ပိူဝ်ႈတႃႇၼၢင်းယိင်း တေလႆႈၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၶၵ်ႉၵၢၼ် လွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆသေ ယူႇတီႈငဝ်ႈငုၼ်း ၸုမ်းၼၢင်းယိင်းမိူင်းမၢၼ်ႈ (WLB) ဢွၼ်ႁူဝ် ႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်တင်း ၸုမ်းၵပ်းသၢၼ် ၵၢၼ်ၵိုတ်းယိုဝ်း ပတ်းပိုၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်း (NCCT) ။

တီႈပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ၼၼ်ႉ ယူႇတီႈၸုမ်းၼၢင်းယိင်းမိူင်းမၢၼ်ႈ (WLB) လၢတ်ႈဝႃႈ- ၼႂ်းၶၵ်ႉတွၼ်ႈၵၢၼ် ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼၼ်ႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈဢဝ်ၼၢင်းယိင်းလႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ပဵၼ်ပိူင်လူင်သေ ၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈပၼ်။ ၶၵ်ႉတွၼ်ႈၵၢၼ် ၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈပၼ်ၼၢင်းယိင်းလႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆႉ ဢမ်ႇပေႃးမီးၼမ်။ ပေႃးဝႃႈ ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်းမႃး ႁႂ်ႈဢဝ်ဢုပ်ႇၵုမ်ပႃး။ ၵွပ်ႈဝႃႈ ၵႃႈပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ပေႃးဝႃႈၼၢင်းယိင်းလႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ထုၵ်ႇႁဵတ်းႁၢႆႉ ပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇပေႃးမီးလွင်ႈ ဢဝ်လိူင်ႈဢဝ်လၢဝ်းၵၼ် ထိုင်တီႈထိုင်လႅၼ်၊ ၵွပ်ႈၼၼ် ႁႂ်ႈဢဝ်ဢုပ်ႇၵုမ်ပၼ် ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်ၼၼ်ႉ- ဝႃႈၼႆ။

ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈ ၼႂ်းၶၵ်ႉတွၼ်ႈဢၼ်တေဢဝ် လွင်ႈၼၢင်းယိင်းလႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢုပ်ႇၵုမ်ၼၼ်ႉ ၼင်ႇႁိုဝ်ၼၢင်းယိင်း တေလႆႈၶဝ်ႈပႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈဢဝ်ဢုပ်ႇၵုမ်ပႃး- ၽူႈၼမ်းၼႂ်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ ၸုမ်းၼၢင်းယိင်းမိူင်းမၢၼ်ႈ တေႃႇတိၼ်ႇတိၼ်ႇၺူဝ်ႇလၢတ်ႈ။

မၼ်းၼၢင်းသိုပ်ႇဝႃႈ- ႁဝ်းၶႃႈလႆႈတၢင်ႇထိုင် ၼႂ်းပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်း NCCT ၼၼ်ႉဝႃႈ ႁႂ်ႈတမ်းဝၢင်းပၼ်ပိူင် ပေႃႇလသီႇ တႃႇတေႁႄႉၵင်ႈပၼ်ၼၢင်းယိင်းလႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢၼ်လႆႈၺႃးၽေးပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈ ၼႂ်းလွင်ႈသုၵ်ႉယုင်ႈလူင်ၵၢၼ်မိူင်းၼၼ်ႉ- ဝႃႈၼႆ။

ယူႇတီႈ NCCT သေ လႆႈတွပ်ႇလၢတ်ႈၸီႉၸမ်ႈဝႃႈ- ပေႃးႁဝ်းၶႃႈ ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်းၵၼ်မႃး၊ ပေႃးပၼ်ၼၢင်းယိင်းၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းၶၵ်ႉတွၼ်ႈ ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်း ၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်ၼႆႉ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ၊ ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ တေၶဝ်ႈမႃးပႃး၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၼၼ် ၵၢၼ်ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်းၼႆႉ တေဢမ်ႇၼႅၼ်ႈၼႃသေ တေသုၵ်ႉယုင်ႈၵႂႃႇႁၢဝ်ႈႁႅင်း၊ ၵၢၼ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၵိုင်ႇလီပဵၼ်ၵၢၼ်ယူႇၵေႃႈ တေဢမ်ႇၸၢင်ႈပဵၼ်ၵၢၼ်လႆႈငၢႆႈငၢႆႈ- ဝႃႈၼႆ။

ၼၢင်းယိင်းတႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ- တီႈၼႂ်းၼႃႈလိၼ် ဢၼ်မီးပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ၼၼ်ႉ ပေႃးမႃးတူၺ်း ၼၢင်းယိင်းၼႆႉ ထူပ်းလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလိူဝ်ၵူၼ်းၸၢႆးတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ။ ဢၼ်ၼၢင်းယိင်းလႆႈ ႁူပ်ႉထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇယူႇၸိူဝ်းၼႆႉ ၽႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇလႆႈႁူႉၸွမ်း။ ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ လွင်ႈဢုပ်ႇၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်း၊ လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢၼ်ၼၢင်းယိင်းလႆႈၶဝ်ႈပႃးၼႆႉ မၼ်းမီးဢေႇပူၼ်ႉတီႈ၊ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢႆးလွၼ်ႉလွၼ်ႉ- ၸီႉၸမ်ႈပႃးၼင်ႇၼႆ။

မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 23-24/11/2014 ယူႇတီႈၸုမ်း NCCT လႄႈၸုမ်းတူဝ်တႅၼ်း တူင်ႉၼိုင်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း 25 ၸုမ်း၊ တူဝ်တႅၼ်း 42 ၵေႃႉ လႆႈႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ် တီႈလႅၼ်လိၼ်ထႆး ပွၵ်ႈၵမ်းဢွၼ်တၢင်းသုတ်း။ ဢုပ်ႇၵုမ်လွင်ႈၼၢင်းယိင်း၊ လွင်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း၊ သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ၊ လွင်ႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေး၊ လွင်ႈသုၼ်ႇလႆႈ ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း၊ လွင်ႈသိုဝ်ႇ (Media) ၊ လွင်ႈပၢႆးယူႇလီလႄႈ ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇၸိူဝ်းၼႆႉ။

တီႈပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်း ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်ၼႆႉ ၾၢႆႇ NCCT ပဵၼ် ႁူဝ်ၼႃႈၼၢႆႁူင်သႃ၊ ၵူဝ်ႇထူးၸေႃႇ။ ၶွင်ႊသီႊႁူမ်ႈတုမ်ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း (UNFC) ၽူႈၼမ်းၼႂ်း ၶူးဢူးရႄႇ၊ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး (SSPP) ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင်ၸၢႆးထူး ၸိူဝ်းၼႆႉၶဝ်ႈႁူမ်ႈ- ၼၢင်းတိၼ်ႇတိၼ်ႇၺူဝ်ႇလၢတ်ႈ။