ဢိင်ၼိူဝ်တပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉႁႅၼ်းသိုၵ်း ပူၼ်ႉပႅၼ်ၶဝ်ႈယိုတ်းဢဝ်တပ်ႉပၢင်သဝ်း/ လၢၼ်ႇ ၸုမ်းမိူင်းလႃးၵႂႃႇသေယဝ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ၽိုတ်ႉဢိူမ်ႈၸွမ်းလႅၼ်ၶႅၼ်ႈဝႃႉ-မိူင်းလႃးသေ လွၵ်ႇငိုတ်ႈလၢႆၸိူဝ်ႉလၢႆပိူင်။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ မႆႈၸႂ်ၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ၵၼ်လႄႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈယၢၼ်ႁိူၼ်းယေးတီႈယူႇ ။


ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ပူၼ်ႉမႃးမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 28/09/2016 ၼၼ်ႉ တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းဝႃႉၽွမ်ႉႁူမ်ႈ (UWSA) ႁၢင်ႈႁႅၼ်းသိုၵ်းသေ ၶဝ်ႈႁုပ်ႈယိုတ်းဢဝ်တပ်ႉ/လၢၼ်ႇ ၸုမ်းမိူင်းလႃး ဢၼ်မီးတီႈဝူင်ႈၵၢင်မိူင်းပွၵ်ႉ တင်းသိုဝ်လိုဝ်း။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ပူၼ်ႉပႅၼ်ႈၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၸုမ်းမိူင်းလႃး 10 လၵ်းသေ ယင်းမႃးပၵ်းတပ်ႉပၢင်သဝ်း ႁဵတ်းၵဵတ်ႉ/လၢၼ်ႇ တီႈဝၢၼ်ႈၼွင်ႁူၵ်ႈသေပၵ်းပႂ်ႉယူႇသဝ်း ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ယိုတ်းဢဝ်ပႃးတပ်ႉ ဢၼ်ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၽႅၼ်ၵၢၼ်ပၢႆးတိုၵ်းပၢႆးသိုၵ်း ၼႂ်းဝူင်ႈၵၢင်ၵဵင်းတုင်-မိူင်းလႃး၊ တီႉဢဝ်ၵူၼ်းသိုၵ်းၸုမ်းမိူင်းလႃး 151 ၵေႃႉ၊ ၸႂ်ႉၶုပ်ႉၶဝ်ႇယုၵ်ႉမိုဝ်းဝၢင်းၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ ။

လွင်ႈၸုမ်းသိုၵ်းဝႃႉတေႁဵတ်းၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ၸုမ်းမိူင်းလႃး လႅပ်ႈဢမ်ႇထၢင်ႇဢမ်ႇထိူမ်ဝႆႉသေဢိတ်း၊ ၽိူဝ်ႇဝႃႉႁဵတ်းၸိူင်ႉၼႆယဝ်ႉၵေႃႈ တႃႇတေတုမ်ႉတွပ်ႇၶိုၼ်းၼၼ်ႉ တေတုမ်ႉတွပ်ႇၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼႆၵေႃႈ ၸုမ်းမိူင်းလႃးမိုင်ၵႂင်ၵႂႃႇ၊ ၽိူဝ်ႇပဵၼ်မႃးပၼ်ႁႃၵၼ်ယဝ်ႉ ယွၼ်းႁူပ်ႉထူပ်းၽူႈၼမ်းဝႃႉၼႆၵေႃႈ ၾၢႆႇၽူႈၼမ်းဝႃႉ ဢမ်ႇယွမ်းပၼ်ႁူပ်ႉထူပ်း ။


ၵေႃႉဢၼ်ဢွၼ်ႁူဝ်မႃးႁုပ်ႈယိုတ်းဢဝ်တပ်ႉမိူင်းလႃးၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်တႃႉပၼ်း ၵေႃႉပဵၼ်လၢၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈလူင် ၽူႈၼမ်းၸုမ်းဝႃႉ ပဝ်းယဵဝ်ႇသျႅင်။ လွင်ႈၼႆႉ တူဝ်ပဝ်းယဵဝ်ႇသျႅင် ၸီႉသင်ႇလၢၼ်မၼ်းၼမ်းသိုၵ်းသေ မႃးၵုမ်းသိုၵ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ၊ ပွႆႇပၼ်ဢႃႇၼႃႇတီႈလၢၼ်မၼ်းတင်းမူတ်း။ လွင်ႈၸုမ်းမိူင်းလႃး ယွၼ်းထူပ်း ၽူႈၼမ်းဝႃႉၼၼ်ႉ လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းမိူင်းလႃးဝႃႈ ပေႃးဝႃႈၶႂ်ႈယွၼ်းႁူပ်ႉထူပ်းၵေႃႈ ႁႂ်ႈႁူပ်ႉထူပ်းတႃႉပၼ်း ၵေႃႉဢၼ်ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်း ၼမ်းသိုၵ်းၶဝ်ႈမႃးယိုတ်းတပ်ႉမိူင်းလႃးၼၼ်ႉၵူၺ်း။ လႆႈဝႃႈလွင်ႈႁူပ်ႉထူပ်း ဢုပ်ႇဢူဝ်း ပိူဝ်ႈတႃႇၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃၵၼ်သွင်ၾၢႆႇၼၼ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇထိုင်တီႈထိုင်လႅၼ်။ ၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်းဝႃႉၵေႃႈ ၵႄႈတူဝ်တွပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ- ပေႃးဢမ်ႇလႆႈၶေႃႈၸီႉသင်ႇတၢင်းၼိူဝ် တိုၼ်းတေဢမ်ႇထွၼ်။ ယိပ်းၵမ်ၵႂၢမ်းၶေႃႈၼႆႉသေ လၢတ်ႈယူႇမႅၵ်းမႅၵ်းတိၵ်းတိၵ်း၊ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃၵၼ်သင် ။


ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 29/9/2016 ၼၼ်ႉ ၸုမ်းမိူင်းလႃးၵေႃႈတိုၼ်ႇသၢၼ်ႈ ၶွၼ်ႈႁႅင်းသိုၵ်းၵၼ်သေ ၵႅတ်ႇႁႅတ်ႉပၵ်းပႂ်ႉၸွမ်းတႃႈၸွမ်းတၢင်း ဢမ်ႇပၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇမႃး ပႃးၸဵမ်သင်ၶရႁၢၼ်း။ တေလႆႈဝႃႈၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 30 ပီၸမ်ၸမ်ၼႆႉ ၸုမ်းဝႃႉတင်းၸုမ်းမိူင်းလႃး ဢၼ်ယူႇသဝ်းမႃးၸွမ်းၵၼ် မိူၼ်ပီႈမိူၼ်ၼွင်ႉၵၼ်ၼႆႉ လွင်ႈမိုတ်ႈၵိုဝ်းၸမ်ၸႂ်ၵၼ်သွင်ၾၢႆႇ လူႉၵွႆၵႂႃႇတီႈၼႆႈ ။


