ပၢင်ၵုမ်ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း (ENAC) ဢၼ်ၸတ်းႁဵတ်းၵႂႃႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 29-30/05/2016 ဢၼ်ပႃးၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း၊ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ၊ ၸုမ်းပႃႊတီႊၵၢၼ်မိူင်း၊ ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း၊ ၼၢင်းယိင်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၶဝ်ႈပႃးၸွမ်းတင်းသဵင်ႈ၊ မူႇၸုမ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈတင်းမူတ်းမီး 35 ၸုမ်း၊  ၵူၼ်းၶိုၼ်ႈႁွတ်ႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈမီးႁိမ်း 70 ၵေႃႉၼၼ်ႉ ဢၼ်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်သေ လီသူၼ်ၸႂ်သုတ်း ပဵၼ်ပၢႆးပၺ်ၺႃ ။

ပၢင်ၵုမ်ပွၵ်ႈၼႆႉ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၽိုၼ်ယုၵ်းယၢင်ႇပေႃႇလသီႇ ဢၼ်ႁဵတ်းပၢင်သွၼ် ၶၢဝ်းတၢင်းႁိမ်း 2 ပီသေၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈမႃး တင်းမူတ်း 9 ႁူဝ်ၶေႃႈ၊ ၶႂ်ႈၽိူမ်ႉထႅမ် ထွၼ်သင်ထႅင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပေႃႇလသီႇၼႆႉ ပဵၼ်ၶၵ်ႉတွၼ်ႈၵမ်းလိုၼ်းသုတ်းသေ တေၼမ်းဢဝ်ၵႂႃႇ တၢင်ႇထိုင်/ ဢုပ်ႇဢူဝ်းတီႈၼႂ်း ၶၵ်ႉတွၼ်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်၊ ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်း။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ လႆႈတွင်ႈထၢမ် ယိင်းႁၢၼ်ၾႃႉ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ၸုမ်းၵပ်းသၢၼ်လွင်ႈၼၢင်းယိင်းတႆး (SWAN) ဝႆႉၼင်ႇၼႆ ။


ထၢမ် - ပၢႆးပၺ်ၺႃၼႆႉ လီသူၼ်ၸႂ်ဝႃႈၼႆလႄႈ လွင်ႈၼႆႉ လႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၶႃႈ ?။


တွပ်ႇ - ပၢႆးပၺ်ၺႃၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈမီးႁူဝ်ၶေႃႈလၵ်းလၵ်းမၼ်း- 1.ၸၼ်ႉငဝ်ႈၼႆႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတေလႆႈႁဵၼ်းၵူႈၵေႃႉ။ ဢမ်ႇမီးၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇ၊ မိူင်းႁဝ်းတေမီးထိုင်ၸၼ်ႉ 4 ၸိူဝ်းၼႆႉဝႆႉလမ်ႇလွင်ႈ။ 2.လွၵ်းပိူင်ပၢႆးပၺ်ၺႃ ဢၼ်ဢဝ် သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵဝ်ႉပဵၼ်ၵၼ်းသေ ၵႂႃႇၸွမ်းလွၵ်းပိူင် ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊၸီႊ။ 3.ပၢႆးပၺ်ၺႃၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႆႉ ႁႂ်ႈမီးလွင်ႈပဵၼ်ထမ်း/တြႃး၊ ႁႂ်ႈမၵ်းမၼ်ႈႁပ်ႉႁွင်းပၼ် ထၢင်ႇႁၢင်ႈပိုတ်ႇလႆႈႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ။ လိၵ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းၽႂ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းမၼ်း ႁႂ်ႈမီးသုၼ်ႇလႆႈသွၼ်ႁဵၼ်းၵူႈတီႈတီႈ၊ ႁႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ႁပ်ႉႁွင်း မၵ်းမၼ်ႈပၼ် ႁႂ်ႈၸႂ်ႉၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းလႆႈ၊ ႁႂ်ႈၸႂ်ႉၼႂ်းလုမ်းၼႂ်းၸႆးလႆႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ။


