ပၢင်ၵုမ်လူင်ႁူဝ်ႁုပ်ႈပီ ၸုမ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း (BNI) ပွၵ်ႈၵမ်းထူၼ်ႈ 24 ဢၼ်ၸတ်းႁဵတ်းတီႈဝဵင်းလွႆၵေႃႇ ၸႄႈမိူင်းယၢင်းလႅင်၊ တင်ႈတႄႇဝၼ်းတီႈ 27-29/09/2016 (3 ဝၼ်း)ၼၼ်ႉ ၸုမ်းၽူႈထတ်းထွင်လိၵ်ႈ (Editor) လႄႈၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈတင်းသဵင်ႈ ဢုပ်ႇၵုမ်လႆႈၸႂ်တူၵ်းလူင်းၵၼ် တႃႇတေၵေႃႇတင်ႈႁူင်းႁဵၼ်း ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း ။

တီႈပၢင်ၵုမ်ၼၼ်ႉ ၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈၶဝ်လႆႈဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်သေ တႅပ်းတတ်းၵႂႃႇဝႃႈ- ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းတင်းသဵင်ႈၼႆႉ တေႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ်သေ ယၢင်ႈၶိုၼ်ႈၼႃႈၵႂႃႇၸူး Business Model ဢၼ်ၸႂ်ႉသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇသေႁဵတ်းၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး ။ ယိူင်းဢၢၼ်း ပိူဝ်ႈတႃႇၸုမ်းၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းပဵၼ်လုၵ်ႈၸုမ်း BNI တင်းသဵင်ႈပေႃးတေမီး ငဝ်းႁၢင်ႈသဵင် (TV)ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၽႂ်မၼ်းသေ ဢွၵ်ႇလႆႈတီႈ Sky net -ၼႆယဝ်ႉ ။


ပိူင်လူင်မၼ်းထႅင်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈ ပိူဝ်ႈတႃႇၵေႃႇတင်ႈႁူင်းႁဵၼ်း (Media) သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႄႈ တႃႇတေႁဵတ်းဢွၵ်ႇလႆႈႁူင်းပွႆႇသဵင် (Radio Online) ၸၢဝ်းၶိူဝ်းႁင်းၽႂ်မၼ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ ႁူင်းႁဵၼ်း (Media) သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႄႉ တေႁူမ်ႈၵၼ်ၵေႃႇတင်ႈ- ၼႆယဝ်ႉ ။


ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၼၢႆႇၵၸေႃးမုၼ်ႇ ၽူႈထတ်းလိၵ်ႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇမွၼ်း (IMNA) လႄႈပဵၼ်ပႃးၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း ၵေႃၵမ်ၵၢၼ် (Board member) ၶွင်ၸုမ်း BNI  လၢတ်ႈဝႃႈ- “တႃႇတေၵေႃႇတင်ႈႁူင်းႁဵၼ်း Media ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈၶပ်းၶိုင်ဝႆႉ တေတႅမ်ႈၽႅၼ်ၵၢၼ်ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 3 လိူၼ်။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢိင်ၼိူဝ်ၽႅၼ်ၵၢၼ်သေ ထုၵ်ႇလီႁဵတ်းသင်ၵေႃႈ ၸင်ႇၵွႆႈသိုပ်ႇႁဵတ်းၵႂႃႇထႅင်ႈ။ ပိူင်လူင်မၼ်းတႄႉ ႁဝ်းတေၵေႃႈတင်ႈႁူင်းႁဵၼ်းၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ (Journalism School) တွၼ်ႈတႃႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း။ ႁူင်းႁဵၼ်းၼႆႉ တေပၵ်းတီႈၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်း သေတီႈတီႈ၊ တေပဵၼ်ၼႂ်းမိူင်းမွၼ်း မိူင်းယၢင်းလႅင် မိူင်းယၢင်း မိူင်းတႆး မိူင်းၶၢင်ၸိူဝ်းၼႆႉသေတီႈတီႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပႆႇလႆႈဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်၊ တေဢိင်ၼိူဝ်ၽႅၼ်ၵၢၼ် ဢၼ်တႅမ်ႈၼႂ်း 3 လိူၼ်သေ တေႁဵတ်းၵၢၼ်ၵႂႃႇ- ဝႃႈၼႆ ။


ပၢင်ၵုမ်လူင်ၸုမ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း (Ethnic Media Conference-EMC) ပွၵ်ႈၵမ်းထူၼ်ႈ 5 တေဢၢၼ်း ႁဵတ်းၼႂ်းႁူဝ်ပီ 2016 ၊ တေႁဵတ်းတီႈဝဵင်းလွႆၵေႃႇ ၸႄႈမိူင်းယၢင်းလႅင်- ပၢင်ၵုမ်လူင် BNI ပွၵ်ႈၼႆႉ လႆႈတႅပ်းတတ်းၵၼ်ၵႂႃႇ ၼင်ႇၼႆ။


ပၢင်ၵုမ်ႁူဝ်ႁုပ်ႈပီ ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း (BNI) ပွၵ်ႈၵမ်းတီႈ 23  ၸတ်းႁဵတ်းတီႈၼႂ်းဝဵင်းသင်ၶလၿူႊရီႊ ၸႄႈတွၼ်ႈၵၢၼ်းၵျၼၿူႊရီႊ ၸိုင်ႈထႆး၊ ပူၼ်ႉမႃးမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 02-04/09/2015 ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ဝၼ်း၊ ဢၼ်ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈထုင်ႉ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းမွၼ်းယူႇသဝ်းၼမ် ။


ၸုမ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း (BNI) ၼႆႉ ပဵၼ်ၸုမ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း လၢႆလၢႆၸုမ်းႁူမ်ႈၵၼ်ၵေႃႇတင်ႈဝႆႉ။ ဝၢႆးသေၸွမ်ၸိုင်ႈတဵင်းၸဵင်ႇ ယိုၼ်ႈမိုဝ်းသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်တေႃႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း မိူဝ်ႈပီ 2011 မႃးၼႆႉ မီးၸုမ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းတၢင်ႇၸုမ်း ၶဝ်ႈမႃးပဵၼ်လုၵ်ႈၸုမ်းလၢႆၸုမ်း၊ ယၢမ်းလဵဝ်မီးလုၵ်ႈၸုမ်း 13 ၸုမ်း ။


လုၵ်ႈၸုမ်း ၸုမ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း (BNI) 13 ၸုမ်း- 1.ၸုမ်းမွၼ်း (IMNA) ။ 2.ၸုမ်းၶၢင် (KNG) ။ 3.ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၵႃႊလႃႊတၢၼ်ႇ။ 4.ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ (SHAN) ။ 5. ၸုမ်းယၢင်းလႅင် (Kantarawaddy Time) ။ 6.ၸုမ်းမွၼ်း (Phophtaw ဢွၼ်တၢင်းပဵၼ် Kaowao) ။ 7.ၸုမ်းၶျၢင်း (Khonumtung) ။ 8.ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၶျၢင်း ၶျိၼ်းဝေႃႊလ်။ 9.ၸုမ်းယၢင်းၽိူၵ်ႇ (KIC) ။ 10.ၸုမ်းၶၢဝ်ႇမိၸ်ႉၸိမ (Mizzima News) ။ 11.ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၸၢဝ်းပုတ်ႉထ- ရၶႅင်ႇ (Niranjara News) ။ 12.သူၺ်ႇႁိၼ်းတႃႇ (Shwehintha) ။ 13.ၸုမ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ တၢၼ်ႇလုၼ်ႇထၢႆႊမ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ။