ႁူဝ်ပဝ်ႈလူင် ၶွင်ႊသီႊဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး (RCSS) ၸွမ်သိုၵ်းယွတ်ႈသိုၵ်း မွၵ်ႇလၢတ်ႈလွင်ႈၶၢဝ်ႈတၢင်း သူႇယဵမ်ႈၸႂ်း ပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်းတႆး လၢႆတီႈလၢႆၸႄႈဝဵင်း ။ ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ႁူမ်ၸူမ်းသေမႃးႁပ်ႉတွၼ်ႈၼမ်ၼၼ်ႉ လီႁၢၼ်ႉၸႂ်သေတႃႉ ဢၼ်ဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ်မီးလၢႆလွင်ႈ ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ လႆႈတွင်ႈထၢမ်ဝႆႉၼင်ႇၼႆ ။

ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၶွင်ႊသီႊဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း

ထၢမ် - ၶၢဝ်းတၢင်းႁူဝ်ပဝ်ႈလူင်မႃးမိူင်းတႆးၼႆႉ လႆႈႁၼ်ၵႂႃႇလၢႆဝဵင်းဝႆႉ ၊ ၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ လႆႈႁၼ်ႁပ်ႉတွၼ်ႈ တႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ၶၢဝ်းတၢင်းမိူင်းတႆး ဢၼ်ႁွတ်ႈထိုင်မႃးလၢႆလၢႆဝဵင်းၼႆႉ ဢၼ်လီႁၢၼ်ႉၸႂ်မၼ်းမီးသင်ၽွင်ႈ ၊ ဢၼ်ဢမ်ႇလီႁၢၼ်ႉၸႂ်သမ်ႉမီးသင်ၽွင်ႈၶႃႈ ?။


တွပ်ႇ - ဢၼ်ႁၢၼ်ႉၸႂ်ၼႆႉ ဢမ်ႇမီးသေပိူင် ။ ဢၼ်လီႁၢၼ်ႉၸႂ်ၼႆႉ မီးတူဝ်ႁဝ်းၵႂႃႇႁူပ်ႉၶဝ်၊ ၵႂႃႇႁၼ်လွင်ႈပဵၼ်ယူႇ ၶဝ်ၵူၺ်း ။ ဢၼ်ႁဝ်းဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ်ၼႆႉပဵၼ် ၵူၼ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းၼႆႉ ပၢႆးဝူၼ်ႉတူၵ်းၼမ်ၼႃႇ ၊ ပၢႆးဝူၼ်ႉတူၵ်း ၵၢၼ်ပၢႆးမိူင်းၵေႃႈတူၵ်း ၊ ဢမ်ႇမီးတၢင်းႁူႉၵၢၼ်မိူင်း ၊ လီဢေးလူၼႃႇၵူၼ်းမိူင်းတႆးၼႆႉ။ ဢၼ်ဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ်ၼႆႉ ထီႉ 1 လွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ။ ဢၼ်ၶဝ်မႃးႁပ်ႉတွၼ်ႈႁဝ်းတႄႉ ႁၢၼ်ႉၸႂ်တႄႉတႄႉ ၊ ၵွပ်ႈဝႃႈၶဝ်ၸူမ်းသိူဝ်းလႄႈ မႃးႁပ်ႉတွၼ်ႈႁဝ်း ၊ လွင်ႈၼႆႉလီႁၢၼ်ႉၸႂ် ။


ဢၼ်ဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ်ၼႆႉ ယႃႈမဝ်းၵမ်ၵေႃႈၼမ်ၼႃႇ ၊ ဢမ်ႇမီးၽႂ်ဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း ။ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတႆးႁဝ်းတိတ်း ယႃႈမဝ်းၵမ် ၵႂႃႇတီႈလႂ် ၵႂႃႇဝဵင်းလႂ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ဢၼ်ဢမ်ႇလၢတ်ႈလွင်ႈယႃႈမဝ်းၵမ် ဢမ်ႇမီးပၼ်ႁႃယႃႈမဝ်းၵမ်ၼႆႉ ဢမ်ႇမီး ၊ ဢၼ်ၼႆႉဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ် ။ ထီႉ 2 ဢမ်ႇမီးၽႂ်ဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းၶဝ် ၊ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈၶဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း။ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ၼႂ်းတပ်ႉမၢၼ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ တင်းၵိၼ်ယႃႈထႅင်ႈၵွၼ်ႇ ၊ ၼႆႉပွင်ႇဝႃႈတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းႁဝ်းၼႆႉ မၼ်းလူႉယဝ်ႉ  ။


ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈတီႈလိၼ် ၊ ပိူၼ်ႈယိုတ်းတီႈလိၼ်ၶဝ်ၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇမီးၽႂ်တၢင်ႇလၢတ်ႈသင် ။ ပေႃးမႃးတူၺ်းထႅင်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈ လွင်ႈပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ။ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇမႃးမၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈၼမ်ႉယဝ်ႉ ဢမ်ႇမီးလွၵ်းၵၢတ်ႇ ႁွင်းႁပ်ႉ ၊ တႃႇသူင်ႇၶၢႆ ။ ၵၢၼ်သိုဝ်ႉၶၢႆၵေႃႈဢမ်ႇမီးပိူင် ၶႂ်ႈၶၢႆၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈၶၢႆ ၊ ပိူၼ်ႈၶႂ်ႈတဵၵ်းၵေႃႈတဵၵ်း ။ မၼ်းပွင်ႇဝႃႈမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ၶၢႆၸွမ်းလိူတ်ႈလူမ်းၵူၺ်း ၊ ဢမ်ႇၶၢႆၸွမ်းပိူင် ၊ ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးၵေႃႈတူၵ်း ၊ ၸိူဝ်းဢၼ်မၢၵ်ႈမီးၵေႃႈမီးၼႃႇ ၊ ၸိူဝ်းဢၼ်ဢမ်ႇမီးၵေႃႈတိုၼ်းဢမ်ႇမီးသေဢိတ်း ၊ ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၼႆႉမၼ်းၽၢၼ်ၸိူင်ႉၼႆ ။


