ၶၢပ်ႈတူဝ်တၢႆၵူၼ်း ဢၼ်ႁၼ်ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵမ်ႈၼမ်
တူဝ်တၢႆၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ 8 ၵေႃႉ ဢၼ်လႆႈႁၼ်တီႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ဢၼ်ထုၵ်ႇၾႆးၽဝ် တီႈၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼၼ်ႉ လႆႈႁူႉလီငၢမ်းဝႃႈ တႃႇ 6 ၵေႃႉပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ - ၽွင်းတႅၼ်း သၽႃးၸႄႈမိူင်း ပႃႊတီႊႁူဝ်သိူဝ် (SNLD) ၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸၢႆးထုၼ်းဝိၼ်း လၢတ်ႈ
။
မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 21/05/2016 ၼၼ်ႉ ၸၢႆးထုၼ်းဝိၼ်း လႄႈ ၸုမ်းၸိူဝ်း လႆႈလူင်းပိုၼ်ႉတီႈ လဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းထူပ်းၽေးသိုၵ်းသိူဝ်ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၊ လႆႈႁၼ်တူဝ်တၢႆၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼွင်ၵႂၢင် တီႈႁိမ်းဝၢၼ်ႈပၢင်ႇလေႃႉ 3 ၵေႃႉ ၊ လႆႈႁၼ်တူဝ်တၢႆၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတီႈၼႂ်း ဝၢၼ်ႈဝူဝ်းလူင် 5 ၵေႃႉ ။ ဝၢၼ်ႈပၢင်ႇလေႃႉ တင်းဝၢၼ်ႈဝူဝ်းလူင်ၼႆႉ ပဵၼ်ၼႂ်းဢိူင်ႇၼွင်ၵႂၢင် ၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ။
ၾၢင်ႁၢင်ႈဢၼ်ထုၵ်ႇၾႆးၽဝ် တီႈဝၢၼ်ႈဝူဝ်းလူင် Photo: Naw Kham Naw Kham |
မၼ်းၸၢႆးလၢတ်ႈၼႄထႅင်ႈဝႃႈ - “ တီႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈဝူဝ်းလူင်သမ်ႉ ႁၼ်တူဝ်တၢႆၵူၼ်းထႅင်ႈ 3 ၵေႃႉ ၊ ၼၼ်ႉတႄႉၵိုတ်းလုပ်ႇမၼ်းၵူၺ်းယဝ်ႉ ၊ ၾႆးမႆႈသေၶႅမ်ႈမူတ်းယဝ်ႉလႄႈ ပဵၼ်ၽႂ်ၼႆပႆႇၸၢင်ႈႁူႉလႆႈ တေႃႇထိုင်တေႃႈလဵဝ် ။ ၶဝ် 3 ၵေႃႉၼႆႉ လႅပ်ႈၺႃးတီႉမတ်ႉသေဢဝ်ၾႆးၽဝ် ။ တႃႇ 2 ၵေႃႉၽဝ်ၵိုၵ်းထၢင်ၽၢႆႈ ၊ ထႅင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈသမ်ႉ တီႈၵၢင်ဝၢၼ်ႈ ။ တီႈတၢင်းၾၢႆႇႁွင်ႇဝၢၼ်ႈဝူဝ်းလူင်သမ်ႉ မီးထႅင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈ ႁၼ်ၼုင်ႈၶူဝ်း သိုၵ်း SSPP/SSA ဝႆႉလႄႈ လႅပ်ႈပဵၼ်ၵူၼ်း တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး။ တူဝ်တၢႆထႅင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈသမ်ႉ ႁၼ်ၾၢႆႇၸၢၼ်းဝၢၼ်ႈ ၊ တီႈဝၢၼ်ႈဝူဝ်းလူင်ၼႆႉ ႁၼ်တူဝ်တၢႆတင်းမူတ်း 5 ၵေႃႉ ။ တေႃႈလဵဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၽႂ်ၼႆပႆႇႁူႉၸၵ်းသေၵေႃႉ ၊ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ၼႃႈတႃၶဝ်ၵေႃႈလမ်ၽိတ်းၽိတ်းၵႂႃႇမူတ်း - ဝႃႈၼႆ ။
