တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းဝႃႉၽွမ်ႉႁူမ်ႈ (UWSA) တင်း တပ်ႉသိုၵ်းဢူၺ်းလီ ၻီႊမူဝ်ႊၶရႅတ်ႊတိၵ်ႊၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ (NDAA-ESS) မိူင်းလႃး ႁူမ်ႈၵၼ်ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တုၵ်းယွၼ်းႁႂ်ႈ တပ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်း (TNLA) တင်းသိုၵ်းတႆး (RCSS/SSA) ၵိုတ်းတိုၵ်းယိုဝ်းၵၼ် ။

ဢိင်ၼိူဝ် တပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ တဢၢင်း (PSLF/TNLA) တင်း တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (RCSS/SSA) ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇသေ တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းဝႃႉၽွမ်ႉႁူမ်ႈ (UWSA) တင်း တပ်ႉသိုၵ်းဢူၺ်းလီ ၻီႊမူဝ်ႊၶရႅတ်ႊတိၵ်ႊၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ- ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ (NDAA-ESS) ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တုၵ်းယွၼ်းႁႂ်ႈသွင်မူႇသွင်ၸုမ်း ၵိုတ်းၵၢၼ်တိုၵ်းယိုဝ်းၵၼ်ၽႂ်းၽႂ်း - ၼႆယဝ်ႉ ။


ၼႂ်းၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼၼ်ႉ ဢွၵ်ႇဝႆႉဝႃႈ - PSLF/TNLA, RCSS/SSA, UWSA, NDAA ၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ပီႈၼွင်ႉၵၼ်ၵူၺ်း။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ပိူဝ်ႈတႃႇၽွမ်ႉသဵင်ပဵင်းပၢၵ်ႇၵၼ် ၊ ပိူဝ်ႈတႃႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵတ်းယဵၼ်ၼိမ်သဝ်းၼၼ်ႉ ယႃႇပေပူၼ်ႉပႅၼ်ၼႃႈလိၼ်ၵၼ်သေ တိုၵ်းတေႃးၵၼ် ၊ ႁႂ်ႈႁႃလၢႆးႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်သေ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵႄႈလိတ်ႈၵၼ် ။ မုင်ႈမွင်းၸိူင်ႉၼႆသေ ဢွၵ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ - ၼႆယဝ်ႉ ။


ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ၼႂ်းလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼၼ်ႉ သၢၼ်ၶတ်းပႃးဝႃႈ - ၵၢၼ်ၸႂ်ႉႁႅင်းသိုၵ်းသေလေႃႇတိုၵ်းၵၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းတုမ်ႉယွၼ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီတိုၵ်းယိုဝ်းၵၼ်ထႅင်ႈယဝ်ႉ - ၾၢင်ႉတိူၼ်ပႃးၼင်ႇၼႆ ။


တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းဝႃႉၽွမ်ႉႁူမ်ႈ (UWSA) ၼႆႉ တင်ႈတႄႇပီ 1990 မႃးတေႃႇထိုင်ပီ 2005 ၼႆႉ ယၢမ်ႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းမႃး လၢႆမိူဝ်ႈလၢႆပွၵ်ႈ ။ ယၢမ်ႈႁူမ်ႈတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈသေ လေႃႇတိုၵ်းတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး ႁိမ်းႁွမ်းလႅၼ်လိၼ်တႆး - ထႆး ဢွင်ႈတီႈဢၼ် တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (SSA) ပၵ်းသဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ။


ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်းၼႆႉ ယွၼ်ႉၼႃႈလိၼ်ပိုၼ်ႉတီႈၵုမ်းၵမ်သေ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (RCSS/SSA) တင်း တပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတဢၢင်း (PSLF/TNLA) လႆႈပဵၼ်ပၼ်ႁႃ တိုၵ်းယိုဝ်းၵၼ်ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ RCSS/SSA ပဵၼ်ၸုမ်းဢၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵိုတ်းယိုဝ်း ပတ်းပိုၼ်ႉတူဝ်ႈမိူင်း (NCA) ဝႆႉ ၊ PSLF/TNLA သမ်ႉ ပႆႇလူင်းလၢႆးမိုဝ်း ။


ဢိင်ၼိူဝ် RCSS/SSA တင်း PSLF/TNLA ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ၼႆႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်လူင် ၾၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄၵေႃႈ ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၼႂ်းၽိုၼ်ၶၢဝ်ႇမၢၼ်ႈ မျၢၼ်ႇမဢလိၼ်း မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 24/02/2016 ၼၼ်ႉဝႃႈ တပ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၼႆႉ ပဵၼ်ၸုမ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ ။ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS/SSA သမ်ႉပဵၼ်ၸုမ်း ပူၼ်ႉပႅၼ်ပိုၼ်ႉတီႈ ႁၵ်းၶေႃႈၵိၼ်ၵႅၼ်ႇ NCA ၵူၺ်းပႆႇပေႃး ၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း လူႉသုမ်းလႄႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃးလၵ်းၵၢၼ်လူင် 3 ၶေႃႈ (တူဝ်ႉတႃႇဝုၼ်ႇဢယေးတူင်းပႃး) - ၼႆယဝ်ႉ ။