လွင်ႈၽွမ်ႉသဵင်ပဵင်းပၢၵ်ႇၸုမ်းဝႃႉတင်းမိူင်းလႃးၼႆႉ ပဵၼ်ၽႂ်ၵေႃႉယႃႉလူႉလႅဝ်?။


ၽူႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းၵၢၼ်မိူင်းတင်းလၢႆ ဢွၼ်ၵၼ်ထတ်းသၢင်ဝႃႈ- လွင်ႈတၢင်းဢၼ်ၸုမ်းဝႃႉတင်းၸုမ်းမိူင်းလႃး ၸတ်ႉတႅၵ်ႇငၢၵ်ႈၵၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၵွပ်ႈၵၢၼ်ၵိုတ်းယိုဝ်းတူဝ်ႈမိူင်း (NCA) ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈထတ်းသၢင်ဝႃႈ ပဵၼ်ယွၼ်ႉပၢင်ၵုမ်လူင်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ပၢင်လူင် ဢၼ်ၼၢင်းဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇ ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၸိုင်ႈမိူင်း ဢွၼ်ႁူဝ်ၸတ်းႁဵတ်း။ ဢွၼ်ၵၼ်ထတ်းသၢင်ၼင်ႇၼႆ ။


ၸုမ်းဝႃႉတင်းၸုမ်းမိူင်းလႃး သွင်ၸုမ်းၼႆႉ တင်ႈတႄႇၵိုတ်းသိုၵ်းမႃးၼပ်ႉႁူဝ်သိပ်းပီ တေႃႇထိုင်ပီ 2016 ၼႆႉ တေႁဵတ်းသင်ၵေႃႈ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵိူဝ်းၵုမ်ၵၼ်သေ ႁဵတ်းသၢင်ႈမႃးတႃႇသေႇ။ ၵမ်ႈၼမ်ဝႃႉႁဵတ်းသင်ၵေႃႈ ၸုမ်းမိူင်းလႃးယိူင်ႈႁဵတ်းၸွမ်းပႃႈလင်။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈပဵၼ်ၸိူင်ႉၼႆလႄႈ တၢင်းၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈၵေႃႈ ပေႃးတေတိတ်းတေႃႇၵပ်းသိုပ်ႇၶဝ်သွင်ၸုမ်းၼႆႉ လႆႈတူၺ်းငဝ်းလၢႆးတင်းသွင်ၸုမ်းသေ လဵၼ်ႈၵေႃႉမႃး ။


တူဝ်ယၢင်ႇမၼ်း ပူၼ်ႉမႃးမိူဝ်ႈပီ 2009 ၼၼ်ႉ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်းၸုမ်းသိုၵ်းဝႃႉ ၸုမ်းမိူင်းလႃး မီးလွင်ႈၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢၼ်သိုၵ်းတေႃႇၵၼ်။ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၸုမ်းဝႃႉတင်းၸုမ်းမိူင်းလႃးပဵၼ်ၾၢႆႇၼိုင်ႈၾၢႆႇလဵဝ်ၵၼ်သေ ၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢၼ်သိုၵ်းၵၼ်တင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တဵၵ်းၸႂ်ႉၸုမ်းယိပ်း ၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းယူႇသဝ်းၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် မိူင်းၶႄႇ-ထႆး ၸိူဝ်းၼႆႉလႅၵ်ႈလၢႆႈႁဵတ်း တပ်ႉပႂ်ႉလႅၼ်လိၼ် (BGF) ၊ ၶဝ်သမ်ႉဢမ်ႇၽွမ်ႉသေ မီလွင်ႈၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢၼ်သိုၵ်းတေႃႇၵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ။


ၵူၺ်းၵႃႈထိုင်မႃးပီ 2011 ပေႃးဝႃႈၸွမ်ၸိုင်ႈတဵင်းၸဵင်ႇ ယိုၼ်းမိုဝ်းလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ယဝ်ႉၼႆၵေႃႈ ၸုမ်းမိူင်းလႃးၼႆႉ လႆႈႁၼ်ဝႃႈဢမ်ႇယွမ်းၵႂႃႇႁူပ်ႉထူပ်းမၢၼ်ႈႁင်းၶေႃ။ ၽိူဝ်ႇၸုမ်းဝႃႉၵႂႃႇႁူပ်ႉမၢၼ်ႈယဝ်ႉ ဝၼ်းတီႈ 6/2011 သေလူင်းလၢႆးမိုဝ်း ၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်ၸၼ်ႉၸႄႈမိူင်း တင်းၸၼ်ႉမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၸွမ်းၼႂ်းဝၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ ထိုင်မႃးဝၼ်းတီႈ 7 ၸုမ်းမိူင်းလႃးၵေႃႈ ၸင်ႇႁူပ်ႉဢုပ်ႇမၢၼ်ႈသေလူင်းလၢႆးမိုဝ်း ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 7 ၼၼ်ႉ။ တေလႆႈဝႃႈတေႁဵတ်းသင်ၵေႃႈ ၸုမ်းမိူင်းလႃးၼႆႉ ပႂ်ႉတူၺ်းၸုမ်းဝႃႉသေ ႁဵတ်းၸွမ်း၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ ၵူဝ်မီးပၼ်ႁႃၵၼ် ။


တင်ႈတႄႇၵိုတ်းသိုၵ်း လူင်းလၢႆးမိုဝ်းဢဝ်ငမ်းယဵၼ်မႃးယဝ်ႉ တင်းသွင်ၸုမ်းၼႆႉ ၶဝ်တိုၼ်းလၢတ်ႈဝႃႈ- ပေႃးတေဢုပ်ႇၵၢၼ်မိူင်းၼႆႉ ႁဝ်းတေပႂ်ႉဢုပ်ႇၵၼ်တင်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢၼ်တေၶိုၼ်ႈမႃးမႂ်ႇတၢင်းၼႃႈ တႅပ်းတတ်းဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ်။ ၽိူဝ်ႇထိုင်မႃးပၢၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းလိူၵ်ႈတင်ႈၶိုၼ်ႈမႃး ယဝ်ႉၵေႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ NLD ၼႆႉ မိပ်ႇဢီးတိုၵ်းသူၼ်းၸုမ်းမိူင်းလႃး ၶႂ်ႈႁႂ်ႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA တိၵ်းတိၵ်း၊ လွင်ႈၼႆႉ ၸုမ်းဝႃႉဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉ ။


ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉသေတႃႉၵေႃႈ ၸုမ်းမိူင်းလႃးၼႆႉ ၸွမ်းၼင်ႇၶဝ်တႅပ်းတတ်းဝႆႉဝႃႈ ပေႃးထိုင်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းလိူၵ်ႈတင်ႈၶိုၼ်ႈမႃး၊ ၶဝ်တေဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၶဝ်ၵေႃႈၶတ်းၸႂ်ၶဝ်ႈႁႃသုတ်ႉ ဢိူမ်ႈၸူး တင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵူၼ်းမိူင်း NLD ။ မိူၼ်ၼင်ႇလွင်ႈ NLD တိုၵ်းသူၼ်း ႁႂ်ႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA လႂ်။ လွင်ႈဢၼ်ၸုမ်းမိူင်းလႃး ၵႂႃႇၶဝ်ႈၸူးဢိူမ်ႈၸမ် NLD မႃးၸိူဝ်းၼႆႉလႂ် ၸုမ်းဝႃႉမီးလွင်ႈဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ်မႃး ။


ၽိူဝ်ႇ NLD မွၵ်ႇၸုမ်းဝႃႉၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ၵုမ်လူင် လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ပၢင်လူင် ယဝ်ႉၼႆၵေႃႈ ၸုမ်းဝႃႉလူတ်းၸၼ်ႉ သူင်ႇၵူၼ်းၸၼ်ႉပႃႈတႂ်ႈၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ၵုမ်လူင်ၵူၺ်း၊ ၵေႃႉဢၼ်ၵႂႃႇၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၸၼ်ႉၽူႈၵွၼ်းလုမ်းၵပ်းသၢၼ်ၸႄႈဝဵင်း တႃႈၶီႈလဵၵ်းၵူၺ်း။ ၾၢႆႇၸုမ်းမိူင်းလႃးသမ်ႉ ပဵၼ်တူဝ်ႁူဝ်ပဝ်ႈလူင်ၸဝ်ႈၸၢႆးလိုၼ်း ဢွၼ်ႁူဝ်ၵႂႃႇ၊ ဢွၼ်ဢဝ်ပႃးၸုမ်းၵႃႈဝႅၼ်သေ ၵႂႃႇမွၵ်ႈၵူၼ်းႁိမ်းပၢၵ်ႇ။ လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈဝႃႉဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ်ၵေႃႈပႃး ။


ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈၽွင်းၵႂႃႇၶိုၼ်ႈပၢင်ၵုမ်ၼၼ်ႉ ၸုမ်းဝႃႉတင်း ၶွမ်ႊမတီႊၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်လူင်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ၼႆႉ မီးပၼ်ႁႃၵၼ်သေ ၾၢႆႇတူဝ်တႅၼ်းဝႃႉ လုၵ်ႉသွင်ႉဢွၵ်ႇပၢင်ၵုမ်လူင်ပွၵ်ႈမိူဝ်း။ မိူဝ်ႈၽွင်းၼၼ်ႉ တူဝ်ၽူႈၼမ်းၸုမ်းမိူင်းလႃးၼႆႉ ဢမ်ႇပွၵ်ႈၶိုၼ်းၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး သမ်ႉပၢႆၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၶွမ်ႊမတီႊ ပိူဝ်ႈတႃႇၸတ်းပၢင်ၵုမ်လူင်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ၵမ်းထူၼ်ႈ 2 ထႅင်ႈ၊ လွင်ႈတၢင်းၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈဝႃႉဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ်မႃးထႅင်ႈ ။


ပေႃးဝႃႈလုၵ်ႉၼေႇပျီႇတေႃႇ ပွၵ်ႈမႃးထိုင်းၶိုၼ်းမိူင်းလႃးယဝ်ႉၼႆၵေႃႈ တူဝ်ၸဝ်ႈၸၢႆးလိုၼ်းၼႆႉ ဢွၼ်ႁူဝ်ၸၼ်ႉၽူႈၼမ်းၸၼ်ႉသုင် ၼႂ်းၸုမ်းမိူင်းလႃးသေ လူင်းႁူပ်ႉထူပ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း တီႈၼိုင်ႈယဝ်ႉတီႈၼိုင်ႈ၊ သပ်းလႅင်းၼႄၶၢဝ်းတၢင်း ဢၼ်ၵႂႃႇၼေႇပျီႇတေႃႇ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ၵုမ်လူင် တေႃႇထိုင်ပွၵ်ႈမႃး ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လွင်ႈၼႆႉ ၶႅၼ်းထႅင်ႈႁႅင်းႁဵတ်းႁႂ်ႈဝႃႉဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ်ထႅင်ႈ ။


ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ပၢင်ၵုမ်လူင်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ယဝ်ႉတူဝ်ႈၵႂႃႇ ယင်းပႆႇမီး 30 ဝၼ်း တူဝ်ႁူဝ်ပဝ်ႈလူင်ပဝ်းယဵဝ်ႇသျႅင် ၸင်ႇၸီႉသင်ႇႁႂ်ႈလၢၼ်မၼ်း ဢွၼ်ႁူဝ်ၼမ်းသိုၵ်း မႃးၶဝ်ႈႁုပ်ႈယိုတ်းဢဝ်တပ်ႉပၢင်သဝ်း ၸုမ်းမိူင်းလႃး ၸိူဝ်းလမ်ႇလွင်ႈတႃႇၵၢၼ်သိုၵ်း ။


ၸုမ်းဝႃႉၼႃႈလူႉၼိူဝ်ၸုမ်းဢူၺ်းလီ


တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းဝႃႉၽွမ်ႉႁူမ်ႈ (UWSA) ၼႆႉ ပဵၼ်ၸုမ်းဢၼ်ႁႅင်းယႂ်ႇသုတ်း ၼႂ်းၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉတင်းသဵင်ႈ လႄႈ ပဵၼ်ၸုမ်းဢၼ်မီးႁႅင်းငိုၼ်းယႂ်ႇလိူဝ်ပိူၼ်ႈ။ ပိူဝ်ႈတႃႇဢွၼ်ႁူဝ်ၼမ်းၼႃႈလႆႈ ၼႂ်းၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၼႆႉၵေႃႈ ၶတ်းၸႂ်ၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းတူင်ႇဝူင်း ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇသေ ႁပ်ႉပဵၼ်ၸဝ်ႈတႃႇၼလူင်သေ ၸတ်းပၢင်ၵုမ်လူင်ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ တီႈပၢင်ၶမ်း ပၢင်သၢင်းၵႂႃႇသွင်ပွၵ်ႈ ။


ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ တၢင်ႇမူႇတၢင်းၸုမ်း၊ ၸုမ်းဢွၼ်ႇၸုမ်းဢိတ်း ၸိူဝ်းပႆႇပေႃးပေႉတူဝ်ပေႉၶိင်းၵေႃႈ ၸႂ်ယႂ်ႇၸုမ်းဝႃႉမႃး သုတ်ႉဢိူမ်ႈၶဝ်ႈၸမ်ၶဝ်မႃး။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈၶွႆဝႃႉ လွင်ႈဢၼ်ၸုမ်းဝႃႉမီးၼႃႈလိၼ်ႁင်းၵူၺ်း၊ မီးႁႅင်းၵူၼ်းၵႅၼ်ႇၶႅင်၊ မီးပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၶိုၼ်ႈယႂ်ႇလီပဵၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ်သေ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၸုမ်းဢွၼ်ႇ ၸုမ်းဢိတ်းၶဝ်ၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ၶွႆဝႃႉသေ ဝူၼ်ႉသွၼ်ႇၼပ်ႉသၢင်ႈဝႃႈ ပေႃးမီးႁႅင်းသိုၵ်းၵွၼ်ႇ ႁဝ်းၸင်ႇသဵတ်ႈၵႃႈသဵတ်ႈႁူဝ်လႆႈ လွင်ႈၵၢၼ်ဝၢၼ်ႈၵၢၼ်မိူင်း၊ ၼႆသေဢွၼ်ၵၼ်ၶတ်းၸႂ်ၶႂၢၵ်ႈႁႅင်းသိုၵ်းမႃး။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ၵမ်ႉထႅမ်ဝႃႉ ဢၼ်ၵၢင်ၸႂ်ဝႃႉၶႂ်ႈလႆႈၶႂ်ႈပဵၼ်မႃး ။


မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ မိူဝ်ႈပၢင်ၵုမ်လူင် ဢၼ်ၸတ်းတီႈပၢင်သၢင်းၼၼ်ႉ ၸုမ်းဝႃႉတၢင်ႇလၢတ်ႈၼႄလွင်ႈၶႂ်ႈမီး ၸႄႈမိူင်းၼႆၵေႃႈ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ်လၢႆလၢႆၸုမ်းၼႆႉ ဢွၼ်ၵၼ်လုၵ်ႉၵမ်ႉထႅမ်ဝႃႈ-  ဝႃႉၼႆႉၵိုင်ႇလီမီးၸႄႈမိူင်းႁင်းၶေႃဢိူဝ်ႈ- ၼႆၵၼ် ။


ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈဝႃႉၶဝ်ပူၼ်ႉပႅၼ်ၶဝ်ႈႁုပ်ႈယိုတ်းတပ်ႉ ၸုမ်းမိူင်းလႃးၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်မႃးၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼႆၼၼ်ႉ ၽူႈၼမ်းၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ဢၼ်ၵႆႉၶဝ်ႈဢွၵ်ႇၼႂ်းဝႃႉၸဝ်ႈၼိုင်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ- ၸုမ်းဝႃႉႁဵတ်းတီႈ ၸုမ်းမိူင်းလႃးၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇၵိုင်ႇလီပဵၼ်၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈသွင်ၸုမ်းၼႆႉ ယၢမ်ႈယူႇမိူၼ်ပီႈဢွၵ်ႇၼွင်ႉပဵၼ် ၵၼ်မႃး ပီယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင်။ လွင်ႈၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်ၵၢၼ်ပူၼ်ႉပႅၼ်လူလၢႆၼိူဝ်ဢူၺ်းလီၵၼ်သေ ဝၵ်ႉဢဝ်တိုဝ်ႉတၢင်းဢၼ်ၾၢႆႇၼိုင်ႈပေႉပုၼ်ႈလႄႈ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵၢၼ်ႉပုၼ်ႈ၊ လွင်ႈၼႆႉမၼ်းဢမ်ႇတူၵ်းထုၵ်ႇ သေဢိတ်း။ မိူၼ်ၼင်ႇႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ တႃႇတေသၢၼ်မိုဝ်းဝႃႉသေႁဵတ်းသၢင်ႈၵၢၼ်ငၢၼ်းၵႂႃႇ ၶၢဝ်းယၢဝ်းမိူဝ်းၼႃႈၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်ဢမ်ႇမီးလွင်ႈဝႆႉဝၢင်းၸႂ်ၼိူဝ် ၸုမ်းဝႃႉယဝ်ႉ။ လွင်ႈဢၼ်သိုၵ်းဝႃႉႁဵတ်းၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်ဢၼ်လီဝူၼ်ႉၼပ်ႉသွၼ်ႇယူႇ ၵူႈၶၢဝ်းယၢမ်း- ဝႃႈၼႆ ။


သိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းၵႄႈပၼ်ႁႃဝႃႉ တင်းမိူင်းလႃး


ၸုမ်းဝႃႉ UWSA တင်းၸုမ်းမိူင်းလႃး NDAA-ESS ၼႆႉ ၶဝ်ပဵၼ်ဢူၺ်းလီၵၼ်မႃးၼႆ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ တိုၼ်းယုမ်ႇယမ်ဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ်။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈသွင်ၸုမ်းၼႆႉ မီးလွင်ႈၶဝ်ႈဢွၵ်ႇပွင်ႇပိုင်ႈလူင်ႉလႅင်းၵၼ်၊ မီးလွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈပၼ်ႈၵႅၼ်ႇၼႅၼ်ႈၼႃၵၼ်ဝႆႉသေ ၼင်ႇႁိုဝ်လွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈသွင်ၸုမ်းၼႆႉ ပေႃးတေတႅၵ်ႇၸတ်ႉလူႉၵွႆၼၼ်ႉ ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ပၢႆးၵၢၼ်သိုၵ်းသေ ၶတ်းၸႂ်ၸီးၸွၼ်းယွၵ်ႈမွၼ်ႇသူၼ်းသႄႇယႃႉၵဝ်းမႃးတႃႇသေႇ၊ တေလႆႈဝႃႈၵမ်းၼႆႉ ၽႅၼ်ၵၢၼ်မၢၼ်ႈ တၢင်းၶတ်းၸႂ်မၢၼ်ႈၼႆႉ ဢွင်ႇမၢၼ်ပဵၼ်ၵၢၼ် ထိုင်တီႈထိုင်လႅၼ်သုတ်းယဝ်ႉ ၼႆၵေႃႈၸၢင်ႈဝႃႈလႆႈ ။


ယွၼ်ႉၵွပ်ႈၸုမ်းဝႃႉတင်းၸုမ်းမိူင်းလႃးၼႆႉ ပဵၼ်ဢူၺ်းလီၵၼ်၊ မီးလွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈပၼ်ႈၵႅၼ်ႇၼႅၼ်ႈၼႃလႄႈ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ၼႆႉ ပေႃးလႆႈငိၼ်းၶၢဝ်ႇဝႃႈၸုမ်းဝႃႉ ဢဝ်ႁႅင်းသိုၵ်းပဵၼ်တပ်ႉပဵၼ်ၵွင်သေ ၶဝ်ႈမႃးႁုပ်ႈယိုတ်းဢဝ်တပ်ႉပၢင်သဝ်းၸုမ်းမိူင်းလႃးယဝ်ႉ ၼႆၵေႃႈ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵိုင်ႉၵၢင်ႉပေႃးဢမ်ႇၶႂ်ႈယုမ်ႇလႆႈ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၸွပ်ႇငွႆးလွင်ႈၼႆႉ ပေႃးၶႂ်ႈၸမ်ႁိမ်းလိူၼ်သေ ၸင်ႇမႃးၶဝ်ႈၸိမ်ၸွမ်ႇၵႄႈတုၵ်းယွၼ်းဝႃႈ- ႁဝ်းတေၶဝ်ႈၼႂ်းၵႄႈၵၢင်သူ တင်းသွင်ၾၢႆႇသေ ယွၼ်းၵႄႈလိတ်ႈပၼ် ပၼ်ႁႃလွင်ႈၼႆႉ ၼႆသေႁူဝ်ပဝ်ႈၶွမ်ႊမတီႊသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ NLD ၻွၵ်ႊတိူဝ်ႊတိၼ်ႇမဵဝ်းဝိၼ်း ၸင်ႇယိုၼ်းမိုဝ်းၵၢႆႇၵႂၢမ်းမႃး ၼင်ႇၼႆ ။


မိူဝ်ႈၽွင်းၵၢႆႇၵႂၢမ်းမႃးၼၼ်ႉ ၾၢႆႇၸုမ်းဝႃႉဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉ၊ လႆႈထုၵ်ႇဝႃႉပၢၵ်ႈပႅတ်ႈ။ ၾၢႆႇၸုမ်းမိူင်းလႃးၵေႃႈ လၢတ်ႈပၢၵ်ႈပႅတ်ႈဝႃႈ- ငဝ်းလၢႆးယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ တႃႇတေႁပ်ႉဢဝ်တူဝ်တႅၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၶဝ်ႈမႃးဢုပ်ႇဢူဝ်းၼႂ်းမိူင်းလႃးၼႆႉ မၼ်းပႆႇပဵၼ်လႆႈ။ ယွၼ်ႉၼၼ် သရေႇၼႃႈတႃလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵေႃႈတူၵ်း ။


ၵွပ်ႈၼၼ် ပိူဝ်ႈတႃႇၵွပ်ႇၵူႈၸိုဝ်ႈသဵင်ၼႃႈတႃၶိုၼ်းၼၼ်ႉ ထိုင်မႃးဝၼ်းတီႈ 22-23/10/2016 ယူႇတီႈ တပ်ႉသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသေ လႆႈသူင်ႇတပ်ႉၵၢင်ႁၢဝ် (ႁိူဝ်းဝိၼ်)ပႃးၸဵမ် တပ်ႉသိုၵ်းလိၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ၽိုတ်ႉၶဝ်ႈဢိူမ်ႈၼႃႈလိၼ်မိူင်းလႃးမႃးတင်းၼမ်။ ဢဝ်ႁိူဝ်းဝိၼ်တိုၵ်းသိုၵ်း MI-35 တင်း Mig-29 ၸိူဝ်းၼႆႉ မႃးပၼ်ႇလဵပ်ႈႁွၼ်ႈထဝ်ႇၼိူဝ်တပ်ႉဝႃႉ ဢၼ်ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉၼႂ်းၼႃႈလိၼ်မိူင်းလႃးၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉ ၸီႉသင်ႇလွၵ်ႇငိုတ်ႈဝႃႈ ဝၼ်းတီႈ 24 တဵင်ႈဝၼ်း ပဵၼ်ဝၼ်းလိုၼ်းသုတ်း၊ ႁႂ်ႈထွၼ်သိုၵ်းဢွၵ်ႇၼႂ်းၼႃႈလိၼ်မိူင်းလႃးတင်းသဵင်ႈ ။