ထၢမ် - မိူၼ်ၼင်ႇမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈဝႃႈ ပၼ်ပိုတ်ႇပူင်သွၼ်ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းယဝ်ႉ၊ လွင်ႈၼႆႉ ၸွင်ႇဢုပ်ႇဢူဝ်းပႃးၶႃႈ ?။


တွပ်ႇ - လႆႈဢုပ်ႇပႃးၶႃႈဢေႃႈ။ ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ပၼ်ဢုၺၢတ်ႈ (ၶႂၢင်ႉ) သွၼ်ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းၼႆႉ တႄႇဢဝ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမႂ်ႇၶိုၼ်ႈမႃးၼႆႉ ပၼ်ၶႂၢင်ႉယူႇသေတႃႉၵေႃႈ လႆႈပူင်သွၼ်ၼွၵ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်းႁူင်းႁဵၼ်းၵူၺ်း။ လွင်ႈၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈမႃးဢုပ်ႇၵၼ်ဝႃႈ ယႃႇႁႂ်ႈလႆႈပဵၼ်ၸိူင်ႉၼႆ၊ ႁႂ်ႈလႆႈပဵၼ် Subject ဢၼ်လႆႈသွၼ်ၼႂ်းၶၢဝ်းယၢမ်း ႁူင်းႁဵၼ်း။ ၼႃႈလိၼ်ၵူႈတီႈတီႈၼႆႉ ၼႂ်းဝဵင်းဢမ်ႇဝႃႈ၊ ပေႃးမႃးတူၺ်းဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈၼႃးပၢင်ႇ ၼႂ်းမိူင်းတႆးႁဝ်း မီးႁူင်းႁဵၼ်းၵေႃႈ မေႃသွၼ်သမ်ႉလုၵ်ႉတီႈမိူင်းမၢၼ်ႈသေသူင်ႇမႃး၊ မေႃသွၼ်သမ်ႉပဵၼ်မၢၼ်ႈ၊ လုၵ်ႈႁဵၼ်းသမ်ႉ ပဵၼ်တႆး၊ မႃးသွၼ်ၵၼ်ဢမ်ႇပွင်ႇၵၼ်၊ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢမ်ႇမေႃၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈ၊ မေႃသွၼ်ဢမ်ႇမေႃၵႂၢမ်းတႆး။ ပေႃးၸိူင်ႉၼႆ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈဢမ်ႇပွင်ႇ၊ ပေႃးဢမ်ႇပွင်ႇ ဢမ်ႇလႆႈလိၵ်ႈမေႃသွၼ်သမ်ႉပွင်ႉလုၵ်ႈႁဵၼ်း၊ လုၵ်ႈႁဵၼ်းသမ်ႉၺႃးၶွၼ်ႉတိၵ်းတိၵ်းၼႆၵေႃႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈၵႂႃႇႁူင်းႁဵၼ်းယဝ်ႉ၊ ပၢႆႈႁူင်းႁဵၼ်းသေ ဢမ်ႇၶႂ်ႈယူႇ ႁူင်းႁဵၼ်း၊ ႁဵတ်းၼႆသေ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈၵၢၼ်ႁဵၼ်းတူၵ်းတႅမ်ႇသေဢမ်ႇၵႃး၊ ဢမ်ႇလႆႈယူႇႁူင်းႁဵၼ်းမႃးၵေႃႈ မီးတင်းၼမ်။ ဢၼ်ၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်ငဝ်ႈႁၢၵ်ႈပၼ်ႁႃဢၼ်လဵၵ်ႉလဵၵ်ႉဢွၼ်ႇၵူၺ်း ။


ၼင်ႇႁိုဝ်တေဢမ်ႇပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်၊ ႁႂ်ႈၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃလႆႈၼႆႉ ၼႂ်းမူႇပိူင်ၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈတႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ ၸွမ်းဝႃႈ- ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၽႂ်မၼ်းၼႆႉ ႁႂ်ႈလႆႈမီးၶူးသွၼ်ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈသေ သွၼ်ပၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ပိုၼ်ႉထၢၼ်မၼ်း။ ပေႃးၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉသုင်မႃး ၸင်ႇၵွႆႈၵႂႃႇၸွမ်းပိူင်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ၼင်ႇႁိုဝ်ပေႃးတေသွၼ်လႆႈၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းၼႆႉ ၼႂ်းပိူင်ပေႃႇလသီႇၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈပႃးၸွမ်းဝႆႉ ။