ၸွမ်းၼင်ႇၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဝူဝ်းလူင်ၶဝ် ၵဵပ်းသဵၼ်ႈသၢႆမၢႆၵူၼ်းသေ လႆႈႁူႉဝႆႉတႄႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢၼ်ႁၢႆဝႆႉယူႇ ယၢမ်းလဵဝ် မီးယူႇ 4 ၵေႃႉ ။ ပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဝူဝ်းလူင် ၸၢႆးပေႃႇ ဢႃယု 23 ပီ ။ ၸၢႆးၵျေႃႇလူၼ်း ဢႃယု 40 ပီ ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢႅတ်ႉၵီး 2 ၵေႃႉ ၊ တင်းၸၢႆးထုၼ်းသူၺ်ႇ ဢႃယု 33 ပီလႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈပၢင်ႇၵႅၼ်ႇ ၸၢႆးၵေႃး ဢႃယု 22 ပီ ၊ ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁၢႆလၢႆဝႆႉယူႇ - ၼႆယဝ်ႉ ။
မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 15 လႄႈ 16 တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (SSPP/SSA) တင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်းလႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ပဵၼ်ဝၢၼ်ႈပၢင်ႇၵႅၼ်ႇ ၊ ဝူဝ်းလူင် ၊ ပဵင်းၼိမ် ၊ ဢႅတ်ႉၵီး ၊ ၼမ်ႉၽၵ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈပၢႆႈၽေးမႃးမီးတီႈဝတ်ႉ / ၵျွင်းထမ်ႇမႃႇရူင်ႇ ႁူဝ်ၵိုတ်ႈ ၼွင်ပိင်၊ လႄႈတီႈဝတ်ႉမုၼ်ၸဝ်ႈပၢင်ႇလေႃႉ မီးယူႇႁိမ်းၸမ်ႁဵင် - ဝႃႈၼႆ ။
“ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉၵမ်ႈၼမ် ဢွၼ်ၵၼ်ပွၵ်ႈမိူဝ်းယဝ်ႉ ၊ ၵိုတ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဝူဝ်းလူင်ၵူၺ်း၊ ၵွပ်ႈဝႃႈတီႈဝၢၼ်ႈၶဝ်ၼႆႉ လႆႈလူႉသုမ်းၼမ်လိူဝ်ႁႅင်းလႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢမ်ႇၶႂ်ႈမိူဝ်းၶိုၼ်းဝၢၼ်ႈၶဝ် ၊ ၸင်ႇဢွၼ်ၵၼ်ပိုင်ႈသဝ်းယူႇတီႈ ဝတ်ႉမုၼ်ၸဝ်ႈပၢင်ႇၵႅၼ်ႇ ။ ဝၢၼ်ႈဝူဝ်းလူင်ၼႆႉ မီးလင်ႁိူၼ်းမွၵ်ႈ 30 လင် ၊ ယၢမ်းလဵဝ် တွၼ်ႈတႃႇၶဝ်ယူႇသဝ်းၵိၼ်သၢင်ႈၵႂႃႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇပေႃးလႆႈမႆႈၸႂ်သေတႃႉ ပေႃးႁိုင်မႃးတႄႉ တေလႆႈမႆႈၸႂ်ယူႇ ၊ ၶဝ်တေၶႂ်ႈလႆႈတၢင်းၸွႆႈထႅမ်။ ၾၢႆႇႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ ႁဵတ်းဝႆႉလိၵ်ႈႁၢႆးငၢၼ်းသေ တေသူင်ႇထိုင်တီႈၽူႈၼမ်းၸိၵ်းၸွမ် ၼႂ်းပႃႊတီႊႁဝ်းသေ တေယွၼ်းတၢင်းၸွႆႈထႅမ်ဝႃႈ ထုၵ်ႇလီႁဵတ်းႁိုဝ် - ၸၢႆးထုၼ်းဝိၼ်း လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ ။
ၸၢႆးထုၼ်းဝိၼ်း လႄႈ ၸၢႆးထုၼ်းၺၢၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၽွင်းတႅၼ်းသၽႃးၸႄႈမိူင်း ၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၊ ၼႂ်းပႃႊတီႊႁူဝ်သိူဝ် သွင်ၵေႃႉၼႆႉ ႁူမ်ႈၵၼ်ဢွၼ်ဢဝ်တင်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၵမ်ႈၽွင်ႈ ၊ ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ၵမ်ႈၽွင်ႈသေ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 21/05/2016 ၼၼ်ႉ လႆႈၵႂႃႇသူင်ႇၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ဢၼ်ပိုင်ႈသဝ်းယူႇတီႈ ဝတ်ႉပၢင်ႇလေႃႉ မိူဝ်းၶိုၼ်းႁိူၼ်းၽႂ်ႁိူၼ်းမၼ်း ။ ၼႂ်းတိုဝ်ႉတၢင်းၼႆႉ လႆႈလူင်းပိုၼ်ႉတီႈလဵပ်ႈႁဵၼ်း လႆႈႁူႉငဝ်းလၢႆးဝၢၼ်ႈၵူၼ်း ၺႃးၽေးသိုၵ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ - ၼႆယဝ်ႉ ။
