၸၢင်ႈၶဝ်ႈလိူၵ်ႈတင်ႈၶႃႈႁႃႉ ? ။

တွပ်ႇ- လွင်ႈၼႆႉ ပႃးၼႂ်းၶေႃႈတႅပ်းတတ်းႁူဝ်သိူဝ်ယူႇ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ။ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈသွမ်ႈၼႆႉ ထုၵ်ႇၶဝ်ႈၵေႃႈတေၶဝ်ႈယူႇ၊ ပေႃးဝႃႈဢမ်ႇထုၵ်ႇၶဝ်ႈၵေႃႈ တေဢမ်ႇၶဝ်ႈ။ လွင်ႈၼႆႉ မၼ်းဢိင်ၼိူဝ် ငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်မိူင်း မိူဝ်ႈယၢမ်းႁဵတ်းၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈ။ ပၢင်လိူၵ်ႈ တင်ႈသွမ်ႈၼႆႉ တေႁဵတ်းၼႂ်းပီၼႆႉ လိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊၿိူဝ်ႊ၊ လိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ ႁိုဝ် လိူၼ်ၻီႊသႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ လၢမ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၽွင်းယၢမ်း ၼင်ႇၼၼ် လွင်ႈၵေႃႇသၢင်ႈငမ်းယဵၼ် ၸၢဝ်းၶိူဝ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉလႄႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼႆႉ မၼ်းထိုင်တီႈၵႃႈႁိုဝ်၊ လွင်ႈမူၼ်ႉ မႄးပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်းၼႆႉ မၼ်းၶိုပ်ႈၼႃႈၶိုၼ်ႈသင်ႉၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ တႃႇတေၶဝ်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢမ်ႇၶဝ်ႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈတေဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼႆႉသေတႅပ်းတတ်းၵႂႃႇ။

ထၢမ်-ပေႃးႁဝ်းၶႃႈတူၺ်းငဝ်းလၢႆးမိူဝ်ႈလဵဝ်၊ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈပိူဝ်ႈတႃႇႁူပ်ႉဢုပ်ႇတင်းပႃႊတီႊသိူဝ်ၽိူၵ်ႇၼႆသေ ၶၢႆႉလိူၼ်ႈဝၼ်း/ ၶၢဝ်းယၢမ်း ပိူဝ်ႈတႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်မႃးယူႇတိၵ်းတိၵ်း လၢႆမိူဝ်ႈလၢႆပွၵ်ႈ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ပႃႊတီႊႁူဝ်သိူဝ်ပိုတ်ႇလုမ်းၼမ်မႃး၊ တေလႆႈဝႃႈၵိုၼ်းၶွၼ်ႈၼမ်မႃးတိၵ်းတိၵ်း။ ပေႃးတူၺ်းလွင်ႈၼႆႉ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ဢမ်ႇႁူမ်ႈၵၼ်လႆႈၸိုင် ယူႇတီႈပႃႊတီႊႁူဝ်သိူဝ် တင်းပႃႊတီႊသိူဝ်ၽိူၵ်ႇၼႆႉ ၸွင်ႇတေပဵၼ် ၵူႈၶႅင်ႇၵၼ်မႃးၶႃႈႁႃႉ၊ ငဝ်းလၢႆးၼႆႉ ထတ်းသၢင်ပၼ်တွၼ်ႈတႃႇပီႈၼွင်ႉတႆးႁဝ်းၽွင်ႈၶႃႈ ? ။

တွပ်ႇ-လွင်ႈၼႆႉ မီးၽွၼ်းလီလႄႈၽွၼ်းၸႃႉၼင်ႇၵၼ်။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ သွင်ပႃႊတီႊဢမ်ႇႁူမ်ႈၵၼ်လႆႈ ပဵၼ်ပႃႊတီႊၼိုင်ႈပႃႊတီႊလဵဝ် ၸိုင် ပေႃးမီးပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈမႃး ၽွင်းတႅၼ်းတႆးၸၢင်ႈလူတ်းယွမ်းၵႂႃႇ။ ၼႂ်းၵႄႈၵၢင်မၼ်း ပႃႊတီႊလူင် 2 ဢၼ်ၶွင်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းမၢၼ်ႈ ၸၢင်ႈၵိၼ်ၵႂႃႇ။  ၵူၺ်းၵႃႈၽွၼ်းလီဢၼ်ၼိုင်ႈ သမ်ႉ မိူၼ်တင်းဝႃႈပူၵ်းပွင်ႁႂ်ႈပီႈၼွင်ႉမိူင်းတႆးႁဝ်း မေႃမိုတ်ႈယၢမ်ႈလွင်ႈမေႃၸႅၵ်ႇလိူတ်ႈ လွင်ႈၸႃႉလွင်ႈလီ၊ မေႃမိုတ်ႈ ၾိင်ႈထုင်းၻီႊမွၵ်းၶရေႊသီႊ။

