ပၢင်ၵုမ်ၵူၼ်းၶိူဝ်းတႆး တီႈတႃႈၵုင်ႈ၊ ဢၼ်ယိူင်းဢၢၼ်း ပိူင်လူင် ၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈယုမ်ႇယမ် ပိူဝ်ႈတႃႇ ၶၵ်ႉၵၢၼ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼၼ်ႉ တႄႇမိူဝ်ႈၼႆႉ၊ မီးလၢႆၾၢႆႇလၢႆၵေႃႉၶဝ်ႈႁူမ်ႈတင်းၼမ်။

ဝၼ်းထိ 26/11/12 (မိူဝ်ႈၼႆႉ) တႄႇပၢင်ၵုမ်ၵူၼ်းၶိူဝ်းတႆး တီႈတႃႈၵုင်ႈ၊ ဢၼ်ၸုမ်း (CSO) တႆး ႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်း ၸတ်းတီႈတေႃႇဝိၼ်ႇၼိၼ်းၸီႇ သူၺ်ႇၵူင်ႇတၢႆႇ။ ပၢင်ၵုမ်ၼႆႉ ယိူင်းဢၢၼ်းပိူင်လူင် ပိူဝ်ႈတႃႇသၢင်ႈလွင်ႈယုမ်ႇယမ်ၼႂ်း ၶၵ်ႉၵၢၼ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်။ မီးၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၾၢႆႇသိုၵ်း (တႆး)၊ ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း လႄႈ ပုၵ်ႉၵလသုၼ်ႇတူဝ်တင်းၼမ်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ။ ဢွၼ်ၼႃႈၼႆႉ လႆႈႁွင်ႉမွၵ်ႇဝႆႉတူဝ် တႅၼ်း 22 ၸႄႈဝဵင်း၊ 1 ၸႄႈဝဵင်း 2 ၵေႃႉ။ ၸဝ်ႈၶုၼ်ထုၼ်းဢူး ႁူဝ်ပဝ်ႈပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် (SNLD) ပဵၼ်ၽူႈမွၵ်ႇလၢတ်ႈၵႂၢမ်း ပိုတ်ႇပၢင်ၵႅဝ်ႈ-ၼႆယဝ်ႉ။

ဢွၼ်ၼႃႈၼႆႉ လႆႈငိၼ်းဝႃႈၵႅမ်ၸွမ်ၸိုင်ႈမၢႆ 2 ၻွၵ်းတိူဝ်ႊၸၢႆးမွၵ်ႇၶမ်း တေၶဝ်ႈႁူမ်ႈၼႆသေတႃႉ မိူဝ်ႈၼႆႉယွၼ်ႉမီးၼႃႈ ၵၢၼ်တၢင်ႇပိူင်သေ ဢမ်ႇပဵၼ်မႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈ။  ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မၢၼ်ႈ ဢၼ်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈမီးၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈၶွမ်ႊမ တီႊၶိုင်ပွင် လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်- UPWC) ဢူးဢွင်ႇမိၼ်း၊ ၽူႈၶဝ်ႈပႃးၸွႆႈထႅမ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ် ဢူးလႃႉမွင်ႇသူၺ်ႇ။
ၸဝ်ႈၶုၼ်ထုၼ်းဢူး လၢတ်ႈဢွၼ်ၼႃႈၼႆႉဝႃႈ- ႁဝ်းၶႃႈပႆႇမီးတူဝ်ထူပ်း၊ ပေႃးဝႃႈပၢင်ၵုမ်ပွၵ်ႈၼႆႉပဵၼ် ၵၢၼ်ၵႂႃႇ တေသိုပ်ႇၶိုၼ်ႈ ထႅင်ႈၸၼ်ႉၼိုင်ႈ၊ တေႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၵဵဝ်ႇၵပ်း ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၸိူဝ်းယူႇသဝ်းၼႂ်း မိူင်းတႆးႁဝ်း ႁႂ်ႈပေႃးၽွမ်ႉသဵင်ပဵင်းပၢၵ်ႇၵၼ်၊ ႁႂ်ႈၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႂ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းလႆႈၶဝ်ႈပႃးၵူႈၾၢႆႇ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ႁဝ်းၶႃႈၶႂ်ႈႁႂ်ႈသႂ်ႇၸႂ်သႂ်ႇၶေႃးသေဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ၵႂႃႇ တႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ- ၼႆယဝ်ႉ။

