ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းတႆး တီႈၵဵင်းမႆႇ ၶဝ်ႈၸႂ်ဝႃႈ ပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၵၢၼ်မိူင်းလႄႈ ၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵူၼ်းၶိူဝ်းၼႂ်းမိူင်းတႆးၵမ်းၼႆႉ ႁူမ်ႈဝႃႈ ၸဝ်ႈႁၢၼ် ၵေႃႉၸတ်းပၼ်သေတႃႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၽႅၼ်မၢၼ်ႈ၊ ၵွပ်ႈၼၼ် ဢူးဢွင်ႇမိၼ်း ၸင်ႇပဵၼ်ၵေႃႉတေမႃးပိုတ်ႇပၢင်/ႁပ်းပၢင်ပၼ်လႄႈဝႃႈ - “ၵၢၼ်တႆးၼႆႉ ပေႃးမၢၼ်ႈဢမ်ႇမႃးႁဵတ်းပၼ် ႁဝ်းႁဵတ်းႁင်းၵူၺ်းဢမ်ႇလႆႈႁႃႉ” ၼႆသေ ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းတႆး (Shan CBOs) တီႈၵဵင်းမႆႇ ၸင်ႇဢဝ်သဵင် သူၼ်ႇယႂ်ႇသေ ဢွၵ်ႇၶေႃႈတႅပ်းတတ်းသၢၼ်ၶတ်း။

ႁူမ်ႈဝႃႈၼၼ်သေတႃႉၵေႃႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 12/09/2014 ၼၼ်ႉ ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းတႆး (Shan CBOs) တီႈၵဵင်းမႆႇ 7-8 ၵေႃႉ ႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်သေ လႆႈၸႂ်ၵၼ်ဝႃႈ ၽူႈၼမ်းတႆး တေမႃးႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်တီႈမိူင်းၵွၵ်ႇ ဝၢႆးၼၼ်ႉ တေ မႃးႁူပ်ႉထူပ်းလၢႆမူႇလၢႆၸုမ်းတီႈၵဵင်းမႆႇ ဢိၵ်ႇတင်းတေႁူပ်ႉထူပ်းၶူးဝႃးဢႃးၸၢၼ်ၶဝ် ၼႂ်းၸၼ်ႉၸွမ်ၵဵင်းမႆႇသေ ၸတ်း ႁဵတ်းပၢင်ဢူပ်ႇၶႆႈငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်မိူင်း ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈ ၽွင်းပၢႆလိူၼ်ၼႆႉ ဢိၵ်ႇတင်း တေႁူပ်ႉထူပ်း (Shan CBOs) ၼႆလႄႈ ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းတႆးၵေႃႈ လႆႈၸႂ်တႅပ်းတတ်း တေႁပ်ႉတွၼ်ႈၸတ်းပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ် တင်း ပီႈၼွင်ႉတႆးလႄႈ ယွၼ်းငိုၼ်းတီႈၸဝ်ႈတႃႇၼၵမ်ႉၸွႆႈဝႆႉ၊ တၢင်းၸဝ်ႈတႃႇၼမၼ်းၵေႃႈ ၽွမ်ႉလႆႈၸႂ်တေၸွႆႈပၼ် ၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇ။

ၵူၺ်းၵႃႈ ဢၼ်ဢူးဢွင်ႇမိၼ်း တေမႃးထူပ်းယၢင်းၽိူၵ်ႇၼၼ်ႉ သမ်ႉပႆႇတၼ်းလႄႈ ၸၢႆးဢၢႆႈပဝ်းၵေႃႈ သမ်ႉပႆႇပဵၼ်မႃး၊ ၸင်ႇလႆႈၶၢႆႉဝၼ်း မႃးၼႂ်းႁူဝ်လိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊၿိူဝ်ႊၼႆႉ။ ထိုင်မႃးဝၼ်းတီႈ 19/09/2014 ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈတူင်ဝူင်း ၵူၼ်းတႆး (Shan CBOs) 4-5 ၵေႃႉ ၶိုၼ်းႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၵၼ်သေသၢၼ်ၶတ်း လွင်ႈၵူၼ်းလူင်တႆး တေမႃးႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ် တီႈဝဵင်းလူင်မိူင်းၵွၵ်ႇ ၸိုင်ႈထႆး ဢိၵ်ႇတင်း မႃးၵဵင်းမႆႇၵေႃႈ ၸုမ်း (Shan CBOs) တေဢမ်ႇႁပ်ႉတွၼ်ႈၼႆသေ ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈယိုၼ်ႈၸူး ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸိုင်ႈတႆး SSJAC ဢၼ်ၸုမ်း (SNLD, SSPP, SSAN) ႁူမ်ႈၵၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈဝႆႉ။
လိုၼ်းသုတ်း ၶမ်ႈဝၼ်းတီႈ 26/09/2014 ၼႆႉ (Shan CBOs) ၵဵင်းမႆႇ ၶိုၼ်းတႅပ်းတတ်းဝႃႈ သၢၼ်ၶတ်းၵူၼ်းလူင် SNLD, SNDP, SSPP, SSRC တေႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ် ၵမ်းၼႆႉလႄႈ မႃးၵဵင်းမႆႇၵေႃႈတေဢမ်ႇႁပ်ႉတွၼ်ႈ ၼႆသေ သူင်ႇလိၵ်ႈၸူးၸုမ်းၸိူဝ်း တေမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ်ၵမ်းၼႆႉ ၵူႈၸုမ်း။

ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၸၢႆးၼုတ်း ၽူႈၼမ်းၼႂ်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် လၢတ်ႈဝႃႈ - ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းတႆး (Shan CBOs) ၵဵင်းမႆႇ တေႁပ်ႉဢမ်ႇႁပ်ႉၵေႃႈလီ ၵၢၼ်ႁဝ်း ႁဝ်းတၵ်းတေႁဵတ်း။ ႁူမ်ႈဝႃႈ ၶဝ်ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉႁူႉ ၶေႃႈမုလ်း ဢမ်ႇထၢမ် ဢမ်ႇထွမ်ႇလွင်ႈတၢင်းသေ ၶႂ်ႈမႃးၼႄၵၢင်ၸႂ် တေႃႇၼႃႈပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵေႃႈ ႁဝ်းတေဢမ်ႇဝႃႈ သင်၊ ၼႆႉပဵၼ်ၻီႊမွၵ်းၶရေႊသီႊလူး။ ငဝ်းလၢႆးမိူဝ်းလဵဝ် ဢမ်ႇၵွမ်ႉၵႃႈ ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၵူၺ်း ၼႂ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းၵူၺ်း လိူဝ်သေတႆးယဝ်ႉ ပၼ်ႁႃၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢၼ်ႁဝ်းယူႇၸွမ်းၵၼ်ၵေႃႈ ယႂ်ႇလူင်မႃး ၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝၼ်းလူး - ဝႃႈၼႆ ။

ၵူၺ်းၵႃႈ ဢၼ်ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ လႆႈၸွပ်ႇထၢမ်လၢႆတီႈလၢႆတၢင်းသေႁူႉမႃးတႄႉ ပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းၵူၼ်းလူင် ႁူဝ်ၼႃႈ ပႃႇတီႇတႆးလႄႈ ၽူႈၼမ်းတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး ၶႂ်ႈႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်သီႇၸုမ်းသီႇၾၢႆႇၵမ်းၼႆႉ မီးတၢင်းဢဵၼ်းဢၢၼ်းဝႆႉႁိုင် ယဝ်ႉ ဢမ်ႇမီးတိုဝ်ႉတၢင်း၊ ၵမ်းၼႆႉ မႅၼ်ႈမိူဝ်ႈဢူးဢွင်ႇမိၼ်းၵေႃႈ တေမႃးထူပ်းၸုမ်းယၢင်းၽိူၵ်ႇလႄႈ ၸၢႆးဢၢႆႈပဝ်းၵေႃႈ သမ်ႉလႆႈယိုၼ်ႈလဝ်ႈ တေႃႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈဝႆႉ၊ ၸင်ႇၸွမ်းဢူးဢွင်ႇမိၼ်းမႃး ပိူဝ်ႈလတ်းၽၢၼ်ႇၶၢမ်ႈပူၼ်ႉၵူတ်းမၢႆ (မၢႆမီႈ) ၶေႃႈ 17/1 သေဝၵ်ႉ ဢဝ်တိုဝ်ႉတၢင်းသၢင်ႇထုၵ်။ ဢၼ်ဝႃႈ ဢူးဢွင်ႇမိၼ်း တေမႃးပိုတ်ႇပၢင်/ႁပ်းပၢင်ပၼ် ဢၼ်ဝႃႈ ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈ၊ ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈလႆႈႁူႉတႄႉ ပေႃးမႃးထိုင်မိူင်းၵွၵ်ႇယဝ်ႉ ဢူးဢွင်ႇမိၼ်းၵေႃႈ တေၵႂႃႇထူပ်းယင်းၽိူၵ်ႇ၊ ဢမ်ႇလႆႈပိုတ်ႇပၢင်/ႁပ်းပၢင်ပၼ် ပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၶွင်ၵူၼ်းလူင်တႆးၵမ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵၢၼ်ၵိူဝ်းၵုမ် ႁႃလၢႆးၵႄႈလိတ်ႈ ပၼ်ႁႃၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႂ်းမိူင်းတႆး ဢၼ်ၶႂ်ႈၽႃႇထႅၵ်ႇၸႅၵ်ႇယွႆႈပိုၼ်ႉတီႈ မိူင်းၵဝ်မိူင်းမႂ်း ႁူမ်ႈတင်း ပိူဝ်ႈတႃႇၵေႃႇတင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈ တုမ်ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇ မီးၵၢၼ်ထၢင်ႇႁၢင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းၽဵင်ႇပဵင်းမၼ်ႈၵိုမ်း။ ပေႃးပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်ယဝ်ႉတူဝ်ႈယဝ်ႉ ဢူးဢွင်ႇ မိၼ်း တင်း ၸၢႆးဢၢႆႈပဝ်း တေပွၵ်ႈၶိုၼ်းၸွမ်းၵၼ်။

ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၶုၼ်ထုၼ်းဢူး ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ်၊ ၸဝ်ႈသိူဝ်ထႅၼ်ႈ ၽူႈၼမ်းၼႃႈ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆးလႄႈ တပ်ႉသိုၵ်း ၸိုင်ႈတႆး ႁူမ်ႈတင်းၸဝ်ႈၵၢႆႇၾႃႉ ၽူႈၼမ်းတပ်ႉသိုၵ်းၵူၼ်းမိူင်းၶဝ်ၸဝ်ႈ တေၶိုၼ်ႈပွတ်းၼိူဝ်သေ ဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈသူႇၸႂ်း ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းလၢႆမူႇလၢႆၸုမ်း ဢၼ်တူင်ႉၼိုင်ႁဵတ်းၵၢၼ်မိူင်း ႁူမ်ႈတင်း ပီႈၼွင်ႉတႆးၼႂ်းၵဵင်းမႆႇလႄႈ တွင်ႈထၢမ်လွင်ႈ လီ/ၸႃႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉမီးယိူင်းဢၢၼ်းႁူပ်ႉထူပ်း Shan CBOs ၼႂ်းၵဵင်းမႆႇ ပိူဝ်ႈလႅၵ်ႈပိၼ်ႇတၢင်းႁူႉလႄႈၼႃႈၵၢၼ် တႃငၢၼ်းၵၼ် - ဢဵၼ်းဢၢၼ်းၸိူင်ႉၼႆ။

 
ၵူၺ်းၵႃႈ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းတႆး (Shan CBOs) လႆႈဢွၵ်ႇလိၵ်ႈသၢၼ်ၶတ်း ဢၼ်ၵူၼ်း လူင်တႆး တေႁူပ်ႉၵၼ်ၵမ်းၼႆႉ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ယွၼ်ႉဢူးဢွင်ႇမိၼ်း တေပဵၼ်ၵေႃႉမႃးပိုတ်ႇပၢင်/ဢိုတ်းႁပ်းပၢင် ပၼ်လႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ဢူးဢွင်ႇမိၼ်း ႁိုဝ် မၢၼ်ႈၶဝ်လႆႈၼႃႈ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈဝႃႈ ၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈတႆး တႆးထုၵ်ႇလႆႈႁဵတ်းဢဝ်ႁင်းၵူၺ်း - ဝႃႈၼႆသေ ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈတႅပ်းတတ်းဝႃႈ တေဢမ်ႇႁပ်ႉတွၼ်ႈ တေဢမ်ႇႁူပ်ႉထူပ်း၊ ၽႂ်ၵႂႃႇထူပ်းၵေႃႈ ပဵၼ်လိူင်ႈ သူၼ်ႇတူဝ်ၵူၺ်း-ဝႃႈၼႆ။