ၶၢဝ်းယၢမ်းၵိုတ်းထႅင်ႈဢမ်ႇလၢႆဝၼ်း ၸမ်တေႁွတ်ႈ ထိုင်ဝၼ်းပီမႂ်ႇတႆး 2109 ယဝ်ႉ ပီၼႆႉ ပီႈၼွင်ႉတႆး လၢႆတီႈလၢႆတၢင်း ၼႂ်းမိူင်းၼွၵ်ႈမိူင်း ဢွၼ်ၵၼ်တူင်ႉတိုၼ်ႇႁိုၼ်ႇသၢၼ်ႈ ၸတ်းပွႆးႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇတႆး လၢႆတီႈ၊ မီးလွင်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ မွၵ်ႇၵၢဝ်ႇၼႄၵၼ် ၼႂ်းဢိၼ်ႇတိူဝ်ႇၼႅတ်ႉ / ၾဵသ်ႉၿုၵ်ႉ သမ်ႉပေႃးၽူင်ႉၽႄႇၽႄႈၵႂႃႇ၊ ၾၢႆႇၼိုင်ႈငိၼ်းဝႃႈ ပီၼႆႉ တီႈဝဵင်းလူင်တူၼ်ႈတီး တေမီးလွင်ႈၸတ်းၶပ်းၶိုင် ႁဵတ်းပွႆးႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇတႆး ၵိုၼ်းၶိုၵ်ႉယႂ်ႇလူင်ႁူင်ႁၢင်း ၶၢဝ်းတၢင်း 6 ၶိုၼ်း 7 ဝၼ်း၊ ၼႂ်းဝၼ်း 18-25/11/2014 ဝႃႈၼႆ။

ဝဵင်းလူင်တူၼ်ႈတီး

ဢုပ်ႇတူၵ်ႇလၢတ်ႈထိုင်ဝဵင်းလူင်တူၼ်ႈတီး ဢၼ်မၢၼ်ႈၶဝ်တင်ႈၸိုဝ်ႈမႂ်ႇ မၵ်းမၼ်ႈသႂ်ႇပၼ်ဝႃႈ “တွင်ႇၵျီး” မီးတီႈပွင်ႇဝႃႈ “လွႆလူင်” ၼႆၼၼ်ႉ ၽႂ်ဢမ်ႇၽႂ်ၵေႃႈ ၶႂ်ႈႁွတ်ႈၶႂ်ႈထိုင် ၶႂ်ႈလႄႇၶႂ်ႈႁၼ်၊ ၵွပ်ႈငိၼ်းၸိုဝ်ႈလိုဝ်းဝႆႉၸဵမ်လႂ်ဝႃႈ ပဵၼ်ဝဵင်းလူင် ဝဵင်းငဝ်ႈမိူင်းၸိုင်ႈတႆး။

