ပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းမိူင်းၽျၢၵ်ႈ ဢုပ်ႇၵုမ် တႃႇၵႅတ်ႇ ၶႄႁႄႉၵင်ႈၶွမ်ႊပၼီႊဢေႃႊသတြေႊလီႊ ယိူဝ်ႊ(Australia) ဢၼ်လႆႈႁပ်ႉဝႂ်ၶုတ်းၶမ်းတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈသေ တေမႃးၶုတ်းၶမ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ။
ဝၼ်းတီႈ 04/09/2017 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 10 မူင်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းသူၼ် ပူႇၵၢင်ႉ/ၵႄႇ ၸုမ်းပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း ႁူမ်ႈ ၵၼ်သေ ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵုမ် ဢုပ်ႇဢူဝ်းလွင်ႈၶွမ်ႊပၼီႊမိူင်းဢေႃႊသတြေႊလီႊယိူဝ်ႊ တေမႃးၶုတ်းၶမ်း ၼႂ်း ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၽျၢၵ်ႈ တႃႇ110,000 ဢေႊၶိူဝ်ႊ။ ယွၼ်ႉတေတုမ်ႉတိူဝ်ႉတီႈလိၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈတူင်ႈႁႆႈတူင်ႈၼႃး တုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃးသၽႃႇဝသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉလႄႈ လႆႈၸႂ်ၵၼ်ဝႃႈတေ ႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ်သၢၼ်ၶတ်းၵႂႃႇ။
ၸၢႆးၶမ်းၸၼ် ႁူဝ်ပဝ်ႈ ပႃႇတီႇသိူဝ်ၽိူၵ်ႇ SNDP ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၽျၢၵ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ သင် ဝႃႈ ၶွမ်ႊပၼီႊဢေႃႊသတြေႊလီႊယိူဝ်ႊ လူင်းမႃးႁဵတ်းၸိုင် တေတုမ်ႉတိူဝ်ႉဝၢၼ်ႈၵူၼ်း တႃႇ 13 ဢိူင်ႇ။ ယဝ်ႉ ၵေႃႈ တီႈႁဵတ်းသၢင်ႈၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၵေႃႈ တေလူႉတေလႅဝ်တင်းၼမ်၊ တေတုမ်ႉတိူဝ်ႉသၽႃႇဝၾိင်ႈတိုၼ်း ပဵၼ်မိူင်း ႁဝ်း၊ ထႅင်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵမ်ႈၼမ် ၸႂ်ႉၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼမ်ႉလွႆ ၵိၼ်ၵူႈဝၢၼ်ႈၵူႈၶူင်ႇ။ သင်ဝႃႈၶဝ် ၶဝ်ႈ မႃးၶုတ်းယဝ်ႉၸိုင် ဢၼ်ၶဝ်ၸႂ်ႉသၢၼ်ၶေႊမီႊၼၼ်ႉၵေႃႈ မၼ်းတေလႆၶဝ်ႈၼႂ်းၼမ်ႉတင်းသဵင်ႈလႄႈ ၵူဝ်မီးၽေး ၶဵၼ် တႃႇၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်း။ မိူဝ်ႈပိူၼ်ႈပႆႇႁဵတ်းၼၼ်ႉ ႁဝ်းလူဝ်ႇၵႅတ်ႇၶႄဝႆႉၵမ်းလဵဝ် သင်ဢမ်ႇၵႅတ်ႇဝႆႉၸိုင် ၵူဝ် မိူၼ်ၼင်ႇ တင်းဝၢၼ်ႈၼႃးႁႆးလူင်ၼၼ်ႉၶႃႈ” ဝႃႈၼႆ။
သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈၵၼ်သေ သၢၼ်ၶတ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း တေႃႈလဵဝ် ႁဝ်းၶႃႈ လႆႈၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆ လၢႆးမိုဝ်းၵူၼ်းမိူင်းဝႆႉ 200 ပၢႆယဝ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ်ၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈတိုၵ်ႉသိုပ်ႇၵဵပ်းထႅင်ႈတိၵ်းတိၵ်းယူႇ။ ထႅင်ႈၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းတႅမ်ႈလိၵ်ႈတႃႇတၢင်ႇထိုင် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းတႆး၊ ၸွမ်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် မိူင်းမၢၼ်ႈ ဢူးထိၼ်ႇၵျေႃႇတင်း တီႈၵိူဝ်းၵုမ် ဝၢၼ်ႈမိူင်းတေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းသူႉၵျီႇ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တေႃႈလဵဝ် ႁဝ်းၶႃႈ ပႂ်ႉလၢႆးမိုဝ်း ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၶႃႈထႅင်ႈယူႇ။ သင်ဝႃႈ လၢႆးမိုဝ်းၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၽႅဝ်မႃးမူတ်းယဝ်ႉၸိုင် ၶၢဝ်းတၢင်း 15 ဝၼ်း ႁဝ်းၶႃႈ တေတၢင်ႇလိၵ်ႈၵႂႃႇၶႃႈယဝ်ႉ” ဝႃႈၼႆ။
ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၽျၢၵ်ႈ ပိုၼ်ႉတီႈဢၼ်တေတုမ်ႉတိူဝ် လွင်ႈတေၶုတ်းၶမ်းတႃႇဢေႊၶိူဝ်ႊ 110,000 ပၢႆၼၼ်ႉ မိူၼ် ၼင်ႇ ဢိူင်ႇၼမ်ႉၼၢင်း၊ ဢိူင်ႇၼမ်ႉလွမ်ႉ၊ ဢိူင်ႇၼမ်ႉလၢင်း၊ ဢိူင်ႇမိူင်းၽျၢၵ်ႈ၊ ဢိူင်ႇၼမ်ႉပၢင်၊ ဢိူင်ႇၼမ်ႉယုမ်း၊ ဢိူင်ႇ ၵွင်းမူး၊ ဢိူင်ႇၽႃးလူႉ၊ ဢိူင်ႇႁူၺ်ႈသဵဝ်ႈ၊ ဢိူင်ႇဢၢႆႈလူင်၊ ဢိူင်ႈဢၢႆႈငူဝ်ႉ ဢိၵ်ႇထႅင်ႈလၢႆလၢႆဢိူင်ႇ တင်းမူတ်း 13 ဢိူင်ႇ ဝႃႈၼႆ။
ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၽျၢၵ်ႈၼႆႉ ႁူဝ်ၵူၼ်းယူႇသဝ်း တင်းမူတ်းမီး 31000 ပၢႆ၊ မီး 3 ပွၵ်ႉလႄႈ 22 ဢိူင်ႇ ဝႃႈၼႆ။
ဢွင်ႈတီႈၶုတ်းၶမ်းၼႆႉမီးၾၢႆႇၸၢၼ်းမိူင်းၽျၢၵ်ႈ၊ ယၢၼ်ဝဵင်းမိူင်းၽျၢၵ်ႈမွၵ်ႈ 10 လၵ်း၊ ယူႇၼႂ်းဢိူင်ႇၵွင်းမူး ၸႄႈဝဵင်း မိူင်းၽျၢၵ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ။ ဝဵင်းမိူင်းၽျၢၵ်ႈ မီးၼႂ်းဝူင်ႈၵၢင်ဝဵင်းၵဵင်းတုင်-တႃႈၶီႈလဵၵ်း၊ ယၢၼ်ၵႆဝဵင်းၵဵင်းတုင် မွၵ်ႈ 50 လၵ်း။