ၸၢႆးထုၼ်းဝိၼ်း လၢတ်ႈဝႃႈ - ၾၢႆႇႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈလႆႈသူင်ႇၶၢဝ်ႇၸူးထိုင် ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၾၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈသိုၵ်း (ၸယၽ) ၊ ငဝ်ႈငုၼ်းၵုမ်းၵမ်ၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း (ၸၵၶ) လႄႈ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၵူႈတီႈၵူႈၾၢႆႇသေ တုၵ်းယွၼ်းဝႆႉဝႃႈ - ႁႂ်ႈပၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းသူၼ် ပွၵ်ႈႁိူၼ်းၶိုၼ်း ၊ ပိူဝ်ႈတႃႇလႆႈမိူဝ်းႁဵတ်းၵိၼ်ၵၢၼ် လဵင်ႉတွင်ႉၶိုၼ်းလီလီငၢမ်းငၢမ်း ၊ ယႃႇႁႂ်ႈမီးလွင်ႈယႃႉၵဝ်း၊ ႁႂ်ႈလႆႈယူႇၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ် - လႆႈယွၼ်းဝႆႉ ၸိူင်ႉၼႆယူႇ - ဝႃႈၼႆ ။
တင်ႈတႄႇႁူဝ်လိူၼ်မေႊမႃးၼႆႉ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ (တပ်ႉမတေႃႇ) တင်း တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (SSPP/SSA) လႆႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ။ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လႆႈၸႂ်ႉႁိူဝ်းဝိၼ်သိုၵ်း မႃးတိုၵ်းယိုဝ်းတပ်ႉပၢင်သဝ်း SSPP/SSA ၊ ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းပႃးႁိမ်းႁွမ်း ဝၢၼ်ႈၵူၼ်းလႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇႁူဝ်ႁဵင် လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ။ ပေႃးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈပၢႆႈဢွၵ်ႇ ဝၢၼ်ႈသူၼ်ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၺႃးၾႆးၽဝ် ။
ၾၢႆႇပွင်ႇၶၢဝ်ႇ တပ်ႉသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 21/05/2016 ဝႃႈ - ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ သိုၵ်းတႆး SSPP/SSA ပူၼ်ႉပႅၼ်ၼႃႈလိၼ် ဢၼ်တတ်းမၵ်းဝႆႉသေ ၶဝ်ႈမႃးတူင်ႉၼိုင်ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈ ၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇ ၸင်ႇလႆႈဢဝ်ဢဵၼ်ႁႅင်းသေ ၵႂႃႇလိုပ်ႈတိုၵ်းၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉ ပိုၼ်ႉတီႈၶိုၼ်း ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 5 ထိုင်ဝၼ်းတီႈ 20 လိူၼ်မေႊၼႆႉ လႆႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်တင်း SSPP/SSA 13 ပွၵ်ႈ ။ တီႈလႆႈပႃးတူဝ်တၢႆ SSPP/SSA ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး တီႉလႆႈပႃးၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇတင်းၼမ်တင်းလၢႆ - ဝႃႈၼႆ ။
