ၽူႈတႅမ်ႈၽႅဝ်ႁွတ်ႈဝဵင်းၵဵင်းတုင် ၵမ်းထူၼ်ႈႁႃႈမိူဝ်ႈဝၼ်း 15/01/2013 ထိုင်ဝၼ်းတီႈ 16 လႆႈႁူပ်ႉ ႁၼ်ပၢင်ႁႄႇသူင်ႇၽ သင်ၶၸဝ်ႈ ၼႂ်းၸုမ်းသင်ၶသမၵ်ႉၵ(သင်ၶၼိၵၢႆၾၢႆႇတႆး) ဝဵင်းၵဵင်းတုင် ၵႂႃႇၶဝ်ႈ ႁူမ်ႈပွႆးပၢင်ဝၢသ်ႈ ဢၼ်ပဵၼ်ၾိင်ႈၵမ်ဝၢသ်ႈ ၸွမ်းၼိၵၢႆတႆးၵူႈၶူပ်ႇပဵၼ်ပီလႄႈ ပၢင်ႁႄႇသူင်ႇၽသင်ၶ ၸဝ်ႈပၢင်ၼႆႉ ယၢဝ်းယိုတ်ႈတင်းလူတ်ႉလူင် တင်းလိူတ်ႉၶိူင်ႈ မုင်ႈတူၺ်း တေယၢဝ်းမွၵ်ႈ 1-2 လၵ်းၵီႊ လူဝ်ႊမဵတ်ႉၼႆယူႇ။ ဝၼ်းတီႈ 17 လႆႈၵႂႃႇဢႅဝ်ႇၼွမ်းၵွမ်းဝႆႈယမ်ၵႃရဝ ထိုင်တီႈပၢင်ဝၢသ်ႈလႄႈ ၸင်ႇလႆႈၽႄႈတိူၼ်းယိုၼ်းယိုၼ်ႈတၢင်းလီၵုသူလ်မႃးၼင်ႇၼႆ။ [ၽသင်ၶ ၼႂ်းမိူင်းၵဵင်းတုင်မီးဝႆႉသၢမ် ၼိၵၢႆ ၸိူင်ႉၼင်ႇ- ၼိၵၢႆၾၢႆႇမိူင်း(ၸုမ်းၽသင်ၶပၢႆးမိူင်း)၊  ၼိၵၢႆၾၢႆႇတႆး (ၸုမ်းသင်ၶ သမၵ်ႉၵ) လႄႈၼိၵၢႆၾၢႆႇမၢၼ်ႈ (ၸုမ်းသင်ၶၾၢႆႇၸွင်းမၢၼ်ႈ) ၼႆ]။

ပွႆးပၢင်ဝၢသ်ႈ ႁိုဝ် ၾိင်ႈၵမ်ဝၢသ်ႈၼႆႉ ၼႂ်းၾိင်ႈတႆး 12 လိူၼ်ၼၼ်ႉ သူင်ႁဵတ်းၼႂ်းလုၵ်ႈလိူၼ်ၵမ်၊ တင်ႈပွင်ဝၢသ်ႈလႄႈၶဝ်ႈ ယူႇႁဵတ်းၵမ်မဝိထိၸွမ်းလၵ်းပိူင်ဝိၼႆးတင်ႈဢဝ်လိူၼ်ၵမ်မႂ်ႇ 5 ၶမ်ႈသေ ဢွၵ်ႇဝၢသ်ႈလႄႈႁဵတ်းပွႆးယၢတ်ႇၼမ်ႉမၢႆတၢၼ်း ပၢင်ဝၢသ်ႈမိူဝ်ႈလိူၼ်ၵမ်မူၼ်းၵူႈပီပီ။ ပွႆးပၢင်ဝၢသ်ႈၼႆႉ ၼႂ်းၾိင်ႈတႆးႁဝ်းထိုဝ်ၵၼ်ဝႃႈ ပဵၼ်ၾိင်ႈသင်ၶ ၸဝ်ႈၶဝ်ႁူမ်ႈၵၼ် တိုဝ်းသိလ်(ဝိၼႆး) 10 ဝၼ်းလႄႈ ၼႂ်းသိပ်းဝၼ်းၼႆႉ ပေႃးလႆႈတၢၼ်းၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်၊ ဝတ်ႉထုၶူဝ်းတၢၼ်းၸိုင် မိူၼ်လႆႈဝၢၼ်ႇၵႃႈ ပုၵ်ႇၶဝ်ႈၼႂ်းၼႃး လိၼ်မီးၶွၼ်ႇမၼ်းလီၼၼ်ႉသေယဝ်ႉ သတ်ႉထႃးၽူႈလူႇတၢၼ်း တေလႆႈၽွၼ်း ပၢင်ႈတၢင်းလီ ၼမ်တိူဝ်းဢမ်ႇမီးဢၼ်မိူၼ်ၼႆ။ ၸင်ႇဝႃႈပေႃးမီးပွႆးပၢင်ဝၢသ်ႈ၊ ဢမ်ႇမီးၵေႃႈ ၶတ်းၸႂ် ႁႂ်ႈမီးသေ ႁူဝ်ဝတ်ႉၽႂ်ႁူဝ်ၸွင်းမၼ်း ႁူမ်ႈၵၼ်ႁႃမႆႉႁႃၽိူင်းမႃးႁဵတ်းသုမ်ႉပွင်ဝၢသ်ႈ ပုၼ်ႈတႃႇမုၼ် ၸဝ်ႈႁူဝ်ဝတ်ႉတူဝ်ၵဝ်ႇ လူၺ်ႈၸႂ်သတ်ႉထႃးဢမ်ႇၶၢၼ်ႉ ဢမ်ႇၶၢင်းပဵၼ်မူၼ်ႈပဵၼ်သိူဝ်း၊ တူၵ်းဝတ်ႉ လႂ်ၸွင်းလႂ်ၵေႃႈ ယွင်ႈၵုၼ်းဢဝ်မုၼ်ၵၼ်ဢမ်ႇယဝ်ႉဢမ်ႇတူဝ်ႈ ဝႃႈၵမ်လီတႄႉၼႆၵၼ်။ ပေႃးလႆႈ ၶၢမ်ႇပဵၼ်သတ်ႉထႃးပွင်ဝၢသ်ႈ(သုမ်ႉၽိူင်း တႃႇမုၼ်ၸဝ်ႈယူႇၼွၼ်း 10 ဝၼ်း) ၶႅၼ်းမီးၸႂ်ပီတိၸိူမ်ႈ သိူဝ်းၸုမ်ႈၸိုၼ်ႈမိုၼ်လီလိူဝ်တႄႉတႄႉ။ မၢင်တီႈဝၼ်း ဢွၵ်ႇၵမ်(ဝၼ်းယၢတ်ႇၼမ်ႉပၢင်ဝၢသ်ႈ) ၼၼ်ႉ မီးပႃးပွႆးၸၢတ်ႈသႅင်း၊ ပွႆးႁွင်ႉၽဵင်း၊ ပွႆးၼူၵ်ႉပွႆးတူဝ်းလူပ်းလင်ထႅင်ႈ ပဵၼ်မူၼ်ႈပဵၼ်သိူဝ်း ၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။

တီႈသိုဝ်ႈမၼ်း ပၢင်ၶဝ်ႈဝၢသ်ႈၼႆႉ မိူဝ်ႈပၢၼ်ၵွၼ်ႇဢွၼ်တၢင်းပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵၢၼ်ၽသင်ၶၸဝ်ႈ လူၼ်ႉလူၼ်ႉ၊ ဢမ်ႇၵဵဝ်ႇတင်းသတ်ႉထႃးၵူၼ်းလမ်သင်။ ၽသင်ၶၸဝ်ႈၶဝ်ႈဝၢသ်ႈၵမ်းလႂ်မိူဝ်ႈလႂ်၊ ဢွၵ်ႇဝၢသ်ႈမိူဝ်ႈလႂ်ၵေႃႈ သတ်ႉထႃး ၵူၼ်းလမ်ၶဝ် ဢမ်ႇမီးၽႂ်ႁူႉၸွမ်း။ ၽသင်ၶၸဝ်ႈၶဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇႁူမ်ႈၵၼ်ယူႇဝၢသ်ႈမိူၼ်မိူဝ်ႈလဵဝ်၊ ယူႇတူၼ်လဵဝ် ႁင်းၽႂ်ႁင်းမၼ်း။ ၽသင်ၶတူၼ်ဢၼ်ႁူႉတူဝ် ဝႃႈ တူဝ်ၵဝ်ႇလႆႈထုၵ်ႇမႅၼ်ႈဢႃပတ်ႈ (ႁဵတ်းမႅၼ်ႈ တၢင်းၽိတ်းမတ်ႉတႃလႂ် မတ်ႉတႃၼိုင်ႈၼႂ်းဝိၼႆး) ၶၼ်ႈသွင် ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈသင်ၶႃတိသေၵ (ၾိုၵ်းၽွၼ်ႉယူႇၸွမ်း ဝိၼႆးႁႂ်ႈၽသင်ၶ တင်းလၢႆပဵင်းပေႃး ၸႂ်) 13 ၶေႃႈၼၼ်ႉသေၶေႃႈၶေႃႈၼႆၸိုင် ၶဝ်ႈႁႃဝႆႈလဝ်ႈၼႄဢႃပတ်ႈတူဝ်ၵဝ်ႇ တီႈၽသင်ၶၸဝ်ႈ ၸိူဝ်းပဵၼ် ပၵတတ် (ပဵၼ်ၽသင် ၶပၵတိ ဢမ်ႇၽိတ်းမႅၼ်ႈလၵ်းပိူင်ဝိၼႆး) သေ ယွၼ်းဢွၵ်ႇၵႂႃႇ ၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းၽသင်ၶ လႄႈဢမ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်ယႂ်ႇၵၢၼ်လဵၵ်ႉ ႁူမ်ႈၽသင်ၶၸဝ်ႈ (ၽသင်ၶၸိူဝ်းၵမ် ဝၢသ်ႈ ဢၼ်ႁူႉတူဝ်ဝႃႈတူဝ်ၵဝ်ႇလႆႈႁဵတ်းၽိတ်းမႅၼ်ႈဝိၼႆးၶၢၼ်ႈသွင်) ယဝ်ႉ ၵႂႃႇၾိုၵ်း (ပရိဝႃသၵမ်) လၢႆလၢႆဝၼ်း၊ ယဝ်ႉမႃးၾိုၵ်းၽွၼ်ႉယူႇသဝ်းၸွမ်းဝိၼႆး ႁႂ်ႈၽသင်ၶၸဝ်ႈၸိူဝ်း ပဵၼ်ပၵၵတ်ႈႁၼ်လီ လႄႈပေႃးၸႂ် ယွမ်းႁပ်ႉ(မႃၼတ်ႉတၵမ်)ထႅင်ႈ 6 ဝၼ်း၊ ယဝ်ႉၼၼ်ႉၽသင်ၶၸဝ်ႈၸိူဝ်းပဵၼ် ပၵတတ်ႈ 20 တူၼ်ၶိုၼ်ႈၼိူဝ်ၶိုၼ်း ယွမ်းႁပ်ႉ (ၽသင်ၶၸဝ်ႈၸိူဝ်းၵမ်ဝၢသ်ႈ) ၶဝ်ႈပဵၼ်ၽသင်ၶ ၸဝ်ႈပၵတတ်ႈ (ဢမ်ၽႃၼၵမ်) တီႈၼႂ်းသိမ်ႇဢၼ် မိူၼ်လုမ်းတတ်းတြႃးၽသင်ၶၸဝ်ႈၼၼ်ႉ ယဝ်ႉ ၵေႃႈ သုတ်းသဵင်ႈၵၢၼ်ၵမ်ဝၢသ်ႈယဝ်ႈ။ လႆႈဝႃႈၽသင်ၶ ၸဝ်ႈၸိူဝ်းၵမ်ဝၢသ်ႈ (ၶဝ်ႈဝၢသ်ႈ) ၶိုၼ်းပဵၼ် ၽသင်ႇၶပၵတတ်ႈ မိူၼ်ၵဝ်ႇလႄႈႁဵတ်းၵမ်ယႂ်ႇၵမ်လဵၵ်ႉႁူမ်ႈၽသင်ၶတင်းလၢႆ လႆႈၼင်ႇၸႂ်ၼႆယဝ်ႉ။

ထိုင်မႃးပၢၼ်ႁဝ်းယၢမ်းလဵဝ် ၵွပ်ႈၽသင်ၶၸဝ်ႈတင်းလၢႆ ဢမ်ႇႁူႉဝႃႈတူဝ်ၵဝ်ႇႁဵတ်းၽိတ်းမႅၼ်ႈဢႃ ပတ်ႈၶေႃႈလႂ် (လၵ်းပိူင် မတ်ႉတႃလႂ် ၼႂ်းမတ်ႉတႃဝိၼႆးၶၼ်ႈသွင် 13 ၶေႃႈ)ၼၼ်ႉလႂ်၊ ၶၢဝ်းယၢမ်းၵေႃႈ ယႃႇႁႂ်ႈသဵင်ႈၼမ်ၼၼ်ႉလႂ်၊ ႁႂ်ႈပဵၼ်ၵၢၼ် ႁူမ်ႈၵၼ်တိုဝ်းၵမ်ဝိၼႆးၶၼ်ႈသွင်ၼၼ်ႉလႂ်၊ သတ်ႉထႃးၵူၼ်း လမ်ၶဝ်ၵေႃႈ ႁႂ်ႈလႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၵုသူလ်ႁူမ်ႈၵၼ်ၼႂ်းဢွင်ႈ တီႈလဵဝ်ၼၼ်ႉလႂ်လႄႈ ၸင်ႇမႃးတႅပ်း တတ်းၶၢဝ်းယၢမ်းတိုဝ်းၵမ်ဝၢသ်ႈ 10 ဝၼ်းသေ ယူႇသဝ်းတိုဝ်းၵမ်ႁူမ်ႈၵၼ်မႃး။ ႁိုင်တၢမ်ႁိုင်ဢဝ် ယဵၼ်းပဵၼ်ၾိင်ႈၵမ်ဝၢသ်ႈ (ၾိင်ႈၶဝ်ႈဝၢသ်ႈ) ၼႆ ၵိုၵ်းပိုၼ်းသႃသၼႃမႃးတေႃႇထိုင်ပၢၼ်ၼႆႉ။ ၾိင်ႈၵမ် ဝၢသ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၾိင်ႈဢၼ်ၼႄလွင်ႈၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၽသင်ၶၸဝ်ႈ ဢၼ်ပေႃးၸႂ်ႁဵတ်းၸွမ်းၽႂ်မၼ်း (ၼႂ်းပၢၼ်မိူဝ်ႈလဵဝ်)၊ ပဵၼ်ၵၢၼ်လူႇတၢၼ်းတႃၼသတ်ႉထႃးၵူၼ်းလမ်ၶဝ် ဢၼ်ဢမ်ႇမီးၽႂ်တဵၵ်းတဵင် ၸႂ်ႉႁဵတ်း၊ ပဵၼ်ၵၢၼ်ဢၼ်ၽသင်ၶၸဝ်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ်ၾိုၵ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ဝၢၼ်ႈ (Work shop) ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ လၵ်းပိူင်ဝိၼႆး ၼၼ်ႉၶွတ်ႊ (Course) ၼိုင်ႈလႄႈ လႆႈဝႃႈပဵၼ် ၾိင်ႈၸၢဝ်းပုတ်ႉထဢၼ်မီးၽွၼ်း လီၼၼ်ႉၾိင်ႈၼိုင်ႈၼႆယူႇ။

ၵုၼ်းမုၼ်ၽသင်ၶၸဝ်ႈၽူႈတိုဝ်းသိလ်        
the Sangha of the noble ones
1.    Supatipanno Bhagavato savaka sangho
       Of good conduct is the Order of the Disciples of the Blessed One.
2.    Uju patipanno Bhagavato savaka sangho
       Of upright conduct is the Order of the Disciples of the Blessed One.
3.    NAYA patipanno Bhagavato savaka sangho
       Of wise conduct is the Order of the Disciples of the Blessed One.
4.    SAMICI patipanno Bhagavato savaka sangho
       Of dutiful conduct is the Order of the Disciples of the Blessed One. (တၢင်းတိုဝ်းၵမ် 4      ယိူင်ႈ)
        [Yadidam cattari purisa yugani attha purisa puggala
        That is to say : the Four Pairs of Men, the Eight Types of Persons;
        esa Bhagavato savaka sangho
        this Sangha of the Blessed One's disciples,]
5.    Ahuneyyo is worthy of offerings,
6.    pahuneyyo is worthy of hospitality,
7.    dakkhineyyo is worthy of gifts,
8.    AN jali-karaniyo is worthy of reverential salutation,
9.    anuttaram punnakkhettam lokassa 'ti.
       as an incomparable field of merit for the world.     (ၽွၼ်းလီဢၼ်လႆႈႁပ်ႉ 5 ယိူင်ႈ)