ၵူၼ်းမိူင်းတႆးပတ်းပိုၼ်ႉမႆႈၸႂ် လွင်ႈထုၵ်ႇပူၼ်ႉပႅၼ် ၼႂ်းၶၵ်ႉၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်
ၵူၼ်းမိူင်းတႆးပတ်းပိုၼ်ႉလၢတ်ႈဢွၵ်ႇတၢင်းမႆႈၸႂ်၊ လွင်ႈၺႃးပူၼ်ႉပႅၼ်
ၼႂ်းၶၵ်ႉၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈ ငမ်းယဵၼ် ဢၼ်ႁဵတ်းသၢင်ႈမႃးၶၢဝ်းတၢင်းပီပၢႆ-
ၸုမ်းၼၢင်းယိင်း SWAN ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵႂႃႇ မိူဝ်ႈ ဝၼ်းထိ 19/12/12
ၼင်ႇၼႆ။

ယိင်းႁၢၼ်ၾႃႉ လႄႈ ၼၢင်းၸၢမ်တွင်း မိူဝ်ႈပၢင်သပ်းလႅင်းၸႅင်ႈၶၢဝ်ႇ ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ Photo: SHAN
ၵူၼ်းမိူင်းတႆးပတ်းပိုၼ်ႉလၢတ်ႈဢွၵ်ႇတၢင်းမႆႈၸႂ် လွင်ႈထုၵ်ႇပူၼ်ႉပႅၼ် ၼႂ်းၶၵ်ႉတွၼ်ႈၵေႃႇ သၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်
ၵူၼ်းမိူင်းတႆးပတ်းပိုၼ်ႉလၢတ်ႈဢွၵ်ႇတၢင်းမႆႈၸႂ် လွင်ႈထုၵ်ႇပူၼ်ႉပႅၼ် ၼႂ်းၶၵ်ႉတွၼ်ႈၵေႃႇသၢင်ႈ လွင်ႈငမ်းယဵၼ် ဢၼ်ႁဵတ်းသၢင်ႈမႃး ၶၢဝ်းတၢင်းပီပၢႆ။
မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 26/11/12 မုၵ်ႉၸုမ်းလႆႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈၶိုင်ပွင်ပၢင်ၵုမ်ၶူၼ်ႉၶႆႈလွင်ႈယုမ်ႇယမ်တႃႇသၢင်ႈငမ်းယဵၼ် ဢၼ်ငဝ်ႈငုၼ်း ၻီႊမွၵ်းၶရေႊသီႊၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတႆး (SNLD) ဢွၼ်ႁူဝ်ၸတ်းႁဵတ်းသေ ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းလၢႆၸုမ်း ဢွၼ်ႁူမ်ႈၶိုင်ပွင်ႁဵတ်း သၢင်ႈၵႂႃႇတီႈဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ။ ဝၢႆးသေၼၼ်ႉ ၶၢဝ်းတၢင်းမွၵ်ႈ 3 ဝူင်ႈ ၽူႈၶဝ်ႈ ၸုမ်းၵပ်းသၢၼ်လွင်ႈၼၢင်းယိင်းတႆး (SWAN) လႆႈသိုပ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇႁူပ်ႉထူပ်းၵူၼ်းမိူင်းလၢႆလၢႆ ဝဵင်းၼႂ်းမိူင်းတႆး မိူၼ်ၼင်ႇတူၼ်ႈတီး၊ ၼွင်ၶဵဝ်၊ ၵျွၵ်ႉမႄး၊ သီႇပေႃႉ၊ လႃႈသဵဝ်ႈ၊ ၵေးသီး၊ သႅၼ်ဝီ၊ ၵူတ်ႉၶၢႆ၊ ၼမ်ႉၶမ်း၊ မူႇၸႄႈ လႄႈ ၵဵင်းတုင်။
ၸုမ်းပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် (SNLD) ၊ ၻီႊမွၵ်းၶရႅတ်ႊတိၵ်ႊပႃႇတီႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆး ႁိုဝ် သိူဝ်ၽိူၵ်ႇ (SNDP) လႄႈ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး ဢွၼ်ႁူဝ်ႁပ်ႉတွၼ်ႈ ဢၼ်မုၵ်ႉၸုမ်းၵႂႃႇႁူပ်ႉထူပ်းၵူၼ်းၼႂ်း မိူင်းတႆးၼၼ်ႉ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ပႂ်ႉၸွမ်းတူၺ်းသေတႃႉ ၵူၼ်းမႃးၶိုၼ်ႈႁွတ်ႈပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းတင်း မူတ်းဢၢၼ်ႇႁူဝ်ပၢၵ်ႇ။ တီႈၼႂ်းပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတၢင်ႇ လၢတ်ႈလွင်ႈမႆႈၸႂ် မိူၼ်ၼင်ႇ လွင်ႈထုၵ်ႇႁုပ်ႈယိုတ်းတိူၵ်ႇႁႆႈလွၵ်းၼႃး၊ ယွၼ်ႉၶူင်းၵၢၼ်လူင်းတိုၼ်းလၢင်းလူင်တုမ်ႉတိူဝ်ႉ သၽႃဝ သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ၊ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ လႆႈၸႂ်တူၵ်းလူင်းၵိုတ်းယိုဝ်းသေတႃႉ ပၢင်တိုၵ်းတိုၵ်ႉသိုပ်ႇမီး၊ လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶဝ်ပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း ႁူမ်ႈပႃးတင်းလွင်ႈၵၼ်ႉၸၼ်လူလၢႆၸိူဝ်းၼႆႉ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇမီယူႇ။
ၼၢင်းယိင်းၶဝ် တုၵ်းယွၼ်းႁႂ်ႈၸုမ်းၼၢင်းယိင်းတႆး (SWAN) သိုပ်ႇလၢတ်ႈဢွၵ်ႇလွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လႆႈၶႂၢင်ႉသိုပ်ႇပူၼ်ႉပႅၼ် လူလၢႆတၢင်းၵႃႇမၼၼ်ႉ။
