ၸုမ်းဝၢၼ်ႈႁႆး/ ပၢင်သၢင်း/ မိူင်းလႃး ႁူမ်ႈၵၼ်ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ၊ တိုၵ်းသူၼ်းဝႃႈ ထိုင်ၶၢဝ်းၵိုတ်းယိုတ်း လွင်ႈပိုတ်ႇသိုၵ်းတိုဝ်းယိုဝ်းၵၼ် ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းမိူင်း။ ၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈၶွတ်ႇယွတ်ႈလႆႈ။

မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 23/11/2014 ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (SSPP/SSA) ၊ ပႃႇတီႇ/တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းဝႃႉၽွမ်ႉႁူမ်ႈ (UWSP/UWSA) ၊ တပ်ႉသိုၵ်းဢူၺ်းလီၻီႊမူဝ်ႊၶရႅတ်ႊတိၵ်ႊၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ (NDAA-ESS) သၢမ်မူႇသၢမ်ၸုမ်း ႁူမ်ႈၵၼ်ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ။ ၼႂ်းၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၼၼ်ႉ လၢတ်ႈဝႃႈ ပိူဝ်ႈတႃႇၵိုတ်းယိုတ်းပၢင်တိုၵ်း ဢၼ်ပဵၼ်ယူႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းမိူင်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်းလီယဝ်ႉ။ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ/ တပ်ႉသိုၵ်း၊ ယူႇတီႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၵူႈၸုမ်း၊ ပႃးၸဵမ်ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်း ၼႂ်းမိူင်း၊ သၢၼ်မိုဝ်းၵၼ်သေ ႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇ ပိူဝ်ႈတႃႇၵိုတ်းတိုၵ်းလႆႈ ပတ်းပိုၼ်ႉတူဝ်ႈမိူင်း- ၼႆယဝ်ႉ။

ၵၢၼ်ၵိုတ်းယိုဝ်းပတ်းပိုၼ်ႉတူဝ်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းမုင်ႈမွင်း။ ၵွပ်ႈၼၼ် ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းမုင်ႈမွင်း ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ႁႅင်းဢီးလူင် ပိူဝ်ႈတႃႇၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၵေႃႈၸႂ်ႈ။

ၵူၺ်းၵႃႈ ယူႇတီႈႁဝ်းၶႃႈသေ ယိၼ်းၼႅင်ၸႂ်မွင်ၸႂ်ၸွမ်းၼႆႉတႄႉ ၽွင်းယၢမ်းမိူဝ်ႈလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်းၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႆႉ ပေႃးလူင်းလၢႆးမိုဝ်း ၸၼ်ႉၸႄႈမိူင်း၊ ၸၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၸိူဝ်းၼႆႉဝႆႉယဝ်ႉ၊ ဢၼ်ပႆႇလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၼႆႉ ၵူၺ်းမီးတပ်ႉသိုၵ်းၶၢင်လွတ်ႈလႅဝ်း (KIA) ၵူၺ်း။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းတေႃးၵၼ်မႃးၶိူဝ်းၶိူဝ်း ယႂ်းယႂ်း။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 19 ၼႆႉ ယူႇတီႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈသေယိုဝ်းသႂ်ႇ ႁူင်းႁဵၼ်းပၢင်ၾိုၵ်းသွၼ်ၽူႈမီးၸၼ်ႉ တီႈလၢႆႇၸႃႇ လႅၼ်လိၼ်ၶႄႇ-မၢၼ်ႈ၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၶဝ်ႈႁဵၼ်း ၵၢၼ်ၾိုၵ်းသွၼ် လႆႈလူႉႁၢႆတၢႆၵႂႃႇတင်းၼမ်။ ၽွင်းယၢမ်းၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႆႉ တၢင်းႁဵတ်းၸိူင်ႉၼႆ မၼ်းဢမ်ႇတူၵ်းထုၵ်ႇ၊ ယူႇတီႈႁဝ်းၶႃႈဝႆႉၼၵ်းၼႃသေ တူၵ်ႇလၢတ်ႈသၢၼ်ၶတ်းမႃးၼင်ႇၼႆ။

လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႆႉ ၵူႈၵေႃႉၵူႈၸုမ်း ထုၵ်ႇလႆႈႁူမ်ႈၵၼ်သေ ၶတ်းၸႂ်။ ၾၢႆႇလႂ်လူႉတၢႆၵေႃႈယဝ်ႉ ၵူၼ်းဢၼ်လူႉတၢႆၼႂ်းပၢင်သိုၵ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၼိူဝ်ႉလိူတ်ႈၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၵူႈၵေႃႉ၊ ၵူၼ်းၼႂ်းႁိူၼ်းလဵဝ်ၵၼ် ယိပ်းၵွင်ႈ ယိပ်းမိတ်ႈ ယိပ်းလၢပ်ႇယိပ်းလႅဝ်းသေ ၾၼ်းၵၼ်တိုၵ်းၵၼ်ၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇတုမ်ႉတိူဝ်ႉၽႂ်၊ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၽွၼ်းလီၶွင်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ၊ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ-

1.ပိူဝ်ႈတႃႇၼႄၵၢင်ၸႂ်ဝႃႈ ႁဝ်းၶႃႈၶႂ်ႈလႆႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်တႄႉၼႆၼၼ်ႉ တင်းသွင်ပႃႈသွင်ၾၢႆႇ တေလႆႈ ယိူၼ်ႉၵၼ်ႈၶၼ်ႇထီႇႁင်းၽႂ်မၼ်း၊ ယႃႇပေဝႃႈၵဝ်တၼ်းဢွၼ်တၢင်းမၼ်းၼႆသေ ၶႂ်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်း ဢွၼ်တၢင်း။

2.ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းတင်းလၢႆ၊ ၸုမ်းၶိုင်ပွင်လွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၸၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၶဝ် လီသႂ်ႇႁႅင်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇၵၼ်လိူဝ်ၵဝ်ႇ။ ပိူဝ်ႈတႃႇႁႂ်ႈၶွတ်ႇယွတ်ႈလႆႈ လွင်ႈဢၼ်ပဵၼ်သိုၵ်းတိုၵ်းတေႃးၵၼ်ၼၼ်ႉ လီၶပ်းၶိုင်သေ လူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵၼ်လႆႈပတ်းပိုၼ်ႉတူဝ်ႈမိူင်း၊ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈတိုၵ်းသူၼ်းမႃးၼင်ႇၼႆ။