ထၢမ်-လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းလိူၵ်ႈတင်ႈမႃး။ ၵမ်းၼႆႉ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းသမ်ႉၶႂ်ႈမီးႁူင်းႁဵၼ်း ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ၊ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈႁဵၼ်းသွၼ်ၽႃသႃၵႂၢမ်းလၢတ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း၊ ၶႂ်ႈၸႂ်ႉၽႃသႃၵႂၢမ်းလၢတ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၼႂ်းလုမ်းၼႂ်းၸႆးပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်။ လွင်ႈၼႆႉ လွင်ႈမုင်ႈမွင်းသုၼ်ႇတူဝ်ၵေႃႈလီ၊ ဢၼ်တင်းၼမ်မုင်ႈမွင်းၼၼ်ႉ ၵေႃႈလီ လႆႈငိၼ်းမႃးၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ ၸွင်ႇတေပဵၼ်မႃးၶႃႈႁႃႉ ပၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ?။


တွပ်ႇ-ဢဝ်သုၼ်ႇတူဝ်ဝႃႈတႄႉ မွၵ်ႈၼိုင်ႈၶိုင်ႈ၊ ဢမ်ႇႁတ်းမုင်ႈမွင်းတဵမ်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 100% ။ ၵွပ်ႈဝႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမႂ်ႇၼႆႉ မၼ်းဝႃႈမၼ်းပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းလိူၵ်ႈတင်ႈၶိုၼ်ႈမႃး၊ ဢၼ်ၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းၶႂ်ႈလႆႈၶႂ်ႈပဵၼ်ၼၼ်ႉ မၼ်းတေတူၺ်းထိုင်ပူၵ်းပွင်ပၼ်ၵူၼ်းမိူင်း၊ မၼ်းၵေႃႈလၢတ်ႈမႃးၸိူင်ႉၼႆ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ၼၢင်းဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇၼႆႉ မၼ်းသမ်ႉယိပ်းၾၢႆႇပၢႆးပၺ်ၺႃၸွမ်း၊ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈမၼ်းၼၢင်းတေႁဵတ်းလႆႈယူႇ ။


ၵူၺ်းၵႃႈ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈမုင်ႈမွင်းၼႆႉ ၸွင်ႇမၼ်းၼၢင်းတေႁဵတ်းလႆႈႁူမ်ႇငမ်းပတ်းပိုၼ်ႉ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈႁႃႉ ၼႆႉၵေႃႈထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ပေႃးတူၺ်းပၢႆးပၺ်ၺႃၼႆႉ ၼႂ်းဝဵင်းလူင်ၵေႃႈမီး၊ ၸွမ်းဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈၵေႃႈမီး။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢၼ်မီးၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၵေႃႈ သမ်ႉမီးႁင်းၽႂ်မၼ်း၊ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၼင်ႇႁိုဝ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တေမၵ်းမၼ်ႈလႆႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈတႅမ်ႈလူင်းပႃးၸွမ်းၼႂ်းပိူင် ပေႃႇလသီႇၼႆႉ။ လုၵ်ႈႁဵၼ်း ၸိူဝ်းယဝ်ႉႁူင်းႁဵၼ်း ၼႃႈလိၼ်ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၵေႃႈ ႁႂ်ႈလႆႈသိုပ်ႇၶဝ်ႈႁဵၼ်း ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင် ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵုမ်းၵမ်၊ ဢၼ်ၼႆႉၵေႃႈပႃးၸွမ်း ။