ထၢမ်-ပိူဝ်ႈတႃႇႁူမ်ႈၵၼ်ၼႆႉ ၵူႈပွၵ်ႈႁဝ်းၶႃႈယၢမ်ႈငိၼ်းဝႃႈ ၾၢႆႇႁူဝ်သိူဝ် လူတ်းယွမ်းပၼ်၊ ၵိုင်ႇလီယႃႉပႃႊတီႊ ၵေႃႈတေယႃႉၵႂႃႇၼႆ။ လွင်ႈၼႆႉ ပႃႊတီႊႁူဝ်သိူဝ်လူတ်းယွၼ်ႇပၼ်လႆႈမွၵ်ႈၵႃႈႁိုဝ်ၶႃႈ ? ။

တွပ်ႇ-တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉၵေႃႈ တိုၵ်ႉယိပ်းဝႆႉလၵ်းၵၢၼ် ဢၼ်ၼႆႉယူႇ။ ပေႃးဝႃႈသွင်ပႃႊတီႊတေယႃႉ ၼင်ႇၵၼ်သေ ၵေႃႇတင်ႈပဵၼ်မႃးပႃႊတီႊဢၼ်လဵဝ် ပိူဝ်ႈတႃႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼႆတႄႉ ႁဝ်းၶႃႈတိုၼ်းတူဝ်ႈတၼ်း ဝႆႉတႃႇတေယႃႉပႃႊတီႊယူႇ။

ထၢမ်-ဢိင်ၼိူဝ်ပၢင်ၵုမ်ပႃႊတီႊႁူဝ်သိူဝ် သၢမ်မိုဝ်ႉသၢမ်ဝၼ်းၼႆႉသေ ၼင်ႇႁိုဝ်ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၶႃႈ ပေႃးတေလႆႈႁူႉၸွမ်းထႅင်ႈၼႆႉ ၶေႃႈၵႂၢမ်းဢၼ်ၶႂ်ႈလၢတ်ႈထႅင်ႈမီးၸိူင်ႉႁိုဝ်ၶႃႈ ? ။

တွပ်ႇ-ပေႃးဝႃႈၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈမႃးၼႆ ႁဝ်းတေလႆႈငူပ်ႉငိ သၢၼ်မိုဝ်းၵၼ်၊ တေလႆႈႁူပ်ႉထူပ်း ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် ႁႃလၢႆး တႃႇတေ ပဵၼ်ၵၢၼ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈတၢင်ႇၸိူဝ်ႉတၢင်ႇၶိူဝ်းမႃး ယိင်ႈၶႅၼ်း တေလႆႈႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ်ႁဵတ်းသၢင်ႈ၊ ၸိူဝ်းၼႆႉမၼ်း ပဵၼ်ၾိင်ႈတႅၵ်ႈ ၻီႊဢူဝ်ႊရီႊ (Theory) ငၢႆႈငၢႆႈဢွၼ်ႇၵူၺ်း ၼႆသေတႃႉ မႃးႁဵတ်းၵၢၼ်ထူပ်းမိုဝ်းသမ်ႉယၢပ်ႇ၊ ဢၼ်ယၢပ်ႇၼၼ်ႉ- 1.ၵွပ်ႈပိုၼ်ႉႁူႉပၢႆးႁၼ်။ 2.ၶေႃႈႁတ်းႁၢၼ်ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၵၢၼ်မိူင်း တိုၵ်ႉဢေႇတိုၵ်ႉတႅမ်ႇၵေႃႈဝႃႈလႆႈ။ ၵွပ်ႈၼႆ ႁဝ်းၶႃႈထုၵ်ႇလႆႈပူၵ်းပွင် ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ႁႂ်ႈၶဝ်ႈၸႂ်ၵၢၼ်မိူင်း/  ႁႂ်ႈၶဝ်ႈၸႂ်ၼိူဝ်ၵၢၼ်ပူၵ်းပွင်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းမႃးၼမ်ၼမ်၊ ပေႃးၼၼ်ၸင်ႇ ယိူင်းဢၢၼ်းဢၼ်ၵူၼ်း လူင်ႁဝ်းၶဝ်ၶႂ်ႈပဵၼ်ၼၼ်ႉ ၸဵဝ်းထိုင်တီႈ၊ လွင်ႈၼႆႉ ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်ၵေႃႈႁဝ်းၶႃႈလၢတ်ႈပႃး ယူႇၶႃႈ။