ၵူၼ်းမိူင်းၼွင်ၶဵဝ် တုၵ်းယွၼ်းၵႃႈသၢႆႈတႅၼ်းတီႈလိၼ်သူၼ်ႁႆႈၼႃး ဢၼ်ၺႃးတေႃႈၵႅတ်ႉသ်လတ်း
ပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်း ၼွင်ၶဵဝ် တုၵ်းယွၼ်းၵႃႈသၢႆႈတႅၼ်းတီႈလိၼ်သူၼ်ႁႆႈၼႃး ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ၾင်တေႃႈၵႅတ်ႉသ်တင်းၼမ်ႉမၼ်းမဵၼ် ဢၼ်လုၵ်ႉမိူင်းရၶႅင်ႇသေ လတ်းၶၢမ်ႈၵႂႃႇမိူင်းၶႄႇ။ ၵူၼ်းမိူင်းတႅမ်ႈ လိၵ်ႈတုၵ်းယွၼ်းထိုင် တီႈလုမ်းပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် ၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ႁႂ်ႈၸွႆႈၶပ်းၶိုင် တုၵ်းယွၼ်းပၼ် ။
ဝၼ်းတီႈ 22/09/2016 ယၢမ်း 11:00 မူင်း ပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်း 7 ၵေႃႉ ႁူမ်ႈပႃး ၽူႈပွင်ၵၢၼ် ပႃႇတီႇ ႁူဝ်သိူဝ် ၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် လူင်းပိုၼ်ႉတီႈၵူတ်ႇထတ်းတႅၵ်ႈၼႃႈလိၼ် ဢၼ်လူင်ပွင် ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ၾင်တေႃႈလွတ်ႇၵႅတ်ႉသ်တင်းၼမ်ႉမၼ်းမဵၼ် လတ်းၼႂ်းသူၼ်ႁႆႈၼႃး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ ၶိုင်တုၵ်းယွၼ်း ၵႃႈသၢႆႈတႅၼ်းတီႈလိၼ် ။
ပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်း 7 ၵေႃႉၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်း ဝၢၼ်ႈၵုင်းၸၢမ်၊ ဝၢၼ်ႈၼူၵ်ႉၵလေး ၼႂ်းဢိူင်ႇၼူၵ်ႉၵလေး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။
ၸၢႆးဢွင်ႇလုၼ်ႇ ၽူႈပွင်ၵၢၼ်ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် ၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် လၢတ်ႈဝႃႈ - “ ၵူၼ်းၼႂ်းဝဵင်း ၵူၼ်းၸမ် ၸႂ်ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇ ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ႁူမ်ႈၵၼ်သေ လႅၼ်ၵိၼ် ၵူၼ်းမိူင်း၊ ၵူၼ်း မိူင်းၶဝ်ဢမ်ႇႁူႉၸွမ်းသင်။ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းသမ်ႉ တေႃႈလွတ်ႇၵႅတ်ႉသ်တင်းၼမ်ႉမၼ်း မဵၼ်ၼႆႉ ပႃးၵႂႃႇၼႂ်းသူၼ်ၼႂ်းႁႆႈၵေႃႈ ပိူၼ်ႈဢမ်ႇပၼ်ငိုၼ်းၵေႃႈၶဝ်ဢမ်ႇႁူႉ၊ ၽိူဝ်ႇထိုင်တေႃႈလဵဝ် ၶဝ်ၸင်ႇမႃးဢုပ်ႇလၢတ်ႈၼေတီႈၶႃႈ ႁဝ်းဝႃႈၶဝ်ဢမ်ႇလႆႈငိုၼ်း ။ ႁဵတ်းၼႆသေ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈၸင်ႇၵႂႃႇထၢမ် ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ” ဝႃႈၼႆ ။
တေႃႈလဵဝ် တိူၵ်ႇႁႆႈလွၵ်းၼႃး ၵူၼ်းမိူင်း ထုင်ႉၼွင်ၶဵဝ် ၵမ်ႈပႃႈၼမ် ၸိူဝ်းၺႃး တေႃႈလွတ်ႇၵႅတ်ႉသ်တင်း တေႃႈလွတ်ႇ ၼမ်ႉမၼ်းမဵၼ် လတ်းၼၼ်ႉ ထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ပႆႇလႆႈၵႃႈသၢႆႈတႅၼ်း သင်သေ ဢိတ်းၵေႃႈ ယင်းတိုၵ်ႉမီး ။