ၽူႈတႅမ်ႈၵေႃႈၵေႃႉၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈပႆႇတွၼ်ႉႁွတ်ႈထိုင်တူၼ်ႈတီး လႆႈလၵ်ႉမၵ်းမၢႆၸႂ် ၶႂ်ႈယဵပ်ႇယၢင်ႈႁွတ်ႈၼႅၼ်ႇၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ဝၢႆးသေဝၢၼ်ႈမိူင်းမီးလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၵတ်းယဵၼ်မႃးၼႂ်းၵၢင်ပီ 2012 မီးတိုဝ်ႉတၢင်းလႆႈႁွတ်ႈလႆႈၽႅဝ်ၼင်ႇတၢင်းမုင်ႈမွင်း၊ ဢွၼ်ဝၼ်းတေၽႅဝ် မိူၼ်ႁၢင်ႈၸႂ်တဵၼ်ႈတွတ်ႇတိုၼ်ႇသိူဝ်းဝႆႉၼႃႇလိူဝ်သေ လႆႈဢွၵ်ႇလႄႇတၢင်ႇမိူင်း ၼွၵ်ႈမိူင်းယဝ်ႉ၊ ၵွပ်ႈဝႃႈၶႂ်ႈႁၼ်ပၵ်းႁၢင်ႈၾၢင်တႆး ၶႂ်ႈႁၼ်ဝဵင်းငဝ်ႈမိူင်းၸိုင်ႈတႆး ဢၼ်ငိၼ်းမႃးႁိုင်ၸဵမ်ၵွၼ်ႇဢွၼ် ၸဵမ်လဵၵ်ႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၽိူဝ်ႇႁွတ်ႈၽႅဝ်လႄႇလၢဝ်းလဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်းၸိုင် ဢၼ်ဝူၼ်ႉဝႆႉလႄႈတင်းဢၼ်ႁၼ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဝႆႉဢူင်ႈမိုဝ်းလႄႈ လင်မိုဝ်းယဝ်ႉ၊ ၵွပ်ႈ “ၵဝ်မေႃၵႂၢမ်းတႆး လိၵ်ႈတႆးၵူၺ်း- ၵဝ်ႁႃလၢတ်ႈၵႂၢမ်းတႆး ႁႃဢၢၼ်ႇလိၵ်ႈတႆးၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇငၢႆႈ” ၊ “တူၼ်ႈတီးၼႆႉ မၼ်းပေႉသုၵ်ႉၸႂ်လူင်လၢင် သဵင်ႁွၼ်းၵႃးတိတ်းတိတ်းတၢတ်းတၢတ်း ၵႂႃႇမႃးဢမ်ႇပဵၼ်ပၵ်းပဵၼ်ပိူင်၊ သဵင်မၢၼ်ႈသဵင်ၵလႃးႁၢပ်ႇၶူဝ်း ဢီးလေႃႉထူဝ်း ပၼ်းမေႃးဢူၼ်ဢၢၼ်ၵႂႃႇသဵင်ႈ”။
ဝၼ်းၼိုင်ႈ ပႆလႄႇၵၢတ်ႇလူင်ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်း ငိၼ်းၸိုဝ်ႈၵၢတ်ႇၸိုင် ၸူမ်းၸႂ်ဢိတ်းၼိုင်ႈ၊ ၵူၺ်းလႄႇတူၺ်း သင်မၼ်းယိင်ႈၶႅၼ်းသုၵ်ႉလိူဝ်ၸႂ်၊ လူတ်ႉၵႃးလမ်းယႂ်ႇလမ်းလဵၵ်ႉ ႁိမ်ၵၼ်ၵႂႃႇမႃး ၵူဝ်မၼ်းၽႃႇၺႃးၵၼ်တႄႉတႄႉ၊ သဵင်သႅၼ်ႇႁွင်ႉၶၢင်းပွင်ႉ ၵူၼ်းသိုဝ်ႉၵူၼ်းၶၢႆၵၢတ်ႇဢူၼ်ပၼ်းၼႅၼ်ႈၼူၵ်ႇႁူ၊ တူၺ်းႁႃၼႃႈတႃၵူၼ်းပွတ်ႇသႂ်သိုဝ်ႈယူဝ်း ႁၢင်ႈမၼ်းလႅပ်ႈမီးဢေႇၼႅၼ်ႇ၊ ပဵၼ်မၢၼ်ႈ ပဵၼ်ၵလႃး ၼႃႈလမ်တႃၵမ်ႇ ၼူတ်ႇယုၺ်း ႁူဝ်ယုင်ႈ ၼုင်ႈၽႃႈတူင်ႇ ထူမ်ႇၼပ်ႉပူႉ ၽူႇၽႃႇမၢၵ်ႇမိူဝ်။

ၼႂ်းတူၼ်ႈတီး တေသိုဝ်ႉသင် ၵိၼ်သင် ပိူၼ်ႈလၢတ်ႈၵၼ်ၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈ၊ ၸွမ်းသႅင်ႇၸွမ်းလၢၼ်ႉ ပိူၼ်ႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ၊ ၸိုဝ်ႈသဵၼ်ႈတၢင်း ၸိုဝ်ႈပွၵ်ႉယွမ်ႇ ပိူၼ်ႈႁဵၵ်ႈသႂ်ႇၸိုဝ်ႈမၢၼ်ႈ၊ ပၢႆႉၸိုဝ်ႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ထုၵ်ႇပိၼ်ႇသႂ်ႇပဵၼ်ၸိုဝ်ႈမၢၼ်ႈ၊ တႅမ်ႈလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ၊ မၢၼ်ႈ မၢၼ်ႈ မၢၼ်ႈ ပဵၼ်မၢၼ်ႈလၢႆလၢႆ၊ မီးလႂ်ပၵ်းႁၢင်ႈၾၢင်တႆး ?? (ၵဝ်ဝႃႈ)။

ပၢႆႉလိၵ်ႈတႆး မၢၼ်ႈႁဵတ်းဝႆႉပၼ် မိူဝ်ႈလဵဝ်ႁၼ်ထုၵ်ႇပူတ်းဝႆႉ ၵွပ်ႈမီးၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈၵၢတ်ႇမႂ်ႇ

