ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၵေႃႉပဵၼ်ပေႃႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ လၢတ်ႈဝႃႈ- မေႃယႃၶဝ် မႃးလၢင်ႉပၼ်ပွတ်ႇၼိုင်ႈဝၼ်းသွင်ပွၵ်ႈ၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈတီႈပွတ်ႇၼႆႉ မီးၶီႈၶၢၵ်ႇၸပ်းဝႆႉၼမ်၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇထိုင်တီႈလႆႈမႆႈၸႂ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ။ မေႃယႃၶဝ် လၢတ်ႈဝႃႈ ပေႃးဝႃႈလၢင်ႉပၼ်ၵႂႃႇတိၵ်းတိၵ်းတႄႉ တေၸၢင်ႈႁၢႆယူႇ။ ဢၼ်လႆႈမႆႈၸႂ်တႄႉ ပဵၼ်ဢၼ်ထူင် မၢၵ်ႇႁူဝ်ၸႂ်ႁူဝ်ႈ။ လွင်ႈၼႆႉ ပေႃးဝႃႈမႄးလၢင်ႉပၼ်တၢင်းပဵၼ်ပွတ်ႇလီငၢမ်းယဝ်ႉၼႆ တေၸၢင်ႈသိုပ်ႇၽႃႇထႅင်ႈ၊ ၵွပ်ႈၼၼ် ႁဝ်းၶႃႈ လႅပ်ႈတေလႆႈယူႇတီႈႁူင်းယႃၼႆႉၵႂႃႇထႅင်ႈၶၢဝ်းယၢဝ်းယူႇ- ဝႃႈၼႆ။

ဢွၼ်ႇယိင်းဢွၼ်ႇၼႆႉ ၸိုဝ်ႈဝႃႈၼွင်ႉသႅင်လၢဝ် ဢႃႇယု 6 လိူၼ်ပၢႆ၊ ပေႃႈမႄႈ ၵူၼ်းပွတ်းသီႇပေႃႉ။ ဝၢႆးၽႃႇတတ်း ယူတ်းယႃယဝ်ႉ  ပၢႆးယူႇလီမၼ်းၼၢင်းပဵၼ်ဢၼ်ၶႅမ်ႉလႅပ်ႈယူႇ၊ မေႃၶဝ်ၵေႃႈလူလွမ်တူၺ်းၸွမ်း ဢမ်ႇပၼ်ၽၢတ်ႇတႃ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈထူင်ႁူဝ်ၸႂ်ႁူဝ်ႈ ထူၺ်ႈၸႂ်ဢမ်ႇဢိမ်ႇလႄႈ လႆႈဢဝ်ၶိူင်ႈထူၺ်ႈၸႂ် (ဢွၵ်ႉသီႇၵျိၼ်ႇ) ၸွႆႈ။ ဢမ်ႇထိုင် တီႈလႆႈမႆႈၸႂ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ- ၼၢင်းမေႃၾၢႆႇလုမ်းလႃးၵူၼ်းပဵၼ် ၽူႈတူၵ်းပုၼ်ႈၽွၼ်းၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈ။

ၵေႃႉပဵၼ်ပေႃႈဢွၼ်ႇယိင်းဢွၼ်ႇ သိုပ်ႇလၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ- ႁဝ်းၶႃႈ ယိၼ်းၸူမ်းၶွပ်ႈၸႂ်ယႂ်ႇၼမ်ထိုင် ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင် ၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး ဢၼ်ပၼ်ပၢႆးဝူၼ်ႉ၊ ဢၼ်ပၼ်တၢင်းၶႆႈၸႂ်၊ ဢၼ်ၸွမ်းသူင်ႇႁဝ်းၶႃႈ ပေႃးထိုင်မႃး တီႈမိူင်းထႆး။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ယိၼ်းၸူမ်းၶွပ်ႈၸႂ်ၼိူဝ် ၸုမ်းၵပ်းသၢၼ်လွင်ႈၼၢင်းယိင်းတႆး (SWAN) ဢၼ်ၸွႆႈထႅမ် ၵပ်းသၢၼ်လႄႈလူလွမ်ပၼ်ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ ၼႂ်းႁူင်းယႃတင်းမူတ်း။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇဢၼ်ၽႃႇတတ်းတင်းသဵင်ႈၼႆႉ တီႈႁူင်းယႃတေဢွၵ်ႇပၼ်တင်းသဵင်ႈ ဝႃႈၼႆလႄႈ တီႈႁူင်းယႃလူင်ၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈယိၼ်းၸူမ်းၶွပ်ႈၸႂ်ယႂ်ႇၼမ် ႁႃတီႈဝႃႈ ပေႃဢမ်ႇမီးယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ၶႂ်ႈၾၢၵ်ႇၵႂၢမ်းထိုင်တီႈ ဝၢၼ်ႈႁဝ်းၶႃႈဝႃႈ ယႃႇပေမႆႈၸႂ်လွင်ႈႁဝ်းၶႃႈ၊ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈ ယူႇလီယူႇ၊ ဢမ်ႇထိုင်တီႈလႆႈမႆႈၸႂ်၊ မေႃၶဝ်ၵေႃႈတူၺ်းလွမ်ပၼ်လီယူႇၶႃႈ- ဝႃႈၼႆ။

ဢွၼ်ႇယိင်းဢွၼ်ႇၼႆႉ ၵိူတ်ႇမႃး မီးႁူဝ်လဵဝ်၊ ၶၼ်ႇထႃႇတူဝ်ၶိင်း မီးသွင်တူဝ်၊ တႃႇတူဝ်ၼိုင်ႈ ဢၼ်ပဵၼ် တူဝ်လဵၵ်ႉၼၼ်ႉ ၵွပ်ႈတႅၵ်ႇဢွၵ်ႇမႃးတီႈၼႃႈဢိုၵ်း တီႈႁူဝ်ၸႂ်ၵေႃႉယႂ်ႇ။ တူဝ်လဵၵ်ႉၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးတိၼ်ၵူႈၼိုင်ႈ၊ မိုဝ်းၵူႈၼိုင်ႈ၊ ၼႂ်းတူဝ် ၼႂ်းၶိင်းၵေႃႈ မီးသႆႈဢွၼ်ႇသႆႈလူင်၊ မီးပွတ်ႇ မၢမ်ႉၸိူဝ်းၼႆႉယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ  ဢမ်ႇမီးႁူဝ်ၸႂ်ႁင်းၵူၺ်း၊ လႆႈပိုင်ႈႁူဝ်ၸႂ် တီႈတူဝ်ယႂ်ႇ။ လွင်ႈၼႆႉ ၽႃႇတတ်းယဝ်ႉတူဝ်ႈၵႂႃႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းဢင်းၵၢၼ်း (24/06/2014) ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ၊ မိူဝ်ႈလဵဝ် လႆႈယူႇၸွမ်းပေႃႈၸွမ်းမႄႈ မီးတီႈႁွင်ႈလုမ်းလႃးၶိုၵ်ႉတွၼ်း တီႈႁူင်းယႃလူင်မႁႃရၢတ်ႉ (သူၼ်ၻွၵ်ႇ) ဝဵင်းၵဵင်းမႆႇ- ၼႆယဝ်ႉ။