ပႃႇတီႇသိူဝ်ၽိူၵ်ႇ (SNDP) တေၸတ်းပၢင်ၵုမ်လူင် ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်းလႄႈၽွင်းတႅၼ်းပႃႇတီႇသိူဝ်ၽိူၵ်ႇ၊ ဢိၵ်ႇၶွမ်ႊမတီႊငဝ်ႈငုၼ်း တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း။ တေမီးလုၵ်ႈၸုမ်းသိူဝ်ၽိူၵ်ႇပတ်းပိုၼ်ႉၶဝ်ႈႁူမ်ႈ။

ၽွင်းႁူဝ်ပီ 2013 တင်ႈတႄႇဝၼ်းထိ 02-04/01/2013 (ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ဝၼ်း) ပႃႇတီႇသိူဝ်ၽိူၵ်ႇ တေၸတ်းႁဵတ်းပၢင် ၵုမ်လူင် ပွၵ်ႈၵမ်းထိ 2 တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း။ (ပွၵ်ႈၵမ်း 1 ၸတ်းတီႈတူၼ်ႈတီးမိူဝ်ႈပီၵၢႆ 2011)။ လွင်ႈတၢင်းၸတ်းပၢင်ၵုမ်ၼႆႉ ပိူဝ်ႈတႃႇထတ်းသၢင်ၶိုၼ်း ၵၢၼ်ငၢၼ်း ဢၼ်လႆႈႁဵတ်းသၢင်ႈမႃးၼႂ်းပီ 2012 ၊ ပိူဝ်ႈတႃႇ ဝၢင်းၽႅၼ်ၵၢၼ်ငၢၼ်းၼႂ်းပီ 2013 ။ ၼွၵ်ႈသေၼႆႉ တေထတ်းသၢင်လွင်ႈၵၢၼ်မိူင်း၊ တေဢုပ်ႇဢူဝ်းလွင်ႈပႃႇတီႇတေႁူမ်ႈ ႁွမ်းၵၼ်လႄႈ လွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၽွင်ႈယူႇ- ၽွင်းတႅၼ်းပႃႇတီႇသိူဝ်ၽိူၵ်ႇၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။

ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်းပႃႇတီႇသိူဝ်ၽိူၵ်ႇ ၼၢင်းသႅင် ၵေႃႉႁွတ်ႈၽႅဝ်တီႈတူၼ်ႈတီးလၢတ်ႈဝႃႈ- မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ၽူႈၶဝ်ႈ ပႃႇတီႇသိူဝ်ၽိူၵ်ႇၵူႈဝၢၼ်ႈၵူႈမိူင်း ဢွၼ်ၵၼ်မႃးႁွတ်ႈ/ၶွၼ်ႈၵၼ်ဝႆႉတီႈတူၼ်ႈ တီးသေ တေၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ၵုမ်တီႈဝဵင်းတႃႈ ၶီႈလဵၵ်း။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ၸိူဝ်းလုၵ်ႉမႃးတီႈတႃႈၵုင်ႈ၊ ဝဵင်းလိူဝ်ႇ၊ ၸႄႈၵႅင်ႇ တၢင်းမိူင်းၶၢင်ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁွတ်ႈၽႅဝ်တီႈတူၼ်ႈတီးမူတ်း ယဝ်ႉ- ဝႃႈၼႆ။

ႁူဝ်ပဝ်ႈပႃႇတီႇသိူဝ်ၽိူၵ်ႇ တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ဢၼ်ဢွၼ်ႁူဝ်ၼမ်းၼႃႈ ပိူဝ်ႈတႃႇၸတ်းပဵၼ်ပၢင်ၵုမ် လူင်တီႈဝဵင်း တႃႈၶီႈလဵၵ်း လၢတ်ႈဝႃႈ- ပိူင်လူင်မၼ်း ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵူၼ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်းႁဝ်းၶႃႈ တင်း ၽူႈၶဝ်ႈငဝ်ႈၸုမ်း ပႃႇတီႇသိူဝ်ၽိူၵ်ႇ ဢိၵ်ႇၽွင်းတႅၼ်းပႃႇတီႇသိူဝ်ၽိူၵ်ႇလႆႈႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်၊ ႁူႉၸၵ်း မိုတ်ႈၵိုဝ်းၸမ်ၸႂ်ၵၼ်သေ ၸင်ႇၸတ်းပဵၼ်ပၢင်ၵုမ်လူင်တီႈ တႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ။ တေဢုပ်ႇဢူဝ်းသင်ၼႆ ပႆႇၸၢင်ႈလၢတ်ႈလႆႈတႅတ်ႈၼႅတ်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပိူင်လူင်တႄႉ မႃးႁူပ်ႉထူပ်း ဢုပ်ႇဢူဝ်းမိုတ်ႈၵိုဝ်း လႅၵ်ႈလၢႆႈပၢႆးဝူၼ်ႉတၢင်းႁူႉတၢင်းႁၼ်ၵၼ်- ဝႃႈၼႆ။

ၽွင်းတႅၼ်းသိူဝ်ၽိူၵ်ႇၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ- ယွၼ်ႉႁႅင်းငိုၼ်းႁႅင်းၵူၼ်းပွတ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းလီလိူဝ်လႄႈ ၸင်ႇလႆႈၵႂႃႇၶွၼ်ႈၵၼ် ၸတ်းပၢင်ၵုမ်ပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း။ ပႃႇတီႇသိူဝ်ၽိူၵ်ႇၼႆႉ ၶွတ်ႇၽွတ်ႈမႃးမိူဝ်ႈၵၢင်ပီ 2010 သေ ၶဝ်ႈလိူၵ်ႈတင်ႈ မိူဝ်ႈပီ 2010 ၸွမ်းၼင်ႇပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း 2008 ။