ၼၢင်းယိင်းတီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးလၢတ်ႈ “ဢၼ်ၸုမ်းၵပ်းသၢၼ်လွင်ႈၼၢင်းယိင်းတႆး ပိုၼ်ဢွၵ်ႇလွင်ႈၵၼ်ႉ ၸၼ်လူလၢႆၼၼ်ႉ မီးၽိတ်ႇဢွၼ်ႇၵူၺ်း၊ ဢၼ်ဢမ်ႇပႆႇလၢတ်ႈဢွၵ်ႇၼၼ်ႉယင်းမီးထႅင်ႈတင်းၼမ်။ ႁဝ်းၶႃႈၶႂ်ႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွမ်းၸုမ်းၵပ်းသၢၼ် လွင်ႈၼၢင်းယိင်းတႆး တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းတေမီး လွင်ႈတြႃးမၢၼ်ႇမႅၼ်ႈ ၼၼ်ႉ”။
ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတင်းၼမ်လၢတ်ႈဢွၵ်ႇလွင်ႈၶဝ်သၢၼ်ၶတ်း ၶွမ်ႊပၼီႊၶႄႇၽင်တေႃႈၵႅတ်ႉသ်၊ တေႃႈၼမ်ႉ မၼ်းမဵၼ် လတ်း ၽၢၼ်ႇလိၼ်မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ၼၢင်းယိင်းၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ တႃႇတေႁႃၵိၼ်လဵင်ႉ တွင်ႉၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈ မုင်ႈမွင်းသင်။ ၵွပ်ႈဝႃႈလႆႈၵႂႃႇလၵ်ႉၽုၵ်ႇသွမ်ႈၶိုၼ်းတီႈလိၼ် ဢၼ်ၺႃးႁုပ်ႈယိုတ်းၵႂႃႇၼၼ်ႉ။
မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 05/12/12 ၼၼ်ႉ ၸုမ်းၵပ်းသၢၼ်လွင်ႈၼၢင်းယိင်းတႆး လႆႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်သူးတွင်း (ယွၼ်းသူး) တီႈပေႃႇၵျဵဝ်ႇ (မေႃႇၵိူဝ်)၊ သီႇပေႃႉ ၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃး၊ သင်ၶလႄႈ ၽွင်းတႅၼ်း မွၵ်ႈ 300 ပၢႆ ဢွၼ်ၵၼ်ၼႄၵၢင်ၸႂ်တႃႇလွတ်ႈၽေး တေႃႈၼမ်ႉမၼ်းဢၼ်လတ်း ၽၢၼ်ႇမေႃႇၵိူဝ်။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸိူဝ်း ဢၼ်ႁိူၼ်းၶဝ်ထုၵ်ႇၵိူဝ်ၶူပ်းသေ လႆႈမႄးယူႇၵူႈပီ ၼၼ်ႉလၢတ်ႈဝႃႈ ၶဝ်ၵူဝ်ၵိူဝ်ၶူပ်းတေႃႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉပွင်ႇလႄႈ တႅၵ်ႇ။
ယိင်းႁၢၼ်ၾႃႉ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇမုၵ်ႉၸုမ်းလၢတ်ႈဝႃႈ “ၵူၼ်းမိူင်းတႆးထၢမ်ထိုင်လွင်ႈငမ်းယဵၼ် ဢၼ်ၵေႃႇ သၢင်ႈယူႇယၢမ်း လဵဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ငမ်းယဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ တႃႇႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉလႄႈတီႈလိၼ်ၵူၼ်းမိူင်း တႄႉ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇသုမ်းယဝ်ႉသုမ်းထႅင်ႈ ယူႇ”။
သဵင်ၵူၼ်းမိူင်းလၢတ်ႈဢွၵ်ႇမႃး ပုၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းမိူင်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈလႆႈလွတ်ႈလႅဝ်းၼႂ်းၶၵ်ႉတွၼ်ႈ ၵၢၼ်ပူၵ်း ပွင် တႃႇသၢင်ႈငမ်း ယဵၼ်ၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈလူဝ်ႇလႆႈၵိုတ်းယိုတ်းလွင်ႈၶႂၢၵ်ႈၼႃႈသိုၵ်းၼႂ်းလိၼ် ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵမ်းလဵဝ်။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵမ်ႉထႅမ်ၶေႃႈတုၵ်းယွၼ်းတီႈၼႂ်းပၢင်ၵုမ်လူင် တီႈတႃႈၵုင်ႈ တႃႇပူၵ်းပွင်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မိူင်းမၢၼ်ႈ ၼင်ႇႁိုဝ်တေမီး လွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းလႄႈငမ်းယဵၼ် ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇ။
လွင်ႈပၢင်ၵုမ်လူင်တီႈတႃႈၵုင်ႈလႄႈ ၶၢဝ်းတၢင်းမုၵ်ႉၸုမ်းၵႂႃႇႁူပ်ႉထူပ်းၵူၼ်းမိူင်းတႆးမႃးမိူဝ်ႈပႆႇႁိုင် ၼၼ်ႉ သိုပ်ႇဢၢၼ်ႇႁူဝ် ယွႆႈလႆႈတီႈ…………...
တီႈၵပ်းသိုပ်ႇတိတ်းတေႃႇ-
ယိင်းႁၢၼ်ၾႃႉ +66 89 262 7848
ၼၢင်းၸၢမ်တွင်း +66 81 603 6655
ၼၢင်းသႅင်ၼွင်ႉ +95 94 027 67519
Tags: Human Right, News
