ၶွမ်ႊမတီႊငဝ်ႈငုၼ်း ပႃႊတီႊႁူဝ်သိူဝ် တႅပ်းတတ်းၶဝ်ႈၶႅင်ႇ ၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈပီ 2015 ၊ တေၶတ်းၸႂ် ႁႂ်ႈမီးဢဵၼ်ႁႅင်းၼႂ်းသၽႃး လႄႈၼွၵ်ႈသၽႃး၊ ပိူဝ်ႈတႃႇမူၼ်ႉမႄးၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈ ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း (လၵ်းမိူင်း) ။

တင်ႈတႄႇဝၼ်းတီႈ 14-16/07/2015 (ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ဝၼ်း) ငဝ်ႈငုၼ်းၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊၸီႊ ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတႆး ႁိုဝ် ပႃႊတီႊႁူဝ်သိူဝ် (SNLD) ၸတ်းပၢင်ၵုမ်လူင်ၶွမ်ႊမတီႊငဝ်ႈငုၼ်း တီႈလုမ်းငဝ်ႈငုၼ်း ဝဵင်းလူင်တႃႈၵုင်ႈ။ မီးၵူၼ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈ 60 ပၢႆ။ ၶွမ်ႊမတီႊငဝ်ႈငုၼ်း တႅပ်းတတ်းဝႃႈ ပႃႊတီႊႁူဝ်သိူဝ် (SNLD) တေၶဝ်ႈၶႅင်ႇၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈပီ 2015 ၼႆႉ တင်းမူတ်း 158 တီႈၼင်ႈ၊ မိူင်းတႆး၊ တိူင်းဝဵင်းတႃႈလိူဝ်ႇ (မၼ်းတလေး)၊ မိူင်းယၢင်းလႅင်၊ မိူင်းၶၢင် ၸိူဝ်းၼႆႉ။

ဢိင်ၼိူဝ်ပၢင်ၵုမ်လူင် 3 ဝၼ်းၼႆႉသေ မိူဝ်ႈဝႃးဝၼ်းတီႈ 16/07/2015 ဢၼ်ပဵၼ်ဝၼ်းလိုၼ်းသုတ်း ၶွင်ပၢင်ၵုမ်ၼႆႉ လႆႈဢွၵ်ႇလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ဝႃႈ- ပႃႊတီႊႁူဝ်သိူဝ်ၼႆႉ တႄႇတင်ႈမႃးၸဵမ်မိူဝ်ႈပီ 1988 ။ တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ တူင်ႉၼိုင်ႁဵတ်းၵၢၼ်တေႃႇသူႈ ပိူဝ်ႈတႃႇသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ၊ ပိူဝ်ႈတႃႇတေပွင်ၸတ်းၸၢတ်ႈပၢၼ် ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇလႄႈ ၵေႃႇတင်ႈၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၾႅတ်ႊၻရႄႊလ်သေ ဢမ်ႇလိုဝ်ႈဢမ်ႇၵိုတ်းမႃးသေပွၵ်ႈ။ ပိူဝ်ႈတႃႇတေထိုင် တီႈယိူင်းမၢႆၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢိင်ၼိူဝ်ငဝ်းလၢႆးၼႃႈဝၢၼ်ႈတႃမိူင်း ဢၼ်ပဵၼ်ယူႇမီးယူႇၼၼ်ႉသေ သၢၼ်မိုဝ်းၵၼ်တင်း ၸုမ်းဢဵၼ်ႁႅင်း ၾၢႆႇၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊၸီႊ တင်းၸုမ်းၾၢႆႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းသေ ႁဵတ်းသၢင်ႈႁၢင်ႈပွင်မႃး။

လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ဢိင်ၼိူဝ်ၵၢင်ၸႂ်ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်း ၵမ်ႉယၼ်ပၼ်ႁႅင်းသူၼ်းဢီးသေ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈပီ 2015 လိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ ဝၼ်းတီႈ 8 တေမႃးၼႆႉ (08/11/2015) တေၶဝ်ႈၶႄႉၶႅင်ႇၼႆ ၶွမ်ႊမတီႊငဝ်ႈငုၼ်း တႅပ်းတတ်း ပဵၼ်ပၢၵ်ႇလဵဝ်သဵင်လဵဝ်ၵၼ်ယဝ်ႉ။


ဢၼ်လႆႈတႅပ်းတတ်းၼႆႉ ပိူဝ်ႈတႃႇၵႄႈလိတ်ႈ ဢၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း လႆႈႁူပ်ႉထူပ်း ပၼ်ႁႃၵၢၼ်မိူင်း၊ ပၼ်ႁႃၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး၊ ပၼ်ႁႃပၢႆးပိူင်ၵူၼ်း လႄႈ လွင်ႈတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလၢႆၸိူဝ်ႉလၢႆပိူင်၊ ၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ယိူင်းမၢႆလူင် ပိူဝ်ႈတႃႇႁဵတ်းသၢင်ႈၼႃႈၵၢၼ်တႃငၢၼ်း ႁႂ်ႈပဵၼ်ၵၢၼ်ၵမ်ႉၸွႆႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းၵႂႃႇ သၢႆးၼိုင်ႈမဵတ်ႉ မၢၵ်ႇဢုတ်ႇၼိုင်ႈၵွၼ်ႈ- ၼႆယဝ်ႉ။