လိူဝ်သေၼၼ်ႉ တီႈႁူင်းႁဵၼ်းၼႆႉ မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈပၢၼ်ႁဝ်းပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼၼ်ႉ ႁဝ်းလႆႈဢၢၼ်ႇလိၵ်ႈလွတ်ႈလႆႈ တၢင်းသူပ်း တႅမ်ႈလႆႈသေၵႂႃႇတွပ်ႇလိၵ်ႈ။ ပိူင်ၵၢၼ်ႁဵၼ်းဢၼ်ၼႆႉ ႁႂ်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈၼႆၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈ ဢုပ်ႇဢူဝ်းပႃးၸွမ်း၊ ႁႂ်ႈလႆႈၸႂ်ႉပၢႆးဝူၼ်ႉ (Critical Thinking) ဝူၼ်ႉၶူင်ဢွၵ်ႇမႃးသေ လႆႈမီးၵၢၼ်ႁဵၼ်းပႃးၸွမ်း၊ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈသွၼ် ဢၢၼ်ႇႁႂ်ႈလႆႈသူပ်းၵူၺ်း။ လိူဝ်ႈသေၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈတႅၵ်ႈၼိူင်းတူၺ်း ပိူင်ၵၢၼ်ႁဵၼ်းၼႂ်းလူၵ်ႈ ၵူႈမိူင်းမိူင်း ၵမ်ႈၼမ်ပိူၼ်ႈဢမ်ႇဝႆႉပိူင်လူင် တီႈဢၢၼ်ႇလိၵ်ႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈပိူင်လဵဝ်၊ ပိူၼ်ႈတေဝႆႉပိုၼ်ႉႁူႉၵႅမ်တူဝ်၊ ၾိင်ႈငႄႈ၊ တၢင်းၵႃႈတၢင်းဝႅၼ်၊ ၾၢႆႇပၢႆးမွၼ်း၊ ၾၢႆႇလဵၼ်ႈႁႅင်း၊ ၾၢႆႇတႅမ်ႈႁၢင်ႈလႄႈ ၵူႈသမ်ႇသႅၼ်ပိူင် ၵဵဝ်ႇလွင်ႈၼႃႈၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းၼႆႉ ႁႂ်ႈမၼ်းမီးၵူႈလွင်ႈ၊ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈပႃး လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ။


ပေႃးယဝ်ႉၵေႃႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸိူဝ်းပဵၼ်တုၵ်ႉၶိတ (ၶႃႁၵ်းမိုဝ်းၵႅင်ႉ၊ တႃမွတ်ႇ၊ ႁူၼူၵ်ႇ)ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈလႆႈပိုတ်ႇပၼ်ႁူင်းႁဵၼ်းတႃႇၶဝ်၊ ႁႂ်ႈမီးတီႈၶိုၵ်ႉတွၼ်းတႃႇၶဝ်၊ ႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸိူဝ်းပဵၼ်တုၵ်ႉၶိတလႆႈႁဵၼ်း ၸွမ်းၼႆ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈသႂ်ႇပႃးၸွမ်းဝႆႉ ။


လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်း တီႈၵႆၵႆၼၼ်ႉ မေႃသွၼ်ၶဝ်ၽႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇၶႂ်ႈၵႂႃႇ၊ ငိုၼ်းလိူၼ်မေႃသွၼ် ၵေႃႈဢေႇ။ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈပဵၼ်ၽႅၼ်ၵၢၼ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်း၊ ႁႂ်ႈဢဝ်မေႃသွၼ်ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈႁဝ်း ဢၼ်မေႃလိၵ်ႈလၢႆး ၽႃသႃႁဝ်းၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းသူင်ႇသွၼ်ပၼ်ၶဝ်၊ သမ်ႉတေလႆႈၸွႆႈထႅမ်တူၺ်းထိုင်ပၼ်ၶဝ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၼႆၵေႃႈလႆႈတႅမ်ႈဝႆႉပႃးၸွမ်းၶႃႈဢေႃႈ ။