ၵူၺ်းၵႃႈၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈတႄႉဝႃႈ သူင်ႇလူင်းမႃးပၼ် ၵႃႈသၢႆႈတႅၼ်း ၸဵမ်မိူဝ်ႈ ဝၼ်းတီႈ 29/08/2011 ယဝ်ႉၼႆသေတႃႉ ထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ဢမ်ႇၽႅဝ်ႁွတ်ႈၼႂ်းမိုဝ်းၵူၼ်းမိူင်း။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼၼ် ပီႈၼွင်ႉၵူၼ်း မိူင်း 7 ၵေႃႉ ၸင်ႇလႆႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈတၢင်ႇထိုင် တီႈလုမ်းႁူဝ်သိူဝ်လႄႈၸင်ႇလႆႈ ၶိုင်ၸွႆႈဝႃႈၼႆ ။
ၵူၼ်းၸမ်ၸႂ် ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ်တႄႉလၢတ်ႈဝႃႈ ငိုၼ်းသၢႆႈတႅၼ်းၼႆႉ ယင်းတိုၵ်ႉမီးၼႂ်းမိုဝ်း ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ် ၶုၼ် ပၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢူးတဵင်းၸဵင်ႇၼၼ်ႉ - ဝႃႈၼႆ ။
ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် ၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် လၢတ်ႈဝႃႈ - လႆႈၵႂႃႇဢုပ်ႇ ၵၼ်တင်းၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ်ၸိူဝ်းႁပ်ႉငိုၼ်းဝႆႉၼၼ်ႉ လႆႈႁူႉဝႃႈ မီးလၢႆလၢႆၵေႃႉ ႁူမ်ႈၵၼ်ယိပ်းငိုၼ်းၼႆႉဝႆႉလႄႈ တေၶိုၼ်းၵုမ်ၵၼ်တႃႇၵႄႈလိတ်ႈထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈယူႇဝႃႈၼႆ ။
တေႃႈလွတ်ႇၵႅတ်ႉသ်တင်းတေႃႈလွတ်ႇၼမ်ႉမၼ်းမဵၼ်ၼႆႉလုၵ်ႉတၢင်းမိူင်းရၶႅင်ႇလတ်း တိူင်းမၵူၺ်း၊ တိူင်းတႃႈလိူဝ်ႇလႄႈ မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လၢႆၸႄႈဝဵင်းမိူၼ်ၼင်ႇ ပၢင်ႇဢူႈ၊ ၼွင်ၶဵဝ်၊ ၵျွၵ်ႉမႄး၊ သီႇပေႃႉ၊ ၼမ်ႉတူႈ၊ လႃႈသဵဝ်ႈ သေသူင်ႇၶဝ်ႈၼႂ်းမိူင်းၶႄႇ ။
ၵူၼ်းမိူင်းၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ဢၼ်ၺႃးတေႃႈလွတ်ႇၵႅတ်ႉသ်တင်းၼမ်ႉမၼ်း လတ်းၼၼ်ႉ မၢင်ၵေႃႉၺႃးလတ်းတူင်ႈၼႃးၵႂႃႇတင်းၶိုင်ႈၵေႃႈမီး၊ မၢင်ၵေႃႉၺႃး 9 -10 လွၵ်း၊ မၢင်ၵေႃႉၺႃး 2-3 လွၵ်း ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ။
ၵူၼ်းမိူင်းဢိူင်ႇၼူၵ်ႉၵလေး ၸဝ်ႈတိူၵ်ႇႁႆႈလွၵ်းၼႃး 7 ၵေႃႉၼၼ်ႉ ပဵၼ် 1) လုင်းၸဵင်ႇဝိၼ်းဝၢၼ်ႈ ၼမ်ႉမေႃႇ 2) လုင်းတိၼ်ႇၺုၼ်ႉ ဝၢၼ်ႈၼူၵ်ႉၵလေး 3) လုင်းၵျေႃႇသူၺ်ႇ ဝၢၼ်ႈၵုင်းၸၢမ် 4) လုင်း ဢူင်းၵျေႃႇ ဝၢၼ်ႈၵုင်းၸၢမ် 5) လုင်းႁၢၼ်ႇၺုၼ်ႉ ဝၢၼ်ႈၵုင်းၸၢမ် 6) လုင်းသၢင်ႇဢူး ဝၢၼ်ႈ ၵုင်းၸၢမ် 7) လုင်းထုၼ်းၵျီႇ ဝၢၼ်ႈၵုင်းၸၢမ် ။ ၼွၵ်ႈလိူဝ်ၶဝ် 7 ၵေႃႉၼႆႉ ၸိူဝ်းဢၼ်ၺႃး တုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵေႃႈမီးထႅင်ႈတင်းၼမ်ယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈဢၼ်ဢမ်ႇႁူႉတေလႆႈတုၵ်းယွၼ်းၶိုၼ်းၵေႃႈမီး ၸိူဝ်းဢမ်ႇၶႂ်ႈတၵ်းသဵင်ၸွမ်းၵေႃႈမီး ဝႃႈၼႆ။
လိူဝ်ၼၼ်ႉ သူၼ်ၸိူဝ်းမီးတေႃႈၵႅတ်ႉသ်ၾင်ဝႆႉၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈတႃႈတီႈယင်း တဵင်ၵႂၢမ်းၼၵ်းဝႆႉဝႃႈ တေဢမ်ႇလႆႈၸုတ်ႇၽဝ်ႁႆႈ၊ တေဢမ်ႇလႆႈၶုတ်းထႆလိုၵ်ႉဝႃႈၼႆ ။
Tags: Human Right, News