ဝၼ်းလိူၼ်ႁူၵ်းမူၼ်း ဢၼ်တေထိုင်ၼႆႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇမိူင်းၵိုင် တေၽုၵ်ႇတူၼ်ႈမႆႉ တီႈဝတ်ႉ / ၵျွင်းမူၺ်ႇတေႃႇ လႄႈ ႁိမ်းႁွမ်းဝဵင်းမိူင်းၵိုင် ၊ တေၼႄၵၢင်ၸႂ်သၢၼ်ၶတ်းပႃး ၵူၼ်းမႃးယႃႉထိူၼ်ႇပႃႇမႆႉလူႉလႅဝ် ။ တီႈလၢႆးၶႃႈၵေႃႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇတီႈဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ တေၽုၵ်ႇတူၼ်ႈမႆႉ ၼင်ႇၵဝ်ႇ ။


ၼႂ်းဝၼ်းလိူၼ်ႁူၵ်းမူၼ်း ဝၼ်းတီႈ 21/05/2016 တေထိုင်ၼႆႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇဝဵင်းမိူင်းၵိုင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၊ တေၽုၵ်ႇတူၼ်ႈမႆႉ တီႈဢၼ်ၸိုဝ်ႈသဵင်လိုဝ်းလင် မိူၼ်ၼင်ႇတီႈဝတ်ႉ / ၵျွင်းမူၺ်ႇတေႃႇ လႄႈ ႁိမ်းႁွမ်းဝဵင်းမိူင်းၵိုင် ၸိူဝ်းၼႆႉ ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈ တီႈဝဵင်းလၢႆးၶႃႈၵေႃႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇလၢႆးၶႃႈၶဝ် တေၽုၵ်ႇတူၼ်ႈမႆႉ ။ တီႈမိူင်းၵိုင်ၼၼ်ႉ တေၽုၵ်ႇတူၼ်ႈမႆႉၵူၺ်းပႆႇပေႃး တေၼႄၵၢင်ၸႂ်သၢၼ်ၶတ်းပႃး ၵူၼ်းဢၼ်မႃးယႃႉပႃႇမႆႉပႃႇထိူၼ်ႇလူႉလႅဝ် - ၼႆယဝ်ႉ ။

ယိူင်းဢၢၼ်း ပိူဝ်ႈတႃႇႁႄႉၵင်ႈႁၵ်ႉသႃပႂ်ႉပႃးသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ ၊ ပႂ်ႉပႃးထိူၼ်ႇပႃႇမႆႉသေ ၵူၼ်းၼုမ်ႇမိူင်းၵိုင် တေၽုၵ်ႇတူၼ်ႈမႆႉ 800 တူၼ်ႈပၢႆ ၊ ၵမ်ႈၼမ် တေပဵၼ်တူၼ်ႈမွၵ်ႇၵွၼ် ။ ၵွပ်ႈဝႃႈယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းမိူင်းတႆးၼႆႈ တူၼ်ႈမွၵ်ႇၵွၼ်ဢေႇၵႂႃႇလိူဝ်ႁႅင်း ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ပဵၼ်ယွၼ်ႉၸဝ်ႈၶွင်ၶွမ်ႊပၼီႊ / ၸဝ်ႈငိုၼ်းသႃးၶဝ် မႃးယႃႉထိူၼ်ႇပႃႇမႆႉသေ ႁဵတ်းၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၶဝ် ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ တေသၢၼ်ၶတ်းပႃး လွင်ႈယႃႉထိူၼ်ႇပႃႇမႆႉ - လုင်းၸၢႆးလူင် ၽွင်းတႅၼ်းသၽႃးၸႄႈမိူင်း ဝဵင်းမိူင်းၵိုင်လၢတ်ႈ ။


“ ပေႃးထိုင်ဝၼ်းၼၼ်ႉမႃး တေၼႄၵၢင်ၸႂ်ပႃး လွင်ႈၵူၼ်းမႃးယႃႉပႃႇထိူၼ်ႇပႃးၶိူဝ်း ။ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ၶွမ်ႊပၼီႊမႃးၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်တႄႉဢမ်ႇမီးယဝ်ႉ ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ၶဝ်မႃးႁဵတ်းၶူင်းၵၢၼ်ၽုၵ်ႇႁဵပ်း ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၶဝ်မႃးႁဵတ်းၶူင်းၵၢၼ် ၽုၵ်ႇႁဵပ်းသေ ၶဝ်မႃးတတ်းတူၼ်ႈမႆႉပႅၵ်ႇသေ ဢဝ်ၵႂႃႇတႃႇၽုၵ်ႇႁဵပ်းၶဝ် ၊ ၸဝ်ႈၶွင်မၼ်းပဵၼ်လၢဝ်းပၢၼ်းၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇ ။ ဢၼ်ၶဝ်မႃးႁဵတ်းၼႆႉ မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈ ဢမ်ႇမီးၽႂ်ႁူႉ ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၽိူဝ်ႇႁဝ်းၶႃႈႁူႉသေၵႂႃႇတူၺ်း ပႃႇပႅၵ်ႇႁဝ်းၶႃႈပေႃးၶႂ်ႈမူၺ်ႉမူတ်းယဝ်ႉ ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ႁဝ်းၶႃႈသၢၼ်ၶတ်း လွင်ႈၼႆႉထႅင်ႈ ။ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ  ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၾၢႆႇၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၶဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇလၢတ်ႈသင် ဢမ်ႇသၢၼ်ၶတ်းသင် တီႈၶွမ်ႊပၼီႊၸိူဝ်းၼႆႉ ၊ တူၺ်းယူႇလၢႆလၢႆၵူၺ်း ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ႁဝ်းၶႃႈသၢၼ်ၶတ်း ဢၼ်ပဵၼ်ယူႇၸိူဝ်းၼႆႉ ”- လုင်းၸၢႆးလူင် လၢတ်ႈ ။


