ၸုမ်းပွင်ၵၢၼ်ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် ၸႄႈဝဵင်းမၢၼ်ႈမေႃႇ ၸတ်းပၢင်ပၼ်တၢင်းႁူႉၵူၼ်းမိူင်း ႁႂ်ႈၵူၼ်း မိူင်းႁူႉၵႃႈၶၼ်သၽႃႇဝသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ၊ ၽွၼ်းၸႃႉယႃႉပႃႇထိူၼ်ႇလႄႈ ႁႂ်ႈမေႃႁူမ်ႈၵၼ် ပႂ်ႉပႃးႁၵ်ႉ သႃသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ  - ဝႃႈၼႆ ။

Photo By - Sai Kyaw Thiha

ဝၼ်းတီႈ15-19 /09/2016 ၶၢဝ်းတၢင်း 5 ဝၼ်း ၸုမ်းပွင်ၵၢၼ်ငဝ်ႈငုၼ်းတီႇမူဝ်ႇၶရေႇၸီႇၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း တႆး ႁိုဝ် ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ်SNLD ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်သွၼ်ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈ သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ ၸတ်းႁဵတ်း တီႈ ဝတ်ႉသူၺ်ႇၵျွင်း ၸႄႈဝဵင်းမၢၼ်ႈမေႃႇ  မိတ်ႉၵျီးၼႃး ၸႄႈမိူင်းၶၢင် မီးၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၼႂ်း ပိုၼ်ႉတီႈ မႃးၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းဢဝ်မွၵ်ႈ 30 ။


ပူင်သွၼ်ပၼ်တၢင်းႁူႉ ပိုၼ်းၵၢၼ်မိူင်းတႆး လွင်ႈသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉလၢႆလွင်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းႁူႉ ၵၢၼ်ယူႇႁူမ်ႈတူင်ႇဝူင်းလဵဝ်ၵၼ် Ecosystem ၊ လၢႆးပႂ်ႉပႃးႁၵ်ႉသႃ သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ၊ လွင်ႈတူင်ႇဝူင်း ၵူၼ်း၊လွင်ႈၸတ်းၵၢၼ်ၶူဝ်းၶွင်ၾိင်ႈတိုၼ်းၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၶူးပူင်သွၼ်ပဵၼ် ၸၢႆးၵျေႃႇတီႇႁ ၊ သိၼ်ႇမိၼ်းဢေး သွၼ်ပၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 08:00 ထိုင်ၵၢင်ၶမ်ႈ 05:00 ၵၢင်ၶမ်ႈ ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉၵေႃႈလႆႈ ဢွၼ်ၵၼ်တူၺ်းလူလဵပ်ႈႁဵၼ်း (ၸိူင်းယၢဝ်း) ၵဵဝ်ႇၵပ်းၽဝၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢၼ်ပဵၼ်တႄႉမီးတႄႉ(Documentary)  ။


ယိူင်းဢၢၼ်းၼင်ႇႁိုဝ်ၵူၼ်းမိူင်းတေႁူႉပွင်ႇလွင်ႈသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉလႄႈႁၼ်ၵႃႈၶၼ်သၽႃႇဝသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ ႁႂ်ႈသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉၸိုင်ႈတႆး ပေႃးတေၶဵဝ်ၸမ်ႉၼမ်ႉလိူင်ႇၵႂႃႇ ထိုင်ၸူဝ်ႈလုၵ်ႈပၢၼ်လၢၼ် ဝႃႈၼႆ ။


ၸၢႆးၵျေႃႇတီႇႁ ၶူးပူင်သွၼ်လႄႈ ၽူႈၶဝ်ႈၶွမ်ႊမတီႇငဝ်ႈငုၼ်း လၢတ်ႈဝႃႈ - “ သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉၼႆႉ မၼ်းလမ်ႇလွင်ႈ မီးၵႃႈၶၼ်ၼႃႇ တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းႁဝ်းတေယူႇသဝ်းၵိၼ်သၢင်ႈၵႂႃႇလႆႈၼၼ်ႉလႆႈပိုင်ႈ ဢိင်သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ ၵွပ်ႈၼၼ်ႉလႄႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်ႁၵ်ႉသႃပႂ်ႉပႃး  သိင်ႇဝႅတ်ႉ လွမ်ႉၵူႈၵေႃႉ ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉဢၼ်ပိူၼ်ႈတေမႃးသၢင်ႈၾၢႆ ၼိူဝ်မႄႈၼမ်ႉၶူင်း၊ ၼမ်ႉၵဵဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မၼ်းပဵၼ်ၽေးၶဵၼ်တႃႇၵူၼ်းမိူင်းတႆးတႄႉတႄႉ ၵွပ်ႈၼၼ်ၶႂ်ႈႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ပႂ်ႉပႃးႁၵ်ႉသႃသေၵမ်း” ဝႃႈၼႆ ။


ၸၢႆးၵျေႃႇလိၼ်း ၽူႈလဵပ်ႈႁဵၼ်း လၢတ်ႈဝႃႈ - “ မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇၼႆႉႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇလႆႈႁူႉ သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ ဝႃႈမၼ်းမီး ၽွၼ်းလီၸိူင်ႉႁိုဝ် မိူဝ်ႈလဵဝ်ႁဝ်းၶႃႈလႆႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းယဝ်ႉ ၸင်ႇႁူႉဝႃႈ ဢၼ်ၼမ်ႉထူမ်ႈ လိၼ်ၵူၼ်ႇပင်းယူႇၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်ယွၼ်ႉယႃႉပႃႇမႆႉ၊ ယႃႉသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ ၵွပ်ႈၼၼ်ႉတေလႆႈႁၼ် ဝႃႈ သၽႃႇဝ သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉၼႆႉ မၼ်းလမ်ႇလွင်ႈတႄႉတႄႉ၊ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈမီးပၢင်သွၼ်ၸိူင်ႉၼႆၵႂႃႇတိၵ်းတိၵ်း ပေႃးပၼ်တၢင်းႁူႉၵူၼ်းမိူင်းၼမ်ၼမ် ၸိုင်တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းႁူႉပွင်ႇၵႃႈၶၼ်သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉသေ တေၸၢင်ႈၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ ၼႆႉယူႇ- ဝႃႈၼႆ ” ။


ဝၼ်းတီႈ 22-26/09/2016 ၼႆႉၵေႃႈ တေၸတ်း ႁဵတ်းပၢင် သွၼ် လွင်ႈသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉထႅင်ႈတီႈ ဢိူင်ႇထုင်ႉလွႆႁူဝ်သိူဝ် ၸႄႈဝဵင်းမၢၼ်ႈၸႄႈ လႅၼ်လိၼ် တႆး-ၶၢင် ။