ၸုမ်းၼၢင်းယိင်းတႆး တုၵ်းယွၼ်းတီႈ ၾၢႆႇတႅပ်းတတ်းတြႃး မိူင်းမၢၼ်ႈ ႁႂ်ႈမီးလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်း ပဵၼ်ထမ်း
ၸုမ်းၵပ်းသၢၼ်လွင်ႈၼၢင်းယိင်းတႆး (SWAN) ဢွၵ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တုၵ်းယွၼ်း ႁႂ်ႈၾၢႆႇတႅပ်းတတ်းတြႃး မိူင်းမၢၼ်ႈ သႂ်ႇဢဵၼ်သႂ်ႇႁႅင်း၊ ဢဝ်လိူင်ႈလၢဝ်းပၼ် ၼၢင်းယိင်း ၸိူဝ်းထုၵ်ႇၵူၼ်းမၢၵ်ႈမီးၶဝ် ပူၼ်ႉပႅၼ် သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း ၊ ထုၵ်ႇၵၼ်ႉၸၼ်လူလၢႆ ။
ပူၼ်ႉမႃးမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 27/04/2016 ၊ ၸုမ်းၵပ်းသၢၼ်လွင်ႈၼၢင်းယိင်းတႆး (SWAN) ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၽိုၼ်ၼိုင်ႈ ။ ၼႂ်းၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼၼ်ႉဝႃႈ - ၸုမ်း ၵပ်းသၢၼ်လွင်ႈၼၢင်းယိင်းတႆး ဢမ်ႇႁၼ်လီၸွမ်း ပိူင်တႅပ်းတတ်းတြႃးမိူင်းမၢၼ်ႈ ၊ ဢၼ်ပိုၼ်ႉပွႆႇဝႆႉမဝ်မၢင်ၼိူဝ်ၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်း / ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၶႄႇ ဢၼ်မႃးယူႇၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈသေ ပေႉၵိၼ်လူလၢႆၼၢင်းယိင်း ၊ ဢၼ်ၶဝ်ႈမႃး ပူၼ်ႉပႅၼ်ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈပႃး ၼႂ်းပိူင်တႅပ်းတတ်းတြႃး မိူင်းမၢၼ်ႈ ။
ၼႂ်းၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼၼ်ႉ ပိူင်လူင်မၼ်း ပဵၼ်လွင်ႈၼၢင်းယိင်းတႆး ဢႃယုဢမ်ႇတဵမ် 18 ၵေႃႉၼိုင်ႈ ထုၵ်ႇၵၼ်ႉၸၼ် မိူဝ်ႈပီ 2014 ။ တူၵ်ႇလၢတ်ႈလွင်ႈ ၸဝ်ႈၶွင်ၶွမ်ႊပၼီႊသျိၼ်းႁႂႃ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ၸၢဝ်းၶႄႇ တင်းလုၵ်ႈၶူၺ်မၼ်း ။ ၶဝ်သွင်ၵေႃႉၼႆႉ ပူၼ်ႉပႅၼ်ၵၼ်ႉၸၼ်လူလၢႆ ၼၢင်းယိင်း ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ၊ ပၢႆထုပ်ႉႁႅမ်ပႃးၼၢင်းယိင်းၼၼ်ႉထႅင်ႈ ၊ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းၼႆႉၵေႃႈ ၾၢႆႇတႅပ်းတတ်းတြႃး ပႆႇတႅပ်းတတ်းတြႃး ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ၸုမ်း SWAN ၸင်ႇလႆႈႁဵၵ်ႈႁွင်ႉၼင်ႇၼႆ ။
ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇၸုမ်း SWAN ယိင်းႁၢၼ်ၾႃႉ လၢတ်ႈဝႃႈ - ပေႃးမႃးတူၺ်းပိူင်တႅပ်းတတ်းတြႃးမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ၸဵမ်ၵွၼ်ႇၸဵမ်လႂ်ပူၼ်ႉမႃး ၵူၼ်းမီးငိုၼ်းၵူၺ်း ဢၼ်ပေႉၶၻီး (ဢမု) ၼႆႉ ။ တီႈမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ လွင်ႈတႅပ်းတတ်းတြႃး ဢမ်ႇမီးလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းပဵၼ်ထမ်းၼႆ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမႂ်ႇၼႆႉႁူႉၸွမ်း ။ ၸဵမ်ၵွၼ်ႇၸဵမ်လႂ်ပူၼ်ႉမႃး ၼၢင်းယိင်းၸိူဝ်းထုၵ်ႇပူၼ်ႉပႅၼ် လူလၢႆၵၼ်ႉၸၼ်သေ ဢၼ်ၾၢႆႇတႅပ်းတတ်းတြႃး ပႆႇတႅပ်းတတ်းပၼ်ၼႆႉ ယင်းတိုၵ်ႉမီးၼမ်တႄႉတႄႉ ။ ၸုမ်းၵပ်းသၢၼ်လွင်ႈၼၢင်းယိင်းတႆး ယုမ်ႇယမ်ၼင်ႇၼႆ ။
လွင်ႈၼႆႉ ပူၼ်ႉမႃးမိူဝ်ႈပီ 2014 ၼၼ်ႉ ၽူႈႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်း ၼႂ်းၶွမ်ႊပၼီႊသျိၼ်းႁႂႃ တီႈဝဵင်းတႃႈလိူဝ်ႇ (မၼ်းတလေး) မွင်ႇလႃႉၸဵင်ႇ ၊ ဢၼ်ပဵၼ်လုၵ်ႈၶူၺ် ၸဝ်ႈၶွင်ၶွမ်ႊပၼီႊ ၵၼ်ႉၸၼ်လူလၢႆ ၼၢင်းယိင်းတႆး ဢၼ်ၶဝ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ႁုင်ၶဝ်ႈၽၵ်းပၼ် တီႈၶွမ်ႊပၼီႊၼၼ်ႉ ။ မၼ်းၼၢင်းဢႃယုတိုၵ်ႉလႆႈ 17 ပီၵူၺ်း ။ ဝၢႆးလူလၢႆၵၼ်ႉၸၼ်ယဝ်ႉ ဝႃႈတေႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်း တေတႄႇၼႃႈႁိူၼ်းၵိုၵ်းမၼ်းၼၢင်းၼႆသေ ႁွင်ႉမႃးယူႇၸွမ်းၵၼ်လႆႈ 3 လိူၼ် ။ ၵူၺ်းၵႃႈဝၢႆးၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇယွမ်းၸတ်းပၢင်ပွႆးၵူပ်ႉၵူႈပဵၼ်ႁိူၼ်း ။ မွင်ႇလႃႉၸဵင်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ မၼ်းမီးမေးယူႇ ။ ၽိူဝ်ႇၼၢင်းယိင်းတႆးၼၼ်ႉ ပႃးတွင်ႉမႃးယဝ်ႉ လိူဝ်သေဢမ်ႇယွမ်း ၵူပ်ႉၵူႈယဝ်ႉ ယင်းလၢတ်ႈဝႃႈတေသၢႆႈတႅၼ်းပၼ်ငိုၼ်း 400 သႅၼ်ပျႃး - ဝႃႈၼႆ ။
ဢၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းလိူဝ်သေၼၼ်ႉ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢိင်ဢၢင်ႈဝႃႈပဵၼ်ယႃႈႁႅင်းၼႆသေ ဢဝ်ယႃႈယႃႉလုၵ်ႈဢွၼ်ႇတူၵ်း လဵင်ႉႁႂ်ႈမၼ်းၼၢင်း (ၼၢင်းယိင်ႇဢွၼ်ႇ) ၵိၼ် ။ ဝၢႆးတူၵ်းလုၵ်ႈယဝ်ႉ ဢဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇဢဝ် ၊ ငိုၼ်းသၢႆႈတႅၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇပၼ် - ၼၢင်းယိင်းၵေႃႉထုၵ်ႇပူၼ်ႉပႅၼ်လူလၢႆ မႃးလၢတ်ႈၼႄတီႈၸုမ်း SWAN ၼင်ႇၼႆ ။
မၼ်းၼၢင်း လၢတ်ႈဝႃႈ - မွင်ႇလႃႉၸဵင်ႇၼႆႉ ပႅတ်ႉလႅၼ်ႁဝ်း၊ ပူၼ်ႉပႅၼ်လူလၢႆႁဝ်းလၢႆလၢႆလွင်ႈ ၊ ၸင်ႇလႆႈၵႂႃႇတၢင်ႇလၢတ်ႈတီႈလုမ်းတြႃး ႁႂ်ႈဢဝ်လိူင်ႈ ၊ ပိုတ်ႇၶၻီးလွင်ႈၼႆႉ ။ ၵမ်းၼၼ်ႉ ပေႃႈမွင်ႇလႃႉၸဵင်ႇ (ၶႄႇ) လၢတ်ႈဝႃႈ တေသၢႆႈတႅၼ်းပၼ်ငိုၼ်းၼႆသေ ႁွင်ႉဢဝ်ၶႃႈၼၢင်းၵႂႃႇတီႈႁိူၼ်းမၼ်း ။ မၼ်းဢမ်ႇပၼ် ငိုၼ်းသၢႆႈတႅၼ်းၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ယင်းပၢႆပေႃႉပေႃႉထုပ်ႉထုပ်ႉထႅင်ႈ ၊ ၸၼ်ၶူဝ်းလဵင်းသိၵ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ ။ ၵူၺ်းၵႃႈ လႆႈလႅၼ်ႈပၢႆႈပူၼ်ႉလွတ်ႈၵႂႃႇ ။ ၶိင်းၶႄႇၼၼ်ႉသမ်ႉ ၵႂႃႇတီႈလုမ်းတြႃးသေ တၢင်ႇလၢတ်ႈပိုတ်ႇၶၻီး (ဢမု) ထႅင်ႈဝႃႈ မၼ်းၼၢင်း လၵ်ႉလွမ်ၶဝ်ႈႁိူၼ်းၶဝ် - ၼၢင်းယိင်းဢွၼ်ႇၼၼ်ႉ လၢတ်ႈၼႄတီႈၸုမ်း SWAN ၼင်ႇၼႆ ။
ၸုမ်း SWAN ၸီႉၸမ်ႈဝႃႈ - ဢၼ်ၼၢင်းယိင်းဢွၼ်ႇ ၵႂႃႇတိူင်ႇၶၻီး (ဢမု) ၼႆႉၵေႃႈ ဢၼ်ႁပ်ႉၶၻီး ပဵၼ်ဢူးၸီႇတူႇထုၼ်း ၊ ၵေႃႉပဵၼ်ၽူႈတႅပ်းတတ်းတြႃး မူႇၸေႈ။ ဢၼ်ၾၢႆႇၶွမ်ႊပၼီႊၶဝ် မႃးပိုတ်ႇၶၻီးၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်ဢူးၸီႇတူႇထုၼ်း ႁပ်ႉဝႆႉၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ပဵၼ်ဢၼ်လီဢၢမ်းတႄႉတႄႉ ၊ မၼ်းႁပ်ႉဝႆႉၶၻီး တင်းသွင်ၾၢႆႇ မၼ်းႁဵတ်းႁိုဝ်တႅပ်းတတ်းတြႃး ။ ၵွပ်ႈၼၼ် မိူဝ်ႈလဵဝ် ႁိုင်မႃးလႆႈ 2 ပီပၢႆယဝ်ႉၵေႃႈ မၼ်းပႆႇတႅပ်းတတ်းတြႃးပၼ် ၊ ပႆႇပၼ်တူတ်ႈ(တၢမ်ႇ) သင် - ၼႆယဝ်ႉ ။
Tags: Human Right, News