ဢၼ်ဝၢၼ်ႈမိူင်းလႆႈႁူပ်ႉပၼ်ႁႃယူႇၼႆႉ ၵဝ်ႉငဝ်ႈမၼ်း တႄႇမႃးတီႈ ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း (လၵ်းမိူင်း) 2008 ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ပိူဝ်ႈတႃႇမူၼ်ႉမႄးၵႄႈလိတ်ႈ ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်းၵေႃႈလီ၊ ပိူဝ်ႈတႃႇၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈၶိုၼ်းဢၼ်မႂ်ႇၵေႃႈလီ၊ ပိူဝ်ႈတႃႇလႆႈလွင်ႈၵိုတ်းတိုၵ်းသေ ၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းမိူင်းၵေႃႈလီ၊ ပိူဝ်ႈတႃႇသၢင်ႈလွင်ႈ ၶိုၼ်းမႄးလီၵၼ်ၼႂ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈလီ၊ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း ဢၼ်လႅၵ်ႈလၢႆႈၶၢႆႉၸူး လွၵ်းပိူင်ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊၸီႊၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈပေႃးငၢႆႈလူမ်။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ပိူဝ်ႈတႃႇပဵၼ်မႃးၸိုင်ႈမိူင်း ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊၸီႊ ဢၼ်ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇၼၼ်ႉ SNLD တေၶတ်းၸႂ်သႂ်ႇႁႅင်းႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇၼႆ လႆႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတႅၵ်ႇလႅင်းယဝ်ႉ - ဝႃႈၼႆ။

ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၽူႈၼမ်းၼႂ်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ SNLD ၸၢႆးၼုတ်း လၢတ်ႈဝႃႈ- ပႃႊတီႊႁူဝ်သိူဝ် တေႁဵတ်းၵၢၼ် 2 တွၼ်ႈ။ တွၼ်ႈၼိုင်ႈ တေယူႇၼႂ်းသၽႃးသေ ၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃဢၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း လႆႈႁူပ်ႉ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ တေၶွၼ်ႈႁႅင်း ၼွၵ်ႈသၽႃး သၢၼ်မိုဝ်းၵူႈမူႇၵူႈၸုမ်းသေ မႄးပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း 2008 ဢမ်ႇၼၼ်တႅမ်ႈမႂ်ႇ- ဝႃႈၼႆ။

ငဝ်ႈငုၼ်းၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊၸီႊ ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတႆး ႁိုဝ် ပႃႊတီႊႁူဝ်သိူဝ် (SNLD) ၼႆႉ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ႁူမ်ႈၵၼ်တင်း ၶွင်ႊသီႊၾႅတ်ႊၻရႄႊလ်ႁူမ်ႈတုမ်ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း (UNFC) သေ ယိူင်းဢၢၼ်းၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈ ယူင်ႉၶၢပ်ႈၵၢၼ်မိူင်း၊ ၵွပ်ႈၼၼ် လႆႈထုၵ်ႇၵူၼ်းတင်းၼမ် ထတ်းသၢင်ၸီႉၸမ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ၸုမ်းႁူဝ်ၶႅင်တေႃႇႁူဝ်ၶႅင် ႁူမ်ႈႁွမ်းၵၼ်။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ UNFC ၼႆႉ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇပေႃးၶႂ်ႈႁပ်ႉႁွင်း တႃႇတေမႃးၶဝ်ႈဢုပ်ႇဢူဝ်း လွင်ႈငမ်းယဵၼ်။ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈၼႆႉ ႁပ်ႉဝႆႉ(ၸုမ်းၵပ်းသၢၼ် ၵၢၼ်ၵိုတ်းယိုဝ်း ပတ်းပိုၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်း) NCCT ၵူၺ်း၊ ဢမ်ႇႁပ်ႉ UNFC ။

ထႅင်ႈၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ပႃႊတီႊႁူဝ်သိူဝ် SNLD ၼႆႉႁူမ်ႈၶွတ်ႇၽွတ်ႈ ၵေႃႇတင်ႈမႃး ၶွမ်ႊမတီႊတၢင်တႅၼ်း သၽႃးၵူၼ်းမိူင်း (Committee Representing People Parliament- CRPP) ။ CRPP ၼႆႉပဵၼ်ပႃႊတီႊၵၢၼ်မိူင်း ၸိူဝ်းပေႉၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈမိူဝ်ႈပီ 1990 ၊ ၶွတ်ႇၽွတ်ႈမႃးယဝ်ႉၵေႃႈ ႁူမ်ႈၵၼ်တုၵ်းယွၼ်းၶိုၼ်း ၽွၼ်းပၢင်ႈ ၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈ 1990 တီႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ။

ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉ ပႃႊတီႊၸၢဝ်းၶိူဝ်းတင်းလၢႆ ယင်းႁူမ်ႈၵၼ်တင်ႈ ၸုမ်းဢူၺ်းလီၸၢဝ်းၶိူဝ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈ (Unity Nationalities Alliance- UNA) ထႅင်ႈ။ CRPP တင်း UNA ၼႆႉၸဝ်ႈၶုၼ်ထုၼ်းဢူး ပဵၼ်ၽူႈလႆႈႁပ်ႉ တၼ်းႁဵင်းႁူဝ်ပဝ်ႈလူင် ၽူႈၼမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတင်းလၢႆဝႆႉ။