သိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈတင်း တပ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ (ၵူဝ်းၵၢင်ႉ) MNDAA ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းဝဵင်းလၢဝ်ႇၵၢႆး၊ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းဝၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆၼမ်၊ ၶူဝ်းၶွင်ႁိူၼ်းယေး ႁူင်းႁႅမ်းလႄႈ လူတ်ႉၵႃး ထုၵ်ႇၾႆးမႆႈလူႉၵွႆၸွမ်းတင်းၼမ်။

မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 06/03/2017 တင်ႈတႄႇယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 2  မူင်းပၢႆတေႃႇထိုင်ၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈ 8 မူင်း၊ တပ်ႉသိုၵ်းဢူၺ်းလီ တီႇမူဝ်ႇၶရႅတ်ႉတိၵ်ႉၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ (MNDAA) တင်းသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်တီႈၼႂ်း ဝဵင်းလၢဝ်ႇၵၢႆး။ ယွၼ်ႉၽေးပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ မီးၵူၼ်းလူႉတၢႆၸွမ်းၼမ်။ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ပၢင်တိုၵ်းယင်းပႆႇယဵၼ်။ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ၶိူင်ႈၵွင်ႈလူင် မိူၼ်ၼင်ႇၵႃးတႅင်ႊၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၾၢႆႇသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တီႉၺွပ်းဢဝ်ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ 4 ၵေႃႉလႄႈယိုဝ်းတၢႆ 5 ၵေႃႉ- ဝႃႈၼႆ။


မေႃသွၼ်ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉငဝ်ႈ ႁူင်းႁဵၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉပျႃႇမီႇ တိူဝ်ႉၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇလူင်သေ လႆႈလူႉတၢႆၵႂႃႇ။ လႆႈႁူႉဝႃႈမၼ်းၼၢင်းၼႆႉ ယွၼ်းလိုဝ်ႈၵၢၼ်ၵိူတ်ႇလုၵ်ႈသေ တိုၵ်ႉပွၵ်ႈမႃးႁဵတ်းၵၢၼ်ၶိုၼ်းလႆႈၵူၺ်း၊ လုၵ်ႈလၢင်းမၼ်းၼၢင်း ဢၼ်ၵိုတ်းဝႆႉၼၼ်ႉ ၾၢႆႇမုၵ်ႉၸုမ်းလူင်မေႃသွၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈပတ်းပိုၼ်ႉ တေႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်းလဵင်ႉလူၵႂႃႇ-ဝႃႈၼႆ။


ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ ၾၢႆႇလုမ်းၸွမ်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ၼၢင်းဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇ ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၸိုင်ႈမိူင်း ဢွၵ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ ပၼ်ၶေႃႈတိုၵ်းသူၼ်းႁႂ်ႈဢဝ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်သေ ၶဝ်ႈႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းငူပ်ႉငီႉၵၼ်၊ ဢမ်ႇၸႂ်ႈတေဢဝ်လွင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇၵႄႈလိတ်ႈၵၼ်။ လွင်ႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်း မီးလွင်ႈဝၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆၼမ်၊ လူႉသုမ်းၶူဝ်းၶွင်ၸိူဝ်းၼႆႉၵူၺ်း၊ ဢမ်ႇမီးၽွၼ်းလီသင်- ဝႃႈၼႆ။


ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ- ၵွပ်ႈသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉယူႇၶိူဝ်းၶိူဝ်းယႂ်းယႂ်းလႄႈ ၸင်ႇလႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းၽႅၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်း ၶဝ်ႈတိုၵ်းၼႂ်းဝဵင်းလၢဝ်ႇၵၢႆးလႄႈ ဝၢၼ်ႈႁိမ်းႁွမ်း တီႈဢၼ်တပ်ႉလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈပၵ်းပႂ်ႉယူႇသဝ်းဝႆႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ- ဝႃႈၼႆ။


ယိူင်းဢၢၼ်းဢၼ်လႆႈၶဝ်ႈလေႃႇတိုၵ်းၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ လူတ်းယွမ်းလွင်ႈထႅမ်ႁႅင်း သိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်း ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၵဝ်ႈၵၢင်ႉ- ဝႃႈၼႆ။


ပူၼ်ႉမႃးမိူဝ်ႈၼႂ်းပီ 2009 ၼၼ်ႉ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈမိပ်ႇငႅၼ်းတပ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA လႅၵ်ႈလၢႆႈႁဵတ်းတပ်ႉပႂ်ႉ လႅၼ်လိၼ် BGF ။ တပ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉဢမ်ႇယွမ်းလႄႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ၶဝ်ႈၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်း တူဝ်ၵဝ်ႇၵူဝ်းၵၢင်ႉ (ၵဝ်ႈၵၢင်ႉ)သေ ထိုင်တီႈသွင်ၾၢႆႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း၊ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈႁုပ်ႈယိုတ်း ဢဝ်လႆႈ ႁူင်းႁဵတ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇမၢၵ်ႇမိုဝ်ႈၸိုၼ်းယၢမ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ၊ ၽူႈၼမ်းၸုမ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၽိူင်ၵျႃးသိူင်းၵေႃႈ လႆႈငိူင်ႉဢွၵ်ႇၼႃႈလိၼ်ၵဝ်ႈၵၢင်ႉၵႂႃႇ။


ထိုင်မႃးမိူဝ်ႈပီ 2015 ၵေႃႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ထႅင်ႈ၊ ယွၼ်ႉတပ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၶဝ်ႈမႃးတိုၵ်းယိုဝ်းဢဝ်ၶိုၼ်း ၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ။ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ပွတ်းတွၼ်ႈလၢဝ်ႇၵၢႆး/ ၵွင်းၸၢင်ႉၸိူဝ်းၼႆႉႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈလူႉယႂ်ႇတၢႆၼမ်၊ မီးၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် လႆႈတိူဝ်ႉဝၢတ်ႇတၢႆယွၼ်ႉမၢၵ်ႇလူင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈသေ ထိုင်တီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ပေႃးလႆႈသၢႆႈတႅၼ်းၵႃႈႁူဝ်ပၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။