လွင်ႈၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈသွင်ၾၢႆႇၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢၼ်သိုၵ်း တေႃႇၵၼ်မႃးသေဢမ်ႇၵႃး ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ပိၵ်ႉႁႅတ်ႉပႅတ်ႈသဵၼ်ႈတၢင်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇၸူးမိူင်းလႃးၵူႈသၢႆ။ မိူၼ်ၼင်ႇၵဵင်းတုင်-တႃႈပိူမ်း၊ ၵဵင်းတုင်-တႃႈပိင်း၊ ၵဵင်းတုင်-မိူင်းလူၺ်၊ မိူင်းယၢင်း-မိူင်းယူႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈပိၵ်ႉဢိုတ်းပႅတ်ႈတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ယင်းပႆႇပိုတ်ႇပၼ်ၵူၼ်းၵႂႃႇမႃး ။


ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈတုၵ်းယွၼ်းမႃးၵေႃႈလီ၊ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၸီႉၸမ်ႈ ၶိတ်ႇသဵၼ်ႈတၢႆ ႁႂ်ႈသိုၵ်းဝႃႉထွၼ်သိုၵ်းဢွၵ်ႇၼႃႈလိၼ်မိူင်းလႃးၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈလီ၊ ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ ဢမ်ႇတုမ်ႉတွပ်ႇ ၶိုၼ်းသင်သေၸိူဝ်ႉသေပိူင်။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ယင်းပၢႆၸီႉသင်ႇၵူႈတပ်ႉၵွင် တပ်ႉၸုမ်းဝႃႈ ႁႂ်ႈႁႅၼ်းသိုၵ်းတူဝ်ႈတၼ်း၊ ႁွင်ႉဢဝ်ၵူၼ်းသိုၵ်းၵဝ်ႇသိုၵ်းမႂ်ႇ ၸိူဝ်းဢၼ်ပေႉၵွင်ႈၼၼ်ႉ မႃးႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းၵူႈတီႈတီႈ၊ ႁႅၼ်းသိုၵ်းတူဝ်ႈတၼ်းဝႆႉလၢႆၾၢႆႇ ။


ထႅင်ႈၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ တပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ ဢၼ်မႃးယူႇသဝ်းၼႂ်းၼႃႈလိၼ်မိူင်းလႃးၼႆႉ ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်ၵွင်ႈဢွၼ်ႇ ၵူႈဝၼ်း။ မိူၼ်ၼင်ႇဝႃႈတပ်ႉဝႃႉၼႆႉၼႄၾၢင်ႁၢင်ႈဝႃႈ ႁဝ်းတူဝ်ႈတၼ်းဢိူဝ်ႈ ၼႆတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ၊ ပေႃးၶႂ်ႈပိၼ်ႈၽိူၼ်ၶႂမ်ႈငၢႆ ၼႃႈမိုဝ်းပဵၼ်လင်မိုဝ်းၵႂႃႇဝႃႈ ဢၼ်ၸႂ်ႉထွၼ်သိုၵ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၾၢႆႇသိုၵ်းဝႃႉၸႂ်ႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈထွၼ်သိုၵ်း။ ငဝ်းလၢႆးၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼႆႉ ၶႂ်ႈမိူၼ်ၵႂႃႇၸိူင်ႉၼင်ႇၼၼ် ။


ၶႄႇမႃးယူႇၵၢင်သေၸွႆႈၵႄႈလိတ်ႈ


ပေႃးဝႃႈၸုမ်းဝႃႉ တင်းၸုမ်းမိူင်းလႃး ၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢၼ်သိုၵ်းတေႃႇၵၼ်ယဝ်ႉ၊ သိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈၵေႃႈ ဝၵ်ႉဢဝ်တိုဝ်ႉတၢင်းထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းၶဝ်ႈၵႅဝ်ၸွမ်း။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇၵေႃႈ ဢမ်ႇမႅၼ်ႈၸႂ်။ ၵွပ်ႈၼၼ် ထိုင်မႃးမွၵ်ႈဝၼ်းတီႈ 27-28/10/2016  လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ၸင်ႇႁွင်ႉဢဝ်ၸုမ်းမိူင်းလႃး တင်းၸုမ်းဝႃႉ ၵႂႃႇဢုပ်ႇတီႈဝဵင်းသိုဝ်းမဝ် ၼႂ်းမိူင်းၶႄႇ၊ တုၵ်းယွၼ်းႁႂ်ႈသွင်ၸုမ်းလူတ်းယွၼ်ႇပၼ်ႁႃ ၼႂ်းဝူင်ႈၵၢင်သွင်ၸုမ်း။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ မွၵ်ႇဢဝ်ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇၵႂႃႇမိူင်းၶႄႇ ၶၢဝ်းတၢင်းႁိမ်းဝူင်ႈ၊ တင်ႈတႄႇဝၼ်းတီႈ 28 တေႃႇထိုင်ၼႂ်းဝူင်ႈႁႅၵ်ႈ လိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊၿိူဝ်ႊသေ ၵႂႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်းလွင်ႈၵၢၼ်မိူင်း၊ ၵၢၼ်သိုၵ်း၊ ၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး၊ လွင်ႈလႅၼ်လိၼ် ပႃးၸဵမ်လွင်ႈဝႃႉၸိူဝ်းၼႆႉ ဢုပ်ႇဢူဝ်းလၢႆၸိူဝ်ႉလၢႆပိူင် ။


ၽူႈဢၼ်ၸမ်ၸႂ်လၢႆမူႇလၢႆၸုမ်း ထတ်းသၢင်ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈဝႃႉၼႆႉဝႃႈ-  ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇသေ လၢတ်ႈတီႈၸိၵ်းၸွမ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇဝႃႈ - ယႃႇပေၶဝ်ႈၵႅဝ်ၼႂ်းဝူင်ႈၵၢင်ဝႃႉတင်းၸုမ်းမိူင်းလႃး၊ ဢမ်ႇႁိုင်ဢမ်ႇၼၢၼ်း ၶဝ်တေၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃၵၼ်သေ ယဝ်ႉတူဝ်ႈၵႂႃႇႁင်းၵူၺ်းၶဝ်၊ ၶဝ်ပဵၼ်ပၼ်ႁႃပီႈပၼ်ႁႃၼွင်ႉၵၼ်ၵူၺ်း-ဝႃႈၼႆ ။


ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇၵေႃႈယင်းလၢတ်ႈပႃးဝႃႈ- ပေႃးပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ၵၼ်မႃးၼႆ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢၼ်မိူၼ်ၵၼ်ၼႆႉ မီးယူႇၼႂ်းမိူင်းႁဝ်းၵေႃႈမီးတင်းၼမ်လႄႈ တႃႇၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ တေဢမ်ႇၵႂႃႇၸွႆႈၼႆၼၼ်ႉ ႁဝ်းၵေႃႈဢမ်ႇၸၢင်ႈဝႃႈ။ လွင်ႈၼႆႉ မၼ်းၼႄၾၢင်ႁၢင်ႈဝႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇ ဢမ်ႇပၼ်ၾႆးၶဵဝ်တီႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တႃႇႁႅၼ်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်းၸုမ်းဝႃႉ ။