မိူဝ်ႈၼႂ်းဝူင်ႈပူၼ်ႉမႃးၼႆႉၵူၺ်း ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈပႃႇထိူၼ်ႇပႃႇမႆႉလူႉလႄႈ ရႃႇသီႇဢုတုၵေႃႈဢမ်ႇလီ ၊ ၾႃႉလႅင်ႉသေ ၾူၼ်တူၵ်းယဝ်ႉၾႃႉၽႃႇဝူဝ်းၾုင်ၼိုင်ႈ တၢႆထင်တီႈ 26 တူဝ် ။ ၵွပ်ႈၼႆ ဢၼ်ၶဝ်တႅပ်းတူၼ်ႈပႅၵ်ႇယူႇၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈပုၼ်ႈပၢင်ႈၽွၼ်းလီ ပုၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းမိူင်းတင်းလၢႆ ။ မၼ်းပဵၼ်ပုၼ်ႈတႃႇၸုမ်းၶဝ် ၵူၼ်းဢွၼ်ႇၼိုင်ႈမူႇၼိုင်ႈၸုမ်းၵူၺ်း ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ၵူၼ်းၼႂ်းမိူင်းၵိုင် ဢမ်ႇၽွမ်ႉၸွမ်းလႆႈ - ၸၢႆးလၢဝ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇမိူင်းၵိုင် လၢတ်ႈ ။


မၼ်းၸၢႆးသိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ - ဢၼ်လိူဝ်ႁႅင်းသေ ၵၢၼ်တႅပ်းတူၼ်ႈမႆႉပႅၵ်ႇထႅင်ႈၼႆႉသမ်ႉ မီးတၢင်းႁမ်းငၢႆး ၊ တၢင်းလွႆတွၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ။ ၼိူဝ်လွႆၼၼ်ႉ ပိူၼ်ႈတေႁဵတ်းသူၼ်ယႃႈလႄႈ ပိူၼ်ႈတႅပ်းပႃႇမႆႉထႅင်ႈ မွၵ်ႈတၢင်းၵႂၢင်ႈ 300-400 ဢေႊၵႃႊၸိူဝ်းၼႆႉ ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းမိူင်းထုင်ႉၼႆႉ လႆႈႁူပ်ႉထူပ်းၽေးၼမ်ႉႁႅင်ႈ ၾႃႉလႅင်ႉ ။ မိူၼ်ၼင်ႇပႃႊတီႊၵၢၼ်မိူင်းတၢင်ႇဢၼ်ၵေႃႈ ယင်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈမိုဝ်းၸွမ်းၶွမ်ႊပၼီႊၶဝ် ဢၼ်တႃႇတေမႃးၽုၵ်ႇႁဵပ်း ၸိူဝ်းၼႆႉယူႇ - ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၶဝ် လႆႈပွင်ႇၶၢဝ်ႇၼႄၸိူင်ႉၼႆ ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၶႂ်ႈတိုၵ်းသူၼ်းထိုင်တီႈ ၾၢႆႇပႃႇမႆႉလႄႈသင် ၊ ၾၢႆႇၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ၶွင်ႊသီႊဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး / တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (RCSS/SSA) ၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈသင် ၊ ႁႂ်ႈႁၢမ်ႈႁႄႉပၼ် လွင်ႈၽုၵ်ႇႁဵပ်းမႆႉပႅၵ်ႇၼႆႉဝႆးဝႆး - ဝႃႈၼႆ ။


ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၶွမ်ႊပၼီႊ ၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇမႃးၽုၵ်ႇႁဵပ်းၼႆႉသေ ပႃႇမႆႉပႅၵ်ႇၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း မိူင်းၵိုင် လႆႈလူႉသုမ်းၵႂႃႇ တၢင်းၵႂၢင်ႈမွၵ်ႈ 3,000 - 4,000 ဢေႊၵႃႊ ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၾၢႆႇဝၼ်းတူၵ်းဝဵင်းမိူင်းၵိုင်ၼၼ်ႉ လႄႈသင် ၊ တၢင်းႁမ်းငၢႆးၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈသင် ၊ ပႃႇမႆႉလူႉၼမ်လိူဝ်ႁႅင်းယဝ်ႉ - လုင်းၸၢႆးလူင် ၽွင်းတႅၼ်းသၽႃးလၢတ်ႈ ။


ၵွပ်ႈၼၼ် ဝၼ်းတီႈ 21 လိူၼ်မေႊ ဢၼ်တူၵ်းမႅၼ်ႈဝၼ်းလိူၼ် 6 မူၼ်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းၵိုင်လႄႈ ၵူၼ်းလၢႆးၶႃႈ တေၽုၵ်ႇတူၼ်ႈမႆႉ တူၼ်ႈမွၵ်ႇၵွၼ် ပိူဝ်ႈတႃႇႁႄႉၵင်ႈ တူၼ်ႉမႆႉတူၼ်ႈတွၵ်ႇလႄႈ သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉလူႉၵွႆ ၸိူဝ်းၼႆႉ ။ ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉ တေၼႄၵၢင်ၸႂ်ပႃး ၵူၼ်းယႃႉသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ ။ ၶၢတ်ႈလၢမ်းဝႆႉဝႃႈ ဢဵၼ်ႁႅင်းၵူၼ်းတေမီးမွၵ်ႈ 400 ၵေႃႉ ၊ တေလုၵ်ႉဢဝ်တီႈတၢင်းၶဝ်ႈမိူင်းၵိုင်သေ ပႆတၢင်းတေႃႇထိုင် မူၺ်တေႃႇမိူင်းၵိုင် - ၼႆယဝ်ႉ ။