ပႃႇတီႇသိူဝ်ၽိူၵ်ႇ (SNDP) ၸၢႆးမွင်ႇတိၼ်ႇ မွၵ်ႇလၢတ်ႈၵႂၢမ်းဝႃႈ- ၵၢၼ်မိူင်းၵေႃႈယဝ်ႉ၊ ၵၢၼ်သိုၵ်းၵေႃႈ ယဝ်ႉ၊ ငဝ်းလၢႆးႁဝ်း ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်၊ ႁူမ်ႈဝႃႈလၢႆးႁဵတ်းလၢႆးသၢင်ႈႁဝ်းဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်သေတႃႉ ယိူင်းဢၢၼ်းႁဝ်းထုၵ်ႇလႆႈ မိူၼ်ၵၼ်။ ၽႂ်သေ ဢမ်ႇဝႃႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင်၊ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈထုင်ႉ ပဵင်းလႄႈမိူင်းသၼ်လွႆမီးသုၼ်ႇလႆႈ ၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇလႆႈၽဵင်ႇပဵင်းလႄႈ လႆႈယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇႁဵတ်းလၢႆးလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉမႃး။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ထိုင်ၶၢဝ်းယၢမ်းၵေႃႇတင်ႈ ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈ တုမ် ၸွမ်းလွၵ်းလၢႆးၾႅတ်ႊတရိူဝ်ႊလ်ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇ ယဝ်ႉ- ဝႃႈၼႆ။

ဢူးဢွင်ႇမိၼ်း မွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်းဝႃႈ- ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႆႉသေ ထိုင်ၶၢဝ်းယၢမ်းႁဝ်းထုၵ်ႇ လႆႈၵေႃႇတင်ႈဝၢၼ်ႈ မိူင်းၾႅတ်ႊၻရိူဝ်ႊလ်ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇယဝ်ႉ၊ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၸွႆႈၵၼ်ႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇ။ ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉ မၼ်းၸဝ်ႈလႆႈထၢႆႇႁၢင်ႈၵိုၵ်းၽူႈ ၼမ်းတႆး မိူၼ်ၼင်ႇၸဝ်ႈႁၢၼ်၊ ၻွၵ်းတိူဝ်ႊၸၢႆး ၶမ်းလဵၵ်း၊ ၼၢင်းၸၢမ်တွင်းၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ-ၵူၼ်းၼုမ်ႇဢၼ်ၶဝ်ႈပၢင်ၵုမ်ၵေႃႉ ၼိုင်ႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ 

ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈဢူးဢွင်ႇမိၼ်း မွၵ်ႇလၢတ်ႈၵႂၢမ်းၼႆႉ ၸုမ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ (7day News Journal) ဢွၵ်ႇဝႃႈ- ၶေႃႈၵႂၢမ်းဢၼ်မိူၼ် ၼင်ႇၾႅတ်ႊၻရိူဝ်ႊလ် ဢၼ်ၶဝ်ႈၸႂ်ၽိတ်းမႃးၼႂ်းသိူၵ်ႈပိုၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ထုၵ်ႇ လႆႈၶိုင်ပွင်ႁႂ်ႈ လႆႈတီႈပွင်ႇဢၼ်တင်းၼမ် ယွမ်းႁပ်ႉ၊ မိူၼ်ၼင်ႇလွင်ႈၸႅၵ်ႇၽႄဢႃႇၼႃႇ၊ ၸႅၵ်ႇၽႄၶူဝ်းၶွင်သၽႃဝၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇလႆႈၵႄႈလိတ်ႈဢွၼ်တၢင်း ၵွၼ်ႇ- ဝႃႈၼႆ။


ၸွမ်းၼင်ႇဢၼ်လႆႈႁဵတ်းဝႆႉႁူဝ်ၶေႃႈ (Agende) ဢုပ်ႇဢူဝ်းၼႂ်းပၢင်ၵုမ်ဢွၼ်ၼႃႈၼႆႉ လႆႈႁူႉဝႃႈ ဝၼ်းႁႅၵ်ႈမီးၵၢၼ်ဢုပ်ႇ ဢူဝ်းငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်မိူင်းဢၼ်ပဵၼ်ယူႇမိူဝ်ႈလဵဝ်၊  ၵွပ်ႈသင်ႁဝ်းထုၵ်ႇလႆႈ ၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈဝႆႉ ဝၢင်းၸႂ်ၵၼ်၊ ၶၵ်ႉၵၢၼ်လွင်ႈ ငမ်းယဵၼ်၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈသင်ၶႂ်ႈလႆႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်- ၸိူဝ်းၼႆႉ။

ဝၼ်းထိ 2 ၸဝ်ႈပၢႆးမေႃမွၵ်ႇလၢတ်ႈၵႂၢမ်း၊ ဢုပ်ႇဢူဝ်းလွင်ႈတိုၵ်ႉပဵၼ်သိုၵ်းယူႇလၢႆမူႇလၢႆၸုမ်း၊  ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်းတႆး ဢၼ်ပဵၼ်ယူႇ 3 ပႃႇတီႇ၊ လွင်ႈယႃႈမဝ်းၵမ်၊  လွင်ႈၵေႃႇသၢင်ႈတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ၵႅၼ်ႇၶႅင်၊  လွင်ႈတႆးယဵၼ်း၊ ဢုပ်ႇပႃးၸဵမ်လွင်ႈ ၵူၼ်းတၢင်းၼွၵ်ႈၶဝ်ႈလူင်းတိုၼ်းၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ။ ဝၼ်းထိ 3 သမ်ႉ ႁုပ်ႈၼႄငဝ်းလၢႆးၵူႈလွင်ႈလွင်ႈၸိူဝ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်မႃး- ၼႆယဝ်ႉ။