လွင်ႈဢၼ်ပဵၼ်မႃးၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ယူႇတီႈတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ လႅပ်ႈတေဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ်လူင်လၢင်။ ၵူၺ်းၵႃႈတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ၵၢၼ်သိုၵ်းၵမ်ႈၼမ် ပႃးၸဵမ်ၶိူင်ႈသိုၵ်းၵမ်ႈၼမ် မၢၼ်ႈလႆႈၸႂ်ယႂ်ႇမိူင်းၶႄႇလႄႈ တႃႇတေသၢၼ်ၶတ်းၶႄႇၼၼ်ႉ မၼ်းယၢပ်ႇ။ မိူၼ်ၼင်ႇမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇ ယင်းမႃးၸူးတီႈ မိူင်းမၢၼ်ႈသေ ၾိုၵ်းသွၼ်ပၼ်လၢႆးၶဝ်ႈႁုပ်ႈယိုတ်းတပ်ႉ ယိုတ်းပၢင်သဝ်း လၢႆးယိုတ်းတီႈလိၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ သွၼ်ပၼ်တီႈတပ်ႉမ 88 ၊ တပ်ႉမ 77 ၸိူဝ်းၼႆႉဝႆႉ ။


ၵွပ်ႈၼႆ သိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈမၼ်းလႆႈၸႂ်ယႂ်ႇ ပိုင်ႈဢိင်မိူင်းၶႄႇဝႆႉလႄႈ ငဝ်းလၢႆးဢၼ်ၶဵင်ႈၶႅင်တေႃႇဝႃႉၼႆႉ တေၵႂႃႇတၢင်းၼႃႈၵေႃႈဢမ်ႇၸၢင်ႈ၊ တေထွႆလင်ၶိုၼ်းၵေႃႈဢမ်ႇလႆႈ၊ မိူၼ်လုပ်ႇၵၢင်ႈၶမ်ၶေႃး တေဢိုၼ်ဢမ်ႇလႆႈ တေၶၢႆးဢမ်ႇဢွၵ်ႇ၊ ငဝ်းလၢႆးပဵၼ်ဝႆႉယူႇၸိူင်ႉၼႆ ။


ၼၢမ်တူၵ်းသႂ်ႇတွင်ၵေႃႈတွင်ပွင်ႇ၊ တွင်တူၵ်းသႂ်ႇၼၢမ်ၵေႃႈ တွင်ပွင်ႇ


ပေႃးဝႃႈၸုမ်းသိုၵ်းဝႃႉ တင်းတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ၵၼ်မႃးၸိုင် ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းၼႃႈလိၼ်မိူင်းလႃး၊ ၽႅၼ်ႇလိၼ်မိူင်းလႃး တင်းၸုမ်းမိူင်းလႃးၼႆႉ တေတုမ်ႉယွၼ်ႈႁႅင်းလိူဝ်ပိူၼ်ႈ။ ဢၼ်လႆႈၺႃးၸၢၵ်ႇတူတ်ႈတၢမ်ႇသိုၵ်းသိူဝ်ၼႆႉ တေပဵၼ်မိူင်းလႃး ၵမ်းသိုဝ်ႈ။ ၵွပ်ႈၼႆ ၸုမ်းမိူင်းလႃး ဢမ်ႇၶႂ်ႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ် ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်မိူင်းလႃး။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ၵွပ်ႈယၢမ်ႈႁၼ်တူဝ်ယၢင်ႇမၼ်းမႃး၊ မိူဝ်ႈဢွၼ်ၼႃႈၼႆႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၼႂ်းၸုမ်းၵူဝ်းၵၢင်ႉၼင်ႇၵၼ် ဢမ်ႇမႅၼ်ႈၵၼ် တႅၵ်ႇၵၼ်သေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ႈၵႅဝ်ၸွမ်း၊ ထိုင်တီႈပေႃးၶဝ်ႈယိုတ်းဢဝ်ၼႃႈလိၼ်ၵူဝ်းၵၢင်ႉၵႂႃႇသေ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈၺႃးၸၢၵ်ႇ ၽေးသိုၵ်း လူႉတၢႆၵႂႃႇတင်းၼမ်။ လွင်ႈၼႆႉ တူဝ်ၽူႈၼမ်းၸုမ်းမိူင်းလႃး ၸဝ်ႈၸၢႆးလိုၼ်းၼႆႉ မႆႈၸႂ်ၵူဝ်ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈႁူပ်ႉထူပ်းပၼ်ႁႃလူင် ၸိူင်ႉၼင်ႇၵူဝ်းၵၢင်ႉၼၼ်ႉ-ၼႆယူႇ ။


ၾၢႆႇၼိုင်ႈ ပေႃးပၼ်ၼႃႈလီတီႈဝႃႉသေ လဵၼ်ႈၵေႃႉဝႃႉၼႆၵေႃႈ သမ်ႉတေပဵၼ်ၶဵၼ်ၵၼ်မႃးတၢင်းၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ။ ပေႃးတေၵႂႃႇလဵၼ်ႈၵေႃႉလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆၵေႃႈ သမ်ႉတေပဵၼ်ပၼ်ႁႃၵၼ်တင်းဝႃႉယႂ်ႇမႃးထႅင်ႈ၊ တေလႆႈဝႃႈၸုမ်းမိူင်းလႃးၼႆႉ ႁူပ်ႉတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလူင် ၼႂ်းၵႄႈသွင်မူႇသွင်ၸုမ်းဝႆႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တၢင်းၾၢႆႇၸုမ်းမိူင်းလႃး ၶတ်းၸႂ်ယိူၼ်ႉၵၼ်ႈၶဝ်ႈဢွၵ်ႇၸုမ်းဝႃႉသေ ဢဝ်လၢႆးၵတ်းယဵၼ် ၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃလွင်ႈၼႆႉမႃးတႃႇသေႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ပၢင်တိုၵ်းယင်းပႆႇလႆႈတႄႇ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၼႆႉဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်းပေႃးၶႂ်ႈႁၢမ်း ။


ပေႃးဝႃႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ၵၼ် တေၸၢင်ႈပဵၼ်မႃးၸိူင်ႉႁိုဝ်?


ပေႃးဝႃႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ၵၼ်မႃးၼႆ ဢၼ်တေလႆႈၺႃးၸၢၵ်ႇၽေးသိုၵ်းသိူဝ်ၵမ်းသိုဝ်ႈၼႆႉ တိုၼ်းတေပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၼႆၼၼ်ႉ ၽႂ်တိုၼ်းတေဢမ်ႇထဵင်လႆႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် တင်းဝႃႉၼႆတႄႉ ၼႃႈလိၼ်ဢၼ်ႉဝႃႉၽွင်းငမ်းဝႆႉယူႇယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ တၢင်းၵႂၢင်ႈမီးယူႇ လွၵ်းပၼ်ႇမူၼ်း 17,000 ၵီႊလူဝ်ႊမီႊတိူဝ်ႊ။ မိူင်းယၢင်းလႅင် မီးလွၵ်းပၼ်ႇမူၼ်း 11,000 ၵီႊလူဝ်ႊမီႊတိူဝ်ႊ။ မိူင်းမွၼ်းမီးလွၵ်းပၼ်ႇ မူၼ်း 12,000 ၵီႊလူဝ်ႊမီႊတိူဝ်ႊ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ၼႃႈလိၼ်ဝႃႉၽွင်းငမ်းၵုမ်းၵမ်ဝႆႉယူႇယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ယႂ်ႇလိူဝ်တိူင်းတႃႈၵုင်ႈ ဢၼ်မီးယူႇလွၵ်းပၼ်ႇမူၼ်း 10,000 ၵီႊလူဝ်ႊမီႊတိူဝ်ႊ ။


ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ၼႃႈလိၼ်ဝႃႉၽွင်းငမ်းၵုမ်းၵမ်ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ မီးၵၢၼ်တႅပ်းတတ်းတြႃးႁင်းၵူၺ်း၊ ၵၢၼ်ဢုပ်ႉပိူင်ႇၽွင်းငမ်းႁင်းၵူၺ်း၊ ၸႂ်ႉလိၵ်ႈၶႄႇၵႂၢမ်းၶႄႇ ပဵၼ်ၽႃသႃၼႂ်းလုမ်းၼႂ်းၸႆး။ ပေႃးဝႃႈတူဝ်တႅၼ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေၶဝ်ႈၵႂႃႇၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ဝႃႉၼႆၵေႃႈ ပေႃးဝႃႉဢမ်ႇဢၼုၺၢတ်ႈပၼ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၵႂႃႇလႆႈ။ ပေႃးတေၵႂႃႇၵေႃႈတေလႆႈပွင်ႇၶၢဝ်ႇၸူးၵွၼ်ႇ၊ တတ်းမၵ်းပၼ်ဝၼ်းမၼ်းဝႃႈ တေယူႇလၢႆဝၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ၊ ပေႃးပႃးၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇမႃးၵေႃႈ တေလႆႈပူတ်းဝႆႉတီႈလႅၼ်ၶႅၼ်ႈ/ လႅၼ်လိၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ၸင်ႇလႆႈၶဝ်ႈၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ဝႃႉ ။


လွင်ႈဢၼ်ပဵၼ်ယူႇၸိူဝ်းၼႆႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ်တႄႉတႄႉ။ တူဝ်ယၢင်ႇမၼ်း မိူၼ်ၼင်ႇမိူဝ်ႈတူဝ်တႅၼ်းၸုမ်းဝႃႉ ၵႂႃႇတီႈၼေႇပျီႇတေႃႇၼၼ်ႉ ၼၢင်းဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇၼႆႉ တၵ်ႉဝႃႈ- ၽႃသႃၵႂၢမ်းလၢတ်ႈၼႂ်းလုမ်းၼႂ်းၸႆး သူၸဝ်ႈၼၼ်ႉ ၵိုင်ႇလီၸႂ်ႉၽႃသႃၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈ၊ လႆႈတိုၵ်းသူၼ်းမႃးဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ် ။


ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈၵေႃႈ ၸုမ်းဝႃႉၼႆႉ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈၶဝ်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇငိုၼ်းတွင်း တႃႇၸႂ်ႉၸၢႆႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇႁင်းၵူၺ်းၸိုင် ငဝ်းလၢႆးၽႅၼ်ႇလိၼ် တီႈဢၼ်ၸုမ်းဝႃႉၽွင်းငမ်းၵုမ်းၵမ်ၼႆႉ တေၸၢင်ႈပဵၼ်ၵႂႃႇမိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ ဢမ်ႇၵဵဝ်ႇၶွင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈ ။


ၵွပ်ႈၼၼ် ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈတေႁႅၼ်းသိုၵ်း လေႃႇတိုၵ်းသိုၵ်းဝႃႉၼႆ ၶဝ်လႆႈဝူၼ်ႉသၢင်ႈၼပ်ႉသွၼ်ႇလၢႆၸိူဝ်ႉလၢႆပိူင်။ ပေႃးဝႃႈႁႅၼ်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်းယဝ်ႉ ၵူဝ်မၼ်းၵႂႃႇၵမ်ႉထႅမ်ႁႂ်ႈမိူင်းဝႃႉ လွတ်ႈလႅဝ်းၵွၼ်းၶေႃၵႂႃႇ။ ၵူဝ်ၶႄႇမႃးၶဝ်ႈၵႅဝ်ၸွမ်းသေ ၵူဝ်ပၼ်ႁႃဝႃႉၼႆႉမိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ ၶရၢႆႊမီႊယိူဝ်ႊၵႂႃႇ ။


သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းသိုၵ်း လေႃႇတိုၵ်းသိုၵ်းဝႃႉၼႆၸိုင် ၽေးသိုၵ်းလူင်ၼႂ်းမိူင်းၼႆႉ တေၸၢင်ႈၽႄႈၸွတ်ႇၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်းၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး တေၸၢင်ႈၽႄႈလၢမ်းၵႂႃႇထိုင် ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ် ဢၼ်ပဵၼ်ယူႇတၢင်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇလႄႈ တၢင်းမိူင်းၶၢင်၊ ပိုၼ်ႉတီႈပၢင်တိုၵ်းၼႂ်းမိူင်းတေၵႂၢင်ႈၵႂႃႇ။ လွင်ႈၼႆႉၾၢႆႇၶႄႇၵေႃႈ လၢတ်ႈတီႈၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈဝႃႈ- ပေႃးသူႁႅၼ်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်းသိုၵ်းဝႃႉတႄႉ ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ၼႆႉ မၼ်းတေလၢမ်းထိုင်တၢင်းၵိဝ်ႇၶူၵ်ႉ ပၢင်ႇသၢႆးၸိူဝ်းၼႆႉၵမ်းလဵဝ်၊ လွင်ႈၼႆႉၵိုင်ႇလီဝူၼ်ႉသွၼ်ႇလီလီၵွၼ်ႇ-ဝႃႈၼႆ ။


သိုၵ်းဝႃႉၸွင်ႇတေထွၼ်ဢွၵ်ႇၼႂ်းၼႃႈလိၼ်မိူင်းလႃး


ၽူႈမီးၸၼ်ႉ ၸၼ်ႉၸွမ်ႁၢၼ် ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ- ဢမ်ႇႁိုင်ဢမ်ႇၼၢၼ်းၼႆႉ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ သိုၵ်းဝႃႉတေထွၼ်ဢွၵ်ႇၼႃႈလိၼ်မိူင်းလႃးယဝ်ႉ- ဝႃႈၼႆ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၽူႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းၵၢၼ်မိူင်း ဢၼ်ယၢမ်ႈႁၢပ်ႇၵိုတ်ႉၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉမႃး ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ- ၸုမ်းသိုၵ်းဝႃႉၼႆႉ တင်ႈတႄႇႁွတ်ႈမႃးသေ ၶဝ်ႈပၵ်းယူႇၼႂ်းၼႃႈလိၼ်မိူင်းလႃး မိူဝ်ႈပီ 2009 ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇဝႆႉၸုမ်းမိူင်းလႃး ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ၽႅၼ်ႇလိၼ်။ ၶဝ်ၶႂ်ႈလႆႈၶူဝ်းႁႄႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈၶုတ်းဢဝ်၊ ၶႂ်ႈလႆႈ ပႃႇမႆႉပႃႇတွၵ်ႇ မႆႉသၵ်းမႆႉတိုင်းၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈ တႅပ်းၶၢႆႁင်းၵူၺ်းၶဝ်တိၵ်းတိၵ်း။ ဢၼ်မႃးထႅင်ႈၵမ်းၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈငဝ်းလၢႆးတႃႇတေထွၼ်ပွၵ်ႈၶိုၼ်း၊ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈထွၼ်ၵေႃႈ တိုၼ်းဢမ်ႇထွၼ်တင်းမူတ်း။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ၸုမ်းဝႃႉၼႆႉ တိုၼ်းတေဢမ်ႇထွၼ်ဢွၵ်ႇ ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်မိူင်းလႃးယဝ်ႉ- ဝႃႈၼႆ ။