ၵၢမ်ႇလီ လႄႇလဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်း ဢၼ်မီးဢၼ်လဵဝ်တီႈလဵဝ် ပဵၼ်ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ သၢင်ႈယုၵ်ႉယွင်ႈဝႆႉပၼ်တႆး၊ ဢၼ်ၼၼ်ႉပဵၼ်ပၢႆႉသႆးပူတ်ႉယႂ်ႇ တမ်းဝႆႉၼႃႈၵၢတ်ႇလူင်ၵၢင်ဝဵင်း တႅမ်ႈသႂ်ႇလိၵ်ႈတႆးဝႃႈ “ၵွမ်ႉဝႃႈဢမ်ႇႁူႉပွင်ႇလွင်ႈပၵ်းပိူင်ၼႆသေတႃႉ လွင်ႈပၵ်းပိူင်ၼႆႉ တေပွႆႇဝၢင်းပၼ်ဢမ်ႇၸႂ်ႈ” ၼၼ်ႉၵူၺ်း။

ပိူင်ပဵၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၵွမ်ႉလႆႈႁၼ်တီႈတူၼ်ႈတီးၵူၺ်း၊ ဝဵင်းၵႅမ် ဝဵင်းငဝ်ႈမိူင်း မိူၼ်ၼင်ႇလႃႈသဵဝ်ႈ ၵဵင်းတုင်၊ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ဝဵင်းလဵၵ်ႉ ဝဵင်းယႂ်ႇ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးၵမ်ႈၼမ်ၵေႃႈ ႁၼ်ပဵၼ်ဝႆႉၼင်ႇၼၼ်ယူႇ၊ ၶီႇလူတ်ႉၵႃးလႄႇ ၸိုင်ႈတႆး ၸွမ်းတႃႈၸွမ်းတၢင်း ဢၼ်ၵႆႉႁူပ်ႉႁၼ်ၼႃႇ ပဵၼ်မၢၼ်ႈႁဵတ်းတၢင်း၊ ၸဵမ်လဵၵ်ႉယႂ်ႇယိင်းၸၢႆး ၵမ်ၶွၼ်ႉလဵၵ်းတဵၵ်းထုပ်ႉမၢၵ်ႇႁိၼ် ႁဵတ်းၵၢၼ်လႂ်ၼွၼ်းၼၼ်ႈ ၵိၼ်ၼၼ်ႈ ၵိူတ်ႇလုၵ်ႈတီႈၼၼ်ႈ။ ဢၼ်ၵႆႉလႆႈႁၼ်ထႅင်ႈ ၽွင်းတေၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈၶဝ်ႈဝဵင်းထႅင်ႈၵေႃႈ ပဵၼ်တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ၊ ဢၼ်ဢမ်ႇလွတ်ႈ တိုၼ်းလႆႈႁၼ်ၼႂ်းဝဵင်း ပဵၼ်သႅင်ႇၶၢႆၼမ်ႉၼဵင်ႈ၊ သႅင်ႇၶၢႆပူႉ၊ ၵူၼ်းၼုင်ႈၽႃႈတူင်ႇ၊ ပၢႆႉၸွမ်းသႅင်ႇၸွမ်းလၢၼ်ႉ ပၢႆႉၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈၶဝ်ႈဝဵင်းပဵၼ်လိၵ်ႈ “မၢၼ်ႈ” လွၼ်ႉလွၼ်ႉ။

မၢၼ်ႈႁဵတ်းတၢင်းၼႂ်းမိူင်းတႆး သဵၼ်ႈတၢင်းမိူင်းၼၢႆး-ၼမ်ႉၸၢင်

လၢတ်ႈလႆႈတဵမ်သူပ်းဝႃႈ တႆးၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးယူႇလွတ်ႈလူၺ်ႈမၢၼ်ႈ၊ ယူႇတႂ်ႈႁူမ်ႈငဝ်းမၢၼ်ႈႁူမ်ႇငမ်း ယဝ်ႉတဵမ်ထူၼ်ႈ၊ ႁဵတ်းသင် ဢမ်ႇပႃးမၢၼ်ႈတိုၼ်းဢမ်ႇပဵၼ်ဢမ်ႇယဝ်ႉ၊ “မီးငိုၼ်း ၶႂ်ႈပိုတ်ႇသႅင်ႇၶၢႆၶူဝ်း၊ ၶႂ်ႈတင်ႈၶွမ်ႇပၼီႇ၊ သိုဝ်ႉတီႈလိၼ်တီႈႁိူၼ်းတီႈၼႃး၊ ဢွၵ်ႇတၢင်းၵႂႃႇတႂ်ႈမိူဝ်းၼိူဝ်၊ ဢွၵ်ႇလႄႇ ဢမ်ႇၼၼ်ၵႂႃႇႁဵၼ်းလိၵ်ႈၼွၵ်ႈမိူင်း တိုၼ်းလႆႈပိုင်ႈဢိင် တိုၼ်းလူဝ်ႇလႆႈဝႂ်ၶႂၢင်ႉတီႈမၢၼ်ႈ ယဝ်ႉၸင်ႇႁဵတ်းလႆႈၵႂႃႇလႆႈ။