ထၢမ် - ဢၼ်ဝႃႈၶူးသွၼ် လုၵ်ႉတၢင်းမိူင်းတႂ်ႈမႃးၼႆႉ ႁဝ်းဢမ်ႇပေႃးၶႂ်ႈလႆႈ။ ႁဝ်းၶႂ်ႈလႆႈၶူးသွၼ်ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၶိုၼ်းပူင်သွၼ်ပၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဝ်း၊ ဢၼ်ၼႆႉ လွင်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းသမ်ႉမီးၸိူင်ႉႁိုဝ်ၶႃႈ၊ ၸွင်ႇတေပဵၼ်လႆႈၶႃႈ ?။


တွပ်ႇ - ဢၼ်ၼႆႉ တေလႆႈႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ်လၢႆၾၢႆႇလၢႆတၢင်း၊ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵေႃႈ ထုၵ်ႇလႆႈၵမ်ႉထႅမ်ပႃးၸွမ်း။ ပိူင်တႅၵ်ႈမၼ်း ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းႁဝ်းၼႆႉ ၵူၼ်းၵတ်ႉၶႅၼ်ႇမၼ်းမီးယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပၼ်ႁႃမၼ်းၼႆႉ ႁဝ်းဢမ်ႇၵမ်ႉၸွႆႈပၼ်မေႃသွၼ်လႆႈတဵမ်ထူၼ်ႈ၊ ပေႃးႁဝ်းဢမ်ႇၵမ်ႉလႆႈၵေႃႈ ၽႂ်ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁဵတ်း၊ မေႃသွၼ်ၵေႃႈဢေႇ။ ဢၼ်ၼႆႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈတေလႆႈလူင်းပၼ် Budget ၼႆႉၵေႃႈပႃးၸွမ်း။ ပေႃးၸိူင်ႉၼၼ်မႃး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ၊ ၾၢႆႇၽွင်းငမ်း၊ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တေလႆႈၸွႆႈပူၵ်းပွင်ပၼ်မေႃသွၼ်ၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈလႆႈသွၼ်ပၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဝ်း၊ ၼႆႉၵေႃႈၵိုၵ်းၽႅၼ်ၵၢၼ်ၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈပေႃႇလသီႇၼၼ်ႉ ။


ထၢမ် - တေႃႈလဵဝ်ၼႆႉ ၼင်ႇႁိုဝ်ပိူင်ပေႃႇလသီႇၼႆႉ တေဢဝ်ၵႂႃႇၸႂ်ႉလႆႈတႄႉ၊ ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်တႄႉၼၼ်ႉ တေမီးလႆႈမွၵ်ႈၵႃႈႁိုဝ်ၶႃႈ ?။


တွပ်ႇ - ဢၼ်ၼႆႉႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈ တၢင်ႇထိုင်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ။ တေလႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်း (ငူပ်ႉငီႉ) လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ။ ၵွပ်ႈဝႃႈ ပေႃးၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၼႆႉ ၶဝ်တေႁဵတ်းလႆႈယူႇ၊ ၶဝ်ၵေႃႈႁဵတ်းယူႇယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၵုမ်းၵမ်ၼႆႉ လိၵ်ႈၽႃသႃၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵေႃႈသွၼ်၊ လိၵ်ႈမၢၼ်ႈၵေႃႈသွၼ်၊ လိၵ်ႈဢင်းၵိတ်ႉၵေႃႈသွၼ်၊ ၵူၺ်းၵႃႈ လူဝ်ႇႁႂ်ႈၵွင်ႉၶိုၼ်ႈလႆႈၸွမ်း ႁူင်းႁဵၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼႆႉၵူၺ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ တၢင်ႇတီႈသမ်ႉ ပႆႇမီးၸိူင်ႉၼၼ်။ ၼင်ႇႁိုဝ်တေမီးမႃးၼၼ်ႉ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇႁဝ်းၶႃႈ ၸိူဝ်းတေၵႂႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်းၸွမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵေႃႈ ၶဝ်တေဢုပ်ႇဢူဝ်းတင်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ၊ ၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၾၢႆႇပၢႆးပၺ်ၺႃၸိူဝ်းၼႆႉ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ်။


(ၶႅၼ်းတေႃႈပႂ်ႉသိုပ်ႇဢၢၼ်ႇတွၼ်ႈ 2)