ငဝ်းလၢႆးလိုၼ်းသုတ်း ယၢမ်းလဵဝ်


ငဝ်းလၢႆးဢၼ်ပဵၼ်ယူႇယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ တင်ႈတႄႇလိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ 8-10 ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ဝၼ်းၼႆႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇ ႁွင်ႉဢဝ်တူဝ်တႅၼ်းၸုမ်းမိူင်းလႃး ၵႂႃႇႁူပ်ႉတီႈဝဵင်းၶုၼ်းမိင် ၸႄႈတွၼ်ႈယုၼ်ၼၢၼ် မိူင်းၶႄႇသေ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်။ မိူဝ်ႈၽွင်းတူဝ်တႅၼ်းၸုမ်းမိူင်းလႃး ၵႂႃႇႁူပ်ႉတူဝ်တႅၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇ တီႈဝဵင်းၶုၼ်းမိင်ၼၼ်ႉ ၵေႃႉပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈလူင်ၸုမ်းဝႃႉ ပဝ်းယဵဝ်ႇသျႅင် ၵေႃႈၵႂႃႇယူတ်းယႃတူဝ်ဝႆႉ မီးယူႇတီႈဝဵင်းၶုၼ်းမိင်၊ ၵူၺ်းၵႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇႁူပ်ႉႁင်းၽႂ်ႁင်းမၼ်း၊ ဢမ်ႇဢဝ်သွင်ၸုမ်းမႃးတေႃႇၼႃႈၵၼ် ။


မိူဝ်ႈၽွင်းႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ် ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 8 ၼၼ်ႉ ပေႃးထိုင်မႃးၶၢဝ်းယၢမ်းတဵင်ႈၶိုၼ်းၵေႃႈ သိုၵ်းဝႃႉၸိူဝ်း ဢၼ်ၶဝ်ႈပၵ်း ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်မိူင်းလႃးမႂ်ႇမႂ်ႇၼၼ်ႉ 3 ပုၼ်ႈ ထွၼ်ဢွၵ်ႇပွၵ်ႈၶိုၼ်း 1 ပုၼ်ႈ၊ ၵႃးၵၢပ်ႇလဵၵ်းၶဝ် တင်းမူတ်း 3 လမ်းၵေႃႈ ထွၼ်မိူဝ်းတင်းၶိုၼ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပဵၵ်ႉသမ်ႉၸုမ်းဝႃႉထွၼ်သိုၵ်းသေတႃႉၵေႃႈ ႁၢၼ်ႉတေႃႇယၢမ်းလဵဝ် လၢၼ်ႇၶူဝ်သုင်၊ ဝၢၼ်ႈၼွင်ႁူၵ်ႈ၊ လွႆၵိဝ်ႇသၢႆး၊ လွႆသၢမ်သုမ်၊ ဝၢၼ်ႈလင်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၸုမ်းဝႃႉယင်းတိုၵ်ႉၵုမ်းၵမ်ဝႆႉသေ ယင်းပႆႇယွမ်းထွၼ်ပၼ်လႃးလႃး ။


ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ဝႃႉၽွင်းငမ်းၵုမ်းၵမ် မိူၼ်ၼင်ႇမိူင်းၽႅၼ်၊ ႁူဝ်တဝ်း၊ မိူင်းပွၵ်ႉ၊ ပၢင်သၢင်း၊ ပၢင်ယၢင်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၼႆႉ ၽူႈလႂ်ၽႂ်ပေႉၵွင်ႈၵေႃႈ ႁွင်ႉမႃးၾိုၵ်းသွၼ်ပၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းသေ ၸႂ်ႉယိပ်းၵွင်ႈၵူႈၵေႃႉ။ ယွၼ်ႉလွင်ႈၼႆႉသေ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ပၢႆႈၵႂႃႇတၢင်ႇတီႈတၢင်ႇတၢင်းၵေႃႈမီး၊ ဢၼ်ပၢႆႈပူၼ်ႉၵေႃႈမီး၊ ပၢႆႈဢမ်ႇပူၼ်ႉၵေႃႈမီး ။


ၸိူဝ်းဢမ်ႇပၢႆႈပူၼ်ႉၼၼ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇလုၵ်ႉၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇဝႃႉသေ ပၢႆႈၵႂႃႇၸူးပီႈၼွင်ႉတၢင်ႇတီႈ တၢင်ႇဝဵင်း၊ မိူဝ်ႈဢွၵ်ႇၼႃႈလိၼ်ဝႃႉယဝ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵူတ်ႇထတ်း ဝႂ်ၵပ်းတူဝ်ၵူၼ်းမိူင်း၊ ပေႃးဢမ်ႇမီးၵေႃႈဢမ်ႇႁပ်ႉသေ သူင်ႇပွၵ်ႈၶိုၼ်း။ ၸိူဝ်းပၢႆႈၶဝ်ႈၵႂႃႇတၢင်းမိူင်းၶႄႇၵေႃႈ ထုၵ်ႇသိုၵ်းၶႄႇၵူတ်ႇထတ်း တွင်ႈထၢမ် ၸွင်ႇမီးဝႂ်ဢွၵ်ႇမိူင်း၊ ယွၼ်ႉဢမ်ႇမီးသေလႆႈပွၵ်ႈၶိုၼ်း၊ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းၼႆႉ ထုၵ်ႇသိုၵ်းဝႃႉတီႉ ႁဵတ်းသိုၵ်း ပဵၼ်ၼမ်ႉႁူၼမ်ႉတႃ ၵေႃႈမီးတင်းၼမ်- ၼႆယဝ်ႉ ။


ငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်သိုၵ်းတင်းသွင်ၾၢႆႇၼႆႉ ယၢမ်းလဵဝ် ၾၢႆႇၸုမ်းသိုၵ်းဝႃႉၵေႃႈ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းသိုၵ်းတူဝ်ႈတၼ်း ဝႆႉလၢႆၾၢႆႇ။ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ ဢၼ်ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း မႃးၽႅဝ်ပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်းၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ယင်းပႆႇလူတ်းယွၼ်ႇထွၼ်ၶိုၼ်းႁႅင်းသိုၵ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ။ လၢၼ်ႇ/ၵဵတ်ႉ ၸိူဝ်းပိၵ်ႉဢိုတ်းဝႆႉ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇလၢၼ်ႇတႃႈပိင်း၊ တႃႈပိူမ်း၊ လၢၼ်ႇၼႂ်းၵႄႈမိူင်းယွင်း-မိူင်းယူႉ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ယင်းပႆႇပိုတ်ႇပၼ်ၶိုၼ်း။ မိူၼ်ၼင်ႇၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈမိူင်းသၢတ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းတူၼ် ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်တႆး-ထႆး ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၸိူဝ်းထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းမႃးၸိူဝ်းၼႆႉ ယင်းပႆႇလူတ်းယွၼ်ႇထွႆထွၼ်ပွၵ်ႈၶိုၼ်း။ ၵွပ်ႈၼႆ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၼႆႉ ဢိင်ၼိူဝ်ဢမ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်သေ ၵႂႃႇမႃးႁႃလဵင်ႉတွင်ႉမိူၼ်ၵဝ်ႇမႃးလွႆးလွႆး သေတႃႉၵေႃႈ ယင်းတိုၵ်ႉမႆႈၸႂ်ၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ယူႇ ။