ႁဝ်းၵႂႃႇတီႈၵဵင်းတွင်းၼႆႉ ႁဝ်းႁၼ်တီႈတၢတ်ႇၵဵင်းတွင်း ၊ တီႈႁဵတ်းၾႆးၾႃႉၼၼ်ႉ မီးၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ်မၢၼ်ႈ 61-62 ၵေႃႉ ၊ တီႈၼၼ်ႈ တႆးဢမ်ႇမီးသေၵေႃႉ ။ ႁဝ်းၵႂႃႇထႅင်ႈတီႈၼိုင်ႈ ႁဝ်းထၢမ်တူၺ်း ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်မီး 200 ပၢႆ ၊ တီႈၼၼ်ႈၵေႃႈတႆးဢမ်ႇမီးသေၵေႃႉ ။ ၵဵင်းတွင်းၼႆႉ ပဵၼ်မိူင်းတႆး ပဵၼ်ပႃႇတႆးတႄႉတႄႉ ၊ မိူဝ်ႈႁဝ်းယူႇ ယိပ်းၼႃႈတီႈတီႈၼၼ်ႈၼႆႉ မၢၼ်ႈၵူၼ်းႁိူၼ်းမီး 2 ႁိူၼ်းၵူၺ်း ၊ ႁဝ်းၽၢတ်ႇမႃး 10 ပီပၢႆၵူၺ်း ၊ ၼႂ်းသိပ်းပီပၢႆၼႆႉ မၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၼႆႉ ၶႂ်ႈမီးပဵၼ်ၶိုင်ႈၼိုင်ႈၵဵင်းတွင်းယဝ်ႉ ။ ဢၼ်ၼႆႉပွင်ႇဝႃႈ လိၼ်ဢိုၼ်ၵူၼ်းဢမ်ႇႁၢႆ ၊ ၶိူဝ်းဢိုၼ်ၶိူဝ်းၼႆႉမၼ်းႁၢႆ ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ မၼ်းၼႄႁႂ်ႈႁၼ်ဝႃႈ ဢဝ်ၶိူဝ်းသေမႃးဢိုၼ်ၶိူဝ်း ၊ ထႅင်ႈဢိတ်းၼိုင်ႈ ၵူၼ်းၵဵင်းတွင်းၼႆႉ မၼ်းတေဢွၵ်ႇၶွပ်ႇမၼ်းၵႂႃႇတိၵ်းတိၵ်း ၊ ၼႆႉလီၼၵ်းၸႂ်။ တီႈၵဵင်းတွင်းၼႆႉ ၼႄတူဝ်ယၢင်ႇမၼ်းၵႅပ်ႈၵႅပ်ႈၵူၺ်း ။


ၵူၼ်းၵဵင်းတွင်းဝႃႈ ႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁိုဝ်ၶႃႈလူး ၊ ႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇပေႉပိူၼ်ႈၶႃႈလူး။ ပေႃးမႃးတူၺ်းၸိူင်ႉၼႆ 1. ပႃႊတီႊၵၢၼ်မိူင်းၵေႃႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ။ 2. ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၵေႃႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ။ ၶေႃႈၵႂၢမ်းၶဝ်ဝႃႈ ႁဝ်းဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁိုဝ်ၶႃႈလူး ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ မၼ်းသိူဝ်ႇတၢင်းဝႃႈ သူၸဝ်ႈၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၵႅတ်ႇၶႄပၼ်ႁဝ်း ဢီႈသင်လႃႇ ၊ ပႃႊတီႊၵၢၼ်မိူင်းၼႆႉ ႁဝ်းလိူၵ်ႈၶဝ် ပၼ်မၢၵ်ႈသဵင်ၶဝ်ယဝ်ႉ ၶဝ်ႁဵတ်းပၼ်ႁဝ်းဢီႈသင် ၊ မၼ်းပွင်ႇၸိူင်ႉၼႆ ။ ဢၼ်ပဵၼ်ယူႇၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ် ။


ပေႃးမႃးတူၺ်း ႁဝ်းၵေႃႈၵႂႃႇတူၺ်းၵူႈတီႈၼႆႉ ၶေႃႈၵႂၢမ်းထၢမ်ၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇပိူင်ႈၵၼ် ။ ၵူႈတီႈၼႆႉ မီးယူႇ 4 ၶေႃႈ - လွင်ႈယႃႈမဝ်းၵမ် ၊ လွင်ႈတီႈလိၼ် ၊ လွင်ႈပၼ်ႁႃၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၊ လွင်ႈတၢင်းႁူႉတၢင်းႁၼ် လိၵ်ႈလၢႆးပၢႆပေႇ ။ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းၼႆႉ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဢမ်ႇမီးတၢင်းႁူႉလႄႈ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းဝဵင်းၼႆႉ လွင်ႈပေႉၵိၼ်ၵၼ်ၵေႃႈမီး ၊ လွင်ႈၶၢႆၸိုဝ်ႈၶၢႆသဵင်ၵၼ်ၵေႃႈမီး ၊ ၸိူဝ်းၼႆႉမၼ်းၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈတၢင်းႁူႉတင်းမူတ်း ။


(ၶႅၼ်းတေႃႈပႂ်ႉသိုပ်ႇဢၢၼ်ႇ ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း လၢတ်ႈလွင်ႈပၼ်ႁႃ ယႃႈမဝ်းၵမ်)