ပဵၼ်ႁိုဝ်ၵေႃႈလီ လွင်ႈပဵၼ်မႃးၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇၸၢင်ႈၼႄးတၢင်းၽိတ်းၽႂ်၊ ပဵၼ်တၢင်းၽိတ်းႁဝ်းႁႃး ၼင်ႇၵၼ်တင်းသဵင်ႈ၊ ၵႃႈၵွၼ်ႇပူၼ်ႉမႃး ႁဝ်းဢမ်ႇၶဝ်ႈတိၼ်ၶဝ်ႈမိုဝ်းၵၼ်၊ ႁဝ်းဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းၵႅတ်ႇၶႄ၊ ပဵၼ်ဝႆႉလၢႆးဢၢႆႈဝႃႈၸီႇ-ဢီႇဝႃႈၽဝ်လွၼ်ႉလွၼ်ႉ၊ ပိူၼ်ႈၸင်ႇဝၵ်ႉၵွၼ်ႉဢဝ်တိုဝ်ႉတၢင်းမႃးတမ်းဝၢင်း လွင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇပိူၼ်ႈ ၼႂ်းႁဝ်း။

ၼႂ်းဝဵင်းလူင်တူၼ်ႈတီး

ထၢမ်ဝႃႈ ၸွင်ႇလီၸႂ်လဵၵ်ႉၼႄႇ “လီၸႂ်လဵၵ်ႉယူႇ”၊ ထၢမ်ဝႃႈ ဢမ်ႇၶိုၼ်းၵႄႈလႆႈႁႃႉ ပၼ်ႁႃၸိူဝ်းၼႆႉ ႁူႉတိုၼ်းတွပ်ႇလႆႈဝႃႈ “ၵႄႈလႆႈယူႇ” ပႆႇတူၵ်းလိုၼ်းပူၼ်ႉတီႈ၊ သင်ဝႃႈႁဝ်းဢမ်ႇပႅတ်ႈလွင်ႈတိုၼ်ႇတူဝ် ဢမ်ႇၵုမ်ႇၵူမ်ႈႁူဝ်မိူၼ်မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး ငဝ်းလၢႆးတေၶိုၼ်းလီယူႇ၊ သင်ႁဝ်းႁႃးမေႃပွင်ႇၸႂ်ၼိူဝ်ၵၼ်” ။

တႃႇၽိုၼ်ႉၶိုၼ်းႁၢင်ႈၾၢင်တႆး ပွတ်းဢွၼ်ႇတွၼ်ႈၼိုင်ႈ တီႈတူၼ်ႈတီး “ၽွင်းၶၢဝ်းပီမႂ်ႇတႆး ပဵၼ်တိုဝ်ႉတၢင်းလီတႄႉတႄႉ၊ တႆးဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈၼမ်ၼမ်၊ ၼုင်ႈသႂ်ႇၶူဝ်းတႆး၊ လၢတ်ႈၵႂၢမ်းတႆး၊ တႅမ်ႈလိၵ်ႈတႆး ႁဵတ်းပၢႆႉပၵ်းဝႆႉၸွတ်ႇတူဝ်ႈ၊ ၼႄၾၢင်ႁၢင်ႈတႆးတႆး၊ ပွႆးၼႆႉ တေၸၢင်ႈၸွႆႈပူၵ်းတိုၼ်ႇၵူၼ်းလပ်း ဢိၵ်ႇ ၵူၼ်းၸိူဝ်းၶီႈၵူဝ်ၶဝ် ႁႂ်ႈမီးႁႅင်းလုၵ်ႉၶိုၼ်ႈမႃးၶိုၼ်းယူႇ။

ဢၢၼ်းတႆး ၶႆးၶၢၼ်ႇၾႃႉ
31/10/2014