ၵပ်းၵၢႆႇလွင်ႈၼႆႉ ၸၢႆးထုၼ်းဝိၼ်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈတီႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ - ပဵၼ်ၽႂ် ၊ ၾၢႆႇလႂ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ပေႃးဝႃႈၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇသွင်ၾၢႆႇ ပဵၼ်သိုၵ်းသိူဝ်တိုၵ်းယိုဝ်းၵၼ်ၼႆ ဢမ်ႇမီးပၼ်ႁႃ ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၶႂ်ႈတုၵ်းယွၼ်းဝႃႈ ယႃႇပေမႃးဢဝ်ၵူၼ်းမိူင်းပဵၼ်ယိူဝ်ႇသိုၵ်း ၊ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈႁူပ်ႉထူပ်း တၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇမႃး ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈသိုၵ်းၼႆႉ ႁိုင်ၼၢၼ်းၼႅၼ်ႇယဝ်ႉ ။ ပေႃးမႃးတူၺ်းၶိုၼ်း တင်းသွင်ၾၢႆႇသွင်ပႃႈၵေႃႈ ပဵၼ်သိုၵ်း ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၵမ်ႉၸွႆႈဝႆႉလႄႈ လႆႈပဵၼ်ယူႇမီးယူႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉၵူၺ်း ၊ တင်းသွင်ၾၢႆႇၼႆႉ လႆႈပိုင်ႈဢိင်ၸႂ်ယႂ်ႇၵူၼ်းမိူင်း ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ဢေးလူၵူၼ်းမိူင်းယႂ်ႇယႂ်ႇၼမ်ၼမ်သေ ယႃႇပေပၼ် တၢင်းတုၵ်ႉၶၵူၼ်းမိူင်းထႅင်ႈ - ဝႃႈၼႆ ။
ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ် ဢၼ်ပဵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၶိုၼ်းမႃးၼႆႉ ပဵၼ်ဝၢႆးလင်ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၸိုင်ႈမိူင်း ၼၢင်းဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇ လႆႈလၢတ်ႈဝႃႈ - တေၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်လူင်ပၢင်လူင် ပွၵ်ႈၵမ်းတီႈ 2 ၊ ဢမ်ႇၼၼ် ပၢင်ၵုမ်လူင် ႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 21 ပီမိူင်း ။ တေၸတ်းႁဵတ်းၼႂ်း 1-2 လိူၼ်ၼႆႉၼႆသေ ဝၢႆးလင်ၼႆႉမႃး တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ (တပ်ႉမတေႃႇ) ၵေႃႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းသိုၵ်း မႃးလိုပ်ႈတိုၵ်းယိုဝ်း SSPP/SSA ။
ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၾၢႆႇပႃႊတီႊမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး / တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (SSPP/SSA) တႄႉပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ - တပ်ႉမတေႃႇၼႆႉ ၶႂ်ႈယႃႉၵဝ်းပၢင်ၵုမ်ပၢင်လူင် ႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 21 ပီမိူင်းႁိုဝ် ၊ ၶႂ်ႈဝူၼ်ႉမႅၼ်ႈၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆ - ၼႆယဝ်ႉ ။
Tags: Human Right, News